Morgunblaðið - 13.08.1958, Page 2

2
MORGVTSBLAÐIÐ
Miðvlkudagur 13. ágúst 1958
Eisenhower sækir Allsherj-
arhingið
Tvær sendinefndir
frá Libanon ?
WASHINGTON og New York,
12. ágúst — Eisenhower Banda-
ríkjaforseti mun verða frum-
mælandi á fundi Allsherjarþings-
ins á morgun. Síðast flutti hann
þar ræðu árið 1953, er hann
flutti tillögu sína um friðsam-
lega hagnýtingu kjarnorkunnar.
Að ræðu sinni lokinni mun hann
láta DuIIes um forystu banda
rísku sendinefndarinnar. Forset-
inn undirbjó ræðu sína í dag —
og ræddi m. a. við Dulles.
Hammarskjöld sat í dag á rök-
itólum með formönnum sendi-
nefnda hinna ýmsu ríkja — og
Ólíklegf
LONDON, 12. ágúst. — Talsniað-
ur brezka utanríkisráðuneytis-
ins lét svo ummælt í dag, að það
væri álit brezku stjórnarinnar,
að lítil líkindi væru til þess að
ráðstefna æðstu manna yrði hald
in í bráð. Síðasta bréf Krúsjeffs
hefði tekið af allan vafa um það.
Sagði talsmaðurinn, horfurnar
væru nú slíkar, að deilumál
austurs og vesturs yrðu rædd á
breiðari grundvelli en áður hafði
verið ráð fyrir gert, ef svo ólík-
lega færi, að ráðstefna æðstu
manna yrði haldin.
m. a. var ráðgert, að hann ræddi
í kvöld við Gromyko, Selwyn
Lloyd og Dulles. Hefur fram-
kvæmdastjórinn aðallega rætt
um tiilögu sína til lausnar vanda
málunum fyrir botni Miðjarðar-
hafs. Fullvíst er talið, að Banda-
ríkjamenn styðji tillögu Hamm
arskjölds.
★
Fullvíst er talið, að Eisenhow
er muni í ræðu sinni færa fram
rök fyrir liðsflutningunum til
Líbanons, lýsa afstöðu sinni til
þjóðernishreyfingarinnar í Araba
ríkjunum — og víkja síðan að
hættunum á „óbeinni“ árás í
löndunum fyrir botni Miðjarðar-
hafsins.
★
Aðeins tveir eru á mælenda-
skrá á fundinum á morgun — og
er fulltrúi Ráðstjórnarinnar hinn
síðari. Ekki er með vissu vitað
hver ræðumaður Rússa verður,
en allt bendir til þess að það
verði Gromyko. Rússar hafa lagt
fram tillögu þess efnis, að Alls-
herjarþingið krefjist þess, að
Bandaríkin og Bretland flytji
herafla sinn úr Líbanon og Jór-
daníu, eftirlitsnefndir S.Þ. í Líb-
anon verði styrktar og eftirlits-
sveitir sendar til Jórdaníu.
Fullvíst er talið, að franski
utanríkisráðherrann sælci ekki
fund Allsherjarþingsins.
★
Fregnir frá Líbanon herma hins
vegar, að bjartsýni gæti ekki
almennt þar. Uppreisnarmenn
segjast ætla að senda eigin sendi-
nefnd — og sendinefnd stjórnar-
innar með Malik, utanríkisráð-
herra, í fararbroddi mun halda
vestur um haf í kvöld. Stjórnar-
andstaðan segir Malik ábyrgan
fyrir því, að Sýrlendingar voru
sakaðir um afskipti af innanrikis
málum Líbanons — og banda-
ríski herinn var kvaddur til
hjálpar.
Ekki er enn séð fyrir endann
á því hvernig deilan verður
leidd til lykta. Sennilegt er, að
rimma verði mikil með sendi-
nefndunum innbyrðis, þegar til
New York kemur.
Þingeyringar vöknuðu
við að allt varð hljótf
Mjólkárvirkjun leysir Deiselrafstöðvarnar
af hóimi
ÞINGEYRI, 12. ágúst — Nótt
eina fyrir skömmu vaknaði fólk
hér á staðnum við, að allt í einu
varð hljótt! Við höfum nefnilega
vakið og sofið undanfarna ára
tugi með vélagný fyrir eyrum af
díselmóturunum, sem séð hafa
okkur fyrir rafmagni. En þessa
nótt hafði Þingeyri verið tengd
við nýju Mjólkárvirkjunina —
og gömlu vélarnar stöðvaðar.
Mikið mannvirki
Virkjunin sjálf er nú að mestu
fullgerð og orðin hið glæsilegasta
mannvirki, en þetta er þriðja ár-
ið síðan framkvæmdir hófust við
hana. Línunum, sem flytja eiga
nærliggjandi byggðarlögum raf-
orku frá virkjuninni, seinkar
Brœla á síldarmiðunum
110 skip með um 34000 mál og
tunnur um helgina
I GÆR bárust engar fregnir af
síldveiðum fyrir norðan, enda
Selwyn Lloyd sagði við kom- yeður óhagstætt
og flest skip í
una til New York í dag, að hann
væri vongóður um að árangur
yrði af fundi Allsherjarþingsins,
enda þótt þar mundi aldrei fást
allra meina bót. Sagðist hann þó
vænta þess, að þinginu tækist að
bægja frá hættunni af „óbeinum“
árásum á Austurlönd nær.
Fawsi, utanríkisráðherra Eg
ypta, kvaðst og bjartsýnn.
Macmillan vill fá 7 ár
fil að leysa Kýpurdeiluna
LONDON, 12. ágúst — Macmill-
an kom flugleiðis til London í
morgun úr för sinni til Aþenu,
Ankara og Kýpur. Við brottför-
ina frá Kýpur lét hann svo um
mælt, að hann væri vongóður,
þrátt fyrir mikla erfiðleika. —
Mestu máli skipti að friða eyj-
una, en helzt væri hann fylgj-
andi því að tiltaka vissan tíma,
7 ár, sem notaður yrði til þess að
ná samkomulagi um framtíðar-
stjórn eyjarinnar.
Eftir að Macmillan hafði hvílzt
stutta stund um hádegisbilið, hóf
hann viðræður við varnarmála-
ráðherra sinn svo og yfirmann
alls herafla Breta, sem nú gegn-
ir störfum Lloyds, utanríkisráð-
herra, meðan hann er í New
York.
Síðan kvaddi Macmillan sam-
an ráðuneytisfund og flutti ráð-
herrum sínum skýrslu um við-
ræðurnar við ráðamenn í Aþenu,
Prinsinn slapp
ÓSLÓ, 12. ágúst — 1 gærkvöldi
hvolfdi bifreið Haralds, krón
prins Norðmanna, í Hallingdal.
Prinsinn slapp ómeiddur.
Enn hraðamet
LONDON, 12. ágúst. — Fjögurra
hreyfla Comet þota setti í dag
nýtt hraðamet á flugleiðinni New
York—London. Flaug hún vega-
lengdina á 6 stundum og 27 mín-
útum.. Meðalhraðinn var 540
mílur á klst. Fyrra metið átti
brezk flugvél einnig. Það var
Britannia frá ísraelska flugfélag-
inu E1 A1 — og var flugtíminn
7 stundir og 57 mínútur. Hér
er um að ræða skemmstan tíma,
sem farþegaflugvél hefur flogiö
vegalengdina á, en herflugvélar
hafa flogið sömu vegalengd á enn
skemmri tíma. Cometan var
fyrsta farþegaþotan, sem flogið
hefur án viðkomu milli New
York og London.
Ankara og á Kýpur. Þegar síðast
fréttist var með öllu ókunnugt
um einstök atriði skýrslunnar,
en fullvíst er talið, að Macmillan
ætli að halda sig við áætlun þá,
sem hann minntist á við brott-
förina frá Kýpur — og vikið er
að í upphafi fréttarinnar.
* JERÚSALEM 12. ágúst. —
Enn hefur ísrelsstjórn snúið sér
til Ráðstjórnarinnar með tilmæli
um að Rússar fari þess á leit við
Nasser, að hann fallist á að hefja
viðræður við ísraelsmenn um
friðarsamninga. Orðsending þess
efnis var afhent Rússneska sendi-
herranum hér í dag.
•k TÓKÍÓ, 12. ágúst. 5,000
manns urðu hemilislausir í dag
vgna flóða í N-Japan. 20 manna
er saknað.
AMMAN, 12. ágúst: — 13 menn
hafa verið dæmdir til dauða fyr-
ir að hafa undirbúið vopnaða
uppreisn í Jórdaníu. 10 manns
hlutu auk þess lífstíðarfangelsi og
fleiri vægari dóma.
HONOLULU, 12. ágúst — í dag
var fjarstýrðri eldflaug með
kjarnorkuhleðslu skotið á loft
frá Johnston-eyju. Voru Banda-
ríkjamenn hér að verki. Sprakk
skeytið í 96 km hæð. Bjarminn
frársprengingunni sást í 1,000 km
fjarlægð.
höfn. Um helgina var hins veg-
ar allmikil veiði og verða hér á
eftir talin upp þau skip, sem þá
lönduðu.
SIGLUFIRÐI, 11. ágúst. — í dag
er ekkert veiðiveður Norðan-
lands og fjöldi skipa liggja hér i
höfninni.
Handfærabáturinn Heiðrún frá
Hrísey og bátar sem komu út frá
Siglufirði urðu síldar varir á
Grímseyjarsundi á laugardaginn.
Á sunnudaginn var saltað á öll-
um söltunarstöðvum á Siglufirði.
Þessi skip hafa komið síðan á
laugardagskvöld: Svanur RE 550,
Fákur 250, Víðir SU 500, Akur-
ey 700, Bergur VE 450, Vonin VE
400, Fjarðarklettur 450, Tálkn-
firðingur 500, Hafbjörg 500, Páll
Pálsson 400, Hringur 500, Sleipn-
ir 300, Gunnhildur 700, Snæfell
300, Guðjón Einarsson 400, Heið-
rún ÍS 450, Jökull 800, Höfða-
klettur 150, ísleifur III 200, Svan-
ur KE 100, Muninn II 400, Faxi
350, Stígandi VE 600, Sídon 150,
Kap 250, Fjalar 250, Sigurvon AK
300, Heimaskagi 600, Sigurður
700, Arnfirðingur 220, Grundfirð
ingur 300, Reykjanes 750, Kári
VE 500, Hólmkell 100, Keilir 750,
Guðbjörg ÍS 150, Einar Hálfdáns
200, Björn Jónsson 200, Guðbjörg
GK 400, Kambaröst 300, Hrafn
Sveinbjarnarson 650, Sjöstjarnan
350, Kópur EA 300, Páll Pálsson
250, Björgvin KE 100, Víkingur
250, Ingvar Guðjónsson 100, Sæ-
rún 150, Höfrungur 100, Rafnkell
60, Vilborg 60, Ingólfur 70, Björg
VE 50, ísleifur III 50, Svanur
AK 200, Þorlákur 100, Ingjaldur
70, Hafrenningur 70, Þorbjörn
300. Ofannefndur afli er allur tal-
inn í tunnum. Það sem á eftir
fer, er talið í málum: Langanes
220, Hafnfirðingur 156, Viktoría
70, Sindri 82, Faxavík 160, Sjöfn
82, ísleifur III 70, Sæborg GK
60, Sídon 124, Marz 30.
DALVÍK, 11. ágúst. — í gær,
sunnudag, lönduðu þessir bátar
hér: Baldvin Þorvaldsson 920,
Júlíus Björnsson 780, Faxaborg
680, Huginn NK 305, Sæfaxi 520,
Guðmundur á Sveinseyri 320,
Bjarmi frá Dalvík 365, Guðfinnur
300, uppmældar tunnur eða sam-
tals 4170 tunnur.
Þetta mun vera mesta síldar-
magn, sem landað er hér á einum
degi. Mest öll var síldin söltuð,
en eitthvað lítils háttar af þessu
magni fór þó í bræðslu. — SPJ.
ÞESSI skip lönduðu síld á Vopna
firði í gær og fyrradag: Gissur
hvíti 1000 mál, Björn frá Eski-
firði 500 mál, Fram GK 79 mál,
Björg frá Eskifirði 70 mál og
Búðafell 150 tunnur.
RAUFARHÖFN, 10. ágúst: —
Neðantalin skip komu með sölt-
Framh. á bls. 15.
hins vegar nokkuð, en unnið er
nú að tengingu til hinna ýmsu
staða. Þannig mun Bíldudalur fá
sambandið einhvern daginn og
talið er að Tálknafjörður muni
koma næst og þar á eftir Patreks
fjörður. Á Flateyri er spenni-
stöðin ekki enn fullgerð, en lín-
an hins vegar tilbúin og er þeg-
ar byrjað að legg5a hana þaðan
til Súgandafjarðar.
Dálítið hart
Gert er ráð fyrir, að sveitirnar
muni einnig með timanum fá raf-
magn frá Mjólkárvirkjun, en
skiljanlega þótti bændum dálítið
hart að sjá raflínuna lagða fram
hjá býlum sínum, rafmagnslaus-
um, til kauptúnanna, sem þegar
höfðu nóg rafmagm framleitt af
díselstöðvum. En þegar lokið
verður tengingu aðallínanna,
mun snúið að sveitabýlunum.
— M. A.
Jarðarför Þórunnar
Sívertsen
AKRANESI, 12 ágúst. — I dag
fór fram jarðarför Þórunnar Sí-
vertsen og hófst athöfnin á hús-
kveðju. Þá var kistan hafin út,
en áður en hún var borin á bíl-
inn, var sungið af tröppum húss-
ins: Blessuð sértu sveitin mín.
Var svo ekið til kirkju að Leirá.
Séra Jón M. Guðjónsson jarðsöng
í forföllum séra Sigurjóns próf-
asts, sem liggur nú á sjúkrahúsi.
Fyrst las sr. Jón kveðjuorð frá
prófastinum og síðan flutti hann
ræðu, en kirkjukórinn söng. Hátt
á þriðja hundrað manns voru
viðstaddir jarðarförina. Að lok-
inni athöfninni í kirkjugarði
var öllum boðið til erfidrykkju í
matstofu Sláturfélagsins við
Laxá. — Oddur.
Skólahátíðin á Eiðum
Eldri og yngri nemendur fjölmenntu
EGILSSTÖÐUM, 12. ágúst. —
Skólahátíðin á Eiðum var hald-
in um síðustu helgi og fór prýði-
lega fram. Veður var heldur kalt,
en úrkomulaust.
Á laugardaginn var nemenda-
mót og söfnuðust menn saman
í Eiðahólma.
Kl. 2 e.h. á sunnudag hófst svo
aðalhátíðin með skrúðgöngu
eldri og yngri nemenda. Þá var
hátíðarmessa, sem sóknarprestur
inn á Eiðum, séra Einar Þorsteins
son, annaðist, ásamt biskupi ís-
lands. Að messu lokinni, minnt-
ist Þórarinn Þórarinsson núver-
andi skólastjóri á Eiðum, látinna
skólastjóra og kennara.
Þá voru flutt ávörp og kór nem
enda frá Eiðaskóla söng á milli.
Kórinn var æfður sérstaklega
fyrir þetta tækifæri. Ávörp fluttu
menntamálaráðherra Gylfi Þ.
Gíslason, Eysteinn Jónsson fjár-
málaráðherra, Helgi Elíasson,
fræðslumálastj óri, Lúðvík Ingv-
arsson, sýslumaður Sunnmýlinga,
sem afhenti skólanum um leið
smárjá að gjöf frá sýslunni, Erl-
ingur Filipusson, elzti núlifandi
Bandarikin viðurkenna ekki stjórn
kínverskra kommúnista
WASHINGTON, 12. ágúst. —
Bandaríska utanríkisráðuneytið
birti í gær yfirlýsingu um afstöðu
Bandaríkjanna til kínversku
kommúnistastjórnarinnar. Sagði
þar m. a., að Bandarikin mundu
ekki viðurkenna stjórn kín-
verskra kommúnista. Slík viður-
kenning mundj einungis gagna
kommúnismanum og veikja að-
stöðu þeirra ríkja, sem ættu í
vök að verjast vegna ásælni
kommúnista.
í yfirlýsingunni rökstyður
bandaríska utanrikisráðuneytið
ákvörðun sína m. a. með því, að
aðeins 2% kínversku þjóðarinnar
séu kommúnistar. Kínvcrjar hafi
ógnað heimsfriðnum ag barizt
gegn Sameinuðu þjóðunum og
Bandaríkjunum. Kommunisminn
sé fyrirfram dauðadæmdur og
það sé ekki ætlun Bandaríkj>nna
að draga fall þeirrar stefnu á
langinn með því að viðurkenna
stjórn ofbeldisaflanna, sem ógni
heimsfriðinum. Ef kínverskum
kommúnistum verði heimiluð
seta í samtökum S. þ. mundu
þeir fá í hendur neitunarvald
í Öryggisráðinu og stórspilla við-
leitni samtakanna til þess að
koma á varanlegum friði.
nemandi frá Eiðaskóla og Hannes
J. Magnússon, skólastjóri frá Ak-
ureyri, sein er gamall nemandi
frá Alþýðuskólanum á Eiðum. Þá
flutti Benedikt Gíslason frá Hof-
teigi kvóðju frá Austfirðingafé-
laginu í Reykjavík og Vilhjálmur
Hjálmarsson, fyrrv. alþingism.
flutti þakkir foreldra, sem átt
hafa börn í Eiðaskóla. Ragnar
Magnússon, oddviti í Eiðahreppi
afhenti skólanum að gjöf mynd af
Páli Ólafssyni fyrir hönd hrepps
síns, og Þórhallur Jónsson, hrepp
stjóri á Breiðavaði, afhenti fyrir
hönd Samvirkjafélags Eiðahrepps
mynd af Guðgeir Jóhannssyni,
stofnanda félagsins og fyrrver-
andi kennara á Eiðum. Myndiri
var teiknuð af Halldóri Péturs-
syni.
Þá afhenti Þórður Benedikts-
son, skólastjóri á Egilsstöðum,
skólanum kr. 10.000 fyrir hönd
nemenda frá 1939, en þeir voru í
skólanum í tíð tveggja skóla-
stjóra. Verður með fé þessu stofn-
aður sjóður og vöxtum . - ið til
verðlauna fyrir bezta afrek í ís-
lenzku annan hvorn vetur, en
hinn veturinn fyrir bezta einkunn
í sögu. Skólastjórunum var fal-
ið að semja skipulagsskrá fyrir-
sjóðinn.
Loks fluttu þrír skólastjórar
Eiðaskóla ávörp: Benedikt Krist-
jánsson, sem er eini núlifandi
skólastjóri Búnaðarskólans á Eið-
um, Ásmundur Guðmundsson
biskup, fyrrverandi skólastjóri,
og Þórarinn Þórarinsson núver-
andi skólastjóri, sem las upp
heillaóskaskeyti frá eldri nemend
um og öðrum. Síðan sungu Eiða-
menn nokkur lög. Einsöngvari
með kórnum var Axel Jónsson,
bóndi á Bessastöðum.
Um kvöldið var dansað til kL
1 eftir miðnætti.