Morgunblaðið - 17.04.1958, Page 8

MORCUISBLAÐIÐ
8
Fimmtudagur 17. apríl 1958
Heimssýningin
í Brussel
hefst í dag
BELGÍA er frumkvöðull heims-
sýninga. Af þeim 30 heimssýn-
ingum, sem haldnar hafa verið
síðan Kristal-höllin í London var
opnuð 1851 hafa 10 verið haldnar
í Belgíu. Og þar sem heimssýn-
ingar eru orðnar ástríða fyrir
Belgíumenn var enginn vandi
fyrir þá að finna hæfilegt tilefni
til þess a3 halda eina sýningu í
viðbót. Tilefnið er. að í ár er hálf
öld liðin síðan Leopold konungur
annar fól belgíska ríkinu á hend-
ur einkakrúnueign sína — Kongó
í Afríku. Máske var það í byrjun
ætlunin að halda Kongó-sýningu.
En það hefur orðið útkoman að
halda heimssýningu, sem ekki
færri en 50 lönd taka þátt í. Þar
að auki sýna þar ýmsar alþjóða-
stofnanir og samtök eins og Sam-
einuðu þjóðirnar, Efnahagssam-
vinnustofnunin, Evrópuráðið,
Benelux, Brússel-tollabandalag-
ið, Alþjóða rauði krossinn, Rot-
ary o. s. frv.
Það má segja, að það sé nokk-
ur ósamkvæmni í því að nota ný
lendu-afmæli til að halda sýn-
ingu í nafni alþjóðasamvinnu.
Einkunnarorð sýningarinnar eru
ekki tekin úr hugmyndaheimi ný
lendustefnunnar, þó þau eigi er-
indi til framsýnna nýlendustjórn
enda hins frjálsa heims.
Einkunnarorð sýningarinnar eru:
Til mannlegri heims. En að sjálf-
sögðu túlka hin ýmsu sýningar-
svæði þessi einkunnarorð með
mismunandi hætti. Þrátt fyrir al-
þjóðlegt yfirbragð sýningarinnar
skína einkenni hverrar þjóðar þó
vlða í gegn, — sums staðar jafn-
vel með háværum þjóðernis-
áróðri. Lengra er ekki enn náð í
samstarfi þjóðanna hvorki á ól-
ympíuleikvangi né á háreistum
hugsjónahimni Brússel-sýningar
innar. En það þarf ekki að þýða,
að ferð til heimsýningar-
innar sé lítils virði. Þvert á moti
bendir allt til þess að sýningin
verði einn fjölsóttasti samkomu-
staður heims á tímabilinu apríl
til október.
Fyrirfram kynning
Við skulum nú fara í svoLcla
Sýningarhöll Bandaríkjanna er kringlótt og virðist þak hennar svífa í lausu lofti.
„fyrirfram-ferð“ um sýninguna
og leggja af staðfrásýningardeild
Belgiska Kongó. Hér breiðir
in af samfundum hvítra manna
og svartra í kristniboðinu. Síðast
kynnumst við nútíma-Kongó,
sýningarhöll Rússa á að verða
varanleg. Þegar heimssýningunni
í Brússel er lokið, ætla þeir að
Ýmsar alþjóðastofnanir taka þátt í heimssýningunni. Þetta regnhlífarlagaða hús er sýningarhöll
Sameinuðu þjóðanna.
frumskógurínn faðminn á móti
okkur með gróskufullu plöntu-
og dýralífi. Við kynnumst negra-
menningu Kongó o sjáum áhrif-
fyrst og fremst hinum miklu
Inga-byggingaframkvæmdum, —
sem munú verða einhver mestu
mannvirki í heimi.
taka hana í sundur lið fyrir lið
og flytja hana austur til Moskvu,
þar sem hún mun um langan
aldur gegna hlutverki sem sýn-
ingarhöll á hinni föstu landbúnað
arsýningu í Moskvu.
Sýningarhöll Bandaríkjaanna
verður hins vegar tekin niður
fyrir fullt og allt þegar sýning-
unní lýkur. Hún er annars eitt
af furðuverkum nútíma bygginga
tækni. Hun er kringlótt bygging,
með risastóru þaki, sem virðist
eins og svífa í lausu lofti. Það er
ekki borið af einni einustu súlu.
Á Brússel-sýningunni kemur
þriðja stórveldi heimsins fram.
Það er Vatikanið — kaþólska
kirkj an.
Kaþólskir menn frá 50 löndum
hafa kostað sýninguna. Mesta at-
hygli vekur það, að páfastóllinn
hefur nú loks með þessari sýn-
ingu lýst velþóknun á nútíma
kirkjubyggingarlist. Þarna hefur
verið reist steinsteypt nýtízku
kirkja, sem getur rúmað 2500
manns. Útlínur þessarar kirkju
eru taldar mjög „djarfar“. Minna
þær helzt á skíðastökkbraut.
Sýningar minni ríkja
En við skulum hraða ferðinni.
Við dáumsf að djörfum og léttum
svifbyggingum Frakka og nem-
um svo staðar við hina „týndu
pýramída" Englendinga, en það
eru mjög áberandi auglýsinga-
myndir við inngang að sýningu
þeirra. Englendingar sýna iðnað-
arvörur sínar og leggja áherzlu
á viðskiptahliðina. Þeir láta sér
‘SHIíís'Tsi*
Kaþólska kirkjan tekur þátt í heimssýningunni með stórri
nútíma-kirkju.
Það er ekki nema sjálfsagt, að
sýningarlandið sjálft, Belgía
komi fram með risavaxna sýn-
ingu. Þar birtist okkur þetta
gamla rótgróna menningarland
með borgum í endurreisnarstíl,
með heimsfrægum málurum,
með knipplingum og stálbygg-
ingum. Þegar menn eru búnir að
skoða hina stórkostlegu sýningu
belgiska iðnaðarins er kominn
tími til að hvíla sig í gömlu belg-
isku borginni með gömlu kránum
og kyrrlátum götumyndum, þar
sem gamlir bílar standa undir
gas-götuljósum.
Að sjálfsögðu láta stórveldin
ekki sitt eftir liggja á þessari
sýningu. Hún gefur þeim tæki-
færi til að keppa um hylli áhorf-
enda frá öllum hlutum heims.
Það ,er sagt, að Bandaríkjamenn
og Rússar, sem eru nágrannar á
sýningunni fylgist af mikilli for-
vitni með aðgerðum hvors ann-
ars.
Ef einhver flugsending kemur
til Ameríkananna eru Rússarnir
strax komnir á vettvang til að
gægjast í hana og sama er að
segja, þegar rússneskir vörubílar
koma að austan. í Brússel er á
kreiki orðrómur um að Rússarnir
ætli að sýna Spútnikinn í hinni
ferhyrndu sýningarhöll bak við
risavaxna styttu Lenins. Rússar
hafa varið óhemjufé til sýningar-
innar, eða sem nemur nálægt
1000 milljónum íslenzkra króna.
Bandaríkjamenn hafa látið sér
nægja að verja til hennar þrjú
hundruð milljónum ísl króna.
En þess ber þá líka að gæta, að

Stálgrindur eru víða notaðar í hinar nýtízkulegu byggingar
á heimssýningunni.