Morgunblaðið - 03.10.1958, Side 6

MORCVNRLAÐIÐ
Föstudagur 3. október 1958
Uppreisnarforingi sezt
í ráðherrastólinn
MÚHAMEÐSTRÚARMENN
IRNIR, sem hófu borgarastyrj -
öld í Líbanon í sumar unnu mik-
inn stjórnmálasigur fyrir nokkr-
um dögum þegar Chehab, hinn
nýkjörni forseti landsins, fól for-
ingja uppreisnarmanna, Rashid
Karami, að mynda nýja stjórn.
Karami þessi er slóttugur
stjórnmálamaður. Hann hefur
kunnað að fara ýmsa útúrdúra
í stjórnmálunum. Þeir sem
þekkja hann bezt segja að einn
rauður þráður gangi þó í gegnum
allar hans stjórnmálaskoðanir,
— það er aðdáunin á Nasser ein-
ræðisherra Egyptalands.
Karami dýrkar Nasser og hann
á sér ekkert æðra baráttumál en
að Líbanon sameinist Arabalýð-
veldinu. Hins vegar veit hann,
að hann nær aldrei því marki
með einstrengingsskap. Til þess
er andstaðan of hörð. Karami hef
ur staðið 7 ár í stjórnmálabarátt-
unni. Hann hefur kunnað að
sækja á og láta undan síga, þeg-
ar hvort um sig átti bezt við.
Fréttamenn sem fóru til Líban-
on að fylgjast með borgarastyrj-
öldinni í landinu fengu margir
tækifæri til að hitta þennan
pólitíska piparsvein. Þeir minn-
ast þess enn, hve snyrtilegur og
virðulegur hann var, þar sem
hann hafði sett upp aðalbækistöð
uppreisnarmanna í sjálfu íbúð-
arhúsi sínu í Tripóli.
Hann var meðal fyrstu múha-
meðstrúarmanna, sem greip til
vopna í borgarastyrjöldinni og í
kringum hús hans voru reist
öflug varnarvirki úr sandpokum
og gaddavírsgirðingum. Fyrir ut-
an húsið lágu fylgismenn Kara-
mis í skotgröfum, órakaðir og
þreyttir eftir langa nótt með
dýnamitsprengingum og vél-
byssuskothríð.
Ef útlendingar komu að húsi
leiðtogans, hrópuðu fylgismenn
Karamis: „Lengi lifi Nasser". —
Þegar inn í húsið kom hittu gest-
irnir Karami vel og snyrtilega
klæddan og rólegan. Hann er
myndarlegur maður á austur-
lenzka vísu. Augun eru skær-
brún, hár og yfirvaraskegg kol-
svart.
Er gestirnir gengu í garð, var
hann vanur að segja: „Verið
hjartanlega velkomnir“. Orð
þessi mælti hann ýmist á franska
tungu, sem hann talar reiprenn-
andi, eða á ensku, sem hann er
stirður í. I samtali sem á eftir
fylgdi var hann oft vanur að
leggja megináherzluna á það að
hann væri alls ekki að beita sér
fyrir því að Líbanon sameinaðist
Arabalýðveldinu.
Yfirlýsingar hans um samein-
ingu breyttust þó nokkuð við
byltinguna í írak. Siðan hún fór
fram er hann vanur að segja, að
hann voni að Líbanon sameinist,
einhverntima Arabalýðveldinu.
Hins vegar muni hann ekki beita
sér fyrir sameiningu.
Rashid Karami fæddist 1921 í
Tripoli. Hann var sonur trúar-
leiðtoga múhameðstrúarmanna í
Líbanon, stórmúftans Abdel
Hamid Karami. Faðir hans var
einnig stjórnmálaleiðtogi og um
sinn forsætisráðherra Líbanon.
Rashid stundaði háskólanám í
Tripoli og í Cairó og varð lög-
fræðingur. Einnig var hann
styttri tíma við framhaldsnám í
Bretlandi og Frakklandi. Loks
hóf hann lögfræðistörf í Beirut.
Þegar faðir hans dó 1950 varð
Bílageymsla
Þeir sem pantað hafa pláss fyrir bifreið sína í vetur, gjöri
svo vel að hafa samband við okkur sem fyrst. Pláss tekin
frá nú þegar gegn tryggingu.
OÍSLI JÓNSSON & CO.
Ægisgötu 10 — Sími 11740
Ungling vantar
til aðstoðar og sendistarfa allan eða hálfan daginn.
Upplýsingar á Aðalskrifstofu Landssímans.
Einkaritari
Heildverzlun óskar að ráða einkaritara. Kunnátta
í ensku og einu norðurlandamáli nauðsynleg. Um-
sókn sendist afgreiðslu blaðsins fyrir 10. þ.m.,
merkt: „Gott kadp — 7860“.
Klifurkranar ryðja sér
til rúms í Svíþjóð
NÝ BYGGINGARAÐFERÐ er nú stöðugt að ryðja sér til rúms í
Svíþjóð. Hún er i því fólgin að nota stálmót til þess að stejíp„ upp
heila húsveggi, allt að 10 metra á lengd. Það er sérstaklega ein
tegund stáimóta, «em hefur sigrað sænska byggingamarkaðinn.
Það eru hinir svokölluðu Lindén klifurkranar.
Rashid Karami
Karami yngri á einni nóttu stjórn
málaleiðtogi múhameðstrúar-
manna í Tripoli. Hann var kos-
inn þingmaður 1951 fyrir Tripoli,
en það er önnur stærsta borg
Líbanon. Liggur hún næst sýr-
lenzku landamærunum. Yfir-
gnæfandi meirihluti íbúa borgar-
innar er múhameðstrúar og hafa
þeir um langt skeið viljað sam-
einingu við Sýrland. Karami
stofnaði 1952 samtök Tripolibúa
um að berjast fyrir slíkri sam-
einingu og það er víst, að ef hann
hætti einhvern tíma að beita sér
fyrir henni, þá næði hann ekki
framar kosningu í því kjördæmi.
Allt annað mál er, þótt hann gefi
við og við yfirlýsingar um að
hann berjist ekki fyrir samein-
ingu. Yfirlýsingarnar eru aðeins
herbragð, gefnar einmitt í þeim
tilgangi að koma á endanlegri
sameiningu. Munurinn er aðeins
sá, að nú vill Karami ekki láta
sér nægja, að Tripoli sameinist
Sýrlandi. Nú vinnur hann að því
að tjaldabaki, að allt Líbanon
verði innlimað í Arabalýðveldið.
Áður en borgarastyrjöldin í
Líbanon brauzt út í maí sl. hafði
Karami verið í nokkur ár einn
af helztu foringjum múhameðs-
trúarmanna. Þótt hann væri ung-
ur gegndi hann ýmsum ráðherra-
embættum. Hann var jafnvel for-
sætisráðherra frá því í septem-
ber 1955 fram í marz 1956. —
Reyndi hann þá að koma á hern-
aðarbandalagi við Sýrland, sem
hinn kristni meiri hluti Líbanon
vildi ekki fallast á. Með því hljóp
harka í samskipti þessara tveggja
trúflokka í Líbanon.
Rashid Karami hefur verið
álitinn andsnúinn kommúnist-
um. Þó er vitað að sendiherra
Rússa hefur reynt að hafa áhrif
á hann og hann hefur farið í
heimsókn til Moskvu.
ÞESSIR klifurkranar sjást nú á
toppi flestra stórhýsa, sem verið
er að byggja í Stokkhólmi, þar
á meðal á fyrstu sænsku skýja-
kljúfunum, sem verið er að reisa
í miðborginni. Mótin eru 10 metr
ar á lengd, en þau eru flutt langs-
um til á hverjum degi og má sjá
hvernig húsin lengjast með hverj
um deginum sem íiður.
Nú er t. d. verið að byggja
stóra íbúðarsamstæðu í Táby-
úthverfi við Stokkhólm. Þar á að
reisa mörg fjölbýlishús. Hvert
Fæddur 20. nóvember 1881
Dáinn 26. september 1958
ÞAÐ eru ekki margir skátar hér
í Reykjavík, sem óslitið hafa
starfað í félagi sínu um 30 ára
skeið. Einn þessara fáu manna
var Guðmundur Magnússon, klæð
skeri og skátaforingi, sem í dag
er til moldar borinn. Árið 1928
gerðist hann skáti og starfaði
mörg ár í II. Væringjasveit. Guð-
mundur tók þátt í skátastarfinu
af lífi og sál, mætti á öllum
fundum og var reiðubúinn til þess
að takast þau störf á hendur,
sem honum voru falin. Hann tók
þátt í öllum landsmótum skáta
og þegar hann gat því við komið
fór hann utan sem skáti á mörg
alþjóðamót.
Alls staðar var Guðmundur
Magnússon störfum hlaðinn, og
sá ævinlega um sitt starf af kost-
gæfni og samvizkusemi.
Guðmundur tók ástfóstri við
skátafélagsskapinn og var stolt-
ur af því að klæðast skátabún-
ingnum sínum, enda var hann
snyrtilegur í klæðaburði hvort
sem hann bar skátabúning eða
sín daglegu föt.
Hin síðari ár hefur Guðmundur
aðallega hugsað um gamla Vær-
ingjaskálann að Lækjarbotnum,
og undi hann sér hvergi betur
en þar.
Þeir skátar eru margir, sem
fyrr eða síðar hafa kynnzt Guð-
mundi hér í bænum, á skátamót-
um eða upp í skála. Enda hafa
skátarnir viljað sýna honum sóma
og þakkir fyrir vel unnin störf
í þágu skátafélagsskaparins hér
þeirra verður 9 hæðir, 55 metra
langt og 15 metra breitt. Tveir
klifurkranar og 14 starfsmenn,
þar sem sex smiðir vinna að því
að steypa húsin upp.
Lindén klifur-kranarnir voru
fundir upp fyrir 10 árum. Var
þá skortur í Svíþjóð á ýmsum
tækjum til húsbygginga. Þeir
hafa stöðugt verið endurbættir
og hafa verið í fjöldaframleiðslu
síðan 1955. Svíar hafa þegar selt
um hundrað krana af þeirri teg-
und til annarra landa.
í bænum, með því að láta búa
til myndastyttu af Guðmundi
Magnússyni, sem stendur í Skáta-
heimilinu í Reykjavík. Guðmund-
ur var beðinn um að vera við-
staddur þegar myndastytta hans
var afhent skátaheimilinu 2. nóv.
í fyrra og afhjúpa hana sjálfur.
Nú er Guðmundur Magnússon
horfinn, en minningin um góðan
dreng lifir, og Reykjavíkur-skát-
ar þakka honum vel unnin störf
og minnast hans — með virðingu
og þökk — um leið og þeir kveðja
hann í hinzta sinn með skáta-
kveðju.
Tryggvi Kristjánsson.
Cuðmundur Magnússon
klœðskeri — minning
skrifar ur
dagleqq lifinu
)
Snoturt umhverfi —
snyrtileg umgengni.
YRIR skömmu hafði ég orð á
því hér í dálkunum í sam-
bandj við skrautgarða, að eftir
því sem umhverfið væri snyrti-
legra, þeim mun betur gengi fólk
um.
í fyrradag fékk ég enn eina
staðfestingu á þessari kenningu
minni. Þá fékk ég tækifæri til að
skoða kaffistofu verkamannanna,
sem vinna í vöruskemmum Eim-
skipafélagsins í Borgartúni. Kaffi
stofa þessi var tekin í notkun í
desember í fyrra og hefur því
verið í notuð í 8 mánuði af mönn-
um, sem vinna við alls konar
vörur, úti eða inni eftir atvikum.
Þrátt fyrir það, sér hvergi á
neinu, og allt er eins hreint og
snyrtilegt og það væri nýtt.
Kaffistofa þessi er til fyrir-
myndar að öllum frágangi og
vissulega það, sem koma skal.
Þarna geta verkamennirnir setið
inni í björtum og hlýjum sal og
snyrtilegu umhverfi og borðað
nestið sitt. Frammi eru snyrti-
herbergi og skápar fyrir föt og
annað, læstur skápur fyrir hvern.
Auk þess eru „sturtuböð", þar
sem menn geta tekið bað áður en
þeir halda heim eða þegar þeir
kæra sig um.
Ef til vill kunna menn að segja:
Nú, er þetta nokkuð til að hafa
orð á? Er þetta ekki alveg sjálf-
sagt. Jú, vissulega, þannig ætti
það áð vera víðar. En það nægir
ekki að hafa aðeins þak yfir höf-
uðið, borð og bekki, heldur á að
koma þeim fyrir af jafn mikilli
smekkvísi og snyrtimennsku og
þarna er gert. Þó kaffistoían sé
inni í vörugeymsluporti er síein
lögð stétt upp að húsinu og gras-
flötur fyrir framan, lítill að vísu,
en nægilegur til þess að nienn
geti setið úti með nestið sitt í
góðu veðri, ef þeir vilja. Og á
vetrum, eða þegar veður er
slæmt, sitja menn í skála, máiuð-
um björtum, fallegum litum.
Þegar þannig er um búið, hef-
ur fólk löngun til að halda í horf-
inu og ganga vel um. Kaffistofa
verkamannanna, sem þarna
vinna, er öllum til sóma.
Pílur og strik á götunum
EGAR ekið er um bæinn, verð-
ur maður hvarvetna var við,
að regluleg ,,umferðar-herferð“
er í gangi. Eitt af því, sem nú er
verið að gera til bóta er að mála
á einstefnuakstursgötur og hring-
torg pílur og strik, er beina bíl-
um, sem ætla að beygja í ytri röð
og þeim, sem ætla að halda áfram
eftir sömu götu eða í kttngum
torgið í innri röð. Flýtir þetta
ekki svo lítið fyrir umferðirmi
og gerir hana öruggari. í vetur
eiga þessir vegvísar að vísu sjálf
sagt eftir að hverfa undir snjó
öðru hverju, en þá verða bif-
reiðastjórar vonandi búnir að
læra hvernig aka beri á þessum
stöðum — og er á meðan er.