Morgunblaðið - 15.02.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 15. febrúar 1955
utiMðfrttt
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vígur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
■» í lausasölu 1 krónu eintakið.
Óþolandi dgangur brezkra togara
úti fyrir Vestfjörðum
Vélbátaskipstjórar á Subureyri
við Súgandafjörð lýsa ástandinu
hegar Framsókn og Alþýðuflokkur-
inn „lokuðu kaupgetuna inni‘‘
SUÐUREYRI, 14. febr : — Veiði
svæði Suðureyrarbáta á yfir-
standandi vertíð hefur verið frá
Djúpálnum og í vestur út frá
Kóp. Undanfarið hafa bátarnir
sótt mestan afla sinn út á Hala-
kant. Tvo slðustu dagana hefur
ekki reynzt gjörlega að róa á;
venjuleg mið vegna háttalags
brezku togaranna. Afli vélbát-
anna fór niður \ XVi tonn í stað
9—13 tonna áður.
Eins og að framan segir, hafa ■
bátarnir sótt afla sinn að mestu
út á Halakant. Fiskurinn hefur j
gengið á sömu mið og áður, en
brezku togararnir, sem skipta
hundruðum á þessum slóðum,
hafa elt bátana og grynnt á sér
að sama skapi og þeir með iín-
una.
MIKILL ÁGANGUR
Þangað, ?cm veiði hefur verið
góð hjá bátunum einn daginn,
er tilganslaust að fara daginn
SÍÐAN 1942 hafa Framsóknar-
flokkurinn og Alþýðuflokk-
urinn ekki haft þingmeirihluta
og því ekki verið möguleiki fyrir
vinstri stjórn“, segir Tíminn í
grein fyrir alllöngu síðan.
Það er oft auðfundið á Tíman-
um, að þungur harmur hefur
verið að maddömu Framsókn
kveðinn þetta umrædda ár —
1942. Það er engu líkara en höf-
ug tregatár hrjóti af hvörmum
ritaranna ofan í handritin þegar
þeir minnast atburðanna í kosn-
ingunum 1942 — þegar vinstri
stjórnar möguleikarnir fóru alveg
út um þúfur. — Já, það er nú
einhver munur á vinstri stjórnar
árunum fyrir 1942 eða neyðarúr-
ræðunum í ,,íhalds“-samvinnunni
núna. Þannig hugsar Hermanns-
liðið í Framsóknarflokknum, sem
hann er nú að fylkja með kröt-
um, kommum og Þjóðvörn, svo
að „umbótaöflin" fái sameinazt
undir forystu hans.
En fróðlegt er nú að líta til
baka og rifja upp, hvernig krat-
arnir reyndust í stjórnarsam-
vinnunni meðan þeir voru þess
umkomnir að vera stuðnings-
flokkur Framsóknar.
í átta ár höfðu þessir flokkar
sameiginlega meirihluta á Al-
þingi. Þeir unnu kosningar 1934.
Þá var mynduð stjórn, — sú
fyrsta sem Alþýðuflokkurinn átti
sæti í „stjórn hinna vinnandi
stétta."
Líklega mun öllum koma
saman um, að aldrei hafi hag-
ur vinnandi fólks til sjávar og
sveita verið jafn bágur og þá,
— meðan þessi stjórn sat að
völdum. Atvinnuleysi var
geigvænlegt í öllum kaupstöð-
um og þorpum, og fjöldi
manns dró fram lífið á furðu-
lega lágum tekjum. Verð á
afurðum bænda var lágt, þar
sem kaupgeta við sjávarsíðuna
var svo bágborin, og hagur
sveitafólks fór þá líka eftir
því.
Haldið var uppi ströngum inn-
flutningshöftum, því að það var
helzta úrræði fjármálaráðherr-
ans að „loka kaupgetuna inni“,
til þess að fá fólk til að kaupa
mjólk, kjöt og kartöflur í stað-
inn fyrir innfluttan varning. Svo
stranglega var þessum höftum
beitt, að dugandi sjómenn og út-
gerðarfrömuðir voru sektaðir
fyrir að flytja inn fiskiskip. Var
þá annað hljóð í strokknum held-
ur en í sumar þegar maddama
Framsókn gerði sig að stríðshetju
í baráttunni fyrir innflutningi
nýrra vélbáta.
Aftur unnu þessir flokkar kosn
ingar 1937. En eftir þær fór sam-
búðin fljótlega að kólna. Leið
ekki á löngu þar til Alþýðu-
flokkurinn dró ráðherra sinn út
úr stjórninni og lét maddömuna
eina við stýrið.
Fór svo fram um hríð. Þá sendi
Framsókn út sitt mikla neyðar-
kall. Og þótt undarlegt sé, var
því ekki fyrst og fremst beint
til hins vinstri sinnaða Alþýðu-
flokks, óskamagar maddömunn-
ar, heldur til Sjálfstæðisflokks-
ins.
Þegar í nauðirnar rak var
þrautalendingin að koma til
þess flokks, sem vinstri arm-
ur Framsóknar þreytist aldrci
á að úthúða og atyrða, svo sem
hann á orðaforða til.
Upp úr þessum SOS-sending- '
um Framsóknar var svo þjóð-
stjórnin mynduð. Alþýðuflokk-1
urinn drattaðist að vísu með af
því að þá hafði hann ekki með
öllu dregið sig út úr stjómmál-
um. En ekki stóð sá stuðningur
lengi. í ársbyrjun 1942 dró Al-
þýðuflokkurinn ráðherra sinn út
úr stjórninni í annað sinn.
Það er þessi samstarfsflokkur,
sem Framsókn saknar sárast. Það
er hennar heitasta ósk og hug-
ljúfasti draumur að hann verði
aftur nógu stór og nógu sterkur
til að lyfta hinum mikla veiði-
manni í valdastólinn.
En vegna þess, hve illa horf-
ir fyrir Alþýðuflokknum hef-
ur „hálfur kommúnistaflokk-
urinn“ og Þjóðvörn jafnframt
verið beðin aðstoðar við
myndun „vinstri stjórnar“. —
Enda þótt kommúnistar séu í
bili önnum kafnir við að und-
irbúa eyðileggingu íslenzks
efnahagslífs munu þeir áreið-
anlega taka þessu tilboði feg-
inshendi.
Um pólitísk
verhföll
„ÞJÓÐVILJINN“ hefur lagt mik-
ið kapp ó það undanfarið að
breiða yfir þau ummæli eins þing
manns kommúnista á Alþingi
fyrir skömmu, að verkfallinu í
Vestmannaeyjum væri ekki beint
gegn útgerðinni þar, heldur gegn
ríkisstiórn landsins. Hefur blaðið
um leið látið að því liggja, að eig-
inlega telji kommúnistar það frá-
leitt að efna til pólitískra verk-
falla.
Svona taumlaus er hræsni
Moskvumálgagnsins á íslandi.
Svona blind er trú þess á
gleymsku og vanþekkingu al-
mennings. Allir íslendingar vita
nefnilega, að kommúnistar hér á
landi hafa allt írá upphafi flokks
síns talið pólitísk verkföll sjálf-
sögð og eðlileg. Til sönnunar því
mætti herma fjölda ummæla úr
blöðum þeirra. Skulu hér aðeins
tilfærð ein þeirra.
í einu málgagni kommúnista
var fyrir nokkrum árum komist
að orði á þessa leið:
„Samband ungra kommún-
ista verður að leggja áherzlu
á að koma af stað smáverk-
föllum meðal einstakra hluta
verkalýðsæskunnar, til þess
þarmeð að geta dregið aðra
hluta hennar með og leggja
áherzlu á að leiða þessa bar-
áttu yfir í pólitíska baráttu og
þarrneð undirbúa hin pólitísku
múgverkföll“.
I þessum ummælum er ekki
verið að skafa neitt utan úr fyrir-
ætlunum kommúnista. Fyrst á að
hefja „smáverkföll", sem leiða á
yfir í „pólitíska baráttu og þar
með undirbúa hin pólitísku múg-
verkföll".
Svo segjast kommúnistar nú
vera mótfallnir pólitískum verk-
föllum.M
Hver getur treyst slíkum
hræsnurum?
VeLk andl óhrijar:
Svar til Þ. J. H.
SÉRA Jakob Jónsson hefir beðið
mig fyrir athugasemd þá, sem
hér fer á eftir:
„Velvakandi!
Gerið svo vel að birta eftirfar-
andi bréf í dálkum yðar. Þakka
yður hér með fyrirfram fyrir
þann greiða.
Kæra Þ. J. H.
Síðastliðinn sunnudag senduð
þér Velvakanda ávítur á ríkis-
útvarpið, vegna þess, að dagana
9. og 10. febr. hefðu verið endur-
teknar morgunbænir, sem áður
hefðu verið fluttar í útvarpinu.
Þér segið, að með þessu hafi ver-
ið farið kæruleysislega með við-
kvæmt efni.
Ég tel mér skylt að gera grein
fyrir því, hvernig þetta atvikað-
ist, svo að ekki verði úr því leið-
inlegar ásakanir á saklaust fólk.
Eins og flestum útvarpshlust-
gndum mun vera kunnugt, hefir
það farið mikið í vöxt á undan-
förnum árum, að útvarpsefni sé
tekið upp á þráð eða plötur, og á
þetta einnig við um morgunbæn-
irnar. Nú hefir það fallið í minn
hlut undanfarna daga að flytja
morgunbænirnar, og þykir mér
auðvitað vænt um, að þér og aðr-
ir fylgist með þeim.
Vegna veikindaforfalla.
EN í tvo daga var ég forfallað-
ur vegna veikinda frá því, að
hafa tilbúið það efni, sem annars
var gert ráð fyrir. Þegar svo ber
undir, taka starfsmenn útvarps-
ins venjulega það ráð, að endur-
taka bænir, er áður hafa verið
fluttar, í þeirri von, að hlustendur
misvirði það ekki. Var svo gjört
í þetta sinn. — Það má auðvitað
um það deila, hvort ekki væri
persónulegra, að bænir væru ekki
teknar upp á plötur, en úr því að
þetta á sér stað á annað borð, er
erfitt að skilja, hvers vegna sama
bænin getur ekki oftar en einu
sinni hjálpað til þess að leiða hug
hlustendanna inn í bænarinnar
heim. Sömuleiðis má auðvitað um
það deila, hvenær maður er svo
alvarlega lasinn, að það eigi að
teljast forföll. En um hitt ættu
allir að geta verið sammála, að
jafnan er réttast og sanngjarnast
að gera ekki ráð fyrir kæruleysi
og hirðuleysi, fyrr en séð er,
hvort ekki eru til aðrar ástæður
fyrir misfellunum. Og af margra
árááaá váiðkynningu við starfs-
menn ríkisútvarpsins, get ég ekki
borið þeim annað, en að þeir hafi
fullan hug á að rækja störf sín
sem bezt, einnig þau, er snúa að
helgiþjónustu kristinnar kirkju.
Aðalatriðið að biðja
sjálfur með.
EKKI skal ég um það dæma,
hvenær bænaflutningurinn í
útvarpinu er aðeins „orðin tóm“.
Því er miður, að mannshugurinn
er oft „veikur að trúa“. En þegar
allt kemur til alls, verður það
ekki aðalatriðið, að „hlusta á“
aðra flytja bænir, heldur að biðja
sjálfur með.
Rv. 14. febr. 1955.
Jakob Jónsson.
Á skautum eftir 10 ár
ÆJA, Velvakandi góður, nú
fór ég á skauta í gær. Veðrið
var svo gott, stjörnubjart og
norðurljós um allan himininn. —
Það eru eitthvað um 10 ár síðan
I
ég setti síðast á mig skauta, en
það var nú samt mesta furða
hvað ég hafði lítið „riðgað“ á
þessum tíma. Eitt var það, sem
vakti athygli mína og það var
hve fáir unglingar stunda skauta-
íþróttina. Á Tjörninni voru til-
tölulega fáir, eitthvað um 200
gizka ég á, og það voru nær ein-
göngu börn yngri en 14 ára. —
Þegar ég var á skautum fyrir tíu
árum þá var svo mikið af ung-
lingum á aldrinum 13—17 ára,
en nú sáust varla unglingar á
þeim aldri. Hvar eru þeir? —
Spyr sá sem ekki veit. En ef til
vill eru þeir á börunum og kaffi-
húsunum? .
Og annað var það og, börnin
kunnu yfirleitt ákaflega lítið á
skautum, sem vonlegt er. Ég gaf
mig á tal við 3 telpur 12 ára
og benti þeim á, að þær gætu
ekki náð neinum verulegum
hraða á skautum með því að ýta
sér áfram með broddunum.
— Guð minn! veinuðu þær,
heldurðu að við viljum skauta
eins og strákar!
Varasamar sprungur
IDAG (laugardag) verður
skautamótið. Ekki verður
það nú amalegt fyrir keppend-
urna að sýna hæfni sína og hraða.
Keppnisbrautin verður vel skaf-
in og ný sprautuð — engin
sprunga. En hvering er það með
aðalsvellið? í því voru í gær ótal
sprungur, djúpar og varasamar.
Og er það ekki svona í fleirum
sviðum íþróttanna: Það er allt
búið í haginn fyrir þá sem setja
eiga metin, en hinir sem stunda
íþróttirnar af hreinum áhuga, sér
til ánægju, þeir verða iðulegast
að búa við verri aðstæður. Því
segi ég það, að við megum ekki
leggja of mikla áherzlu á keppn-
ir og met, aðalatriðið er að sem
flestir stundi íþróttirnar, það
verður farsælast fyrir alla aðila.“
Ungur skautakarl.
eftir, vegna girðingar af togur-
um. — Iðulega kemur það fyrir,
að bátarnir hliðra sér hjá tog-
urunum og leita á ný mið. En
samdægurfs hafa brezkir togar-
ar fyllt miðin og með ágengni
sinni og augljósu skeytingarleysi
stofnað mannslífum og bátum i
hættu á áberandi hátt, auk þess
að þeir eyðileggja veiðarfæri
fyrir þeim nærri daglega. Al-
þjóðlegar siglingarrcglur eru
virtar að vettugi í yfirgangi
hinna brezku skipstjóra, enda
þótt einstaka undantekningu sé
að finna. Togararnir, sem tjón-
inu valda, eru eingöngu brezkir,
og hafa sjómenn að orði, að þeir
séu hræddari við brezkan togara
en óveður. Togarar annarra
þjóða koma hér ekkert við sögu.
Dæmin um siglingarhættuna
eru alltof mörg til þess að þes3
sé nokkur kostur að geta þeirra
ýtarlega. ITver einasti skipstjóri
Vestfjarðabáta hefir sömu sögu
að segja.
Aðrir vélbátaskipstjórar hafa
séð brezka togara strúkast meS
fram bátumun og taka með sér
lóðir þeirra. Oft hefir hurð skoll-
ið nærri hælum og hefir magur
skipstjórinn sýnt snarræði, þegar
hann kippti bát sínum úr aug-
ljósri hættu frá brezkum togur-
RETTUR HINS STERKA
Skipstjórarnir hafa nú tekið
þann kostinn að forða sér sem
lengst úr vegi brezku togar-
anna, en hættan er engan veg-
inn úr sögunni er þeir elta vél-
bátana. Skipstjórunum hefir
lærzt í samskiptum sínum við
togarana, aff þeir virða eingöngu
rétt hins scærra, og virðist engu
máli skipta, hvað á vegi þeirra
verður, er þeir ösla beint áfram
af augum með vörpuna úti eða
ekki úti. Segja skipstjórarnir,
að hættan frá brezku togurunum
sé sama, hvort bátarnir eru á
ferð eða að leggja lóðir sínar eða
draga. Skipstjórar vélbátanna
telja mikii tormerki á því, að
þeir geti haft hendur í hári spell-
virkjanna upp á eigin spýtur.
Línan er lögð í myrkri og merkt
greinilega með ljósbaujum, en
ljósin aftra Bretunum ekki frá
því að strjúkast meðfram bát-
unum og hirða veiðarfæri þeirra
í skjóli næturinnar, sem gerir
bátasjómöanum ómögulegt að ná
nöfnum þev-ra og númerum.
VARÐSKIPIN
Varðskipin eru of fátíðir gestir
á fiskimiðunum, en um áhrif
góðrar varðgæzlu á miðunum má
nefna eitt dæmi, sem átti sér stað
fyrir skömmu. Einn bátanna sá
veiðarfærum sínum hættu búna
af brezkum togurum og kallaði
á varðskipið Maríu Júlíu á vett-
vang. Kom varðskipið mjög
skjótt, beindi sterkum ljóskast-
ara að togurunum, og brá þá svo
við að þeir hurfu þegar í stað
á brott. í þetta skipti varð því
bjargað verðmætum veiðarfær-
um.
ASKORUN TIL ALÞINGIS
Síðastliðinn sunnudag komu
skipstj. vélbátanna héðan sam-
an og ræddu hið alvarlega við-
horf, sem ^kapast hefur. Gerðu
þeir eftirfarandi áskorun til Al-
þingis og ríkisstjórnar:
„Vélbátaskipstjórar á Suður-
eyri við Sugandafjörð, beina
þeirri áskorun til Alþingis og rík-
isstjórnar, að unninn verði bráð-
Framh. á bls. 12