Morgunblaðið - 20.10.1955, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 20. okt. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
27
Samgöngur v/ð Vestmannaeyjar
— Gunnar Dal
Frh. af bls. 26 inni, að hún skuldi hafnargjöld kr. á ári. Þetta þykir e. t. v. ekki að menn athugi það um leið, að Frh. af bls. 23
Skipaútgerð ríkisins munu ekki til Vestmannaeyjahafnar. En há upphæð, en væri jafnmikið Skipaútgerð ríkisins hefir aldrei — Fegurð þín af leiði sinu stígur,
reynast því málefni til fram- þetta stafar eingöngu af ágrein- greitt á hverri annarri af hinum notið neins slíks sérleyfis. Hefir svipur hennar fornar leiðir flýg-
dráttar, að Vestmannaeyingar fái ingi um rétt hafnarsjóðs Vest- 50 áætlunarhöfnum, þar sem þó útgerðin, eftir því sem flutn- ur»
hið umtalaða sérstaka strand- mannaeyja til þess að taka hafn- strandferðaskip Skipaútgerðar- ingsrúm leyfir, skyldur til að fiögrar inn í rökkurheima nætur.
ferðaskip. Virðast þó einhverjir sögugjöld af strandferðaskipun- innar hafa reglubundnar áætlun- flytja sement jafnt sem saumnál- Hrynur lauf í haustskóg minn-
líta svo á. samanber framanritað um samkvæmt reikningum, sem arviðkomur árið um kring, væri ar allt í kringum land fyrir flutn- 1 inganna,
og það, að í einstökum blaða- lagðir hafa verið fram. Verður upphæð hafnargjaldanna komin ingsgjald án tillits til vegalengd- horfið sumar rauðum blöðum
fréttum að undanförnu hefir því ágreiningur um þetta væntanlega upp í 7M> millj. kr. ar. Með öðrum orðum, sama I þekur,
verið haldið fram, að strand- útkljáður með hæstáréttardómi í
ferðaskip Skipaútgerðarinnar yfirstandandi mánuði.
væru í raun og veru alveg hætt Er undarlegt, að bæjarstjórinn
flutningsgjald er
reiknað frá °S yndi mitt, sem ekkert framar
Hér að framan hefir það verið Reykjavík til Bakkafjarðar eins I , ... .... Jel™r<
að nokkru rakið, hvers vegna °g frá Reykjavík til Vestmanna- u dlr smum mjuka feldi grefur.
að koma við í Vestmannaeyjum. skyldi fara að biðja um lögtak ekki þykir hentugt að nota áður eyja, en allir munu sjá, að fyrir
I sömu fréttum glappast það þó hjá Skipaútgerðinni og gera þetta nefnd áætlunarskip Skipaútgerð- Þá, sem eru algerlega óbundnir
fram, að hafnarsjóður Vest- að blaðamáli rétt fyrir endan- arinnar, í víðtækari áætlunarsigl af hinum víðtæku skyldum Skipa
mannaeyja hafi kröfu á Skipa- legan dómsúrskurð í ágreinings-' ingum, til meginvöruflutninga á útgerðarinnar, er hægt að flytja
útgerðina vegna nýáfallinna hafn málinu. En úr því að svona er ‘ milii Reykjavíkur og Eyja, en fyrir lægra flutningsgjald á
argjalda að upphæð 126 þús. kr., komið, má teija rétt að fara kunnugt er, að útgerðin hefir styttri leiðinni og einnig velja
en slíkt er í litlu samræmi við nokkrum orðum um mál þetta ekki haft skipakost til þess að sér vörur.
það, að skip Skipaútgerðarinnar frá fleiri hliðum. j láta eigin skip fara sérstakar F. h. Skipaútgerðar ríkisins
séu hætt að koma viö í Vest- | nálægum löndum er það al- reglubundnar áætlunarferðir á
mannaeyjum. Þarf heldur ekki gengast, að strandferðaskiþ, sem nefndri leið. Afleiðingin hefir
annað en líta í strandferðaáætl- starfrækt eru á líkan hátt og orðið sú, að tveir bátar, byggðir
unina fyrir yfirstandandi ar til strandferðaskip Skipaútgerðar- sem fiskibátar, hafa á undanförn
þess að sjá, að samkvæmt henni innar, séu ýmist gjaldfrjáls eða um árum annast nefnda vöru-
er Heklu, Esju og Herðubreið iijóti mikilla vilkjara í hafna- flutninga að mestu leyti, og þar j
n A n 'X o 'tn A 1 w' tti 11 rvt nnrvt .... . -- . . . . . jy 1 t* í * J* ■ n r
Guðjón F. Teitsson.
Vcðrið í september
t, ■ - - , í september var austanátt
ætlað að koma við í Eyjum sem gjöldum. Ekki af því, að hafnir með hafa þeir fengið mest af aigeneus.t bessu sinni nærri
M, Þurfi rtk, fé til Þe,m tekium, seu, té.nlegar eru >
framkvæmda, heldur af hinu, að fyrir voruflutmng a sjo a um‘ suðvesíanáttin, sem stóð samtals
talið er réttlátt og eðlilegt, að raeddri leið. í eina viku. Þó að aðrir veður-
skip, sem starfrækt eru fyrst og j Áætlunarviðkomur strand- þættir væru ekki nefndir> má sjá
fremst til þjónustu við almenn- ferðaskipa Skipautgerðarmnar í kþr kefur breyting orðið á
ing, en ekki til viðskiptahagnað- ( Eyjum til fólks- og póstflutninga s-ðan . gumar) þegar suðvestan
ar á venjulegan hátt, njóti vil- við hliðina a flugþjonustunni, til áttin var f algleymingi.
kjara í hafnargjöldum. þess að flytja þung stykki sem Hitinn var allsstaðar { góðu
Einhverjir kunna nú að spyrja, fiskibatarmr ekki raða við, og meðallagi) þó ekki meir en sv0 á
hvað er rangt við það að láta til þess að halda lifrænu flutn- Vesturlandi Reykjavík hafði gj
strandferðaskip ríkisins taka íngasambandi við Austur- og stjg) meðallag er 7 8 Austurland
sama þátt i því og önnur skip að Norðurland, fela þvi í ser mein var enn gem fyrr hlý;jast) ag til.
byggja upp hafnir landsins? Er styrktarþjonustu en vera myndi, tölu Grimsstaðir höfðu 5 5 stiga
ekki sama hvort ríkið greiðir ef það hentaði, að þessi skip onn- mánaðarhita) en meðallag er h3
fjárveitingu til þessa í formi uðust emmg mestan voruflutn- stigum lægra. Á Suðurlandi aust-
hér greinir:
*
Á austurleið frá Reykjavík:
Herðubreið 34 viðkomur
Hekla og Esja 30 viökomur
Samtals 64 viðkomur
Á vesturieið til Reykjavíkur:
Herðabreið 21 viðkoma
Hekla og Esja 31 viðkoma
Samtals 52 viðkomur
í örfáum tilfellum hafa áætl-
unarskipin farið framhjá Eyjum,
stvrks til strandferðabiónustunn- ing milli Vestmannaeyja og
Stíga tregans ungu álfafætur
á allt, sem hér í þessum skógi
sefur.
Að fótum jarðar fellur nótt og
grætur.
Hrynur lauf í haustskóg minn-
inganna.
Hálfur máni skín á blöðin auðu,
blöðin visnu, blöðin föllnu,
rauðu,
sem blóði eru skráð úr hjörtum
manna.
— Hvar er hlátur sumarsins cg
söngur,
sóldagar, er hvíldu á brjóstum
þínum,
næturnar, er skýldu í skugga
sínum
skarlatsrauðri vör og augum
ljósum?
— Laufin falla, dökknar drauma-
borgin.
Dísir mínar safna bleikum rós-
um.
Minningin og systur hennar —
Sorgin.
Áhrifamikið kvæði og hugsun
hlaðið er „Sfinxinn og hamingj-
an“, samnefnt bókinni, og hreint
ekki út í bláinn, því að óhætt
Sést af þessu, að strandferða-
skip Skipaútgerðarinnar koma
að meðaltali vikulega eða oftar
við í Eyjum á austurleið og vest-
urleið milli Reykjavíkur og
Austur- og Norðurlands, og er
engin ástæða fyrir Vestmanna-
eyinga að vanmeta þetta.
er sá, að strandferðaþjónustan þessi skip eru því . AKureyn naioi v.o sug. iílvtia færðan í skáidleean bún.
liggur undir stöðugri gagnrýni mjog tilfinnanleg, svo sem sja ma Tjrk0man mun hafa verið til- ■ ^ +• ••• , • ® ...
, . _ . , , .. I „f npfnt er unn- 1 uiKoman mun naia veno tn- mg Her gætir mjog hinna takn-
vegna þess hvað hun þurfi mik- af dæmmu, sem nefnt er i upp tölulega mest á Vestfjörðum eftir rænu töfra oe fer bað að von_
inn fjárstyrk úr ríkissjóði, enihafi þessarar gremar, þar sem a h tti td mældust 13n mm á „„ , - S . • .
• U * T , . , .. , , * ov imnt Vrafa var Perfi næm> x a* íau mm a um, þvi að kvæðið er 1 raumnm
sjaldan eða aldrei _ heynst a það , það er bent að krafa var gerð Galtaryita Qg þar voru úrkom- > ein samfelld táknmynd sann_
minnst, að of mikið fé sé lagt í
hafnabætur. Virðist því miklu
réttara, að ríkið veiti beinlínis
meira fé til hafn^bóta, en strand-
ferðaskipin verði hins vegar lát-
Eyjum með'farm^sem^sk^úð^fékk ur tíðastar, aðeins 3 dagar þurrir leiks. og hamingjuleitar manns-
yj °g aldrei nema einn dagur 1 einu. ms, lausnar hans ur steinrunnum
brutto kr. f^rl^ að flytiaj Úrkoman var einnig allmikil á álögum lægri hvata.
hafnargtöld! auk vinnukostnaðar Suðurlandl’ um 120 mm 1 Horna: i Það er ÞverJU orði sanuaiar
í Þelgidagsvmnu vié losun i-
ms og a grei s u s 1Psms- en gerist í venjulegum haust- eru „eitt hið frumlegasta og feg-
-------- --------------------- • , ,Ann , , rigningum þar. — Á Akureyri ursta, sem ungt skáld hefir lagt
um helgar, og hafa m. a. venju- j mannaeyjum. Nefnd deila við einrng iynr samkvæmt iraman- mældust 50 mnl) 10 mm meir en til bókmennta okkar“ (Krist-
lega verið farnar 2—3 slíkar; hafnarsjóð Vestmannaeyja er því gremdu. Aðalverkefm Esju í f meðalári> en vafasamt er þó) að mann Guðmundsson).
ferðir á sumri frá Reykjavík til á engan hátt byggð á því, aðjEyjum hinn 19. sep . vara .s a hið sama gildi um mikinn hluta j En mörg önnur kvæðin í bók-
Vestmannaeyja. Þessar ferðir ekki sé vitað og viðurkennt, að ( 10 farþegum, sem greitt hotöu Norðurlands> þvi að á Raufar. ' inni eru með sömu einkennum
hafa verið skipulagðar sem hrein- ’ hafnarsjóðurinn þurfi aukið fé samtals kr. 1260.00 sem fargjaid, hofn og á Grimsst5ðum á Fjoll_ 1 skáldlegrar fegUrðar „Gull að
ar aukaferðir óviðkomandi hinni ] til endurbóta á hinni þýðingar- en á móti áttu að koma hafnar- um yar fremur lítil úrkoma eftir láni“, „Erfiljóð“, „Perlan falda“
venjulegu strandferðaþjónustu, miklu höfn. gjold að upphæð kr. 1577.50, auk hætti | Reykjavik mældust 60 ! „Myndrím“ og „Siglt að Sandi“,
enda reiknuð hærri fargjöld mið- ] Fyrr í þessari grein hefir ver- afgreiðslukostna ar. 1 mm, en í meðalseptember falla að nokkur séu talin. Önnur eru
að við að skipið gæti borið sig ið fra þvi skýrt) að hafnargjöld’ Þnðja dæmið skal tekið. Hekla hép 90 mm. | mað ádeilublæ, svo sem „Betlaii
án ríkisstyrks. Til þess að svo fyrir hverja viðkomu Herðu-|for frá Reylrjavlk tllEyla með
-------------------- - -- 1 póst og 20 farþega. Samkvæmt
Á hverju sumri að undanförnu in njóta eðlilegra vilkjara um
hefir m.s. Esja verið látin fara hafnagjöld, sem mikið skortir á
nokkrar lystiferðir með farþega \ á ýmsum höfnum, svo sem Vest-
. .
lega verið farnar 2—3 slíkar hafnarsjöð Vestmannaeyja er því greindu. Aðalverkefni Esju í
far sem hér
greimr:
mætti verða með hinum hóflegu breiðar í Vestmannaeyjum væru . _ . . .
fargjöldum, sem ákveðin hafa reiknuð kr. 601.00. Sömu gjöld ven]U fekk sklPlð htlar tekjur
verið, hefir þó verið nauðsynlegt fyrir Heklu (782 netto smál.) eru' fynr PosHlutninginn, en farþeg-
að fá farþegarúm að mestu full- reiknuð sem hér greinir í hvert armr. greiddu
skipuð farþegum, sem notuðu sinn:
skipið sem hótel í höfn og voru
þannig borgandi farþegar alla ' Lestargjald á 0/20 .. Kr.
ferðina. i Bryggjugjald á 0/30 . —
Er óeðlilegt, að fólk geti ekki Hafnsögugjald.....—
borgað far á nefndum grundvelli Vitagjald .......... ..
í 2ja til 3ja aaga ferðalagi hér j __________
innanlands, þegar mikill fjöldi' Samt. kr. 1651.00
manna viroist reiðubúinn að 0
greiða slíkt fargjald í 2ja til 3ja Fyrir Esju reiknast hafnar-
Sólskinið mældist 95 klst. í \ París“, „I musterinu“ og „Tröll-
Reykjavík, og er ekkert óvenju- ] °g dvergurinn“, og bera vitni
legt við það, meðallag er talið
156.40
234.60
1218.40
41.60
10 fargj. á I. farrými kr.
10 fargj. á II. farrými kr.
850.00
630.00
111 klst. Þess ber að geta, að sól-
skinið er hér mælt á þann hátt,
I að glerkúla safnar sólargeislun-
um í brennipunkt og svíður gat á
bréfræmu. — Brennipunkturinn
hreyfist eftir sólarganginum og
friðarást höfundar og mannást
hans, samúð hans með þeim, er
skarðan hlut bera frá lífsins
nægtaborði.
Eitthvert allra heilsteyptasta
og frumlegasta ljóðið í seinni
hluta bókarinnar er kvæðið
Kr. 1480.00
vikna ferðalögum til útlanda. gjoldin kr. 1577.50 á ferð fyrir
Samt er það svo, að ýmsir menn hinar venjulega stuttu áætlunar-
hafa látið í ljós ur.drun og van- viðkomur.
þóknun yfir því, að Skipaútgerð-j Samkvæmt ferðaáætlun 1955
in skuii ekki í þessum ferðum er Herðubreið ætlað að koma við
fylla skipið af farþegum fyrir hið j Eyjum í 55 skipti á árinu; Esju
ríkisstyrkta fargjald, sem byggt eru áæt]aðar 39 viðkomur og
er á allt öðrum grundvelli, og er jjeklu 22 viðkomur. Verða því ! raun
öðru hvoru verið að hreyta ónot- , hafnargjöldin samkvæmt áður
um í Skipaútgerðina út af þessu. j greindum töxtum sem hér grein-
Ætti þó öllum að vera ljóst, ir fyrir nefndar áætlunarviðkom_
hversu ósanngjarnt það er.
En á móti þessum tekjum var
skipið krafið um hafnargjöld í
Eyjum að upphæð kr. 1651.00,
auk afgreiðslukostnaðar.
Munu allir skilja, að erfitt er
að láta starfrækslu bera sig við
nefnd skilyrði.
Bæjarstjórinn í Vestmanna- Kr.
eyjum hefir skrifað grein í blað-, 55 viðk. á 601/00 .. 33.055.00
ið Fylki, þar sem deilt er á Skipa 39 viðk. á 1577/50
útgerðina fyrir það, sem bæjar- 22 viðk. á 1651/00
stjórinn kallar óviðunandi þjón-1
ustu af hálfu Skipaútgerðarinnar
gagnvart Vestmannaeyjum, en
uppistaðan í þessari ádeilu er sú, I Við bætast hafnargjöld byrir
því hvað löng rauf er brennd á
pappírinn á degi hverjum. — í
daufu sólskini og þegar sólin er
komin nálægt sjóndeildarhringn-
um, eru geislarnir ekki nógu
sterkir til að brenna pappírinn.
Þess vegna mælist t.d. ekki nema
IOV2 sólskinsstund þó að alman-
akið telji sólarganginn 11 klst. og
heiður himinn sé allan daginn.
Næturfrost voru alloft í inn-
í sveitum, en út við sjó mældist
og veru, þótt undarlegt yfirleitt ekki frost. Þó var talið
megi virðast, gefið útgerðar- tveggja stiga frost Blönduósi nótt
mönnum þeim, sem gera út fiski- ina milli þess 14. og 15. Mest
báta til vöruflutninga í lengri frost mældist á Þingvöllum, 4
tíma eða ígripum, forréttindi í stig aðfaranótt þess 18. —- Við
samkeppni við þá, sem gera út þetta er þó það að athuga, að
betri og fullkomnari vöruflutn- hitamælarnir eru yfirleitt hafðir
ingaskip, þar eð ekki er krafizt í rimlabúrum á bersvæði í h. u. b.
eru sólskinsstundir taldar eftir , »Hvert siglirðu, Karon? Lífs-
skoðun hófundarins lysir ser þar
Að lokum skal á það bent, að
sjómannasamtökin hér hafa
61.522.50 S nærri eins margra manna á hin- mannhæð frá jörðu. En um heið-
36.322.00 ] um fyrrnefndu skipum. Og því ar og kyrrar nætur getur hitinn
er það meðal annars, að verði orðið mun lægri niður við jörð.
keypt sérstakt, hentugt strand- Hér í Reykjavík mældist t.d. þ.
ferðaskip fyrir Vestmannaeyja- 18. frost á mæli, sem látinn er
kaupstað, sem margt mælir með liggja rétt niður við jörð á gras-
að gert verði, þá mun engum að- lendi. Var það alloft, að hitinn
Kr. 129.899.50
að áðurnefnd skip fóru fram hjá „Þyril“ og áður nefndar sérstak-
Eyjum i sept. s. 1., og heíir þeim ar aukaferðir til Eyja. Má því að ila, hvorki einstaklingi, bæjarfé- væri þar 2—4 stigum lægri en í
atriðum þegar verið svarað fyrr óbreyttum ástæðum gera ráð fyr- lagi Vestmannaeyja né ríkinu, mannhæð og hefur þetta vitan-
í þessari grein. j ir, að hafnarsjóður Vestmanna-
Þá gerir bæjarstjórinn það að eyja krefji Skipaútgerðina um
þykja koma til greina að starf- lega mikla þýðingu fyrir jarðar-
rækja slíkt skip án einhvers kon- gróður. — (Kaflar úr útvarpser-
ágætlega, hugarfar
skáldlegt orðaval:
hans og
Hvert siglirðu, Karon, hið kol-
dimma fljót?
Hverfurðu í rökkurheim eilífrar
nætur
frá þeim, sem á bakkanum bíður
og grætur?
Æ, barn mitt,*lát huggast. — Sjá
stjörnunum mót.
Þær upp yfir dauða og djúpum
þess brenna,
og demantar lífsins í myrkri þess
renna
sem ljóstár í auga vors óþekkta
guðs.
Nóg mun þá hafa sagt verið
þeirri fullyrðingu til staðfest-
ingar, að með þessari kvæðabók
sinni hafi Gunnar Dal sýnt, að
þar er á uppsiglingu skáld, sem
vekur óvenjulega miklar vonir.
Er það einlæg ósk velunnara
hans, að þær vonir rætist í sam-
bærilegum mæli, þegar næsta
ljóðabók hans kemur í höfn.
ádeiluefni gagnvart Skipaútgerð- hafnargjöld í kringum 150 þús.. ar sérleyfis. En þá er heppilegt, indi Páls Bergþórssonar).
♦
BEZT 4Ð AVGLfSA
1 MOfíGUNBLAÐim