Morgunblaðið - 21.02.1954, Page 9

Sunnudagur 21. febrúar 1954
MORGVTSBLAfílÐ
9
Reykjavákurbréf; Laugardagur 20. febrúar
Mikil þátttaka í vetrarvertíð — Persónuleg kynni þjóðaleiðtoga
— Norræn samvinna — Reykjavík lækkar álögurnar — Áfengis-
lagafrumvarpið kemur úr nefnd — Kalda stríðið heldur áfram
Ógæftasöm vetrarvertíð
VEGNA verkfalls bátasjómanna
hófst vetrarvertíð ekki fyrr en
upp úr 20. janúar að þessu sinni.
En síðan hafa verið hinar verstu
ógæftir um land allt. — Hér við
Faxaflóa og Suðvesturland hafa
aflabrögð þó verið sæmileg þegar
á sjó hefur gefið, og sums staðar j
ágæt. Á Breiðafirði hefur afli
einnig verið mjög góður. Síðustu
daga hafa sjómenn þar orðið var-
ír við nýja fiskigöngu inn flóann.
Er fiskur í henni nokkru smærri
en sá fiskur, sem aflazt hefur
undanfarið. Telja sjómenn að afla j
horfur í Breiðafirði séu nú betri
en þær hafa verið þar í fjölda ára.
Er það hiklaust þakkað lokun
hans fyrir botnvörpuveiði. Áður
en friðunarráðstafanirnar voru
framkvæmdar stunduðu togarar
veiðar á miðum bátaflotans og
léku þau oft mjög illa. Á Vest-
fjörðum mun afli til þessa hafa
verið frekar tregur.
Þátttaka í mesta lagi
YFJRLEITT mun þátttakan í vetr
arvertíð vélbátaflotans vera í
mesta lagi í ár. Nokkrir erfið-
leikar hafa þó verið á því að fá
menn á bátana. En flest allir
munu þeir nú vera byrjaðir veið-
ar. Nokkrir Færeyingar hafa ver-
ið ráðnir til starfa á flotanum.
Er það að sjálfsögðu miður farið
að þess skuli gerast þörf, að flytja
útlendinga inn til starfa á fiski-
fkipaflotanum.
Við því væri þó ekkert að
segja, ef ástæða þess væri sú,
að allt innlent vinnuafl væri
notað til starfa í þágu fram-
leiðslunnar. En svo er ekki.
Töluverður hópur manna víðs
vegar frá af landinu, en þó
flestir héðan úr nágrcnninu,
vinna að landvarnafram-
kvæmdum á Keflavikurflug-
velli. En einnig þær fram-
kvæmdir eru nanðsynlegar og
verður því ekki með réttu
deilt á þá ráðstöfnn að flytja
inn nokkra erlenda sjómenn
til þess að ekki dragi úr vél-
bátaútgerð landsmanna á aðal-
vertíð ársins.
Norræn samvinna
BJARNI Benediktsson mennta-
málaráðherra sat fyrir skömmu
fund menntamálaráðherra Norð-
urlanda, sem haldinn var í Kaup-
mannahöfn. í útvarpserindi, sem
hann flutti hér heima um störf
fundarins komst hann m. a. að
orði á þessa leið:
„Slíkir funðir hafa ekki ein-
göngu þýðingu vegna þeirra
málefna, sem þar evn bein-
línis rædd, hcldur vegna
þeirra kynna á málum og
mönnum, sem þar má öðhist.
Hygg ég það t. d. nokkuð
óbrigðult, að þeir af norræn-
um forustumönnum, scm kom-
ið hafa til íslands, eru mun
skilningsbetri á okkar mál-
efni en aðrir, og er það ekki
nema að vonum.“
Þessi ummæli ráðherrans hafa
áreiðanlega við fyllstu rök að
styðjast. Hin persónulegu kynni,
sem skapast milli leiðtoga þjóð-
anna á hinum ýmsu sviðum á
fundum og ráðstefnum hafa mjög
mikla raunhæfa þýðingu. — Þau
skapa aukinn skilning samúð og
velvilja og færa þjóðirnar nær
hver annari.
Um norræna samvinnu hefur
ýmislegt misjafnt verið sagt. Víst
er og um það, að hún. hefur stund
um verið nokkuð yfírborðsleg. En
engu að síður stendur sú stað-
reynd óhögguð, að á ýmsum svið-
um verður hún raunhæfari með
hverju árinu, sem líður. Mikill
fjöldi fólks á öllum Norðurlönd-
unum hefur ríkan áhuga fyrir
sem nánustum tengslum milli
þjóðanna.
Almenningur vill að þekking
norræns fólks á högum hvers
annars aukist og að skipti þess
verði sem mest og nánust, ekki
sízt á sviði menningarmála.
Það er hlutverk hins ný-
stofnaða Norræna ráðs að hafa
tekjur allt að 15 þús. kr. í stað
7 þús. kr. áður. í þriðja lagi var
persónufrádráttur tvöfaldaður.
Sjálfstæðismenn hafa ákveðið
að lækka útsvarsstigann enn á
þessu ári. Er þannig stefnt í þá
átt að lækka nokkuð þær álögur,
sem á borgurunum hvíla. En í
bæjarfélagi, þar sem svo margar
framkvæmdir kalla að er auðvit-
að erfitt að komast hjá því, að
krefja borgarana um töluverðar
W8
Mólotov hefur nýja „friðarsókn“
á næstu árum forystu um
samstarf Norðurlandaþjóð-
anna. Þar er mörgu hægt að
koma til leiðar, sem verða
mun menningarlífi þeirra til
gagns og eflingar. Þar er enn-
fremur hægt að leggja grund-
völl að sameiginlegum átök-
um á ýmsum öðrum sviðum.
Gegna merkilegu
hluíverki
SMÁÞJÓÐIR Norðurlanda gegna
í raun og veru merkilegu hlut-
verki. Meðal þeirra hefur lýðræði
og félagsþroski þróazt óvenjulega
farsællega. Þar hefur félagslegt
öryggi skapazt í ríkara mæli en
í flestum, ef ekki öllum öðrum
löndum. Og um langt skeið hafa
þessar þjóðir leyst öll sín deilu-
mál í friði og vinsemd.
Þessar litlu þjóðir geta að
mörgu leyti verið þinum stóra
heimi til fyrirmyndar, enda þótt
ýmislegt hjá þeim fari að sjálf-
sögðu ver úr hendi en skyldi.
Hinar norrænu þjóðir munu
halda áfram að efla samvinnu
sína. Og þeim ber m. a. að gera
það með þvi, að greiða götu
almennings í löndum þeirra
til gagnkvæmrá kynna, ferða-
Iaga og heimsókna.
Reykjavík
lækkar álögurnar
ÁRIÐ 1953 höfðu Sjálfstæðis-
menn í bæjarstjórn Reykjavíkur
forgöngu um að útsvarsstiginn
var lækkaður verulega. Fimm
prósent álag, sem notað hafði
verið á hann, var fellt niður. Þá
voru og gerðar útsvarsfrjálsar
fúlgur til hins sameiginlega fram
kvæmdasjóðs þeirra. Reykjavík,
undir forystu Sjálfstæðisflokksins
hefur þannig.gefið fordæmi, sem
nauðsynlegt er að ríkisvaldið
fylgi. Standa og vonir til þess,
þar sem endurskoðun skattalög-
gjafarinnar stendur yfir og ríkis-
stjórnin hefur gefið fyrirheit um
að henni skuli lokið á því þingi,
sem nú situr að störfum.
Áfengislagafrumvarpið
úr nefnd
Það verður að telja til nokk-
urra tíðinda að frumvarpið
um nýja áfengislöggjöf komst
á hreyfingu á Alþingi nú í
vikunni. Hefur allsherjarnefnd
Efri deildar, sem haft hefur
málið til meðferðar síðan í
október í haust, nú lokið af-
greiðslu þess og mun áliti
hennar og breytingatillögum
verða útbýtt í deildinni á
mánudag. Mun það að öllum
likindum verða tekið til 2. um-
ræðu í næstu viku. Um end-
anlega afgreiðslu þessa máls
er erfitt að spá. Yfir sjötiu
breytingartillögur liggja fyrir
við frumvarpið, flestar frá
einstökum þingmönnum.
Samlíkingar Tímans
TÍMINN hefur undanfarið líkt
Sjálfstæðismönnum ýmist við
nazista eða kommúnista. Sdík
málafylgja heldur hann, að sé
fólki í sveitum landsins sérstak-
lega geðþekk.
En hverju ber þessi ritháttur
aðalmálgagns Framsóknarflokks-
ins vitni? Ber hann vott um trú
þess á sigur góðs málstaðar og
heiðarlegs vopnaburðar?
Sannarlega ekki. Timinn hef-
ur upp á síðkastið beinlínis flúið
allar málefnalegar umræður.
Þess vegna hafa gífuryrði og fjar-
stæðukenndar samlíkingar mót-
að svip málflutnings hans.
Það er þýðingarlaust að halda
uppi slíkri baráttu. Hvorki sveita
fólk né annað heiðarlegt fólk í
þessu landi vill taka þátt í
henni. Almenningur dæmir stjórn
málaflokka af störfum þeirra en
ekki eftir ofstækisfullum lýs-
ingum andstæðinga þeirra. Þess
vegna vann Sjálfstæðisflokkur-
inn mikinn sigur I Alþingiskosn-
ingunum í sumar og í bæjar-
stjórnarkosningunum á hinu ný-
byrjaða ári. Þjóðin dæmdi hann
af verkum hans, forystu hans um
flestar merkustu þjóðlífsumbæt-
ur síðari ára, uppbyggmgu at-
vinnulífsins, raforkuframkvæmd-
ir, húsnæðisumbætur og vernd
íslenzkra fiskimiða, svo stiklað
sé á stóru.
Tíminn verður því að gera
sér það ljóst, aff þegar hann
líkir Sjálfstæðismönnum við
nazista og kummúnista þá
bitnar sú staðhæfing eingöngu
á honum sjálfum og flokki
hans. Hún skaðar Sjálfstæðis-
flokkinn alls ekki. Þvert -á
móti verður hún honum til
gagns. Fólkið missir traust á
þeim mönnum, sem flýja sí-
fellt á náðir öfga og ofstækis
í pólitískri baráttu. Þess fjar-
stæðukenndari sem málflutn-
ingur Tímans verður þess
minna gagn hefur Framsóknar
flokkurinn af honum.
Berlínarráðstefnan og
lærdómar hennar
BERLÍNARRÁÐSTEFNUNNI er
lokið. Hinir „fjórir stóru“ hafa
kvaðst og haldið heim til París-
ar, Lundúna, Washington og
Moskvu. Hin limlesta höfuðborg
Þýzklands liggur að baki þeim.
Þar hafa einnig margar vonir
brostið. Sameining Þýzkalands
og friðarsamningar við Austur-
ríki eru jafn fjarri og þeir voru
þegar. sjöundi fundur utanríkis-
ráðherra stórveldanna hófst.
Það, sem gerðist í Berlín var
í raun og veru þetta:
Ráðherrar hinna vestrænu
lýðræðisþjóða stungu upp á
frjálsum kosningum í öllu Þýzka-
landli, sameiningu landsins og
friðarsamningum við það og'
Austurríki.
Rússar þorðu ekki að ganga
inn á lýðræðislegar kosningair
af ótta við það að missa þá
öll völd og áhrif í Þýzkalandi.,
Og þeir gerðu sér iaínfraint
ljóst, að ef þeir slökuðu á harS
stjórn sinni í Austur-Þýzka-
landi og leyfðu þar frjálsar
kosningar þá myndu hin lepp-
ríki þeirra koma á eftir, rísa
upp og krefjast frjálsra kosn-
inga. Þarmeð væri grundvöll-
ur lagður að frelsun Austur-
og Mið-Evrópu undan oki
„alþýðulýðræðisins“.
En þetta mátti ekki henda. Þess
vegni snérist Molotoff gegn öll-
um tilraunum til samkomulags
og friðarsamninga á grundvelli
frjálsra kosninga.
Heimurinn hefur fengið enn
eina sönnun þess, hverskonar
„friður“ það er, sem komm.únist-
ar viija skapa. Það er sá friður,
sem byggist á kúgun og ofbeldi.
En Molotoíf og aðrir leiðtogar
Rússa munu að sjálfsögðu halda
áfram að senda friðardúfur út af
örkinni og lýsa sjálfum sér sem
hinum einu sönnu „friðarvinum“!
Kalda stríðið
heldur áfram
„KALDA STRÍÐIГ mun þess-
vegna halda áfram. Ótti og óvissa
mun halda áfram að móta svip
og gang alþjóðamála. Tryggingin
verður framvegis sami þröskuld-
urinn í vegi afvopnunar og frið-
samlegs samstarfs milli austurs
og vesturs. Hinn vestræni heim-
ur á einskis annars kost en að
halda áfram að leggja á sig þung-
ar byrðar til þess að treysta
varmr frelsis síns og mannrétt-
inda.
Svona gersamlega hefur
Berlínarfundinum mistekist
að leysa það hlutverk sitt, að’
leggja grundvöll að íriðar-
samningum og eyða „kalda
stríðinu".
Gjaflítill vetur við Djúp
ÞUFUM, 20. febr. — Síðan á ný-
ári hefur tíðarfar verið með ein-
! dæmum milt, en umhleypingar
og stormar nokkrir, sem spillt
I hefur nokkuð útbeit á sauðfé og
hrossum. Veturinn sem af er
| óvenjugjafalítill fyrir sauðfé, þó
! þykja hey og útbeit óvenju létt,
I svo nokkuð eyðist af fóðri fyrir
beitarfénað.
| Nokkuð af fé gengur úti í Borg-
arey. Mun það einsdæmi um þetta
leyti árs að Snæfjallaströnd skuli
vera því nær snjólaus.
VEGAGERÐ
Á þessu ári eru fyrirhugaðar
miklar vegagerðir við Djúp, eink-
um vestan þess á Vatnsfjarðar-
og Ögurvegi, svo og brúargerð á
ísafjarðará, sem er hið þarfasta
verk.
HERAÐSSKOLINN
í REYKJANESI
Héraðsskólinn í Reykjanesi
starfar í vetur og eru um 30 nem-
endur þar, og er það einkum
verklegt nám, sem héraðsbúar
hyggja gott til. Eru að aukast
ýmis kennsluáhöld til þessa náms,
svo sem vélar o. fl., en dýrt er
allt, sem til þess þarf.
Heilsufar i héraði hefur verið
gott í vetur. — P. P.
Tcgarar Bæjarúf-
gerSar Reykjavíkur
FJÓRIR togarar Bæjarútgerðar
Reykjavíkur eru á ísfisksveiðum,
Hallveig Fróðadóttir, Jón Þor-
láksson, Þorsteinn Ingólfsson og
Ingólfur Arnarson. Ingólfur land
aði 15. þ.m. 198 tonnum af ísfiski,
aðallega þorski og karfa, og 9,4
tonnum af lýsi. Skipið fór aftur á
veiðar 19. þ.m.
Pétur Halldórsson, Jón Bald-
vinsson og Þorkell máni eru á
saltfiskveiðum, en Skúli Magnús
son er í Reykjavík. Fer hann á
veiðar strax og nægilegur mann-
skapur fæst.