Morgunblaðið - 09.06.1956, Síða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 9. júní 1958
Varnarmálin:
Bjariti Benediktsson flefttir ofnn of
fidttsknp og alvöruleysi Framsdknnrmnnnn
BJARNI BENEDIKTSSON dómsmálaráíherra hefur nýlega gefið
út bækling um „Varnarmál fslands 1955“, sem hver kjósandi
í landinu ætti að hafa lesið áður en hann gengur að kjörborðinu
24. júní.
Meðan forvigismcnn og blöð Hræðslubandalagsins fara að dæmi
kommúnista, og reyna að drekkja allri skýrri og ábyrgri hugsun
um þessi mál í strákslegum brigzlum í garð Sjálfstæðisfiokksins,
þá ræðir dómsmálaráðherrann málið í stillilegri, rökfastri greinar-
gerð fyrir ölium málavöxtum, með ivitnunum í aðgerðir og um-
mæli.
En engum sem les getur dulizt hvernig er í pottinn búið um
aila hina seinni frammistöðu Framsóknar í þessum málum —
undirhyggjuna og fláttskapinn, alvöruieysið og ábyrgðarleysið
gagnvart sóma og öryggi landsins «g skyldum okkar við varnar-
samband hins frjálsa heims.
UTANRÍKISRÁÐHERRANN VERÐUR TVÍSAGA
1 síðastiiðnum desember kom utanríkisráðherrann dr. Kristinn
Guðmundsson heim af fundi í Atlantshafsráðinu, hélt útvarpsræðu
um hvað hefði gerzt og koihst m. a. svo að orði:
„Fyrir Gefnar-fundinn (síðastliðið sumar) var einnig haldinn
ráðherrafundur í NATO (Atlantshafsbandalaginu) og var það
einlæg von allra þeirra, sem þann fund sátu, að Genfar-fundurinn
gæti orðið til þess, að fundin yrði lausn á þeim málum, sem þar
voru til umræðu. Svo sem alkunnugt er, brugðust þær vonir. Á
NATO-fundinum var mikið rætt um Genfarfundinn og þau al-
mennu vonbrigði, sem skapazt höfðu vegna hans.“
Aðeins þrcmur mánuðum síðar leyfir þessi sami ráðherra sér
að vitna í „andann frá Genf“ sem höfuðröksemd fyrir „allt öðru
andrúmslofti í heiminum" — sem réttlæti uppsögn varnarsamnings
og brottflutnings varnarliðsins af íslandi.
Hvers vegna lætur ráðherrann leggja sér þessi orð í munn —
þvert ofan í hans eigin sannfæringu, eins og liún kom fram i
útvarpsræðunni í desember?
HVERS VEGNA SKÍPTI FRAMSÓKN
UM SKOÐUN?
Til skamms tíma höfðu Framsóknarmenn verið sammáia Sjálf-
stæðismönnum um nauðsyn varnarliðsins.
Hermann Jónasson hafði sagt:
„Eru það svik við þjóðina, giæpamennska og Iandráð ....
að hafa landið ekki varnarlaust, eru þá ckki allir stjórn-
málamenn Bretlands svikarar og landráðamenn? Eru þá
ekki allir stjórnmálamenn í Belgíu landráðamenn? Eru þá
ekki allir stjórnmálamenn Hollands landráðamenn? Og það
má taka Frakkland með og fleiri lönd, sem hafa mikiar
hervarnir, en öll hafa talið sér það nauðsynlegt vegna
hættuástandsins, að hafa erlendan her í landinu til við-
bótar.“
Engin önnur rök en „andinn frá Genf“ voru færð af hálfu
utanríkisráðherra Framsóknar fyrir minna hættuástandi — en
hins vegar hafði sami ráðherra lýst yfir því að sá andi hefði reynzt
einskis virði!
Eysteinn Jónsson hafði sagt:
„Árásarhættan er því fyrir hendi, sem nú er komið —
engu síður þótt menn tækju þann kost einir allra þjóða að
grafa höfuðið í sandinn. Það gildir því sama um okkur og
allar hinar þjóðirnar. Varnarráðstafanir draga úr árásar-
hættu. Sameiginlegar varnarráðstafanir allra lýðræðisríkj-
anna draga úr ófriðarhættu.“
Tíminn hafði skrifað:
„Óvarið ísland gæti beinlínis orðið til.þess, að styrjöld
væri hafin.“
Rúmum mánuði eftir útvarpsræðu dr. Kristins „ákvað Fram-
sóknarflokkurinn hins vegar að boða til fiokksþings, og var þá
þegar ráðið af forystumönnunum, að stjórnarsamstarfinu við Sjálf-
stæðisflokkinn skyidi slitið og efnt til alþingiskosninga á þessu ári.
Jafnframt var hafin ný leit að ágreiningsefnum milli flokkanna“,
segir Bjarni Benediktsson.
Og úrræðið, sem Framsókn tók, var að látast trúa því að „andinn
frá Genf“ hcfði breytt heiminum — og því væri óhætt að ganga
til samstöðu við kommúnista um að undirbúa varnarleysi íslands,
og byrja að ofsækja Sjálfstæðismenn fyrir Bandaríkjaþjónustu og
dollaraást, landráð og glæpamennsku.
Falleg er þessi saga ekki — en svona er hún rétt sögð.
FRAMKOMAN VI® FYRRI SAMSTARFSMENN
Ekki höfou ráðherrar Framsóknar svo mikið við samstarfsmenn
sína í ríkisstjórninni að þeir segðu þeim frá þeirri ákvörðun að
knýja samþykkt uppsagnartillögunnar fram á Alþingi, áður en
því væri slitið. En hins vegar segir Bjarni Benediktssen frá því að
„Svo mjög sótti Framsókn eftir að ná hinu nýja samstarfi
við kommúnista og Þjóðvarnarmenn um öryggismál íslend-
inga, að hart var lagt að forseta Sameinaðs Alþingis, Jör-
undi Brynjólfssyni, að taka málið fyrir á fundi, áður en
Sjálfstæðismönnum gæfist kostur á að ræða það við aðra
nefndarmenn og utanríkisráðherra á fundi utanríkismála-
nefndar. Hinn aldni forseti Alþingis vildi þó ekki láta nota
sig til slíks ofbeldis á næst-síðasta degi þingvistar sinnar,
og þess vegna gafst Sjálfstæðismönnum tími til að leggja
hinar frægu spurningar sínar fyrir ráðherrann á nefndar-
fundi, sem haldinn var .... 27. marz.“
í svörum sínuni við spurningum Sjálfstæöismanna, sagði dr.
Kirstinn Guðmundsson m. a. að hann
1) Teldi sig ekki hafa áðstöðu til að svara því, hvort nokkur
sérstök liætta vofi yfir íslandi,
2) Teldi að „varnarmöguleikarnir mundu ef til vill eitthvað
veikjast“ fyrir aðildaríki Atlantshafsbandalagsins við brottför varn-
arliðsins frá íslandi,
3) Teldi að ef dregið væri úr öryggi eða varnarmöguleikum
Atlantshafsbandalagsins mundi það „ekki auka friðarhorfurnar.“
4. Teldi „að ísland geti ekki tryggt öryggi sitt.“
Eftir að Jóhann Hafstein hafði lesið upp í þingræðu þessi svör
ráðherrans, kallar Hermann Jónasson á hann og flciri flokks-
menn á fund í svokölluðu stigaherbergi Alþingis, og ræðir við þá
til miðnættis. Að þeim fundi loknum talar svo utanrikisráðherrann
enn á ný í þinginu, og kveður nú í allverulegum atriðum við annan
tón en í svörum hans í utanríkisnefnd — og er gerð nákvæm grein
fyrir þvi í bæklingi Bjarna Benediktssonar.
Allt sýnir þetta ljóslega að Framsókn reyndi í lengstu lög að
komast hjá undirbúnum umræðum um varnarmáiin, að hún vissi
að allur málabúnaður af hennar hálfu var flaustur, engin atriði
þrauthugsuð. Alvarlegasta og viðkvæmasta utanríkismáli landsins
átti að henda inn í þingið sem fiestum að óvörum, og afgreiða það
með það eitt fyrir augum, að eignast ágreiningsmal við Sjálfstæðis-
menn, og standa þannig betur að vígi um kjörfylgi frá andstæð-
ingum þeirra þegar til kosninga kæmi.
En þjóðin mun með hverjum degi átta sig betur á alvöruleysi
og loddarahætti þessara nýju bandamanna kommúnista í barátt-
unni fyrir varnarleysi Iandsins — og launa þeim eins og þeir hafa
til unnið.
Stórglæsilegur fundur á Siglufirdi
Kosningaskrifstofa
S já If slæðtsf lokksi ns
í Reykjavík
KOSNINGASKRIFSTOFUR
Sjálfstæðisflokksins í Reykja-
vík eru:
f SJÁLFSTÆÐISHÚSINU
sími 7100. Skrifstofan er opin
frá kl. 9—7 daglega.
VONAESTRÆTI 4,
Þar eru gefnar allar upplýs-
ingar varðandi utankjörstaða-
atkvæðagreiðslu og kjörskrá. —
Skrifstofan er opin kl. 10—10
daglega. Símar 81800 og 7574.
VALHtíLL,
félagsheimili Sjálfstæðismanna
við Suðurgötu.
Þar er skrifstofa fulltrúaráðs
Sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík
og Heimdallar. Skrifstofurnar
eru opnar frá kl. 9—7 daglega.
Símar 7102—81192.
Keppa til úrslita
FJÓRÐU umferð í firmakeppni
: Golfklúbbs Reykjavíkur lauk í
gær. Voru þá fjögur firmu eftir
íkeppninni: íslenzk-erlenda verzl
unarfélagið, Veiðarfæraverzlunin
Geysir, Pétur Snæland h.f. og
Eggert Kristjánsson & Co.
Hefst úrslitakeppnin á golfvell-
inum klukkan 2 e. h. í dag. Ing-
ólfur Isebarn keppir fyrir fslenzk
-erlenda verzlunarfélagið, en Jó-
hann Eyjólísson fyrir Pétur Snæ-
land h.f.
Fyrirtækið, sem vinnur í úr-
slitakeppninni, hlýtur fagran silf-
urbikar, sem er farandbikar, og
einnig hlýtur það silfurbikar til
eignar. Það fyrirtæki, sem verð-
ur annað í röðinni, hlýtur einnig
bikar til eignar. Sigurvegarinn
og sá kylfingur, sem verður ann-
ar í röðinni, hljóta báðir bikara
til eignar. f fyrra var úrslita-
keppnin j. firmakeppni G. R. háð
á milli Fiskveiðihlutafélagsins
Alliance. Lauk þeirri keppni með
sigri Alliance eftir mjög harða
og tvísýna keppni, sem Iauk eftir
átta stunda leik. Verðlaunaaf-
hending fyrir íirmakeppnina fer
fram í Golfskálanum síðdegis í
dag.
Allt óráðið um dvöl
varnarliðsins
EFTIRFARANDI tilkynning
til blaðanna barst Mbl. í
gær frá bandaríska sendiráð-
inu:
Sendiráðið hefur tekið eft-
ir því, að fram hefur komið
nokkur misskilningur í sum-
um blaðafrásögnum um hvaða
- ástæður séu fyrir þeirri
ákvörðun landvarnaráðuneyt-
is Bandaríkjanna að stöðva
óákveðinn tíma nýjar varnar-
framkvæmdir á íslandi. Til
þess að gera afstöðu Banda-
ríkjanna ljósa, óskar sendi-
ráðið að benda á eftirfarandi
staðreyndir:
Ákvörðunin um að stöðva
um óákveðinn tíma nýjar
framkvæmdir, sem áður hafa
verið áætlaðar, svo og frekari
áætlanir um varnarfram-
kvæmdir á íslandi, sem kosta
útgjöld fyrir ríkissjóð Banda-
rtkjanna, stafar af óvissu um
stöðu varnarliðsins og hefur
verið ákveðin sem óhjákvæmi
leg varúðarráðstöfun gagn-
vart ríkissjóði og öðrum op-
inberum sjóðum Bandaríkj-
anna. Þessi stöðvun á fram-
kvæmdum mun óhjákvæmi-
lega verða í giidi meðan allt
er óráðið utn aðstöðu varnar-
liðsins.
Frh. af bls. 1
inn, sem 1 ríkisstjórn og á Alþingi
hefði reynzt Siglufirði haukur í
horni þá er á reyndi.
Ennfremur talaði Stefán Frið-
björnsson af hálfu Sjálfstæðis-
manna.
Var máli þeirra þingmannanna
forkunnarvel tekið og auðfundið
á undirtektum áheyrenda, að Sigl
firðingar kunna vel að meta for-
ystu Sjálfstæðisflokksins í hags-
munamálum sínum og að málefna
leg samstaða með Sjálfstæðis-
flokknum er hér fyrir hendi.
í ANDSTÖHU VIB
BANDAMENN SÍNA
Áki Jakobsson, sem fer fram
utanflokka á vegum Alþýðu-
flokksins, flutti afar lífvana
ræðu, sem mest gekk út á þá ,,of-
beldishneigð“ Sjálfstæðisflokks-
ins, sem hann taldi hafa í því
falist að flokkurinn leitaði úr-
skurðar landskjörstjórnar um
hvemig skilja bæri tiltekin atriði
kosningalaganna um útreikning
uppbótarþingsæta. Virtist ræðu-
maður í þessu efni eiga samstöðu
með sínum nýju bandamönnum,
þótt skoðanir hans og þeirra komi
hvergi nærri saman á öðrum svið-
um. í efnahagsmálum veittist Áki
einkum að bátagjaldeyrinum og
bílainnflutningnum til aðstoðar
útgerðinni, sem hann taldi orsök
dýrtíðar og verkfalla. Virtist
hann í þessu efni í algerri and-
stöðu við Framsóknarflokkinn,
sem hlut átti að báðum þessum
ráðstöfunum og Alþýðuflokkinn,
sem hlut átti að skattlaggningu
bílainnflutnings til hjálpar tog-
araútgerðinni, en á útgerð togara
bvggist nær eingöngu atvinna
Siglfirðinga nú, sem því njóta
góðs af þeim ráðstöfunum, sem
Áki telur uppsprettu alls ílls í
efnahagsmálum. Áki Jakobsson
gat þess að lokum, að Sjálfstæðis
flokkurinn hefði ráðið mestu í
stjórn landsins s.l. 15 ár. Rifjaðist
þá upp fyrir fundarmönnum, það,
sem þessi maður sagði á fundi hér
fyrir nokkrum dögum, að hér á
íslandi væri meiri velmegun en
á hinum Norðurlöndunum. Eru
þessar tvær yfirlýsingar Áka
glöggur vitnisburður um forystu
Sjálfstæðisflokksins í uppbygg-
ingu atvinnuveganna.
I.AUMAÐIST AF FUNDI
í KYRRÞEY
Það vakti sérstaka atygli fund-
armanna, að eftir að frummæl-
endur höfðu lið fyrir lið hrakið
árásir Áka á Sjálfstæðisflokkinn,
laumaðist hann af fundi í kyrr-
þey, enda hafði hánn fengið frek-
ar daufar undirtektir. Eftir að
Áki hafði gengið af fundi, töluðu
tveir Framsóknarmenn, forstjóri
áfengisútsölunnar og skattstjór-
inn og einn krati, sem er prent-
smiðjustjóri. Mættu þeir allir
með skrifaðar ræður, sem þeir
lásu mismunsmdi vel upp. Mun
hér lengi í minnum höfð hin háðu
lega útreið, sem þessir menn
fengu bæði í undirtektum áheyr-
enda og svarræðum frummæl-
enda.
Erfitt er að geTa upp á milli
þess hver þessara þriggja stóð sig
verst, en t. d. má nefna, að krat-
inn beindi tveim fyrirspurnum til
Bjarna Benediktssonar en tók þó
jafnframt fram, að Bjarni væri
tvisvar búinn að svara þessu á
fundinum! En af því að fyrir-
spurnirnar voru á hinu skrifaða
handriti gat hann ekki sleppt
þeim. Frammistöðu sína lcórónaði
svo maðurinn með því að hlaupa
af fundi strax og hann hafði lok-
ið máli sínu og beið ekki eftir
svari ráðherrans.
KOMMÚNISTAR TÖLUÐU UM
KOSNINGASVINDLIB
Af hálfu kommúnista talaði
frambjóðandi þeirra Gunnar Jó-
hannsson, sem deildi hart á
Hræðslubandalagið fyrir kosn-
ingasvindlið og beindi í því sam-
bandi nokkrum fyrirspurnum til
Áka Jakobssonar. Að því loknu
hóf hann langan lestur um land-
helgismál, sem Jóhann Hafstein
svaraði skilmerkilega um leið og
hann gaf greinargott yfirlit vfir
gang landhelgismálanna frá upp-
haíi. Þá töluðu tveir ungir komm-
únistar í sama dúr og þeir eru
vanir.
Fundurinn sýndi einhug og sókn
arhug, sem ríkir í röðum Sigl-
firskra Sjálfstæðismanna, sem nú
berjast harðri og tvísýnni kosn-
ingabaráttu en trúa á sigur. Fund
arstjórar voru Aage Schiöth og
Andrés Hafliðason. — Stefán.