Morgunblaðið - 13.02.1955, Blaðsíða 1
16 síður og Lesbók
42. árgangur
36. tbl. — Sunnudagur 13. febrúar 1955.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Formósa: Jbrír
möguíeikar
„Svindl“ alþjóða-
kommúnista
Hamnasskjöld
til Peldng?
London 12. febr.
RÆTT er um þrjá mögu-
leika til þess að koma á
viðræðum til lausnar á For-
mósavandamálinu:
1) Ráðstefna í Shanghai eða
Ðelhi með þátttöku ríkja, sem
hafa sérstnkra hagsmuna að
gæta í málinu, þ. e. Bandaríkj-
anna, Breta, Sovétríkjanna,
Frakklands, Indlands, Pakistan,
Burma, Indonesíu og Ceylon. —
Sovétríkin gerðu fyrir viku til-
lögu til brezku stjórnarinnar um
ráðstefnuna, en auk ofannefndra
ríkja gerðu Sovétríkin ráð ::yrir
að Pekingstjórnin ætti fulltrúa
á ráðstefnunni, en minntust ekki
á Formósastjórnina. Frá því var
skýrt í London í gær að umræð-
ur um þessa tillögu stæðu enn
yfir og að Bretar hefðu gert
gagntillögu um að ráðstefna
þessi yrði haldin innan ramma
Sameinuðu þjóðanna, en það
myndi að sjálfsögðu hafa í för
með sér þátttöku þjóðernissinna-
stjórnarinnar.
2) Önnur tillaga hefir komið
fram um að hlutlausar þjóðir,
Svíar, Pólverjar og Indverjar
reyni að miðla málum.
3) Loks hefir verið stungið
upp á því að Hammarskjöld fari
aftur til Peking til þess að kynna
sér til hlítar tillögur Peking-
stjórnarinnar í þessu máli.
Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna kemur saman á mánudag
til þess að ræða Formósamálið.
Framtíðardraumar
SCHENECTADY, New Yersey,
11. febrúar — Starfsmenn hjá
hinu stóra rafmagnsvörufirma
„General Electric" hefur spáð
því, að amerísk heimili muni
verða hituð upp með rafmagni
innan fimm ára.
Um ný rafmagnstæki, sem nú
er verið að fullgera, sagði hann,
að þess verði ekki langt að bíða
að loft í Lúsum verði gerð úr
ljósum í ýmsum litum, að ljós
kvikni sjálfkrafa, um leið og
menn stígi fæti inn í herbergi, að
klukkur gangi án þess að lagð-
ar séu í þær rafmagnsleiðs'iur
og að stuttbylgjur verði notaðar
í staðinn, og að sjónvarpstæki
verði gerð sem líti út eins og
veggmyndir.
'ekstur strætisvaeiGiaiiBta
stórjókst á siðustu árum
Ný !eii opnuð án viðkomu á Lækjarforgi
Farþegsrými eyksl á 10 árum um 130%
IGÆR buðu Strætisvagnar Reykjavíkur borgarstjóra og blaða-
mönnum auk margra fleiri gesta í ökuferð um bæinn í tilefni af
opnun nýrrar leiðar. Ekið var um hina nýju leið og hún skýrð
fyrir gestunum, en að því loknu var farið í húsakynni Loftleiða
á Reykjavíkurfiugvelli og sezt þar undir borð. Hélt Eiríkur Ás-
geirsson forstjóri SVR þar ræðu og síðan Gunnar Thoroddsen
borgarstjóri. Ræða forstjóra SVR verður síðar birt í heild í blaðinu.
ÚR RÆÐU
EIRÍKS ÁSGEIRSSONAR
FORSTJ. SVR
SÚ LEIÐ sem ekin var með
bæjarstjórn og blaðamenn
er með nýju sniði. Hlutverk
hennar er fyrst og fremst að auð-
velda fólki að komast á milli út-
hverfa án viðkomu eða dvalar í
Miðbænum. Þessari nýju leið er
ætlað að tengja saman Klepps-
holt, Voga-, Smáíbúðar- og Bú-
staðahverfi, Hlíðarnar, Mela- og
Skjólahverfi, en þar verður snúið
við og ekið sömu leið til baka.
Um Sóleyjargötu og Skothúsveg
verður ekið vegna þeirra far-
þega, sem komast vilja í Mið-
bæinn» Endastöðvarnar verða
tvær, önnur í Kleppsholti — hin
í Skjólunum og tekur hálftíma
að aka hvora leið. í byrjun verð-
ur aðeins ekið á tímabilinu kl.
13.30 til 18.30 þannig, að á hálf-
tímanum verður ekið úr Klepps-
holti, en á heila tímanum úr
Skjólunum. Byrjað verður að
fara þessa leið n.k. þriðjudag.
Hér er um að ræða vísi að nýju
fyrirkomulagi um samgang milli
úthverfa án viðkomu á Lækjar-
torgi.
STÓRKOSTLEG AUKNING
REKSTURSINS
f ágúst 1944 festi Reykjavíkur-
bær kaup á Strætisvögnum
Reykjavíkur. Þá gátu vagnar
þess flutt samtímis 772 farþega.
Árið 1951 samtals 1252 farþega
*ög nú 1824 farþega. Til saman-
burðar má geta þess, að árið 1944
var fólksfjöldi í Reykjavík rúml.
44 þús., árið 1951 57.500 og við
síðustu áramót 62 þúsund. Far-
þegarými strætisvagnanna hefur
<j,á þessum 10 árum verið aukið
Eiríkur Ásgeirsson.
um 130%, en fólksfjöldinn nemur
á sama tímabili aðeins um 40 af
hundraði. Aukningu á rekstrin-
um má að nokkru marka á því,
að árið 1945 voru brúttó tekjur
fyrirtækisins 2,6 millj. kr. og
vinnulaunagreiðslur 1290 þús. kr ,
en árið 1954 námu tekjurnar sam-
tals um 12 millj. kr. og 5,8 millj.
voru greiddar í vinnulaun. 1
NÝJUSTU VAGNARNIR
Frá því í september 1951, eða
, á s.i. 3'/> ári hafa 17 dieselvagn-
ar verið teknir í notkun, auk
þess sem dieselvélum hefur verið
| komið fyrir í fjórum af eldri
| vögnum fyrirtækisins. SVR eiga
j nú samtals 39 strætisvagna.
| Síðustu 3 vagnarnir voru tekn-
I ir í notkun í des. s.l. Rúma þeir
80 farþega og eru af sömu gerð
og vagn sá, sem s.l. ár hefur verið
í notkun á Vogaleiðinni. Við ók-
um í tveimur þessara vagna áðan,
en sá þriðji var hér fyrir utan,
er við komum.
Hér er um að ræða mesta átak,
sem gert hefur verið í einu til
aukningar á vagnakosti fyrirtæk-
isins. Magnara- og bjöllukerfi er
í öllum þessum vögnum. Þá hefur
líka verið sett í þá tæki, sem
sjálfritar á spjald hraða, biðtíma
og samanlagða vegalengd, sem
vagninn ekur. Tæki þetta gefur
þannig fullkomnar upplýsingar
um notkun vagnsins.
Til nýjunga má einnig telja
það, að í einum af þessum nýju
vögnum hefur verið komið fyrir
korti af leið þeirri, sem vagninn
ekur um og eru heiti viðkomu-
staðanna greinilega letruð á það,; , _ , .
auk þess sem þar er og að finna, ^ J>’ðja þmgið um trausts
nokkur kennileiti.
k’ramh. á bls. 2 <$>
Gunnar Thoroddsen
FRONSK STJORN.
PARÍS 24. febr. — Horfur eru
á því að Pflimian muni heppnast
að mynda nýja ríkisstjórn. Hann
I yfirlýsingu á mánudag.
Nýjustu vagnar Strætisvagna Reykjavíkur af Volvo-gerð.
Ljósm. P. Thomsen.
JG ÞÁ GERÐISl
KRAFTAVERKIfl.“
Ósló, 9. febr.
FLETT hefur verið rækilega of-
an af einni tegundinni af hin-
um sviksamlegu starfsaðferðum
kommúnístískra verkalýðsfélaga,
og hvernig þau reyna að dyljast
á bak við starfshópa, sem ekki
eiga samleið með kommúnistum.
Það er hið kommúnistíska
,Heimssamband verkalýðsfélaga’
(WFTU), sem hér kemur við
sögu. Leynilegar ráðagerðir þessa
kommúnistiska heimssambands
voru fyrst gerðar opinberar í
Vínarblaðinu „Arbeiter Zeitung".
Blaðið komst yfir bréf frá Nils
nokkrum Elísson, Svía, sem sagð-
ur er vera fulltrúi Norðurlanda
í WFTU. Bréfið er birt í heild,
en í því skýrir Elíasson frá því,
að halda eigi „ráðstefnu gegn
endurhervæðingu Þjóðverja”.
Það er fyrst og fremst aðferð
Elíassons, sem vekur athygli. —•
WFTU vill hvergi koma nærri
á yfirborðinu, segir Elísson, „vill
ekki verða talið standa fyrir
henni“ (ráðst.). Til þess verð-
ur að fá aðra og í þessu tilfelli
hafi kommúnistum xekizt að fá
„stórt verkalýðsfélag í Vestur-
Þýzkalandi” til þess að „standa
fyrir” ráðstefnunni. En þegar
allt er klappað og klárt, þá, segir
hinn kaldrifjaði Elíasson, þá
„mun kraftaverkið ske og WFTU
ætlar að samþykkja”.
Mál þetta hefur vakið mikla
athygli á Norðurlöndum og
sænska blaðið „Morgen Tidning-
en“, blað sósíaldemókrata, aðvar-
ar í þessu sambandi sænska
verkamenn og biður þá að vera
á varðbergi gegn þessu „svindli“
af hálfu WFTU.
„Arbeiter Zeitung" í Vínar-
borg segir: „Skjal þetta sýnir
greinilega alla hina alþjóðlegu
tækni og einnig allar lygarnar,
sem kommúnistar nota þegar
þeir hafa eitthvað svipað með
höndum — en margt af því, sem
þeir hafa á borð borið fyrir okk-
ur eins og það kæmi frá þýzkum
sósíaldemókrötum til stuðnings
rússnesku stefnunni, er innblásið
og jafnvel tilbúið af kommúnist-
um. Nú hefur þetta verið sannað
ennþá einu sinni.“
Hér fer á eftir Elíssons-bréfið
í heild, dagsett 18. des. 1954:
„Sameiginlegt bréf til
félaganna
Knut Tell (Svíþjóð),
Paul Thomsen (Danmörk),
Ivar Lie (Noregur).
Fundi framkvæmdaráðsins er
lokið. Tvær samþykktir um al-
þjóðaráðstefnur á næsta ári hafa
verið gerðar.
Önnur þeirra mun fjalla um
kvenna spursmálið — um jöfn
kjör kvenna o. s. frv. Hún verður
haldin síðari hluta árs 1955.
Hinni ráðstefnunni, en hún er
hið beina tilefni til þessa bréfs,
mun e. t. v. verða komið á lagg-
irnar þegar í marz, annað hvort
í París eða Berlín og mun verða
helguð baráttunni gegn endur-
hervæðingu Þjóðverja (Lundúna-
Framh. á bls. 2