Morgunblaðið - 14.12.1955, Blaðsíða 1
16 síður
4% ái(u|n
286. tbi. — Miðvikudagm 14. desember 1955
Prentsa*tÍ|H HtrgunbliSdu
Heimkoma Otto Johns —
mikill hnekkir fyrir
austur-þýzku stjórnina
Með hvaða hœtti tókst dr. John
að flýja ytir landamœrin?
Bonn, 13. des. — Reuter.
VfESTUR-ÞÝZK blöð komast flest svo að orði, að heimkoma dr.
Otto Johns sé einhver sá mesti hnekkir, sem orðstír austur-
Jjýzku stjórnarinnar hafi orðið fyrir, síðan heimsstyrjöldinni lauk.
i)r. Otto John, fyrrverandi yfirmaður vestur-þýzku öryggisþjón-
ustunnar, sneri aftur heim tii V-Þýzkalands eftir að hafa dvalizt
18 mánuði í A-Þýzkalandi.
í tilkynningu vestur-þýzku
stjórnarinnar um heimkomu
dr. Johns segir, að hann
„hafi flúið af hernámssvæði
Rússa“. Mál dr. Johns er nú
í rannsókn, og enn er ekki
ákveðið, hvort honum verði
stefnt fyrir lög og dóm.
TIL AÐ BERJAST GEGN
NÝNAZISMANUM
Dr. John fór til A-Berlínar í
júlí 1954, í þeim tilgangi — að því
er hann sjálfur sagði — að berj-
ast gegn því, að nazisminn næði j
á nýjan leik tökum á Vestur- j
Þýzkalandi.
Sá orðrómur gengur, að dr.
John hafi eftir sem áður haldið
sambandi við þá menn, er unnu
með honum í öryggisþjónustunni,
og sennilega hafi hann komizt
með þeirra hjálp yfir landamær-
in. —
★ ★ ★
Talsmaður brezka sendiráðsins
sagði í dag, að sendiráðið hefði
haft grun um, að dr. John hyggð-
ist koma heim aftur, en bætti því
við, að Bretar hefðu á engan hátt
hjálpað dr. John til að flýja.
★ MEÐMÆLI BREZKU
RÍKISSTJÓRNARINNAR
RIÐU BAGGAMUNINN
Síðustu ár heimsstyrjaldarinn-
ar dvaldi dr. John í Lundúnum
og vann við útvarpssendingar, er
fluttu áróður fyrir friði á þýzku.
Og það var einmitt vegna með-
mæia brezku ríkisstjórnarinnar,
að dr. Adenauer gerði Otto John
að yfirmanni öryggisþjónustunn-
ar árið 1950.
Sú ákvörðun dr. Johns að
fara austur á bóginn, vakti á
sínum tíma eins mikla athygli
og hvarf brezku stjórnarfull-
trúanna Burgess og MacClean
og hvarf prófessors Bruno
Stöðugt slæi
í odda milli
Breta og
Kýpurbúa
NICOSIA, 13. des. — Stjórn
Kýpur lokaði í dag menntaskól-
anum í Kyrenia, borg á norður-
strönd eyjarinnar. Fyrr um dag-
inn höt'ðu nemendur skólans safn
azt saman til íundarhalda, og
grýttu lögreglumenn og hermenn,
er hugðust dreifa hópnum. Varð
lögreglan að beita kylfum og
táragasi. Stjórnin lýsti yfir hern-
aðarástandi í Paralimni-þorpinu,
þar til íbúarnir hefðu greitt 1500
sterlingspunda sekt, er þeim var
gert að greiða fyrir skemmdar-
verk, er þorpsbúar voru valdir
að. í Famagusta kom til nokk-
urra óeirða, þar sem íbúarnir
hlýddu ekki settum reglum her-
lögreglunnar og voru 170 manns
handteknir —Reuter.
/)r. Olto John — dvaldist 18 mán-
ulfi á hernámssvœSi Rússa.
Pontecorvo. En stjórn Aden-
auers hefur þverneitað því, að
dr. John hafi gefið kommún-
istum nokkrar mikilvægar
upplýsingar.
★ ★ ★
Leiðtogi stjórnarandstöðunnar,
Erich Ollenhauer, sagði, að mál
dr. Johns heyrði fremur undir
sálfræðinga en stjórnmálamenn.
Hins vegar kvaðst hann hlakka
til að heyra þær skýringar, er
dr. John gæfi á austurför sinni.
Þýikir striðsfangar
tvo mánuði á leið
heim frá Sovétríkj-
unum .
FRIEDLAND, 13. des. — Tveir
hópar þýzkra stríðsfanga komu í
gær til Vestur-Þýzkalands frá
Ráðstjórnarríkjunum. Voru það
alls 700 manns. Sumir þessara
fanga höfðu verið allt að tveim
mánuðum á leiðinni heim, þar
sem járnbrautarlestin, er flutti
þá frá fangabúðunum, var stöðv-
uð skammt frá Moskvu, og urðu
þeir að hírast þar um nokkurt
skeið. Hinn 20. okt. hættu Rúss-
ar heimsendingu þýzkra stríðs-
fanga, er um það bil helmingur
þeirra 9,600 fanga, er þeir höfðu
lofað heimsendingu, höfðu kom-
izt á áfangastað. Byrjuðu Rússar
að skila föngunum á nýjan leik
fyrir tveim dögum.
PARÍS, 13. des. — Franska utan-
ríkisráðuneytið tilkynnti sendi-
herra ísraels í París, Jacob Tsur,
að Frakkar hörmuðu mjög árás
ísi’aelsmanna á sýrlenzkt virki
s. 1. sunnudag.
Aðeins breytingartillögur fjór-
veitingnnefndor ndðn snmþykki
lormósustjórnin beitir
neituiiartaldi gegn upp-
löku Ytri-Móngólíu í SÞ
New York 13. des.
• í dag beitti þjóðernissinna-
stjórnin á Fonnósu, sem á sæti
í öryggisráðinu neitunarvaldi
gegn því, að Ytri-Mongólía fengi
aðild að Sameinuðu þjóðunum.
Er fundir Öryggisráðsins hóf-
ust í kvöld var fyrst borin fram
tiliaga um, að Suður-Kóreu og
Suður-Vietnam yrði veitt aðild
að S. Þ., en Sovétríkin beittu
neitunarvaldi sínu gegn því.
Hikaði fulltrúi Formósustjórn-
arinnar þá ekki við að útiloka
upptöku Ytri-Mongólíu. Suður-
Kórea og Suður-Vietnam voru
ekki mcðal þeirra ríkja, er alls-
herjarþingið mælti með, að veitt
yrði aðild að S. Þ. Var það að
tillögu Formósustjórnarinnar.
Beittu þá Sovétríkin neitunar-
valdi gegn 13 ríkjum, sem Vest-
urveidin studdu.
• Undanfarna daga hafa staðið
yfir umræður um upptöku 18
ríkja í öryggisráð S. Þ. og hafa
staðið yfir miklar deilur um með
hverjum hætti atkvæðagreiðsla
um upptöku þessara rikja skyldi
fara fram. Höfðu Brazilía og
Nýja Sjáland borið fram þá til-
lögu, að fyrst yrði greitt atkvæði
um upptöku hvers ríkis um sig,
og siðan færi fram atkvæða-
greiðsla í allsherjarþinginu um
öll 18 ríkin sem heild. Voru
Rússar í fyrstu tregir til að fallast
á þetta fyrirkomulag, en lýstu
sig samþykka því síðdcgis í dag.
í fréttaskeytum segir að þessi
framkoma Formósustjórnarinnar
kunni að valda því, að dagar
hennar í Öryggisráði S. Þ. séu
taldir, og það sé aðeins tíma-
spursinál, hvenær Peking-stjórn-
in taki sæti hennar.
Aflciðingar verðbólgunnar eru stérfelldur
kostnaðarauki ríkissjóðs svo að gæfa
verður mikillar varúðar við afgreiðshi
fjárlaganna
MIKLAR annir hafa verið á Alþingi síðustu tvo daga við umræður
og afgreiðslu á fjárlögunum. Á mánudaginn var kvölðfundur
í Sameinuðu þingi, sem stóð langt fram á nótt og voru þar
miklar umræður. Var þá lokið annarri umræðu, en atkvæða-
greiðsiu var frestað.
í GÆR hófst fundur í Sameinuðu þingi klukkan tvö eftir hádegi
og stóð atkvæðagreiðsla í 2’4 klst., enda voru breytingar-
tillögur um 190 og ekki fæstar frá stjórnarandstöðunni, sem
að þessu sinni virðist hafa algeriega sleppt fram af sér beizlinu
og setti fram algeriega ábyrgðarlausar tillögur, sem hefðu
kostað margföidun á sköttum og tollum, ef þær hefðu verið
samþykktar.
ÞEGAR litið er yfir atkvæðagreiðsluna í gær, verður það sýnt
að þingmenn telja meiri alvöru á ferðum við afgreiðslu fjár-
laga nú en nokkru sinni áður, svo að varlega verði að fara.
Voru að þessu sinni engar aðrar útgjaldatillögur samþykktar
en þær, sem fjárveitinganefnd stendur óskipt að. Mun þing-
mönnum nú vera það ljóst, að vegna þeirrar óheillaþróunar,
sem stafar frá verkföllunum s.l. vetur, þýðir hver útgjalda-
hækkun ríkisins beinlínis, að hækka verði skatta til að stand-
ast þau útgjöld. Eru það mikil viðbrigði frá síðasta vetri, þegar
hagur ríkissjóðs var svo traustur eftir fjöguna ára jafnvægi,
að fjöldi þingmanna gat fengið samþykkt mikil áhnga- og
framkvæmdamál fyrir héruð sín.
Sýrland
NEW YORK og JERUSALEM,
13. des. — Sýrland fór þess á
leit í dag, að Öryggisráðið kæmi
saman til fundar sem fyrst til
þess að ræða árás ísralskra her-
sveita á sýrlenzkt virki í grend
við Galíleuvatn s. 1. sunnudag.
Segir sýrlenzka stjórnin, að þetta
tiltæki ísmaelsmanna sé mikið
brot á vopnahléssamningnum.
Rúmlega 40 sýrlenzkir hermenn
féllu í árásinni. —Reuter-NTB.
Veðurharka í V-Evrópu
Mesta stórhríð í manna minnum á hásléttum
Kanada
★ LUNDUNUM, 13. des. —
Undanfarinu sólarhring hefur
veðurharka verið mikil víða í
Norður- og Vestur-Evrópu og
Norður-Ameríku. En suður í
Marokkó hefur úrhellisrigning
valdið flóðum og talsverðu tjóni.
★ Frosthörkurnar hafa verið
gífurlegar í Noregi, og mestur
kuldi mældist mínus 40 stig á C.
Hafa frosthörkurnar orsakað
mikinn skort á vatni, og a. m. k.
tvær norskar borgir voru algjör-
lega vatnslausar í dag. Víða
botnfrusu ár. Nea-fljótið skammt
fyrir sunnan Þrándheim stíflað-
ist af jakahlaupi og flæddi ár-
vatnið yfir engi og akvegi.
★ Mikiir þurrkar og frosthörk-
ur ógna orkuverum Svisslend-
inga. Slíkur þurrkur hefir ekki
komið í Svisslandi s. 1. 35 ár. Fór
stjórnin þess á ieit við þingið að
fá heimild til að gera nauðsyn-
legar ráðstafanir til varðveizlu
orkuveranna. í Hollandi og Eng-
4 landi var kaldara en nokkru
sinni fyrr á þessum vetri —
vatnsskortur er einnig yfirvof-
andi í Englandi.
★ í Kaupmannahöfn var þokan
svo mikil, að helmingurinn af
flugvélunum, er lenda átti á
Kastrup-flugvelli varð að halda
áfram til Þýzkalands.
★ Bandaríkin hafa ekki farið
varhluta af frosthörkunum, og
spáð var stórhríð í norðurfylkj-
unum. Á hásléttunum í Kanada
geisaði í dag sú mesta stórhríð,
er komið hefir um margra ára
bil. Fjögurra manna var saknað
í Albertafylki og Saskatchewan.
Víða gátu börnin ekki komist
heim úr skólunum.
★ í Suður-Marokkó voru flóð-
in svo mikil eftir rigninguna, að
mörg hundruð manna misstu
heimili sín. Frönsk yfirvöld hafa
unnið að því að skipuleggja
hjálparstarfsemi, en rigningin
var svo mikil, að járnbrautar-
teinarnir biluðu og hjálparsveit-
irnar komust ekki á áfangastað.
-« STÓRKOSTLEGIR ERFIÐLEIK-
, AR VEGNA AUKINS
1 KOSTNAÐAR
I Það var sýnt af tillögum meiri
hluta fjárveitinganefndar, sem
skýrt var frá í framsöguræðu
Magnúsar Jónssonar í fyrradag,
að hún vildi fyrst og fremst
leggja áherzlu á ýmsar þýðingar-
mestu verklegar framkvæmdir.
Ástandið eftir verðbólguölduna
er slíkt að allur kostnaður hefur
stórlega aukizt við hinar stærstu
framfaraáætlanir. En þrátt fyr-
ir það má ekkert lát verða á þeim
lagði fjárveitinganefnd t. d. til
að framlag til raforkufram-
kvæmda yrði hækkað úr 5,8
millj. kr.
AÐKALLANDI FRAM-
KVÆMDIR
Sama er að segja um vega-
gerðir og hafnarbætur. Fjárvéit-
inganefnd hefur lýst yfir skiln-
ingi sínum á því, hve geysilega
aðkallandi þær framkvæmdir all-
ar eru. Með hliðsjón af því hef-
ur hún lagt til að fjárveiting til
hafnarmannvirkja hækki úr 6,7
millj. kr í nær 8 millj. kr.
Þessu fé er skipt m.a. þannig
niður, að landshöfn í Rifi fær 500
þús. kr. Eftirtaldar hafnir fái 350
þús. kr.: Akranes, Vestmanna-
eyjar, Þorlákshöfn og landshöfn-
in í Keflavík og Njarðvík. Eftir-
taldar hafnir fái 300 þús. kr.:
Akui-eyri, Hafnarfjörður, Suður-
eyri. Þessar fái 250 þús. kr.:
Stykkishólmur. Þessar fái 200
þús. kr.: Fáskrúðsfjörður, ísa-
fjörður, Ólafsvík, Patreksfjörður,
Sandgerði, Sauðárkró-kur, Siglu-
fjörður, Stöðvarfjörður. Gi'ímsey
fái 180 þús. kr. Raufarhöfn og
Ólafsfjörður 150 þús. kr. Hrísey
130 þús. Og þessar fái 100 þús.
kr.: BolungarvíK, Eyrarbakki,
Flateyri, Grafarnes, Húsavík,
Grindavík, Noi'ðfjörður og Þórs-
höfn.
Segir fjárveitinganefnd, að
Frh. á bls. 2