Morgunblaðið - 27.05.1955, Blaðsíða 1
*S trfanni
118. tbl. — Föstudagur 27. maí 1955
FrentsmlSja BIorgunblajBsins
4-weiéafundur í
Vínarborg í júlí
★
Rússesr hafa gengið að tillögu
VesfuFifQldanna
LUNDÚNUM, PARÍS og WASHINGTON, 26. maí — frá Reuter.
SENDIHERRUM Vesturveldanna í Moskvu var í dag afhent orð-
sending frá Sovétstjórninni. í henni gengur stjórnin að til-
lögu Vesturveldanna um að sitja fjórveldaráðstefnu sem haldin
jrði í sumar. Stingur ráðstjórnin upp á því að ráðstefnan verði
haldin í Vínarborg.
★ DAGUR OG STUND
í orðsendingunrii segir rúss-
neska stjórnin, að endanlega
megi ákveða fundardaginn síðar
og óskalista um dagskrármál
skuli hver stjórn um sig skrifa
upp.
* SKAMMIR
í orðsendingunni er nokkuð
hnýtt í Bandaríkjamenn og þeir
sakaðír um að vilja koma fram
með ofbeldi á væntanlegri ráð-
stefnu. Þeir haldi heima fyrir
uppi áróðri gegn Ráðstjórnar-
ríkjunum sem aðeins sé til þess
að spilla fyrir samkomulagi.
Stjórnmálamenn segja, að
þessi ummæli um Bandaríkja-
menn séu í ósamræmi við
orðalag fyrri orðsendinga
Rússa, og valdi það nokkrum
áhyggjum meðal valdamanna,
sem enn trúa þó að fjórvelda-
ráðstefna nú geti orðið til
árangurs.
★ í JÚLÍ EÐA ÁGÚST-
MÁNUÐI
Faure forsætisráðherra
Frakklands lét þá skoðun í
ljósi í dag, að fjórveldaráð-
stefnan yrði sennilega haldin
á tímabilinu frá 15. júli til
ágústloka.
— Brezku þingkosningarnar —
Búizt við 100 sæta meiri-
hluta Ihaldsfl. á þingi
Moldrok í R\ík
Hitabylgja nyrðra
EFTIR þriggja vikna þurrka. brá
i gær til allhvassrar suðaustan-
áttar og menn töldu að nú myndi
loks rigna á skrælnaða jörðina. |
Þessi von brást, og í staðinn var
hér óvenju dimmt yfir vegna
moldroks austan af söndum, en
af þeim stóð vindáttin.
Moldarlit sló á loftið í suðri.
Út yfir Faxaflóa var mjög lítið
skyggni, sem fór allt niður I 3—4
kr.
Fylgisaukning ihaldsfiokksins
var irá 2-5% í kjördæmunum.
ÞEGAR talning atkvæða í Bretlandi hófst í gærkvöldi kom
það fljótt í ljós, að íhaldsflokkurinn hafði aukið fylgi sitt frá
2—5%. Hófst talning víða í borgum og nágrenni þeirra, en ein-
mitt þar er fylgi Verkamannaflokksins mest. Átti í nótt að ljúka
talningu í næstum 350 kjördæmum af 630.
Kl. 1,30 hafði verið talið i 349 kjördæmum. Úrslit voru þá:
Þingsæti Unnin Töpuð
íhaldsflokkur .................. 172 9 0
Verkamannaflokkur............... 175 0 8
Frjálslyndir ..................... 2 0 0
Aðrii flokkar .................... 0 0 1
í gær var aftur á móti hið feg-
ursta veður á Norðurlandi. Þar
sem fyrir um viku síðan var 10
stiga frost, var í gærdag um 20
stiga hiti, á Akureyri og í Skaga-
firði. Þar sást ekki skýhnoðri á
lofti.
Sérfræðingar brezka útvarpsins sögðu að fylgisaukning íhalds-
flokksins (2—5%) ætti að geta veitt flokknum yfir 100 sæta meiri-
hluta á þingi — en úr því verður skorið í dag (föstudag) en þá
| verður talið í flestum sveitakjördæmanna, en þar hafa íhalds-
! menn mun meira fylgi. Er talið hafði verið í 230 kjördæmum
< höfðu íhaldsmenn hlotið 52% greiddra atkvæða.
Myndir þessar voru teknar við komu forsetans til Osló. Óku forsetahjónin þá um götur borgarinnar í fylgd með Hákoni
konungi og Ólafi ríkiserfingja og mannfjöldi hyllti þjóðhöfðingjana.
„Ég hylli ióno íslonds og iæri
lýðvelðinn íslnndi hlýjnr órnoð-
nróskir nllrn Norðmnnnn“
Ræða Noregskonungs við komu
forsetahiónanna.
Hér birtist ræða Hákonar
Noregskonungs í Osió s.l.
miðvikudag, er hann fagn-
aði *-omu forsetans:
ÞAD ER MÉR mikii ánægja í
nafni norsku þjjóðarinnar og í
eigin nafni að bjóða yður og for-
setafrúna hjartanlega velkomin
til Noregs.
Heimsókn yðar er fyrsta heim-
sókn íslemks þjoðhöfðingja til
Noregs. Mæli ég fyrir munn allra
Norðmanna, er ég segi, að heim-
sóknin sé bæði álcaflega kær-
komin og sögulegur viðburður
fyrir bæði löndin.
Nú eru nær 1100 ár síðan önd-
vegissúlur Ingólfs rak a land í
Reykjavík, scm varð upphaf þess,
að straurnur ættgöfgra Norð-
manna stefndi til íslands.
Landná'Psmcnn færðu með sér
þjóðmenmngu föðurlands síns.
Einnig kröfur sínar um frelsi,
réttvísi og þjóðleg sérkenni, sem 1
enn í dag einkenna skapgerð
íslendinga og Norðmanna.
Mig langar nú til þess, að minn-
ast með þakklæti hins mikla son-
ar íslands, Snorra Sturlusonar,
og sagnaritunar hans, sem er ó-
Framh. á bls. 2
77 létu
líIIS
I BANDARIKJUNUM hafa
að minnsta kosti 77 manns beðið
bana og yfir 700 særst, af völd-
uin storms, er gekk yfir vestur-
hluta Kansasfylkis, Oklahoma og
Texas. Fréttir frá Kansas segja,
uð múrsteins- og steinsteypuhús
hafi eyðilagzt, en timburhús hafi
hreinlega tekið upp af grunnum
s'.num.
Jarðýtur eru látnar ryðja
götur borganna sumra, svo að
sjúkralið .viegi komast leiðar
sinnar. Er svæði, sem er margar
fermílur að síærð sagt vera
„eyðilagt*. Rafmagnslínur eru
slitnar ofe samgöngur tepptar á
stórum syæíwj. V'ða að hefur
liðs lækna og hjúkrunarkvenna
verið sent á vettvang til aðstoðar
þurfandi f ílki.
voru
KL. 10.30 var tilkynnt um úr-
slit í kjördæmi Edens. Hafði
hann nú verið kjörinn með 13
þús. atkvæða mun fram yfir
Verkamannaflokksmanninn, en
við síðustu kosningar munaði
rúml. 9 þús. atkv. á honum og
Verkamannaflokksmanninum.
Sir Winston Churchill var end-
urkjörinn með 16000 atkv. íram
yfir ands:æðing sinn. Sömuleiðis
var Attlee endurkjörinn, en hann
hlaut um 9 þúsund atkv. fram
yfir íhaldsandstæðing sinn.
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ sýnir í kvöld
gamanleikinn „Fædd í gær“ í 26.
og næst síðasta sinn hér í Reykja
vík. Er leikritið nú á förum út á
land og verður fyrsta sýningin
utan Reykjavíkur á Hellu fimmtu
daginn 2. júni n.k. Eftir þá sýn-
ingu verður það sýnt einu sinni
og í síðasta skipti í Þjóðleikhús-
inu, en eftir það allvíða út um
land.
Fyrsta sætið er Ihaldsmenn
unnu var í kjördæmi í út-
jaðri Lundúna. Þar var Verka
mannaflokksmaður síðast kos-
inn með 500 atkv. fram yfir
íhaldsmenn. Nú sigraði íhalds
maður með 1700 atkv. fram
yfir. Þvkir þeíta gefa góða
hugmynd um hvernig stefnan
er í brezkum síjórnmálum í
dag.
★ GOTT VEÐUR
Kosningadagurinn í Bretlandi
rann upp bjartur og fagur víð-
ast hvar. Varð sums staðar góð
kjörsókn þegar í stað, en á flest-
um stöðum var hún dauf, og var
líkt við hina daufu og litlausu
kosningabaráttu.
★ KJÖRSÓKN
En þegar verksmiðjur hættu
vinnu tók að fjölga verulega á
kjörstöðunum, en á sama tíma
versnaði veður víðast og brá til
rigningar, en það virtist engin
áhrif hafa á fólkið. Komst kosn-
ingaþátttakan udp fyrir 90% í að
minnsta ko-H einu kjördæmi en
annars staðar var hún léleg —•
eða um 60% þar sem hún var
verst. Kjörsókninni var því í út-
varpsfréttum lýst með eftirtöld-
um lýsingarorðum: — dræm,
mjög sæmileg og ágæt.
★
Flokksleiðtogarnir báðir, Ed-
en og Attlee, sendu atkvæði sín
í posti. Létu þeir báðir í ljósi sig-
urvonir um morguninn. Bjart-
sýnastur var Butler fjármálaráð-
herra, sem sagði að íhaldsflokk-
urinn mundi auka meirihluta-
fylgi sitt verulega. Almenningur
var heldur á því, að svo yrði,
þó enginn vildi spá um hve mik-
il aukningin yrði.
Klukkan 8 var kjörstöðum lok-
að alls staðar. Þá um leið hófst
talning atkvæða og klukkan 10
mínútur yfir níu voru úrslit
kunn í fyrsta kjördæminu. Hlaut
frambjóðandi íhaldsmanna rúml.
24 þús. atkvæði, Verkamanna-
flokksmaðurinn 16 þús. og aðrir
minna. Jók íhaldsmaðurinn at-
| kvæðafylgi sitt þarna um eitt-
hvað á 3 þúsund .atkvæði.
Tóku síðan úrslitatölur að ber-
ast nokkuð ört. En endanlega
verður talningu ekki lokið fyrr
en á morgun. Alls er kosið í 630
kjördæmum, 5 fleiri en síðast.