Morgunblaðið - 10.02.1953, Page 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. febrúar 1953
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavfk.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla-
Austurstræti 8. — Sími 1600
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði, innanlanda
í lausasölu 1 krónu eintakið
Bulles fekur nýju utunrikísstefnu
Áliuyi Framsóknar fyrir eriur-
skoðuu skattðleganna
HINN 16. janúar árið 1952, éða
fyrir rúmu ári, var samþykkt á
Alþingi þingsályktunartillaga frá
Sjáifstæðisflokknum um heildar-
endurskoðun á skattalögunum,
'tekjuskiptingu og verkaskiptingu
ríkisins og bæjar- og sveitar-
íólaga.
Skyldi rannsókn og undirbún-
ingi málsins hraðað svo, að ríkis-
stjórnin gæti lagt frv. til laga
um málið fyrir næsta reglulegt
Alþingi, þ. e. það þing, sem slitið
var s.l. fostudag.
Það er af þessu auðsætt að
fyrir Sjálfstæðisflokknum, sem
að þessari tillögu stóð, vakti það
að skattalöggjöfin yrði endur-
ekoðuð á s.l. sumri, og að ríkis-
stjórnin legði síðan fram frum-
varp byggt á þeirri endurskoðun.
En úr þessu varð þó ekki. —
Nefnd var að vísu skipuð til þess
að vinna það verk, sem fyrr-
greind tillaga gerði ráð fyrir. En
hún lauk ékki störfum. Eysteinn
Jónsson ætlaðist aldrei til þess
að þetta þing lyki endurskoðun
skattalaganna, en hann sá sér þó
ekki fært að leggjast gegn því, að
tillaga Sjálfstæðismanna í fyrra
yrði samþykkt. — Til þess var
skattalöggjöfin orðin of úrelt,
ranglát og óvinsæl.
Framsóknarmenn hafa og
þá mótbáru uppi gegn breyt-
ingum á þessari Jöggjöf að
ríkið megi ekki missa neins i
af tekjum sínum. En þessi
röksemd heldur ekki. — Ef
skattalöggjöfin er að drepa
allt framtak í landinu í dróma
er óhjákvæmilegt að breyta
henni. Þegar slík endurskoðun
hefur farið fram, verður Al-
þingi að taka afstöðu til þess,
hversu mikið ríkið má missa í
af tekjum sínum og hvernig
sé unnt að draga rekstur þess
saman og spara á útgjaldalið-
um fjárlaga.
Óvild Framsóknarflokksins
gegn breytingum á núgildandi
ekattalögum kom einnig mjög
greinilega í ljós í umræðuhum
um frv. um skattfrelsi sparifjár.
Vitað er að slík ráðstöfun myndi
hafa mjög örvandi áhrif á spari-
fjármyndun í landinu. Með henni
væri einnig réttur nokkuð hlutur
þe*s fólks, sem einna harðast
hefur orðið fyrir barði verðfalls
peninganna á undanfömum ár-
um. Fullvíst má einnig telja að
það mundi bæta töluvert úr þeim
Jánsfjárskorti, sem staðið hefur
atvinnuvegunum og ýmis konar
þarflegum framkvæmdum fyrir
þrifum undanfarið. En Fram-
BÓknarmenn höfðu allt á homum
sér gagnvart þessu frumvarpi og
komu því fyrir kattarnef með
málþófi síðustu daga þingsins.
Framsóknarmenn ættu ekki að
vera að þessum skollaleik öllu
lengur. Hvers vegna koma þeir
ekki til dyranna eins og þeir eru
Irtæddir? Hvers vegna segja þeir
ekki hreinlega að þeir séu mót-
fallnir endurskoðun skattalag-
anna og leiðréttingu á því rang-1
læti, sem þau hafa í för með sér,
og bitnar á öllum almenningi í
þessu landi.
Framsóknarmenn þora ekki að
segja þetta. Þess vegna halda
þeir áfram að látast vera fylgj-i
endi sanngjörnum breytingutó á
efeáttalöggjöfinni. En þær séu
bara ekki tímabærar. Það þurfi j
eð athuga málíð betur ó. s- frv.
Þetía mál liggur skýrt fyrir.
Sjálfstæðismenn ætlnðusf til
þess að endurskoðun skatta-
Iaganna lyki fyrír það þing,
sem nú hefur nýlega lokrft
störfum. — Framsóknarmenn
vildu það ekki og snerust
gegn því. Þetta eru þær tvær
meginstaðreyndir, sem öllu
máli skipta í þessu máfi.
Eymdin uppályð
ALÞÝÐUBLAÐIÐ er s.l. sunnu-
dag eymdin uppmáluð. Það þorir
nú eklti annað en að birta í heild
ræðu þá, sem aðalskrifari Al-
þýðuflokksins, Gylfi Þ. Gíslason,
hélt á Alþingí hinn 22. okt. s.L,
þar sem hann hélt því fram skýrt
og skorinort, að íslendingar ættu
að taka varnir lands síns í eígin
hendur, ef ekki yrði breytt um
þá stefnu, sém fylgt hefur verið
undanfarið í öryggismálunum.
Á það hefur verið bent hér í
blaðinu að Gylíi Þ. Gíslason hafi
með þessum ummælum gengið
miklu lengra en nokkur þeirra,
sem blað hans sakar nú daglega
um að vilja stofna „íslenzkan
her“. t
Alþýðúblaðið er ákaflega hrætt
við þessi ummæli nðalskrifara
flokks síns. En það kemst þó
ekki hjá því, að birta þau í fyrr-
greindri ræðu. Birting hennar er
alger staðfesting á því, sem hér
hefur verið haldið fram.
Af þessu er auðsætt hversu
aumleg framkoma Gylfa Þ.
Gíslasonar er í þessu máli. Hann
vekúr fyrstur manna athygli á
því að íslendingar eigi að taka
varnir lands síns í eigin hendur.
Þegar sú hugmynd er síðar rædd
af öðrum mönnum á hlutlausan
hátt, ræðst hann af offorsi á þá
og sakar þá um að vilja etja ís-
lenzkri æsku út á blóðvelli styrj-,
alda. En eins og áður er marg-
tekið fram hefur engum af leið-
togum núverandi stjórnarflokka
komið slíkt til hugar, hvað þá
heldur gert um það tillögur. |
Alþýðuflokkurinn og komm
únistar munu því hafa skömm
eina af fullyrðingum sínum
undaníamar vikur, um að til- j
iögur séu uppi hjá leiðtogum
stjómarflokkanna um slíka
herstofnun.
Almenningur lítur á þennan
áróður sem greinilegan vott
fullkominnar málefnafátækt-
ar þeirra flobka, sem slíkum
baráttuaðferðum beita. Versta
útreið fær þó aðalskrifarinn,
sem gerzt hefur ber að ein- ‘
dæma yfirborðshætti og roann
dómsieysL *
Alþýðuflokkurinn hressir ekki
upp á fylgi sitt með slíkum vinnu
-brögðum. Þjóðinni verður það
þvert á móti.ennþá Ijósara, hve
ráðvillt og hugsjónalítil forysta
hans er.
Auðvitað svíður hina nýju for-
ystu hans undan því þegar vakin
er athygli á aumingjaskap henn-
ar. Þess vegna svarar Alþýðu-
blaðið með fúkyrðum einum þeg-
ar stungið hefur verið á blöðru-
selum þess.
íslenzkur almenningur veit, að
engum íslenzkum stjórnmála-
manni hefur komið til hugar, að
hér ætti að stofna her. Kommún-
istar stungu hins vegar upp á því
einu sinni, að íslendingar segðu
tveimúr stórveldum stríð á hénd-
ur.
I „VARFÆRNISSTEFNA"
Achesons er nú iiðm undir lok.
Henni lauk um leið og Trumans-
skeiðinu í s.l. mánuði. í stað
hennar hefur komið sú afdráttar-
lausa steína „að frelsa kúguðu
þjóðirnar með öllum ráðum nema
styrjöldum'*.
Hinn 15. jan. s.l. gerði John
Foster Dmles grein fyrir þessari
nýju stefnu, og komst hann
miklu gremilegar að orði en Eis-
enhower áður, Dulles kvað var-
færnisstefnuna hafa hlotið að
verða sér til minnkunnar af þvi
að hún leggði aðaláherzluna á
vörn, en eigi sókn. „Alls staðar
verðum vér að halda voninni um
freslun lifandi“. Sé þétta unnt
með þvi að halda andstæðingum í
stöðugri siöfprðisspennu og miklu
kraítmeiri og markvissari áróðri
en hingað til. Vakti Dulles at-
hygli á, að þannig hefðu Rússar
ævinlega farið að, og því hefði
útþenstustefna þeirra borið ár--
angur án rauða hersins. „Henti
þeim þessar aðferðir, ættu þær
lma aö nenta oss“, sagði hann.
LÍDUM EKKI ÁRÁSIR
KOMMÉNISTA
Orð hins nýja utanríkisráð-
htrra Bandaríkjanna varpar nyju
Ijósi yfir orð Eisenhowers í ræóu,
er hann hélt h. 25. ágúst s.l., —
áður en kosningabaráttan hóist:
„Vér veiðum að sýna Sovét-
rnönnunum fram á, að vér erum
ósveigjaniegir og látum oss alls
ekki nægja annað en að árásar-
flóðbylgju kommúnista létti, þ.
e. í Austur-Evrópu, Kína, Txbet,
Ytri-Mongólíu, Indó-Kina og
Noxður-Kóreu.
VARFÆRNISSTEFNAN
Hvað hafa Bandaríkjamenn
sagt skilið við í varfærnisstefn-
unni? Sú stefna fól í sér tak-
mörkun á útþenslu Rússa með
rnyndun bandalaga meðfram
landamærum veldis þeirra. Hún
var þögult -samþykki við land-
vinningum Rússa, en þess var
vænzt, að stöðugur þ.ýstingur
gæti komið Sovét til að draga sig
í hlé. Mikilvægasta röksemdm
var sú, að Sovétstjórnin værí i
eðli sílru byltingar- og útþenslu-
stjórn og yrði því nevdd til að
hörfa úr yztu stöðvum sinum, er
hún léti staðar numið. Varfærnis-
stefnan gerði enn fremur ráð
fyrir viðræðum í fylling tímans.
Yrðu þæi' grundvallaðaií á mætti
og væri þá hernaðárstyrkur vest-
rænna þjóða orðinn nægilega
mikill, til þess að rauði herinn
hugsaði sig um tvisvar, áður en
hann leggði út í árás. Þessar við-
ræður mundu varða ákveðin og
takmörkuð efni sem Austurrík!
og Þýzkaland. En varla gerðu
menn sér neinar sjónhverfingar
um varanlega skipun, a.-m. k. eigi
í náinni fi'amtíð.
KRAFA UM FRELSI
KÚGADRA ÞJÓÐA
Nýja stefnan er almenut reist
á því áliti, að ölium þeim lönd-
um og landsvæðum, sem stjórnað
cr af Rússum, skuli veitt frels: áð
nýju og allir rússneskir hermenn
séu kallaðir heim til Sovétríkj-
anna. Þá er einnig gert ráð fyrir
þeirri heildarskipan, sem fyrst og
fremst hvíli á hring af handa-
lögum umhverfis yfinráðasvæði
Rússa, í Mið-Austurlöndum, Suð-
austur-Asíu og hinum fjarlægari
Austurlöndum. Þannig fylgir hin
nýja stefna varfærnisstefnunni,
en á miklu víðtækari grund-
velli.
SAMÁBTRGD ALLRA ÞJÓÐA
Enn fremur er hin nýja steína
reist á þeirri meginreglu, að öll
svið kalda stríðsins séu innbyrðis
tengd. T. a. m. er ókleift að ein-
angra Norður-Atlantshafssvæðið.
Ævinlega ber að íhuga, hver á-
hrif einhver nýlundá geti haft í
öðrum heimshlutum. Á grund-
velli slíkrar stefnu verður löks
að hjálpa Frökkum til að skipa
tilhlýðilegan sess í Evrópu með
aðstoð við þá til að binda endi á
styrjöldina í Indó-Kína.
Nú mun eigi lengur látið sér
nægja að mæta rússneskri árás,
hvar sem er, þannig að Rússarnir
hafi alltaf frumkvæðiö og ^éti
vaiið staði til árásar og varnar
eftir styrkleika sínum. Séfhvérri
'árás á ákveðnum staö á héöan í
Joiin Foster DuIIes.
frá að svara með sókn annara
staðai'.
SUNDRUNG í LIDI
KOMMÚNISTA
Varðandi frelsunarviðleitnina
alniennt mun reynt að færa sér í
nyt alla örðugleika og ósam-
kvænii í aðstöðu Rússa. Pólverj-
um mun gefið í skyn, að þeir geti
kraiizt Austur -Póilands af Rúss-
um, og Þjóðverjum, að þeim beri
að fá austurhéruð sín frá Pól-
verjum. Reynt mun að skilja
Kína frá yfirráðasvæði Rússa
rneð því að sannfæra Kínverja
um, að þeir séu aðeins að ganga
erinda Moskvu-liðsins og: éigi sér
miklu meiri framtíð sem sjálf-
stætt ríki en fylgifiskur Rússa —
2ins og frekast er unnt, á að auka
upplýsingarstarísemina. bæði út-
varps og annarra aðila, íil að hug
hreysta kúguðu þjóðirnar. Ekk-
ert er enn víst um hina siðferði-
}egu áherzlu. En það má ímynda
sér víðtæka skemmdarstarfsemi
til að grafa undan aðstöðu komm-
únistisku valdhafa leppríkjanna
og sýna þannig mátt hinna vest-
rænu þjóða. Annað er einnig
nægt að hugsa sér, en þó er o’f
snemmt að ræða þau mál nánar.
Framh. á bis. 12
Velvakandi skriíar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
KUNNINGI minn, sem á heima
í smábæ úti á landi skrifaði
mér fyrir skömmu síðan og var
mikið niðri fyrir. Fer bréf hans
hér á eftir:
Góð dagskrá — tómt hús.
FYRIR nokkrum dögum gekkst
stúdentafélagið hérna á
staðnum fyrir Finnlandskvöld-
vöku í aðalsamkomuhúsi bæjar-
ins. Mjög hafði verið vandað til
kvöldvöku þessarar. Haldið var
fræðandi og skemmtilegt erindi
um Finnland. Einnig var lesið
upp, kvikmynd sýnd, karlakór
bæjaríns söng og auk þess var
emsöngur. Allt voru þetta ágæt
skemmtiatriði og má óhikað
segja að dagskráiri tækist mjög
' vel og kvöldvakan í heild færi
hið bezta fram. Aðgangseyrir var
10 kr. fyrir manninn. ,
En hvað um aðsóknina? Þar
er því miður heldur dapurlega
sögu að segja. — Einar 50—60
hræður voru mættar — það var
íiálftómt hús.
I Ég segi þessi orð ekki vegna
þess, að mig langi á neinn hátt
j til að ónotast við mína góðu
sambæinga. Ég veit, að það er
víðar pottur brotinn í þessurn
efnum en hér — þetta er aldar-
andinn, en það er engu að síður
ergilegt —- fólksins sjálfs vegna".
K
Kvak frá saumaklúbbí
ÆRI Velvakandi.
Lélegur smekkur
ÞETTA er þeim mun einkenni-
legra og átakahlegra, sem fólk
hér i bænum er yfirleitt alls ekki
ófélagslynt, nema síður sé. Nei,
hér er tvrst o<>-. ■<« vt- um léleg-
an og lítt þroskaðan skemmtana-
smekk að ræðá. Nauða ómerki-
Iegar brómyndir eru sýndar fyrir
fuilu húsi og um leið og ávæn-
ingur heyrist af, að von sé á ein-
um eða fleiri skopleikurum eða
jazz- og dægurlagasöngvurum úr
Reykjavík — þá ætlar allt um
koil að keyra og slegizt er um
aðgöngumiða. Ég segi ekki. að
ekki sé stundum fengur að slíkum
heirasóknum úr höfuðborginni,
en oft er þar líka um að ræða
þvílíkar „rusl“-skemmtanir, að
þsð er hrein og bein móðgun við
samkomugesti að bjóða þeim upp
á slíkt.
Vildir þú vera svo vænn sð
koma á framfæri fyrir okkur ósk
um, að þulurinn í morgunútvarp-
'inri segði okkur, í lok fréttatím-
ans í hvaða hverfi rafmagnið verð
ur skammtað yfir daginn.
Saumaklúbbur".
Ósk ykkar er hérmeð komíð á
franrfæri, saumaklúbbur góður.
Ánnars skal bent á, að hér í blaS-
inu, á dagbókarsíðunni, er á hverj
um degi birt tilkynning um raf-
magnstakmörkunina í hinum
ýmsu hverfum bæjarins þann dag
inn. Setjið á ykkur númerið á
hverfi því, sem þið búið í og íítið
í dagbókina á morgnana — og
vandinn er leystur.
„Kóka“-flaskan á 16 kr_
PP. skrifar:
- „Já, dýrt er það orðið. drott-
inn. minn, að skemmta sér í henní
Reykjavík! Ég var á dansleik síð-
astliðið laugardagskvöld með
kunningjafólki mínu á einum
þekktasta skemmtistað bæjarins.
Við yorum komin þarna tíl að
dansa og skemmta okkur á hóf-
samlegan hátt óg hverskonar
drykkjuskapur og „pela-pukur"
var okkur fjarri skapi — nógú
nrargir þarna urðu samt til þessj
fannst okkur. Við fengum okkur
-öll kóka-kóla o» huoðjimst
mundu sleppa víð stórútgjölcí,
þegar að reikningsskilumtná
kæmi. Það var því ekki laust við,
að mér brigði, þegar við upp-
götvuðum, að innihald hverrar
kóka-flösku kostaði 10 krónnr. í
verzlunum í bænum kostar þaðr
1,50 kr. Mér er spurn: Er engirt
verðgæzla eða verðlagseftirlit til
í þessu landi? Getur þetta veri®
allt með felldu? Er hér ekki utm
hreina og beina okurstarfsemi a®
ræða? — P.P.“
í stuttu máli sagt:
MÉR FINNST endirinn á
nryndinni „Allt fyrir upp-
hefðina“, sem verið er að sýnat
x Tjarnarbíó, afbragðs géðux..