Morgunblaðið - 20.01.1953, Blaðsíða 10

10
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 20. jan. 1953
MÍHEtÍEi
'VIÐ fráfall þessarar göfugu konu
hefur heimili hennar, vinir og
ættingjar orðið fyrir þyngra á-
falli en orð fá, að fullu lýst. Eitt
af þjóðskáldum íslendinga lýsir
ástandi því, sem skapast, þegar
húsmóðir heimilisins fellur frá,
á þá lund: „Deyi góð kona, er
sem daggeislí hverfi úr húsum.
Verður húm eftir“.
Víssulega er hér sönn lýsing
dregin upp og vissulega hefur við
fráfall Salóme bjartur geisli
horfið úr húsi hennar og allra
þeirra, sem umgengust hana og
skuggalegt húm lagzt þar yfir
umhverfið. En minningarnar
streyma fram. Fagrar og göfugar
minningar fylla hugann og þakk-
lætið verður öllu öðru yfirsterk-
ara. Þá verður sorgin að rýma,
húmið eyðist og í krafti hinnar
fögru og gleðiríku minninga rof-
ar aftur til og það birtir yfir á
ný. Ilin fagra minning verður
daggeisli, sem aftur sveipar húm-
inu á braut.
Hinn 11. þ. m. andaðist frú
Salóme Jónsdóttir, Lokastíg 5
hér í bænum, kona Guðmundar
Guðmundssonar, prentara. Hún
var dóttir hjónanna Guðbjargar
heitinnar Einarsdóttur og Jóns
Brynjólfssonar, málarameistara,
sem búsettur er í Kaupmanna-
höfn. Salóme var fædd 4. apríl
1906. Húr. giftist Guðmundi, eft-
irlifandi manni sínum, 8. október
1927, og liíðu þau í óvenjulega ást
ríku hjónabandi alla sína hjú-
skapartíð. Guðmundur og Saióme
eignuðust tvö börn, sem bæði eru
á líf-i, Gunnar læknanema, sem
kvongaður er Sigurrósu Sigur-
bergsdóttur og Guðrúnu, sem er
gift Magnúsi Þorsteinssyni,
læknanema. Salóme Jónsdóttir
hafði um tvo áratugi átt við að
stríða sjúkdóm þann er að lokum
varð hennar bani, en eigi að síður
bar fráfall hennar, okkur vinum
hennar, óvænt að. Ef til vill
vegna þess, með hvílíku þreki
húr. jafnann hafði borið sjúkdóm
sinn, ef til vil! vegna þess að
skapgerð hennar og framkoma
virtust, vera svo undursamlega
fiarlæg sorg og dauða. Hennar
sérkenni, hvar sem hún dvaldi
og hvað sem hún hafðist að, voru
þau að gleðja aðra og vekja um-
hverfis sig þrótt og fögnuð. Þessi
glaðlynda alvöru kona gleymdi
jafnan þjáningum sínum og erfið
leikum, það var náunginn í orðs-
ins fyllstá skilningi, sem hugur
hennar snérist um. Fyrst og
fremst heimilið, eiginmaðurinn,
börnin, ættingjar og vinir. Allra
vanda vildi hún levsa og ávallt
var íil hennar leitað, þegar vanda
bar að höndum. Vizka hennar,
sálarþrek og lífsorka var svo
óvenjuleg, að ef ungur eða gam-
£ 11 var niðmbrotinn eða úrræða-
laus og leitaði til hennar með
vandamál sin, þá leysti hún bau
á hi-m dás-mlegasta hátt. Hinn
sorgmæddi fór frá henni glaðari,
hinn snauði ríkari og hinn úr-
ræðalausi hafði nú ráð í hendi
sér.
Þsð var líka aðdáanlegt að
Virða fyrir sér, hversu létt þess-
e.ri siungu konu var samvinnan
v:ð bónda sinn og börn, hversu
Vel og snilldarlega henni tókst í
samstarfi við eiginmanninn að
skana sé- og fjölskvldu sinni vist-
I-"t, aðlaðandi og virðulegt heim-
“• I
Minnist þú þess ekki í dag,
góði ættinei, vinur og kunningi,
hverni? heimili þeirra hjóna stóð
þér ouið allar stundir og aldrei
var æðrast, hversu marea sem að
garði bar i einu. alltaf var rausn-
in sú sama. alltaf var höfðines-
lundin siá'fri sér lik og ghði-
þrosið lék henni um vanga, jafn-
•vel bó uún spt.t.i á samri stundu
við sársauka að stríða.
Manstu þeear þú hnípinn heim
sóttir hana í sjúkrahúsinu. Hún
kom bér til að brosa og eins og
ávallt fórst þú frá henni léttari
í lund. ;
Þú munt hafa rætt við Salóme
um skáldskap og dáðst að
smekk hesmar á förgum ljóðum
og dýrmætum bókmenntum.
Það er einnig eftirtektarvert,
hvernig aíhygii hennar og smekk
ur var opinn fyrir hinu fagra í
sjálfri náttúrunni og hversu
djúpt og innilega hú.n unni ætt-
jörð sinni. Hinn iistræni fegurðar
smekkur hennar, sem einkendi
handbragð hennar í handavinnu
og heimilisstörfum, dróg éinnig
hug hennar að fossum og förgum
fljótum íslands. Kún fann unað
í biáma fagurra fjalla fósturjárð-
arinnar og tign tinda þeirra.
Mér er minnisstæður fagur
sumarmorgunn fyrir mörgum ár
um, er Salóme og Guðmundur
eiginmaður henr.ar, heimsóttu
okkur hjónin.
Þau voru þá nýkoin.in úr ferða-
lagi norðan úr lahdi o? bar þá
meðal annars á góma æskuheim-
ili Jónasar Hallgrímssonar. Fer
mér ekki úr minni glsði hennar
yfir því, að hafa séo í fögru sftan-
skyni Hraundranga Jónasar í
Öxr.adalnum, draumlynd lýsing
og aðdáun henrar. á mikilleik og
mildri fegurð fjallanna skáldsins
; í dalnum. Hún trúði okkur fyrií
því, að þarna hefðu tár hrifning-
ar fallið um kir.n, við þá dáfögru
sýn, er þar blasti við og hefði
hún þá fyrst skilið til fullnustu
dýptina í orðum skáldsins: „Tign
dýr í tindum, traust í björgum,
í fossum afl“.
i Skal nú hér numið staðar og
frá því horfið að riíja upp minn-
ingar.
Okkur samferðafólkinu er mik
ill sjónarsviptir að því er Salóme
Jónsdóttir er frá oss horfin og
harmu - að þurfa sfculi að kveðja
bana hirztu kveðiu
Vinafjöld drúþir höfði í lotning
og þakkar samverustundirnar og
árnar fararheilla og biður henni
guðsblessunar, en sárastur er þb
harrhúr og kveðjUr maka, barna,
tengaabarna, systkina og tengda-
; fólks, sem enrsfremur kveðja
hina látnu með þessum ovfium
skáldsins:
„Guði sé þökk þú varðst á mínum
vegi,
y„í*-„ ryjjg átsúð þinni að hinzta
degi,
[aui, jit mig að yndi, von og
1 gleði,
auðmjúkri sorg og tvú á- hann,
sem réð;“. ( A S.)
Gannar E. Bcnedíktsson.
FRÚ SALÓME JÓNSDÓTTIR,
kona Guðmundar Guðmundsson-
’ar, prentara, Lokastíg 5, verður
kvödd hinztu kveðju í dag.
Andlát Sullu, en svo var hún
jafnan kölluð, bar ekki brátt p.ð.
Hennar er sárt saknað svo mjög
var hún hugljúf öllum þeim, sem
áttu því láni að fagna að kynnast
henni og þá sérstaklega ástfólgn-
um eiginmanni og börnum.
Su’la varð aðeíns 46 ára og
úafði um tvo áiaiugi ekki gengið
heil til skógar en þ átt fyrir það
tókst henni með sí'um alkunna
dugnaði og léttu lund, að skapa
ástvinum sínum yndislegt heim-
ili, sem nú hefur verið nöggvið
stóit skarð í, þar sem húsfreyjan,
>em ávallt færði með sér birtu
og yl hefur verið kölluð burtu.
En það er huggun harmi gegn,
,.ð minningarnar um hana munu
,'eymast og ylja hjörtun.
Su’la. Um leið og við vinir
þínir þökkum þér fyrir allar á-
.ægjustundirnar, sem þú veittir
jkkur, biðjum við algóðan guð að
'arðveita alla þá, sem þér voru
:vo hjartfólknir og sem þú varst
rneð hugan hjá allt til þess að þú
:ofnaðir hinum hinzta svefni.
Gott er þreyttum og sjúkum
að sofna og vakna á ný til meiri
tarfa guðs um geim.
M. M.
★
Þú varst sú, sem gleði gæddir,
gesti þína og vini alla.
ís og kulda burtu bræddir.
Birta og kæti brást þér valla.
ÞESSI vísuorð komu mér í huga,
pegar ég frétti andlát frú Saiome
oónsdóuur, Lokastíg 5, en hún
iezt hmn 11. þ. m. á Landakots-
spítaia eftir iangvarandi veik-
iudi, sem höíðu þjáð hana að
meira eða minna leyti um tutt-
ugu ára skeið.
Vinum og vandamönnum frú
Suilu, en svo var hún ætíð nefnd
í hópi þeirra, sem þekktu hana
vel, kom andiát hennar engann
v-eginn á óvart. En þrátt fyrir það
nygg ég að öilum sem þekktu
iiaua haii orðro fráfall hennar
pungbært og ber margt til þess.
Frú Sulla var mjög óvenjuleg
iíona og ógieymanieg þeim sem
pekktu nana. Sérstakiega vegna
pess hversu kát hún var og
„Jíemmtiieg í ailri viðkynningu
og umgengni.
Ég minmst þess að fyrir mörg-
uin arum heyrði ég gamla, gáf-
aða konu segja það, að fátt væri
jafn mikils vert í fari fólks eins
og það, að geta jaínan vakið
gletíi annarra með viðmóti sínu
jg íramkomu. Eg hef oft minnzt
pessara orða hinnar lífsreyndu,
glöggskyggnu konu, þegar ég hef
hitt frú Sullu. Þannig held ég
aari aldrei á lífsleiðinni þekkt
nokkra manneskju, sem var jafn
eiginlegt og létt um, að gleðja
pá, sem hún umgekkst með orð-
um sínum og framkomu. Þessi
skemmtilega framkoma frú
Sullu var eflaust orsök þess að
jaínan var mjög gestkvæmt á
heimili hennar. Margir sóttu
þangað glaðværð og gott skap.
Frú Sulla gat alltaf sagt eitthvað
fjörugt og skemmtilegt. Jafnveí
þegar hún sagði frá daglegum við
burðum, sem ekki voru neitt
sérstaklega merkilegir, gat
hún ætíð klætt frásagnir sínar
því lífi og fjöri, að þær vöktu
kæti og skemmtun.
Þiátt fyrir það að frú Sulla
gekk engau dag heil lil skógar
síðastliðin tuttugu ár, vegna
alvarlegra veikinda, hélt hún
gleði sinni og skapsmunum ó-
skertum allt til síðustu stund-
ar, er hún andaðist aðeins 46 ára
gömul. En hun var tæad i Keynja
vík hinn 4. apríl 1906.
Frú Sulla var gift Guðmundi
Guðmundssyni, prentara, og áttu
þau tvö börn, sem nú eru upp-
komin og var heimil þeirra sér-
staklega ánægjulegt, því öll fjöl-
skyldan var sanihent í því að
setja þann biæ prúðmennsltu og
glaðværðar á heimilið, sem eng-
um duldist er til þekkti
1 Við, sem höfum verið tíðir gest
. ir á þessu heimili á undanförn-
' um árum, söknum þess nú sárt,
að geta ekki framar mætt glað-
værð og vinsemdar frú Sullu.
Við biðjum þess nú að blessun
guðs vaiðveiti glaðværð hennar
á heimilum annarrar tilveru.
| Einar Guðmundsson.
Giiðbföm S. Biamason
í DAG fer fram bálför Guðbjörns
S. Bjarnasonar, fyrrv. stýri-
manns, en hann lézt í Landakots-
spítala 10. þ. m., eftir stutta sjúk-
dómslegu.
Guðbjörn heiðursmerki ásamt
skipsfélögum hans, er unnu að
björgun áhafnar togarans. Fleiri
dæmi mætti nefna um dugnað
Guðbjarnar í starfi, þó þau verði
ekki rakin hér.
Þungur harmur er kveðinn af
ástvinum Guðbjörns, er eiga hon-
um að baki að sjá í blóma lífsins.
Aldurhnigin móðir tregar ástrík-
an son, eiginkonan ástríkan og
skyldurækinn maka, og börnin
elskaðan og umhyggjusaman föð-
ur. Þau kveðja hann öll með sár-
um harmi, sem og systir hans og
aðrir vandamenn og vinir.
Blessuð sé minning hans.
Vinur.
Víta stjórnarfram-
Ungbarnavernd Líknar
Tctnplarasundi 3
er opin þríðjudaga kl. 3.15 til
4 og fimnitudaga kl. 1.30 til kl.
1.30. Fyrir kvefuð böm einungis
opið frá kl. 3.15 til kl. 4 á föstu-
dögum.
Guðbjörn var fæddur hér í
Reykjavík 16. júní 1904, sonur
hjónanna Steinunnar Björnsdótt-
ur og Bjarna Einarssonar, voru
þau ættuð úr Glfusi.
Um fermingaraldur hóf Guð-
björn skósmíðanám hjá Stefáni
Gunnarssyni, skósmíðameistara
hér í bæ, og lauk hann þar sveins
prófi eftir tilskilinn tíma. En hug
urinn var meira við sjóinn, og
'ór hann árið 1924 að stunde sjó-
mennsku, aðallega á fiskiskip-
um.
Árið 1926 réðisí henn á varð-
skipið Þór, og var þar háseti, þar
til byggt var nýtt varðskip, „Óð-
inn“, en þá fluttist hann á það
skip, ásamt skipsfélögum sinum.
Guðbjörn fór í Stýrimannaskól-
ann og lauk þaðan farmarira,
orófi vorið 1930, rneð fyrstu eink-
unn. Sama vor var hann ráðinn
stýrimaður á varðskipið Ægi. Eít
ir það var hann stýrimaður og
skipstjóri á varðskipunum þar tii
1941, að hann varð að láta af sjó-
mennsku vegna veikinda. Þeear
’-’eiIsa han levfði stundaði hann
síðan skrifstofustörf hjá Skipa-
útgerð ríkisins, unz hann kenndi
þess sjúkdóms, er varð honum að
fjörtjóni.
Árið 1932 kvæntist Guðbjörn
eftirlifandi konu sinni, Jenný
Valdimarsdóttur, ættaðri héðan
úr bænum. Varð þeim fjögra
barna auðið, þriggja sona og
einnar dóttur, sem öll eru á lifi.
Elzti sonurinh tvítugur að aldri
er sjómaður, tveir yngri synirnir
j stunda nám, annar við járnsmíði,
en hinn við gagnfræSaskóla, en
vngsta barnið er’dóttir sex ára.
Var hún mikið eftirlætisbarn
f'éður síns, sem sýndi henni mrkla
ástúð og umhygeju. — Þau hión
GuðUiörn ív' vorU mjög
samhent og stur.daði Jenný mann
sinn með mikilli kosteæfni i hin-
um b”á’átu '’eikindum hans,
bæði fyrr og síðar.
Guðbjörn B.iarnason var mað-
ur ve’ eefinn. Hafði al’a bá ko"ti
til að bera, sem eóður sjóinaður,
bæði sem undi-menn og yfir-
menn meea prvða Hann var með
pfbri"ðum du"!e"ur verkmaður.
ósérb’ífinn. áræðinn, en bó athug
ull, sk',,]durrekinn og stjórnsam-
ur svo að af bar.
í desember 1932, er harn var
stýrimrðor á varðskipinu Óðni.
strardaði bo'-iskm- to?ari við
Rerkianes. Óðinn fór á strand-
st»ðinn til að rerra að bi"rga
pv;rslinfninni, Guðbiörn stjórn-
aði bát þeim. er sendur var að
hinu strand"ða sUjpi, oe tókst,
honum o" bátsfélöeum hans að
bi"~ea áhöfnmm. þrátt fvrir erfið
hi.'>r"unarskilvrði. Fvrir hina j
vasklegu framgöngu í björgunar- A
síarfir.u sæmdi kor.ungur Be’gíu ' T
RANGÚN, 17. jan. — Ráðstefnu
jafnaðarmanna níu Asíuríkja er
nú lókið og segir í ályktun, sem
eerð var á ráðstefnu þessari, að
jafnaðarmannaflokkar Asíuríkj-
anna muni kappkosta að „verja
lýðiæðið gegn öllum ógnunum
einræðisaflanna“. Enn fremur seg
ir í ályktun ráðstefnunnar, að hin
ommúnistíska stjórn ráðstjórnar
íkjanna og allar stjórnarfram-
kvæmdir hennar séu hinar sví-
irðilegustu, þar sem ailt einstakl
'ngsfrelsi og mannréttindi séu
'ar gersamlega þurrkuð út.
Aðaldagblað Burma, Þjcffin,
"cgir, að afstaða jafnaðarmann-
mna, sem þátt tóku í þessari ráð
tefnu, til kommúnismans og
’.tiórnarframkvæmda hans, ætti
'ð eeta orðið lýðræðisöflunum til
nikillar uppörfunar í baráttu
>eirra við hinn alþjóðlega kom-
núnisma. — NTB — Reuter.
.Ævi mín' í Nýja Bíói
- Afhyglisverð mynd
FRAKKAR eru yfirleitt miklir
snillingar í kvikmyndagerð og víð-
ast um heim eru franskar kvik-
myndir mjög mikið sóttar. Undan-
farið ár hafa nokkrar afburða góð
ar franskar myndir komið hér til
kvihmyndahúsanna, en raunin
mun vera sú, að þxr hafa ekki
hlotið þá athygli kvikmyndahúsa-
gesta, sem skyldi, og sýnir það
hinn stutti tími, sem þær hafa ver-
ið sýndar hverju sinni, sem verð-
ur að teljast léleg aðsókn er valdið
hefur. ■—
Oft sést gagnrj'fni í blöðum bæj-
arins um lélsgar lcvikmyndir, en
1 færri orð aftwr um þær, sem góð-
j ar eru og listrænar. Enda þótt
mikið af myndum sé léleg fram-
leiðsla frá listrænu sjónarmiði, þá
' er ekki sanngjarnt að láta kvik-
myndahúsin gjalda þess, þagar
þau einnig hafa á boðstólum gott
efrii. Það sýnir vissv.lega ekki
þroskaðan smekk bíógesta, að láta.
nmdir höfuð leggjast að sækja þær
\kvikmyndir, sem eitthvað gefa í
aðra hönd, og mega sjálfum sér
\um henna cf þeir fara þess á mis.
j Ein þessara mynda, sem vert er
að vekja athygli á, er nú sýnd í
Nýja fííó undir nnfninu „Æfi
mín“. Söguþráðurinn er harmieik-
ur konu, sem ratað hefnr í miklar
raunir og þannig eyðilagt líf sitt
veana stundar ástríðu. Ea h.ygg
j að þeim, sem mynd þessa sjá, muni
hún seint úr minni líða, svö sterk-
a.r eru persónu.lýsingar og leikur
afburða snjall, enda að verki súm-
I ir mestu afburðaleikarar Frakka.
Að öðru leyti ber myndin með sér
hnndbragð snillinga í kvikmyiida-
töku, en þa,r e/tu Fralckar í
^ fremslu röð þjóða. — Gl.
BEZT AÐ AUGLYSA
t MORGUNBLAÐIIW