Morgunblaðið - 08.09.1957, Blaðsíða 3

Sunnudagur 8. sept. 1957
MORGV1KBTAÐ1Ð
Úr verinu
Togararnir
Síðustu viku hefur stormur
tafið togara þá, sem eru að veið-
um fyrir vesturströnd Græn-
lands. Á heimamiðum hafa hins
vegar ekki verið nein frátök
þessa viku, þótt nokkuð hafi ver-
ið stormasamt síðarihluta vik-
tmnar.
Af Reykjavíkurskipunum
stunda nú tíu karfaveiðar,
2 veiða í salt við Vestur-Græn-
land, Hallveig Fróðadóttir og
Þorkell Máni, og 1 veiðir í salt
á heimamiðum, Þorsteinn Ingólfs
son. Hann kom inn í fyrradag
með 260 lestir af saltfiski eftir
56 daga útivist. Tók hann 15—20
lestir af saltfiski úr landi og
sigldi síðan með aflann til Es-
bjerg. 2 skip, Karlsefni og Jón
forseti, veiða fyrir Þýzkalands-
markað. Af skipunum, sem veiða
karfa, eru 2 á heimamiðum eða
fyrir austan Grænland, hin fyrir
vestan Grænland.
Eitt af þessuin 10 skipum, sem
veiða karfa, er Egill Skallagríms-
son. Er hann nýfarinn í 12 daga
fiskileiðangur á vegum ríkisins.
Er ætlunin að leita að nýjum
karfamiðum. Skipstjóri er Sæ-
mundur Auðunsson.
Af Hafnarfjarðarskipunum
stunda 4 karfaveiðar, en Júní og
Röðull veiða fyrir þýzkan mark-
að.
Afli hefur verið heldur tregur
hjá togurunum þessa viku, bæði
við Grænland og á heimamiðum,
ekkert fengizt t.d. á Halanum, og
skip þau, sem þar voru og eru
að fiska fyrir Þýzkaland, eru nú
komin austur fyrir land.
Fisklandanir síðustu viku;
Hvalfell .. 285 lestir 15 dag.
Geir .. um 285 lestir 15 dag.
Samtals 570 lestii
Reykjavík
7 bátar eru nú byrjaðir með
þorskanet. Hefur afli verið frek-
ar tregur, mest komizt upp í 3
lestir af þorski eftir nóttina.
4 af þessum bátum, sem einnig
voru með ýsunet, hafa nú tekið
þau upp, þar sem þau fylltust af
háf, komst t.d. upp í 11 lestir
í tvær trossur. Annar veiðiskap-
ur en þessi með þorskanetin er
ekki stundaður, en smærri vél-
bátarnir hafa verið að tínast út
á þessar veiðar undanfarið og
viðbúið, að þeim fjölgi enn.
Keflavík
Síldaraflinn í fyrradag, föstu-
dag, var mun betri en áður hafði
verið, fengu þá 19 bátar 820 tunn-
ur, eða 43 tunnur að meðaltali.
Aflahæst var Vonin II. með 103
tn. Yfirleitt var síldin góð, sér-
staklega hjá þeim, er fiskuðu
sæmilega, t.d. ágæt hjá Voninni.
Bátarnir fá síldina í svonefndu
Skerjadýpi, út af Eldeyjarskerj-
um.
Hvað sem gerir, norðanbrælan
eða að meiri síld er gengin á
miðin, þá hefir veiðin örvazt og
útlitið er betra en áður, því að
hingað til hafa aflabrögðin ver-
ið með fádæmum léleg, og eins
var framan af vikunni.
í gær var landlega, norðan-
stormur.
Afli er rýr hjá þeim bátum,
sem byrjaðir eru með þorskanet,
2 lestir í lögn.
Báturinn, sem reri með ýsunet,
er nú hættur vegna aflatregðu,
fékk mest 1200 kg. í lögn.
Akranes
Engin teljandi veiði var hjá
■íldveiðiflotanum síðustu viku,
t.d. fengu í fyrradag 10 bátar
aðeins samtals 60—70 tunnur. f
gær var ekki róið vegna veðurs.
Einn bátur, Ver, fékk fyrst í
vikunni rúmar hundrað tunnur
af síld, sem var langmesti dags-
afli, komst annars hæst upp í 40
tunnur.
Margir bátar komu ekki inn
daglega, þar sem þeir höfðu ekk-
ert fengið.
Tveir bátar stunda lúðuveiðar,
en hafa lítið aflað. Komu þeir
með 8—10 lúður og nokkuð af
skötu eftir 4—5 daga útivist.
V estmannaey j ar
Sjór er lítið stundaður og afla
brögð rýr, er á sjó gefur. Nokkr-
ir þilfarsbátar róa með handfæri,
en mjög lítið er róið á trillum.
Aflinn hefur komizt mest upp
8 lestir hjá þilfarsbátunum. Er
það eingöngu ufsi, sem fæst.
2—3 bátar stunda lúðuveiðar,
og hefur afli verið sæmilegur
öðru hverju.
Salan á freðfiskinum
Um síðustti mánaðamót, 1. sept.
voru birgðir af freðfiski við
10.000 lestir. Síðan eru farnar
um 2000 lestir af þessum birgð-
um í þremur skipum, sem hafa
verið að ferma síðustu daga. All-
ar eru þessar fiskbirgðir seldar
eða ráðstafað, nema um 1000 lest-
ir af flatfiski, en Bretar hafa
undanfarin ár keypt mestallan
flatfisk landsmanna.
Af fiski, sem á að fara til Ame-
ríku, eru nú um 1000 lestir í land-
inu.
Búið er nú að afgreiða svo
að segja allan þorskinn upp í
samninginn við Sovétríkin og
mestallan karfa, sem til er, en
ennþá er eftir að veiða um 4000
lestir af karfa, sem væntanlega
verður búið í októberlok ef afla-
brögð haldast óbreytt. En samn-
ingurinn . í ár hljóðaði upp á
32.000 lestir af þorski og karfa
og eru það um % hlutar af freð-
fiskmagninu.
Til Austur-Þjóðverja eiga eft-
ir að fara rúmar 4000 lestir af
fiski, og það á allt að fara næstu
4 mánuði.
Allur freðfiskur, sem nú er til
í landinu, verður farinn úr landi
um næstu áramót, nema eitthvað
lítils háttar af steinbit og ef til
vill ekki alveg allur flatfiskur-
inn.
Af karfa hefur fram að þessu
verið fryst álíka magn og á sama
tíma í fyrra, rúmar 10.000 lestir.
Aukning fiskiskipaflotans
Alls staðar að berast fréttir um,
að fiskveiðiþjóðir séu að auka
flota sinn. Þær þarf ekki upp
að telja, því að þá yrði að telja
þær allar, þar er engin undan-
tekning. Nýjustu erlendu frétt-
irnar af nýsmíði annarra þjóða
eru, að Spánverjar, sem lengst
af voru stærstu viðskiptavinir fs-
lendinga með fisk, séu í þann
veginn eða þegar byrjaðir á smíði
15 stórra togara, um helmingi
stærri skipa en íslenzku togar-
arnir. Meira að segja í Græn-
f
nýsmíði af þessum sökum,- þar
sem flotinn er aðalundirstaðan
undir gjaldeyrisöflun þessara
þjóða, einkum þó Norðmanna.
Hitt er það, að sjávarútvegurinn
hefur orðið undir í samkeppn-
inni um vinnuaflið við aðra at-
vinnuvegi þjóðarinnar. Sjávarút-
vegurinn hefur barizt í bökkum
síðan stríðinu lauk, og hefur það
að sjálfsögðu komið niður á þeim,
er að sjávarútvegi vinna. Og enn
heldur honum áfram að hnigna.
Þetta er ískyggileg þróun fyr-
ir þjóðina í heild. Vélbátur, sem
kostar 1—IV2 millj. króna, aflar
árlega fyrir álíka verðmæti mið-
að við afla upp úr sjó. Fullunnið
til útflutnings er verðmætið tvö-
falt meira. Verður ekki bent á
fátt, sem er jafnmikilvægt að
efla og kaup á nýjum skipum, er
rætt er um leiðir til að rétta
úr þeim kút, sem þjóðin er nú í?
Á áratugnum fyrir styrjöldina
þóttu erlendar ríkisskuldir eitt-
hvert mesta böl þjóðarinnar. Þá
voru íslendingar ekki frjálsir
með innflutning sinn fyrir öðr-
um þjóðum, t.d. kol. Þeir réðu
ekki tollum sínum fullkomlega,
máttu t.d. ekki hækka toll á ýms
um vörum, eins og vefnaðarvöru
í einu vetfangi þurrkuðu íslend-
ingar út þessar skuldir, sem voru
að verða þeim ofurefli, er þeir
fengu með stríðinu tryggan mark
að og gott verð fyrir framleiðslu
vörur sínar. En hvað sem líður
drápsklifjum erlendra skulda og
ófrelsi því, er siglir í kjölfar
þeirra, er sú stefna nú uppi með
ráðamönnum þjóðarinnar, að er-
lend lán beri að taka eftir því
sem þau eru fáanleg, hvort held-
ur til nytsamlegra framkvæmda
eða ekki.Og í hvað er þá betra að
verja lánsfénu í en til uppbygg-
ingar sjávarútveginum?
Nýju færeysku togararnir
Þrír verða byggðir í Portúgal
og kosta um 12 millj. króna hver.
Hluta af andvirðinu verður aflað
í Færeyjum, en hitt lánar Þjóð-
bankinn danski, sem mun hafa
hönd í bagga með hverjir fái tog-
arana.
Freðfisksinnflutningur
til Bandaríkjanna
fyrstu 6 mánuði ársins:
1957 tn. 1956 tn.
Kanada .......... 22.000 20.000
ísland ........... 6.000 7.000
Noregur........... 1.000 1.000
Danmörk .......... 900 800
Innflutningur frá öðrum lönd-
um er ekki teljandi.
í opinberu riti Bandaríkja-
stjórnar er vakin athygli á, að ís-
lendingar flytji 80% af freðfiski
sínum til „Sovét-blokkarinnar“,
en aðeins 20% til Bandaríkjanna.
Þórir Þórðarsson, dósent:
Dómur krossins
Norðmenn eiga í erfiðleikum
með að standa við samninga
sína um afgreiðslu á freðfiski til
Ráðst j órnarr íkj anna og Tékkó-
slóvakíu vegna aflabrestsins i
vetur. Þeir hafa einnig orðið að
fresta afgreiðslu á freðfiski, sem
þeir ætluðu að skipta á og bílum
frá V-Þýzkalandi, Frakklandi og
Ítalíu.
Norðmenn hafa veitt sérstök
landi, þar sem ibuarmr eru ekki. verðlaun fyrir fisk veiddan á
nema um 10% af íslendingum, á 1 tímabilinu 1. maí til 1. okt., sem
nú að leggja 150 millj. króna í svarar um 11 aurum pr. kg.'
sjávarútveginn á næstu árum.
Þegar rætt er um aukningu
flotans, heyrast oft athugasemdir
eitthvað á þá leið, hvað við eig-
um að gera við fleiri skip, þegar
við séum ekki færir um að
manna þau skip, sem fyrir eru,
nema með hjálp útlendinga. Það
er tvennt í þessu sambandi, sem
vert er að vekja athygli á. Marg-
ar þjóðir verða að sætta sig við
að nota erlenda sjómenn, ekki
aðeins á sín fiskiskip, heldur
einnig á verzlunarflotann, og
ekki aðeins óbreytta sjómenn,
heldur einnig yfirmenn. í Dan-
mörku vantar t.d. mörg hundruð
stýrimenn á kaupskipaflotann. í
Noregi er enn meira um útlenda
sjómenn. Engum dettur í hug
að halda því fram, að t.d. .Norð-
menn eða Danir eigi að draga úr
HVERS vegna var Jesús kross-
festur? í sjálfu sér forvitnisleg
spurning. Frásögn krossfestingar-
innar í fimmtánda kapítula Mark
úsarguðspjalls svarar henni að
litlu leyti. Við þurfum að lesa
víðar og skoða frá ýmsum hlið-
um. Ef til vill fæst ekkert eitt
svar. Svörin verða kannske jafn-
mörg sjónarhornunum, sem skoð-
að er frá. Hvers vegna? Vegna
þess, að krossinn er einstæður
í sögunni. Þá stendur hið algjöra
sakleysi frammi fyrir dómstólin-
um. Hinn saklausi er sekur fund-
inn, Frá þessu sjónarhorni skoð-
að, hljóðar spurningin: Hvers
vegna krossfestum við Jesúm?
Hin sögulega hlið málsins er
afar einföld. Jesúm er maður,
sem ögrar valdaflokkum lands
síns, sérréttindamönnum, lýð-
skrumurunum, „konservatívum"
trúmálaleiðtogum, sem sátu ör-
uggir við kjötkatla hinna viður-
kenndu trúarsanninda og uggðu
ekki að sér, höfðu gleymt, að
stundum birtir Guð mönnunum
sannleika sinn, sem rífur niður
öll kenningakerfi, sem menn
hafa sjálfir byggt sér, veggi hug-
ans, sem þeir sitja í hægindum
innan, öruggir um, að aldrei muni
neitt nýtt koma að ofan, sem
haggað geti þeirra skilningi, því
að þeir hafi höndlað allan sann-
leikann, sannleikur Guðs hvíli
í þeirra hendi, þeir geti úrskurð-
að, hvað er rétt og hvað er rangt.
(Andi Guðs óþarfur).
Jesús ögrar einnig þeim, sem
sitja að pólitískum kjötkötlum
samtímans. Þeir sjá, að þeim er
af honum hætta búin, sameinast
öðrum óvinum og öfundarmönn-
um Jesú að koma honum í opna
skjöldu með því að beita áhrifa-
valdi sínu og kænsku við fremur
veikgeðja landsstjóra.
Farísear voru varðmenn hinnar
hreinu trúar. Þeir héldu vörð um
lögmálið eins og gyðingdómurinn
túlkaði það. Þeir voru heiðurs-
menn sinnar samtíðar. Hin bitru
orð Jesú gegn þeim ber ekki að
skoða sem afneitun þeirra per-
sónulegu kosta, heldur eru þau
árás gegn grundvallaróheilindum
í trúarskoðun þeirra. Þeir höíðu
gert kerfi úr sannindum Guðs,
voru ekki opnir fyrir nýjungum
Kvjkmynadsýning
K.Ó.B. í Hafnarfirði
KJARTAN Ó. Bjarnason hefir
sýningu á kvikmynd sinni Græn-
land, Færeyjar og Danmörk í
Hafnarfirði í dag, og eru það síð-
ustu sýningarnar hér á landi að
þessu sinni þar sem Kjartan er
á förum til Finnlands, þar sem
hann mun sýna kvikmyndina
„Sólskinsdagar á fslandi". Einnig
sýnir hann þar mynd frá komu
finnsku forsetahjónanna hingað.
Á sýningum Kjartans í Hafnar-
firði verða einnig myndir frá
heimsókn sænsku konungshjón-
anna og stutt mynd frá Ólympíu-
leikunum í Melbourne.
andans. Hjálpræðið sem þeir
boðuðu var hjálpræði hinnar
mestu smásmyglni í framkvæmd
minnstu boða helgirita gyðing-
dómsins, sem voru eins konar
túlkun á sjálfri Biblíunni.
Saddúkear voru eins konar út-
vatnaðir málamiðlunarmenn. Þeir
höfnuðu helgihefðinni og fóru bil
beggja í viðskiptum við heiðna^
valdamenn. Þeir höfðu á sínu
valdi hina opinberu guðsdýrkun,
en gátu ekki sneitt hjá Faríseum
sökum fjölmennis hinna síðar-
nefndu og vinsælda hjá alþýðu
manna.
Heródesársinnar voru stjórn-
málaflokkur eins konar og söfnuð
ust þeir um fjölskyldu Heró-
desar mikla. Þeir studdu hina
snjöllu fjármálapólitík og utan-
ríkisstefnu Heródesarfjölskyld-
unnar, guð þeirra var hagur ríkis-
ins og völd ættarinnar.
Þessir flokkar voru áhrifamest-
ir.
Frá stjórnmálalegu sjónarmiði
er afar skiljanlegt, að þeir beittu
sér gegn Jesú. Frá mannlegu sjón
arhorni enn skiljanlegra. Þeir
vildu líka vera á verði og hafa
fulla gát á öllu, því að mikil
ókyrrð ríkti í landinu. Uppreisnir
og blóðsúthellingar, eftirvænting
undir niðri meðal lýðsins,að ein-
hver kæmi fram, sem frelsaði
landið undan útlendri áþján. Og
hver er sá stjórnmálamaður,
sem þekkir ekki hættuna, sem
stafar frá sterkum persónuleika,
er rís upp á meðal alþýðunnar
á tímum sem þessum? Hvaða
stjórnmálamaður með eitthvert
vit í kollinum hefði þorað að láta
þennan Jesúm afskiptalausan?
Brezkur biskup hefir sagt, að það
hafi verið maðurinn, er hann rís
hæst, sem krossfesti Jesúm, ekki
maðurinn í læging sinni.
Hvers vegna var Jesús kross-
festur? Krossfesting hans var rök
rétt afleiðing af eðli mannsins.
Maðurinn getur ekki veitt við-
töku náð Guðs. Fyrsta boðorð
mannsins er sjálfbjargarviðleitn-
in, sjálfsframinn hpnum méstur.
En Jesús hafði sagt: Deyi ekki
hveitikornið.... Stærsta syndin
var að segja eins og mærin Babels
dóttir: Ég er og engin önnur. Líf
mannsins var ekki líf hans heldur
líf í Guði.
Krossinn er tákn fyrirgefning-
ar Guðs. En hann táknar þó fyrst
dóminn, þá fyrirgefninguna. Dóm
ur krossinn yfir oss er sá, að vér
krossfestum Jesúm dag hvern í
lífi voru. Kenning hans er oss
um megn. Vér veitum henni ekki
viðtöku í alvöru. Gerðum vér
það, liti heimurinn öðru vísi út.
Fyrir nokkru lagði leikflokkur frá Leikfélagi Reykjavíkur upp í
leikför til Vestfjarða. — Mynd þessi var tekin af ieikurunum á
Reykjavíkurfiugvelli áður en þeir stigu upp í einn Faxann. —
Leikritið er „Tannhvöss tengdamamma“.