Morgunblaðið - 19.10.1957, Page 3

Laugardagur 19. okt. 1957
MORClllSBTAÐlÐ
3
«
RÆYKJAVÍK,
Kr. 1540, -

HAFNAR.Fj8r.BUB, NESKAUP5TABUR. AKR.ANES
Kr. 4160,- Kr. A190," !<.>-. 4560, -
Sparifé skólabarna fryggt
með vísifölubindingu
"Hvoð hetir barna-
fjölskylda í útsvar?
IIVERNIG er búið að barnafjölskyldum varðandi útsvar í
Reykjavík annars vegar og kaupstöðum, þar sem „flokkar
hinna vinnandi stétta“ ráða, hins vegar?
Tökum dæmi um fjölskyldu, hjón með 5 börn, sem hefur
60 þús. kr. skattskyldar tekjur. Slík fjölskylda greiðir í
í Reykjavík, þar sem Sjálfstæðismenn
ráða,
I Hafnarfirði, þar sem kratar og komm-
únistar stjórna,
í Neskaupstað, þar sem kommúnistar
stjórna,
á Akranesi, undir stjórn Framsóknar,
krata og kommúnista.
Bæjarfélögin, þar sem hinir svoköl^uðu vinstri flokkar
ráða, leyfa sér að leggia nærri því þrisvar sinnum hærra
útsvar á barnafjölskyldu en gert er í Reykjavík, þar sem
Sjálfstæðismenn hafa meirihluta.
Af hverju vildu sömu flokkar, sem þannig fara að, ógilda
útsvarsálagninguna í Reykjavík?
Það kom til af pólitísku ofsóknarbrjálæði og engu öðru.
Sinfóníuhljómsveit íslnnds heldur
tónleiku ú þriðjudng
útsvar: 1540 kr.
4160 kr.
4190 kr.
4360 kr.
FRÉTTAMENN áttu í gær viðtal
við Snorra Sigfússon, forstöðu-
mann Sparifjársöfnunar skóla-
barna, sem er að hefja fjórða
■tarfsár sitt. Skýrði hann frá pví,
að sú nýjung hefði verið tekin
upp í þessum efnum, að vísitölu-
tryggja fé í „barnabókum." Kvað
hann þetta fyrsta alvarlega spor-
ið sem stigið væri í þá átt, að
festa barnanna svo að það verði
ekki skert. Frá upphafi hefði ver-
lð unnið að þvi marki að ná fót-
festu í málinu og fá grundvöll tii
að vinna á. Þetta væri upphafið.
Vísitölutrygging
Landsbanki íslands, Seðlabank
inn, hefur nú tekið að sér að
tryggja með vísitölubindingu fé
sem skólabörnin hafa safnað und
anfarin ár, fyrir atbeina ápari-
fjásöfnunar skólabarna. Þó ekki
lægri upphæð en j.00 krónur og
fyrst um sinn ekki hærrj en 1000
krónur á barn. Geta foreldrar því
ef þeir vilja, fram til næstu ára-
móta, iátið breyta 10 ára bókum
barna sinna í 10 ára vísitölubæk-
ur og 6 mánaða bókum í 5 ára eða
10 ára vísitölubækur og er þá fé í
þeim vísitölutryggt samkvæmt
framansögðu.
Landsbankinn hefur dreift um
300 þús. kr. til barna
Fyrsta haustið sem Sparifjár-
■öfnun skólabarna starfaði, gaf
Landsbankinn hverju barni lands
i«s á aldrinum 7—13 ára 10 kr.
er leggja skyldi í sparisjóösbók.
Síðan hafa 7 ára börnin fengið
hina sömu upphæð að gjöf á
haustin, og nú öll þau börn fædd
1950 sem vitneskja fæst um Hef-
ur Landsbankinn nú dreift þann-
ig út meðal barna í landinu um
300 þúsund krónum.
í>ær ávísanir á 10 króna gjöf
bankans, sem 7 ára börnin fá nú,
eru með stimpli gerðar sem stofn
vísitölubókar handa barnmu, en
geta hins vegar gilt fyrir 10 ára
eða 6 mánaða bók sem áður.
Hægt að velja um
Foreldrar geta því valið um
•ftirfarandi:
1. Að leggja fé inn í 10 ára
vísitölubók, sem gefur
ársvexti.
2. Að leggja fé inn í 5 ára
vísitölubók, sem gefur 414%
ársvexti.
í þessum bókum er spariféð
tryggt gegn gildisrýrnun, sam-
kvæmt því sem að framan er
■agt, og má því gera ráð fyrir
að innlögum barna verði eink-
um beint í þessa átt.
Auk þessa geta menn svo
valið um:
3. Að leggja inn í 10 ára bók
■em áður, er gefur nú 7% árs-
vexti, en er ekki tryggð gegn
rýrnun.
4. Að leggja fé inn í 6 mán.
bók, sem gefur nú 6% ársvexti,
en er heldur ekki tryggð.
5. Að leggja fé inn í almenna
aparisjóðsbók, sem gefur 5%
ársvexti, en taka má úr fé
hvenær sem er, og því ófram-
kvæmanlegt að tryggja.
Og að sjálfsögðu getur svo
hver og einn safnað .bæði í
tryggða og ótryggða bók ef
hann vill. Og loks getur sá,
sem miklu vill safna, keypt
vísitölubréf og tryggt þannig
fé sitt gegn gildisrýrnun.
Tii að glæða ráðdeildarhug
Sparifjársöfnuh skólabarna
hófst haustið 1954. Var markmið
hennar frá upphafi, að freista
þess, að glæða ráðdeildarhug
meðal barna og temja þeim holl-
ar venjur um meðferð fjármuna
Var starfið hafið og kostað af
Landsbankanum og unnið í sam-
ráði við yfirstjórn fræðslumál-
anna og kennarasamtaka í land-
inu og með vinsamlegri aðstoð
innlánsstofnana víðs vegar um
landið.
Sparimerkjasala
Frá því haustið 1954 hefur far-
ið fram sparimerkjasala í öllum
hinna stærri barnaskóla landsins
og á sl. skólaári höffju 64 skóiar
þessa starfsemi með höndum.
Hafa sparimerki verið afgreidd
til umboijSsmanna á þessu tíma-
bili fyrir um 3,4 milljónir króna.
Af því mun að sjálfsögðu nokkuð
óselt, sagði Snorri Sigfússon, en
hitt vitað, að allmikið fé hefur
verið lagt inn í barnabækur án
sparimerkja. Mestur hluti barna
á um það bil 6—700 krónur í bók-
um sínum og örfá hærri upp-
hæðir.
Að lokum komst Snorri Sig-
fússon svo að orði:
Augljós nauðsyn virðist vera á
þeirri viðleitni að glæða áhuga
barna á sparsemi. Og þó þyrfti
raunar miklu meira að gera er
miðaði í þá átt að glæða ráðdeild
meðal þeirra sem landið erfa. Og
því er það einlæg ósk þeirra og
von, sem á margvíslegan hátt
hafa stutt þessi málefni lindðn-
farin ár, að sú vísitölubirding á
sparifó«barna, sem Seðlabankinn
hefur nú beitt sér fyrir og tekið
á sig að standast straum af, megi
verða heilladrjúgt spor á þessum
leiðum.
,,Veðriðw komið út
TÍMARITIÐ Veðrið, sem Fél. isl.
veðurfræðinga gefur út er ný-
lega komið út. Er þar ýmsan
fróðleik að finna í greinum eftir
veðurfræðingana. Flosi Hrafn
Sigurðsson skrifar um loftþrýst-
ing, Hlynur Sigtryggsson skrifar
Fréttabréf frá Stokkhólmi. Borg-
þór H. Jónsson skrifar greinina:
Vatn og veður. Þá eru ýmsar
smærri greinar en Jón Eyþórsson
skrifar rabbdálk úr ýmsum átt-
um.
Tímaritið Veðrið er þannig úr
garði gert að það fjallar um veð-
urfræðileg efni á einfaldan og
alþýðlegan hátt, svo að allir geti
haft af því gagn og ánægju.
NÆSTKOMANDI þriðjudags-
kvöld kl. 8,30 heldur Sinfóníu
hljómsveit tslands sína fyrstu
tónleika í Þjóðleikhúsinu á þessu
hausti. Hefst þar með vetrarstarf-
semi hennar. Þýzkur hljómsveit-
arstjóri, Hcrmann Hildebrandt,
er nú gestur hl jómsveitarinnar og
mun hann stjórna tveimur hljóm
leikum, þeim síðari 29. október.
Atti Jón Þórarinsson ásamt Birni
Jónssyni og hinum þýzka hljóm-
sveitarstjóra viðtal við frétta-
menn í gær af þessu tilefni.
Kemur hingað í þriðja sinn
Þetta er í þriðja sinn sem Her-
mann Hildebrandt kemur hingað
til þess að stjórna Sinfóníuhljóm-
sveitinni. Fyrst kom hann hingað
árið 1950, en aftur 1953. Tónleik-
ar þeir er hann stjórnaði hér í
bæði þessi skipti voru taldir með
þeim allra beztu, sem hér hafa
verið haldnir. Hildebrandt er
aðalstjórnandi Borgarhljómsveit-
ar Austur-Berlínar og hefur
gegnt því starfi sex undanfarin
ár. Er sú hljómsveit talin í hópi
hinna allra beztu.
Sinfóníuhljómleikarnir
Á fyrri hljómleikunum verður
finnska tónskáldsins Sibeliusar
minnzt. Verður flutt þar eitt af
veigamestu verkum hans, sem er
Sinfónía nr. 2 í D-dúr. Hefur
verk þetta verið flutt hér áður og
er það vinsælast af öllum sin-
fóníuverkum tónskáldsins —
samið árið 1902. Þá verða flutt
verk eftir Mozart og Boris Blan-
cher. Er þetta í fyrsta sinn sem
flutt er verk eftir Blancher hér,
en hann er einn af fjórum þekkt-
ustu tónlistarmönnum Þýzka-
lands. Blancher er fæddur í Kína.
Hann hefur samið fjölmarga
balletta og óperur.
Á síðari tónleikunum verða
tekin fyrir ný viðfangsefni.
Nauðsynlegt að hafa fastan
hljómsveitarstjóra
Hermann Hildebrandt kom
hingað síðastliðinn sunnudag. —
Hefur hann æft með hljómsveit-
inni síðan af miklu kappi. Hann
er annar gestur hljómsveitarinn-
ar og kvaðst hafa mikirin áhuga
á framförum hennar. Jafnvel
hafa „föðurtilfinningar“ gagnvart
henni.
Aðspurður, hvort hann teldi
heppilegra að hljómsveitin hefði
fastan hljómsveitarstjóra, svar-
aði Hildebrandt því, að hann
teldi nauðsyn á því að fastur
hljómsveitarstjóri yrði ráðinn við
hana fljótlega, sem ynni reglu-
lega með henni og æfði hana. Þá
kvað hann vanta fleiri strokhljóð
færi í hljómsveitina.
Aflaleysi hjú
Akionesbútum
AKRANESI, 18. okt. — Tólf rek-
netjabátar fóru út héðan í gær.
Dreifðu þeir sér um Faxaflóa, u:n
alli Jökuldjúpið og suður undir
E'dey. Einn báturinn, Höfrung-
ur, keyrði alls 150 sjómílur, áður
en hann lagði netin. Árangurinn
varð sá, að hæsti bátur var með
5 tunnur síldar, og aflinn var
allt niður í fáeinar síldar á bát.
Örfáir bátar komu irin í dag.
—Oddur.
Vorboðafundur á
mánudag
HAFNARFIRÐI. — Fyrsti fund-
ur Sjálfstæðiskvennafélagsins
Vorboðans á þessu hausti, verður
haldinn í Sjálfstæðishúsinu n.k.
mánudagskvöld og hefst kl. 8,30.
Rætt verður um vetrarstarfið
o. fl. Kaffi verður framreitt og
síðan spilað. Eru konur hvattar
ti) að fjölmenna.
STAKSTEIMAR
Bjarna-villt?
Ekki hefur öllum likað vel
verðlaunaveiting úr Móðurmála-
sjóði til Bjarna Benediktssonar.
Stjórnarblöðin birta hverja greim
ina eftir aðra til að láta uppl
vonbrigði sín. Tíminn og Alþýðu-
blaðið finna m.a. að þvi, að o<
margar myndir hafi birtzt af
Bjarna í Morgunblaðinu sama
daginn og sagt var frá veiting-
unni. Er helzt svo að skilja sem
rétt hefði verið að byrgja fyrir
andlit Bjarna á myndunum frá
setningu Alþingis!
Sum skrifin lýsa þeirri von höf-
undanna, að hér hafi einhven
konar „lúsodda“-fyrirbæri átt
sér stað og virðast þeir hafa sér
það til huggunar að veitingiu
reynist vondur draumur.
Þjóðviljinn gerir sér þó grein
fyrir, að um raunveruleika er að
ræða og er alveg opinskár um
orsakir óánægju sinnar. 1 Bæjar-
póstinum sl, fimmtudag segir
m.a.:
„Þegar Pósturinn sá, að Bjarni
Ben. hafði fengið verðlaun fyrir
„vandað mál og góðan stíl“, datt
honum helzt í hug að dómnefnd-
inni hefði sézt yfir tilvitnunar-
merkin útan um klausurnar, sem
höfundur Staksteina hefur stund
um fengið að láni úr Bæjarpóst-
inum“.
Svipað var raunar áður komið
þar fram, því að fyrir réttri viku
var svo að skilja sem farið hefði
verið Bjarna-villt um veitingu
verðlaunanna.
„Ekki Iengur
blaðamaður“
Bjarni Benediktsson frá Hof-
teigi birti þá í Þjóðviljanum
„stutt bréf til Ilalldórs Halldórs-
sonar prófessors". Þar segir:
„En þegar Bjarni Benedikts-
son aðalritstjóri hlýtur þau í
haust, þá er ástæða til að ve-
fengja réttdæmi ykkar — þá má
enginn vel við una. Nafni minn
við Morgunblaðið skrifar sem sé
hvorki vandað mál né góðan stil.
Hann skrifar flatt mál, þar sem
engin setning rís annarri hærra;
að lesa ritsmíðar hans er áþekkt
því að horfa á Dauðahafið í Iogni.
Hann skrifar karakterlausan stíl,
þar sem aldrei bregður fyrir list-
gripum af neinu tagi. Mál hans
er neflaust, stíll hans augnalaus.
Allt sem hann skrifar er kauða-
Iegt og lágkúrulegt. Þetta er eðli-
legt, eins og maðurinn er i pott-
inn búinn: sneyddur imyndun-
arafli, hugmyndalaus, snýst alla
ævina múlbundinn kringum tvær
j eða þrjár utanaðlærðar kennisetn
ingar. Hann er svo lélegur rit-
höfundur að hann getur ekki
einu sinni skrifað ærlega ádeilu-
grein, heldur nauðar hann og
nuddar, þvargar og þrasar —
þrotlaust og þindarlaust. Bjarni
Benediktsson er sams konar rit-
snillingur og kötturinn á sjö-
stjörnunni. Við hvert einasta blað
á íslandi starfa menn, sem rita
vandaðra mál og betri stíl; jafn-
vel á Morgunblaðinu eru ofjarlar
hans á öðru hverju strái“.
Um sjálfan sig getur Bjarni
frá Hofteigi þessa:
„Ég er ekki lengur blaðamað-
ur og kvarta ekki yfir óréttinum
í nafni þeirrar stéttar“.
Ekki er um það að villast, að
brotthvarf slíks' snillings frá
blaðamennskunni er skýringin á
því, að hann skyldi ekki hljóta
þessi umdeildu verðlaun.
A.m.k. vefengir hann ekki hæfi
leika Halldórs til dómarastarfs-
ins, þvi að honum gefur hann
þennan vitnisburð:
„Þú varst mér góður kennari,
og þú ert hálærður maður i ís-
jnzkrl tungu“.