Morgunblaðið - 13.02.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudágur 13. febrúar 1955
ítmMa
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmllaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlanda.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Fróðleg og ánœgjuleg
kvikmyndasýning
Forsela og nefiula-
■kjör á líá'oaðar-
Eftir fund IMorðurlandaráðsins
EINS og kunnugt er stóð fundur
Norðurlandaráðsins yfir í
Stokkhólmi dagana 28. janúar til
3. febrúar s. 1. Tók hann samtals
til meðferðar 75 mál. Mikill meiri
hluti þeirra voru tilkynningar og
skýrslur frá ríkisstjórnum land-
anna um framkvæmd fyrri álykt-
ana ráðsins. Aðeins 16 ályktunar-
tillögur voru samþ. á fundinum.
Norðurlandaráðið er aðeins
ráðgefandi samkoma. Alyktan-
ir þess eru því fyrst og fremst
áskoranir til ríkisstjórnanna um
að framkvæma vilja-yfirlýsing-
ar þess. Árangurinn af störfum
þess veltur þannig fyrst og
fremst á því, að stjórnir land-
anna starfi í góðri samvinnu
við það. Til þess að tryggja
slíka samvinnu eiga fulltrúar
ríkisstjórnanna sæti á fundum
ráðsins og taka þátt í störfum
þess.
Á þessum fundi voru samþykkt-
ar tvær tillögur, sem fyrst og
fremst varða ísland. Hin fyrri
þeirra var um ráðstafanir til þess
að bæta samgöngurnar milli fs-
lands annars vegar og hinna Norð
urlandanna hins vegar. Samþykkti
ráðið að beina því til ríkisstjórn-
anna að taka upp nána samvinnu
í þessu skyni. Lagði það jafnframt
til að athugað yrði um umbætur
á afkomuskilyrðum fyrir sam-
göngur milli landanna þar sem
aukin verzlunarviðskipti hlytu að
vera forsenda bættra samgangna.
Ennfremur var á það bent, að auk
in kynningarstarfsemi væri þýð-
ingarmikil í þessu sambandi.
f álitsgerð nefndarinnar var
það tekið fram, að hún hefði feng-
ið vitneskju um að samningar yrðu
upp teknir milli ríkisstjórna ís-
lands og Svíþjóðar um endurnýj-
un loftferðasamningsins milli land
anna.
í sambandi við umræður um
þessa tillögu gafst fulltrúum ís-
lands á fundinum tækifæri til þess
að skýra sjónarmið íslendinga í
þessum málum almennt, og jafn-
framt sérstaklega að því er snerti
flugsamgöngurnar miili íslands
og Norðurlanda, sem mjög hafa
verið ræddar undanfarið vegna
uppsagnar Svía á ioftferðasamn-
ingnum við íslands. Er óhætt að
fullyrða, að það hafi verið gagn-
legt, þar sem ýmis konar misskiln-
ings og rangfærslna hafði gætt í
blöðum um þetta mál. Síðustu vik-
ur hafa hins vegar bæði sænsk,
norsk og dönsk blöð flutt greinar-
góðar upplýsingar um eðli þess,
þar sem málstaður og sjónarmið
Islendinga hafa komið mjög vel
fram. Hefur ríkisst.iórn Svíþjóðar
nú tekið boði íslenzku stjórnarinn-
ar um að hefja viðræður um end-
urnýjun loftferðasamningsins hér
í Reykjavík á næstunni.
Það cr sérs:aklega þýðingar-
mikið, að athugað verði í sam-
bandi viðleitni til þess að bæta
samgöngurnar milli íslands og
hinna Norðurlandanna, hvern-
ig verzlunarviðskipti milli land-
anna verði aukin. Það er marg
upplýst mál, sem einnig var
bent á, á fundi Norðurlanda-
ráðsins, af fulltrúum Islands,
að Islendingar kaupa miklum
mun meira af frændþjóðum sín
um á Norðurlöndum, en þær af
okkur. Með því að jafna þessi
viðskipti skapast traustari grund
völlur bættra samgangna milli
landanna.
Hin tillagan, sem snerti Island
sérstaklega, var tillaga, sem flutt
var af sænskum þingmanni, um
áskorun til ríkisstjórnanna um að
styðja þýðingu íslenzkra og
finnskra fagbókmennta á mál
hinna Norðurlandþjóðanna.
Að sjálfsögðu snertu ýmsar aðr-
ar ályktanir, sem ráðsfundurinn
gerði, einnig íslenzka hagsmuni.
Má þar tilnefna ályktanir er
varða ýmis sameiginleg menn-
ingarmál Norðurlandanna allra,
aukna samvinnu á sviði útvarps
og sjónvarps, menntunar og at-
vinnu iækna, tannlækna, lyfja-
fræðinga og hjúkrunarkvenna. —
Um umferða- og tollmál voru og
gerðar ályktanir, sem miða að auk-
inni samvinnu hinna norrænu
þjóða á því sviði. Á sviði félags-
mála er einnig unnið markvíst að
samræmingu löggjafar og sköpun
möguleika þess, að allar þjóð-
irnar geti notið gagnkvæmra fríð-
inda samkvæmt henni hver hjá
annarri. —■
i Fundir NorSurlandaráðsins
bafa aldrei áorkað neinum stór
virkjum. En á þeim er mark-
víst unnið að því að færa þess-
ar náskyldu þjóðir saman og
bæta aðstöðu þeirra til þess að
finna raunhæfan árangur af
samstarfi þeirra. I því samstarfi
blýtur íslenzku þjóðinni að
vera ljúft að eiga sinn þátt.
KVIKMYNDASYNINGIN, sem
Landsmálafélagið Vörður
gekkst fyrir, þar sem sýnd voru
ýmis verk hinna gömlu meistara i
málaralistinni, tókst ágætlega.
Bjarni Guðmundsson, blaðafull-
trúi, skýrði að nokkru myndirn-
ar og sagði frá æviatriðum hinna
gömlu snillinga. Var fróðlegt að
heyra hvað Bjarni hafði að segja
um þá og málverk þeirra — Á-
horfendur voru eins margir og
húsrúm leyfði.
' Sýndar voru 7 stuttar kvik-
myndir og var hver um sig helg
uð list ákveðins meistara eða
tímabils. — Fyrsta myndin sýndi
áhrif hollenskrar menningar á
iist og listsköpun endurreisnar-
timabilsins á Ítalíu, og því til
skýringar voru sýndar myndir
eftir Botticelli og Rafael. Næsta
kvikmynd fjallaði um meistar-
ann Sandro Botticelli, sem fædd-
ur var í Flórens 1444. — Þriðja
í röðinni var málverk eftir Rap-
hael, The Young Immortal. —
Þá kom mynd eftir Rembrandt,
The Night Watch. — 5. myndin
var Light in the Window eftir
Vermeer, en hann var hollenzk-
ur máiari, 1632—1675. — Þá
kom mynd eftir Degas, Curtain
Call (1834—1917). Málarinn De-
gas var einn af frumherjum hinn
ar nýju listastefnu, impressjónis
mans. — Sjöunda og síðasta
myndin hét Joy of Living og var
eftir Auguste Renoir (1841—
1919). Hann var franskur og í
hópi mestu málara síðari tíma.
AKRANESI, 12. febr. — Tuttugu
bátar voru á sjó hér í gær og
mun afli þeirra hafa verið ;:am-
anlagður 150 lestir.
Sami bátafjöldi var á sjó í dag.
Ekki er vitað um aflabrögð. —
Margir bátanna komu að kl. 11
til 12, en þeir verða að tínast
að allt fram undir morgun. Er
mjög langróið. Sumir róa allt
vestur í Kolluál.
Hingað komu tveir togarar í
dag, Bjarni Ólafsson með 270
lestir eftir 6 daga útivist og
Bjarni riddari með 330 lestir eft-
ir 11 daga. —Oddur.
VeU andi áhrij^ar:
Á S. L. HAUSTI, skömmu eftir
formannaskiptin í Alþýðuflokkn-
um, var stofnað hér í Reykjavík
Málfundafélag jafnaðarmanna. —-
Var það myndað af nokkrum fylg-
ismönnum hins nýfallna formanns.
Tveir þingmenn Alþýðuflokksins
gengu í félagið, þeir Hannibal
Valdemarsson og Gylfi Þ. Gísla-
son.
Félag þetta hefur leynt og ljóst
unnið að því að grafa undan Al-
þýðuflokknum. Jafnhliða hefur
það barizt fyrir samvinnu við
kommúnista. Hefur það m. a. náð
þeim árangri að feila Alþýðuflokks
mann frá kjöri í bæjarráð Reykja-
víkurbæjar. Var það afrek unnið
af Alfred Gíslasyni lækni, öðrum
bæjarfulltrúa Alþýðuflokksins. —
Eru kommúnistar honum ákafiega
þakkiátir fyrir það verk og lofa
hann hástöfum í blaði sínu.
Annað höfuðafrek þessa Mál-
fundafélags jafnaðarmanna var,
að senda tvo „áheyrnarfulltrúa" á
landsfund þjóðvarnarflokksins. —
Flutti annar þeirra þar kveðjur
og árnaðaróskir.
Nú hefur sú fregn spurzt, að
Gylfi Þ. Gíslason hafi sagt sig úr
þessum félagsskap. Mun prófess-
ornum hafa fundist uggvænlegt
sálufélagið á þessum slóðum. Er
áiitið að hann hafi verið orðinn
smeykur við að frjósa þar inni og
því viljað forða sér í tæka tíð. —
Ríkir mikil gremja ýfir brottför
hans hjá þeim er eftir sitja. Er
ekki laust við að þeim hafi fundizt
hann svíkja sig í tryggðum. En
prófessorinn vill ógjarnan veðja
á vitlausan hest. Hefur hann því
í biii talið klókt að yfirgefa ann-
exíu kommúnista og þjóðvarnar
og fiytja að nýju heim til föður-
húsanna.
Alfred læknir og hinn fallni
formaSur sitja hins vegar eftir
meS sárt ennið og snúa ásjón-
uir. sínum enn í austurátt. —
„Vítt sjá þeir land og fagurt“,
enda þótt sjálfur „ÞjóSviIjinn11
hafi lýst því yfir að Iivorki korn
rækt né kvikfjárrækt fái bless-
ast á samyrk.jubúum Kreml-
manna I!
j Frá sveitakonu
í Árnessýslu.
SVEITAKONA í Árnessýslu
hefur skrifað mér á þessa
leið:
„Velvakandi góður!
Ég hef oft haft aðstæður til að
hlusta að staðaldri á dagskrá út-
varpsins og þá kemur vel í ijós,
að þar kennir margra góðra
j grasa.
í vetur fannst mér dásamlegt
að byrja daginn á því að hlusta
á séra Jón Auðuns, er hann flutti
af eldmóði sínar fögru morgun-
bænir. Síðan tóku aðrir prestar
i við og þó að séra Jóns væri sakn-
, að, varð auðvitað að taka því vel.
i Mörgum hefur sjálfsagt þótt gott
að hlýða á ritningargreinar upp-
lesaranna og viðeigandi ljóð, er
fvlgdu. Ef til vill hefur líka ein-
hverjum þótt heillaráð að nota
þessa iitlu morgunstund sér til
áminningar og uppbyggingar, er
rifjuð voru upp boðorðin í réttri
röð.
F;
Farið kæruleysislega
með viðkvæmt efni
N finnst ekki flestum of mikið
af því góða — þó að góð vísa
sé ekki of oft kveðin — þegar
sömu ritningarorðin og ijóðin, er
hlustandi þessa morgunþáttar
heyrði einhverntima í vetur, eða
í fyrra, eru ekki einasta lesin
einn morgun, heldur tvo í röð,
h. 9. og 10. febr. s.l. Þá finnst
mér að minnsta kosti „plötu-
slátturinn" ganga full langt. —
Þarna er, að minni hyggju, farið
kæruleysislega með viðkvæmt
efni, hlustendum til mikilla von-
brigða.
Dýrmæt stund, sem ætti að
vera lifandi eins og efni standa
til, verður öldungis orðin tóm,
spiiuð af gömlum grammófón-
plötum. — Þ.J.H.“
Hvað væri ég . . . ?
SKÝJAGLÓPUR hefur orðið:
„Já, mörgum finnst nóg
komið af frosti og kuida og þurr-
viðri og ákalla regn og hlýju í
sífellu. Það heíur jafnvel hvarfl-
að að mér sjálfum — og þó —
þegar ég horfi á kvöldhimininn
aisettan blikandi stjörnum og
bragandi norðurljósum — bá er
mér ölium lokið. Ég hefst upp í
æðra veldi, mér finnst ég ekki
lengur heyra jörðinni til. Vildi
ég skipta á þessari himnadýrð
og ofurlítið meiri hlýju á minn
jarðneska búk ásamt grettum og
grámyglulegum himni?
Ekki þar fyrir, að mér þyki
ekki líka vænt um himininn, þeg-
ar hann er hulinn skýjum. já,
svörtum torráðnum skýjum, sem
hnykkla sig og teygja og breiða
úr sér á víxl í óendanlegum
ingi
Á FUNDI búnaðarþings í gær-
morgun fór fram kjör varafor-
seta þingsins og var kosinn fyrri
varaforseti Pétur Ottesen alþm.,
og annar varaforseti Gunnar
Þórðarson. — Skrifarar þingsins
voru kosnir Páll Pálsson, Þúfum,
og Hafsteinn Pétursson, Gunn-
steinsstöðum. Því næst var kosið
í eftirtaldar fastanefndir:
Fjárhagsnefnd: — Guðmundur
Jónsson, Einar Ólafsson, Helgi
Kristjánsson, Jón Sigurðsson,
Páll Pálsson, Garðar Halldórsson,
Benedikt Grímsson.
Jarðræktarnefnd: — Ásgeir
Bjarnason, Þorsteinn Sigfússon,
Bjarni Bjarnason, Hafsteinn Pét-
ursson, Kristinn Guðmundsson,
Egill Jónsson.
Búfjárræktarnefnd: — Baldur
Baldvinsson, Jóhannes Davíðs-
son, Kristján Karlsson, Eggert
Ólafsson, Sigurður Snorrason,
Sigmundur Sigurðsson.
Allsherjarnefnd: — Benedikt
Líndal, Guðmundur Erlendsson,
Gunnar Guðbjartsson, Ketill
Guðjónsson, Sveinn Jónsson, Jón
Gíslason.
Reikninganefnd: Guðmundur
Jónsson, Jóhannes Davíðsson,
Þorsteinn Sigfússon.
margbreytileik. Er nokkuð til,
sem örvar betur hugarflugið og
ímvndunargáfuna heldur en all-
ar þessar kynjamyndir í skýjafari
himinsins? Hvað væri ég, ef ég
gæti ekki lyft höfði mínu til
himins — til stjarnanna, norður-
Ijósanna og skýjanna? — Ég ■—
minn aumi jarðarormur!
Skýjaglópur ‘.
Faðir flytur þakkir
sínar.
KÆRI Velvakandi!
Végna heimsóknar Sinfóníu
hljómsveitarinnar í Melaskólann
fyrir skömmu síðan, langar mig
til að koma nokkrum línum á
framfæri. Eftir frásögn barna,
sem þarna voru, mun létt sinfón-
ísk tónlist hafa verið flutt fyrir
börnin ásamt skýringum og
kynningu á hljóðfærunum. Ef-
laust hefur jarðvegur verið nokk-
uð misjafn hjá þessum áheyr-
endahóp eins og öðrum, en mér
er kunnugt um, að mörg börn
höfðu af þessú hina mestu unun.
Ég álít ómetanlegt, að börnun-
um séu kynnt þau menningarverð
mæti, sem náð geti hug þeirra,
áður en allar þær auðvirðilegu
og auðsóttu skemmtanir, sem
mest eru á boðstólum hafa spillt
smekk þeirra. — Vil ég því senda
útvarpsstjóra og tónlistarmöiin-
unum bezta þakklæti í von um,
að þeir láti hér ekki staðar num-
ið. — Faðir“.
y_^Y)®6^_5
Sá ‘er ei lífsins
verðugur, sem
lifir aðeins
sjálfum sér.
Framh. af bls. 7
„vinur hafsins“, að lokum og leit
á myndir er stóðu á ofnhillunni.
Þar voru myndir af börnum hans
og barnabörnum — og hópurinn
sá er orðinn stór.
★—O—★
Ellert Sshram og kona hans
Magðalena, fylgdu okkur út á
tröppurnar. í þessu húsi hafa þau
átt heima í 41 ár, en í haust áttu
þau 60 ára hjúskaparafmæli. Við
viljum vera í Vesturbænum,
sagði frú Magðalena. Um skeið
fluttum við upp á Bergstaða-
stræti, en hurfum hingað vestur
eftir aftur og hér höfum við verið
síðan — eða í 41 ár.
Þegar við vorum að ganga frá
húsinu kallar skútuskipstjórinn
í okkur og segir: — Þið viljið
kannski líta á garðinn okkar
hjónanna, og gengur með okkur
vestur með húshliðinni. Þarna
voru gömlu trén hans. Sjómaður,
sem á tré heima í húsagarðinum
sínum hlýtur oftar að hugsa
heim en hinn, sem engan húsa-
garðinn á. Svo kvöddum við
Vesturbæinginn níræða, sem er
ánægður með hvað lífið veitti
honum — með börnin sín, en
einkum þó með konuna sina.
A. St.
— Minning
Framh. af bls. 7
ánægjulegt. Hann naut umhyggju
af hendi barna sinna, var mikið
samvistum við bræður sína, Gísla
og Ólaf, var mjög vinsæll af sam-
starfsmönnum og naut hylli hús-
bænda sinna sakir dugnaðar,
trúmennsku og hagvirkni. Og að
vetrinum var störfum hans þann-
ig háttað, að hann hafði mikið
tóm til að leggja stund á sín hugð
arefni, iðkaði þá útskurð og bjó
til margt haglegra muna, Hann
var og glaður og æðrulaus, og
fram til þess síðasta var hann
sjáifum sér samkvæmur um það
að hugsa sízt meira um sjálfan
sig en aðra. Seinustu vikurnar,
sem hann iifði, var mjög að heilsu
hans sorfið, en mér virtist hann
þá hugsa meira um heilsu og
iíðan Gísla, bróður síns, en heilsu
far sjálfs sín. Og það var yfir
honum friður og heiðríkja þess,
sem ekki kvíðir því, sem hann
veit, að í vændum er og ekki
verður umflúið. Þannig var og
svipur hans látins.
Guðm. Gíslason Hagalín.