Morgunblaðið - 13.05.1953, Qupperneq 8

8
MOIiGLinBLAtíitJ
Miðvikudagur 13. maí 19-53
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgOarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu 1 krónu eintakiS.
Aumlega varið undanhald
FYRIR nokkrum vikum sló Tím-
inn þeirri fullyrðingu fram, að
ýms „umbótamál“, sem Fram-
sóknarflokkurinn hefði haft mik-
inn áhuga fyrir, hefðu strandað í
núverandi ríkisstjórn vegna and-
stöðu Sjálfstæðisflokksins.
Morgunblaðið beindi þá þegar
þeirri fyrirspurn til Tímaliða,
hvaða „umbótamál" þetta væru.
Tíminn hefur aldrei getað svar-
að henni. Hann hefur hreinlega
gefizt upp við það, orðið klumsa
þegar hann átti að sanna fleipur
sitt. Þarmeð var það augljóst
orðið, að engin rök lágu til grund
vallar fyrrgreindri staðhæfingu
hans. Engin „umbótamál“, sem
Framsókn hafði sérstakan áhuga
fyrir höfðu strandað á Sjálfstæð-
isflokknum.
Með þessum ósigri Tímans
var undanhald Framsóknar
hafið. Hefur blaðið reynt að
verja það undanfarna daga en
tekizt aumlega til.
Onnur varnarlína þess var sú
staðhæfing, að Framsókn hefði
orðið að kaupa Sjálfstæðismenn
til þess að vera með því, að stofn-
lánadeildum Búnaðarbankans
yrðu gefin eftir rúmlega 30 millj.
kr. lán, sem þeim hafa verið út-
veguð undanfarin ár. Taldi Tím-
inn andstöðu Sjálfstæðismanna
við þetta mál sérstaklega tákn-
ræna fyrir afstöðu þeirra til land
búnaðarmála yfirleitt.
Morgunblaðið svaraði þessari
staðhæfingu Tímaliða með því
að spyrja þá, með hverju Fram-
sókn hefði borgað Sjálfstæðis-
mönnum stuðninginn við þetta
hagsmunamál landbúnaðarins?
Hvort Sjálfstæðisflokkurinn hefði
t. d. verið keyptur með fylgi
Framsóknar við verndun fiski-
miðanna, frjálsa verzlun, stuðn-
ing við bátaútveginn, aðstoð við
efnalítið fólk til þess að byggja
yfir sig o. s. frv.
Kjarni þessa máls var það,
hvort það hefði virkilegt þurft að
kaupa Framsóknarflokkinn til
þess að fylgja fyrrgreindum mál- j
um. En með einhverju hlaut þeim,
sem „keyptur" var til fylgis við
eftirgjafirnar til Búnaðarbank-
ans, að hafa verið greitt.
f gaer játar Tíminn algert
getuleysi sitt til þess að svara
fyrirspurn Morgunblaðsins.
Hann getur ekki nefnt eitt ein-
asta mál, sem S jálfstæðismenn
hafi verið „keyptir" með til
þess að fylgja fyrrgreindu
hagsmunamáli landbúnaðar-
ins. Hann getur heldur ekki
fært snefil af rökum fram til
þess að hnekkja þeirri frásögn
Jóns Pálmasonar og Mbl. að
um þetta mál ríkti alls enginn
ágreiningur milli Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknarflokks
ins.
Hinsvegar kemur Tíminn með
þá sprenghlægilegu skýringu, að
kaupverðið hafi verið það, að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi fengið
,,að vera í stjórn með Framsókn-
arflokknum"!!
Hefur önnur eins skrítla nokk-
urn tíma verið sögð. Allir vita, að
það er sannarlega ekkert sældar-
brauð að vera í stjórnarsamvinnu
við Framsóknarflokkinn. Á því
hafa ýmsir fengið sig fullkeypta.
Sjálfstæðisflokkurinn. hefur
öðru hverju haft samstarf við
Framsókn um ríkisstjórn, ekki
vegna þess að hann langaði til
þess að vinna með henni heTdur
vegna þess, að þjóðarhagsmunir
hafa krafist þess. Flokkaskipting-
in hefur verið þannig á þingi, að
þessir tveir flokkar hafa orðið að
standa saman að rikisstjórn.
Það er vegna lífsþróttar Sjálf-
stæðisflokksins og mikils trausts
og fylgis með þjóðinni, sem þetta
hefur ekki sakað hann. En hon-
um eins og öðrum flokkum er
Ijóst, að með Framsóknarmönn-
um er ákaflega illt að starfa. Sum
ir leiðtogar hans eru að vísu
sæmilega drengilegir menn, sem
vilja heiðarlegt samstarf. En þeir
ráða ekki við bakbítana í Tíma-
liðinu, sem ævinlega beita eitur-
vopnum í baráttu sinni, einnig
gegn samstarfsmönnum flokks
síns.
En nóg um það. Aðalatriðið
er það, að Timaklíkan hefur
nú hörfað úr annari víglínu á
undanhaldinu. Fyrst gafst hún
upp við að nefna eitt einasta
„umbótamál“, sem Sjálfstæðis
j menn hefðu stöðvað í núver-
andi ríkisstjórn. Nú hefur hún
einnig gugnað á að upplýsa,
með hverju Sjálfstæðismenn
j hafi verið „keyptir“ til þess að
fylgja eftirgjöfunum til Bún-
aðarbankans, enda þótt hún
teldi þau kaup táknræn um
alla afstöðu Sjálfstæðisflokks-
ins til landbúnaðarins og mála
hans. -
Er nú hægt að hýða sjálfa sig
rækilegar en Tímaklíkan hefur
gert með þessum málflutningi?
Áreiðanlega ekki. Hver einasti
hugsandi bóndi, hver einasti Is-
lendingur, sem fylgzt hefur með
hinum fáránlegu skrifum Tímans
undanfarið hlýtur að fyllast
djúpri fyrirlitningu á baráttuað-
ferðum hans. Hver stórlygin á fæt
ur annarri er fundin upp. Þegar
svo að fyrirspurnum um einstök
málsatriði er til hans beint er
ekkert svar að fá. Blaðið stendur
uppi afhjúpað og ráðlaust, mitt
í ósannindaþvælu sinni.
Nei, slíkur málflutningur vek-
ur áreiðanlega ekki samúð
meðal bænda. Því fer víðs-
fjarri. Þeir sjá að hagsmuna-
málum þeirra verður aldrei
þokað áleiðis með þesskonar
vinnubrögðum. Þannig vinnur
enginn heiðarlegur stjórnmála
flokkur að framgangi hug-
sjóna sinna.
Sfolin fjöður.
SVO náíð er sambandið orðið
milli Framsóknarflokksins og
kratanna í hinni „konunglegu
stjórnarandstöðu*1, að Alþýðu-
blaðið er farið að stela fjöðrum
til þess að skreyta með þeim hatt
Eysteins Jónssonar. Þannig held-
ur blaðið því fram s.l. sunnudag,
að það hafi verið fjármálaráð-
herrann, sem forgöngu hafði um
að útvega fé til byggingar Iðn-
skólans í Reykjavík.
Sannleikurinn í þessu máli er
sá, að þeir ráðherrar Sjálfstæðis-
flokksins, sem jafnframt eru
þingmenn Reykvíkinga neituðu
að taka frekari þátt í umræðum
í ríkisstjórninni um undirbúning
fjárlaga fyrr en Framsókn hefði
fengizt til þess að ganga inn á
kröfur þeirra um stuðning við
iðnskólabygginguna.
Það er því svo sannarlega
stolin fjöður þegar Alþýðu
blaðið þakkar Eysteini stuðn-
ing við byggingu Iðnskólans í
Reykjavík.
^ UR DAGLEGA LIFINU ?
Sig. Sig.
FYRIR 50 árum var ekki eins
mikið um skemmtiferðalög
og nú á dögum, enda erfiðara og
meira umstang fyrir fólk, að
komast leiðar sinnar um landið.
í þá daga höfðu Akureyringar
þann sið, að safnast saman á
hlýjum sumardögum úti á víða-
vangi, einkum um helgar, fara
þar í leiki og gera sér eitt og
annað til skemmtunar.
Oft var svokallað Naustagil
valið til þeirra skemmtifunda. —■
Gilið var með grasigrónum
brekkum, vinalegt og aðlaðandi
fyrir slíkar skemmtanir og ekki
lengra frá bæjarbyggðinni en
leiðin þangað var mátuleg
skemmtiganga.
Svo breyttist þetta á skammri
stund. Naustagilið var ekki leng-
ur með sömu ummerkjum og áð-
ur og má telja að nafnið á gilinu
sé Akureyringum yfirleitt
gleymt. Þvi einmitt þar er Gróðr-
arstöð Ræktunarfélags Norður-
lands.
ÞEGAR sá félagsskapur spratt
af vorhug Norðlendinga,
rétt eftir síðustu aldamót, gaf
Akureyrarbær þetta land undir
væntanl. gróðr
arstöð. Og þang-
að kom/svo einn
góðan veðurdag
fjöldi vaskra
garðyrkjumanna
með öll þau
áhöld og útbún-
að, sem bezt
voru fyrir hendi
á þeim árum. —
Eins og nýtízku
jarðræktar-
manna er siður,
breyttu þeir þessum grasi gróna
hvammi í flag, því þar skyldu
vaxa „kynlegir kvistir" og nytja-
jurtir frá annarlegu umhverfi.
I Mikill stórhugur var tengdur
við þennan félagsskap fyrir
! fimmtíu árum, enda komst Guð
■ mundur á Sandi svo að orði i
kvæði, sem hann flutti Rækt-
unarfélagi Norðurlands:
Gervöll landsins fen og flóa,
fúakeldur, holt og móa
á að láta grasi gróa,
gera að túni alla jörð,
jafnvel holt og blásin börð,
drengir, sem að hjörðum hóa,
hlotið geta síðar
óðalsrétt um yrktar dalahlíðar.
FRUMKVÖÐULL og fyrsti fram
kvæmdarstjóri Ræktunarfé-
lagsins, Sigurður Sigurðsson frá
Draflastöðum, fékk sína fyrstu
búnaðarfræðslu í Noregi, og var
fyrst í stað óráðinn í því, hvort
hann ætti að leggja aðaláherzlu
á almenn búvísindi, jarðrækt og
búpeningsrækt ellegar helga skóg
ræktinni starf sitt sérstaklega.
Hann leit svo á að skógræktin
væri eðlilegur og nauðsynlegur
þáttur í búnaðarframförum þjóð-
arinnar. Jafnt hugarfar hans sem
menntun gerði það að verkum,
að Ræktunarfélagið fékk ví5-
tækt verksvið.
SÍÐAN hefur skipulag á málefn-
um búnaðarframfaranna hér á
landi tekið margskonar mynd-
breytingum. Nýir og nýir aðilar
hafa fengið hlutverk, sem Rækt-
unarfélagi Norðurlands var ætlað
fyrst í stað. Skógrækt ríkisins og
skógræktarfélögin hafa tekíð að
sér skógræktarmálin.
En þau gleðilegu tíðindi hafa
gerzt nýlega, að Ræktunarfélag |
Norðurlands hefur ákveðið að
beina starfsemi sinni meira í al- |
hliða fræðslu og leiðbeiningar, en
verið hefur um skeið, með því
að Ársrit, Ræktunarfélagsins er
gefið út með nýjum svip, og
greinar þess eiga að fjalla um
landbúnað, skógrækt og almenna
náttúrufræði. Mun það áreiðan-
lega vekja ánægju hjá öllum vel-
unnurum þessa merka félags. —
Ritstjórinn er Ólafur Jónsson.
HÉR er ekki tækifæri til að
rekja hálfrar aldar sögu
Ræktunarfélagsins. En í nýút-
komnu Ársriti, sem er fyrsta hefti
af þessum árgangi, er m. a. mynd,
sem hér fylgir af lerkirunna í
hinu forna Naustagíli.
Hvammur þessi
hinu óræktaða
gili 'var þyrrk-
ingslegur og ó-
frjór, á engan
hátt frábrugðinn
ófrjósömum ’.nóa
börðum. Gróður-
settar voru
þarna helztu
tegundir trjáa er
menn höfðu með
höndum þá og
varast að gera
nokkurt handar-
vik, til þess að
bæta skilyrðin
fyrir hinum til-
vonandi trjágróðri. Skyldi þetta
vera skilmerkileg tilraun til þess
að vita hvernig skógargróður geti
dafnað með því, að hann yrði
friðaður frá uppvextinum og
alla tíð á meðan hann næði
Lerki í Gróðr-
arstöð Rf. NI.
þroska, en ekkert annað við hann
eða jarðveginn gert.
PLÖNTUR þessar, bæði lerki-
plöntur, birki og reynir, er
gróðursettar voru í þenna reit,
voru ekki fljótar á sér til vaxtar.
Eftir að smáplöntur þessar höfðu
staðið þarna í holtinu ein 15—-
20 ár, litu gestirnir, sem í Gróðr-
arstöðina komu, niður á þessar
plöntur og töldu vafasamt, að þær
myndu nokkurn tíma ná þroska.
En upp úr því fóru þær að spjara
sig. Nú er þarna hinn vöxtu-
legasti skógarlundur, með bein-
vöxnum og þroskalegum trjám
og teygir lundurinn sig upp eftir
brekkunni allt upp í blásinn mel-
koll,.sem gnæfði yfir gilið meðan
mannshöndin hafði þar engu
rótað.
Lundurinn í Naustagili hinu
forna, kennir okkur, að þeir, sem
búast við skjótum árangri af
skógrækt á ófrjóu landi, verða
fyrir vonbrigðum. En reynslan af
þessum lundi kennjr okkur lika,
að það er sannmæli, sem Sig-
urður Sigurðsson, fyrsti fram-
kvæmdastjóri Ræktunarfélagsins
hafði að orðtaki:
Gróðursettu tré, og það vex,
meffan þú sefur.
\Jeíua,Landi shrijar:
Krían í Tjamahólmanum
MAÐUR einn hagorður hér í
bænum átti leið fram hjá
Tjörninni nú á dögunum og fór
ekki hjá því, að andinn kæmi
yfir hann, er hann sá kríuna
komna í Tjarnarhólmann sinn.
Úr þessu varð svo litla kríuljóðið,
sem hér fer á eftir:
- •
Leika á gígju Ioftsins börn.
Ljósin hlýju vaka.
Aftur kríur út við tjörn
ofar skýjum kvaka.
Komdu blessuð, krían mín,
kætir mig að heyra
léttu glöðu lögin þín
láta vel í eyra.
Þú í fyrra fæddist hér
furðu lítið kríli.
Mjúklind hlúði móðii þér
mataði tjarnarsíli.
11 i-r
Þá var gleði og gaman oft,
geislum lýst var tjörnin,
þegar fyrst sér lyftu á loft
iitlu kríubörnin.
Löngum sofið lítið var,
leið hver stund við gaman.
Kríubörnin kynntust þar
kát og léku saman.
Æskutryggðir tókust þá
yið tjarnar græna lundinn,
Öll þín gleði, ást og þrá
er við hólmann bundin.
Því má fuglinn frjáls um geim
úr fjötrum vetrarstunda
fylgja vori á vængjum heim,
vitja æskulunda.
Kjartan Ólafsson.
Ef til vill verður einhver tón-
hagur maður til að hjálpa upp á
sakirnar og semja lítið lag við
, kríuljóðið?
Um skökku númerin. l' ,1
IJORGARI hefir skrifað mér
D bréf þar sem hann tekur und-
ir með Ó. S., sem kvartaði hér
fyrir nokkru um það, hve oft
síminn hér í bænum gæfi. skökk
númer. „Hér er ekki eingöngu
um að ræða — segir Borgari —
að þetta ástand sé hvimleitt fyrir
þann, sem hringir og þann sem
svarar í „skakka númerinu“, þvi.
að mér er ekki grunlaust um, að
þessi undarlegheit séu fjárhags-
legt tjón fyrir símanotendur,
Ef ég man rétt, eru 7 símtöl
daglega ætluð símanotendum fyr-
ir afnotagjald það, sem þeir
greiða. Ef símtöl eru fram yfir
þann ákveðna fjölda, kostar hvert
þeirra 30 aura. Margir reyna því
að fara sparlega með símann, því
að hann er dýrt þægindatæki. En
hvað um þessi skokku númer? Er
sá grunur minn réttur, að það
komi í hlut símanotenda að greiða
fvrir þau? — Ef svo er, er rang-
lega haft fé af þeim, sem ég tel
með öllu óþolandi. — Borgari".
Hleypa upp
símareikningnum.
JU, það er rétt hjá Borgara, að
það eru 7 símtöl daglega sem
innifalin eru í símaafnotagjald-
inu. Sé hringt í númer og svarað
í því, reiknast það sem eitt sim-
tal, jafnvel þó að um skakkt
númer sé að ræða — svo að mörg
„skökk númer“ á dag gera óneit-
aniega sitt til að hleypa upp símá
reikningnum.
Annars vil ég benda bréfritara
mínum og öðrum, sem svipaða
sögu hafa að segja á, að þeir ættu
í þessu sambandi að snúa sér
beint til bæjarsímans, sem taka
mun kvartanir þeirra til greina
og taka „undarlegheitin“ í simum
þeirra til athugunar. Hér kann að
vera aðeins um smávægilega bií-
un að ræða í símatækinu sjáKu
en ekki sjálfvirku stöðinni. Fyrsta
skilyrðið fyrir því, að hægt sé að
ráða bót á biluninni er auðvitað
það, að réttum aðilum sé gert
aðvart um hana.
★
Eitt gramm af
verulegri
hjálpsemi er
ávallt meira
virði en heilt
tonn af hlut-
tekningarrík-
um orðum.