Morgunblaðið - 14.12.1958, Blaðsíða 20

20
MORCUNRLAÐ1Ð
Sunnudagur 14. des. 195S.
JÓLABÆKUR IM O R Ð R A
Sjálfsœvisaga Björns
Eysteinssonar
Nafn Björns hefir lifað á
vörum alþýðunnar í meir en
mannsaldur, mannsins, sem
átti mikinn þátt í því, að af
lagðist flóttinn frá íslandi til
Kanada.
Þegar fjöldinn flýði land
til þess að leita betri lífskjara
fluttist Björn upp í óbyggðir
— land útilegumanna — bjó
þar í fimm ár og greiddi það-
an skuldir sínar við fyrri
granna og kom til baka sem
góður bóndi, fékk góða jörð
og varð innan fárra ára einn
ríkasti bóndi á Norðurlandi.
Björn batt ekki bagga sína
sem annað fólk og kyrrlátu
lífi lifði hann ekki. Hann var
hamhleypa til munns og
handa, og hafa myndazt um
hann þjóðsagnakenndar sögur.
Astrid Lundgren:
Karl Blómkvist og
Rasmus
Leynilögreglumaðurinn Karl
Blómkvist, vaknar til dáða,
þegar hann verður þess var,
að barnaræningjar nema Ras-
mus litla á brott.
En skyldi Kalla heppnast, að
bjarga Rasmusi úr klóm ræn-
ingjanna?
Skemmtileg bók handa
drengjum og stúlkum á aldr-
inum 9—90 ára.
Guðmundur Ingi
Krist jánsson:
Sóldögg
Þetta er tvímælalaust bezta
ljóðabók Guðmundar Inga.
Hann magnar beztu kvæði sín
listrænum töfrum, sem hefja
þau hátt yfir stund og stað.
i Allir, sem ljóðum unna
kaupa Sóldögg.
Benedikt Gíslason
frá Hofteigi:
Fólk og saga
íslandssagan og þjóðsagnir
eru nátengdar hvor annarri.
En saga landslýðs er þó hin
réttasta lýsing á lífinu fyrr
og nú.
Benedikt frá Hofteigi fer
ekki troðnar brautir sagnfræð
inganna og þótt hann ef til vill
trúi á tröll og hindurvitni, læt
ur hann þau ekki villa sér sýn.
En smælingjarnir eru samt
ávallt honum næstir, og þegar
penni hans segir frá þeim, þá
heyrist annar og þýðari ómur
en frá nokkrum öðrum.
Elinborg Lárusdóttir:
Leikur örlaganna
Elinborg Lárusdóttir er fyrir
löngu orðin landsþekkt fyrir
skáldsögur sínar, en fæstir
vita, að hún er og vel þekkt
langt út fyrir landssteina.
Fyrsta saga þessarar bókar,
„ÁSTIN ER HÉGÓMI“, er til
dæmis þegar komin út á sex
tungumálum auk íslenzkunn-
ar.
Frú Elinborg mun vera af-
kastamesti kvenrithöfundur
vor og um leið sá vinsælasti
Bók þessi mun vera talin gott
innlegg kvenna á vettvangi ís-
lenzkrar listar.
Guðmundur G. Hagalin:
Virkir dagar
Ævisaga Sæmundar
Sæmundssonar skipstjóra:
Með þessu stórmerka riti
ir Guðmundur Hagalín að rita
nýjar íslendingasögur, aldar-
spegil þjóðarinnar á mótum
sérkennilegrar fortíðar og um
svifamikillar nútíðar.
Enginn hefir reynzt Haga-
lín snjallari í þessari bók-
menntagrein.
Virkir dagar eru og munu
verða, sem hinar gömlu ís-
lendingasögur, hornsteinn að
varðveizlu islenzkrar tungu
og íslenzks þjóðernis.
Vilhjálmur Finsen:
Hvað landinn sagði
erlendis
í bókinni birtast viðtöl m.a.
við eftirtalda menn:
Pétur Jónsson söngvara
Sigurð Eggerz
Svein Björnsson
Lárus Bjarnason
Sæm. Bjarnhéðinsson
Geir Zoega
Gunnar Egilsson
Knud Zimsen
Finn Jónsson prófessor
Bjarna frá Vogi
Jón Þorláksson
Þorstein Gíslason
Davíð Stefánsson
Jóh. Jóhannesson bæjarf.
Tryggva Þórhallsson
Pétur A. Ólafsson
Jón Árnason
Ólaf Johnson
Magnús Sigurðsson
Einar Benediktsson
Gunnar Ólafsson
Garðar Gíslason
Pál Eggert Ólason
Jón Laxdal
Guðm. Jónsson skipstjóra
Ágúst Kvaran
Ragnar Ólafsson
Gunnar Gunnarsson
Þórarin Kristjánsson
Sigurð Nordal
Ben. G. Waage
Carl Sæmundsson
Lúðvík Guðmundsson
Sig. Sigurðsson
Klemenz Jónsson
Jón Sívertsen
Óskar Halldórsson
Guðm. Grímsson dómara
Ingvar Guðjónsson
Ásgeir Ásgeirsson forseta
Ólaf Proppé
Ólaf Thors
Steingr. Jónsson rafm.stj.
Árna Eylands
Magnús Jónsson
Jónas Þorbergsson
Hermann Jónasson
L. H. Muller
Agnar Kofoed-Hansen
Thor Jensen
Emil Nílsen
O. Tynæs
Ludvig Kaaber
Harald Faaberg
Vilhjálmur Finsen jöfur og
öldungur íslenzkra blaða-
manna, var um lengri tíma
starfsmaður hinna stærstu
blaða Noregs. Fyrr og síðar
hefir hann kynnt land sitt og
þjóð á erlendum vettvangi
með fjölda viðtala við ýmsa
merkustu menn þjóðarinnar.
Mun lesandinn fá í bók þess-
ari giögga mynd af gangi
landsmálanna hér heima.
Auk viðtalanna er frásögn
af undirbúningi og fram-
kvæmd „Dönsku nýlendusýn-
ingarinnar 1905“, er vakti
óhemju gremju meðal íslend-
inga, en gerði um leið landan-
um ljóst, hve mikill fjöldi verð
mætra forngripa hafði farið úr
landi á ólöglegan hátt.
Björn J. Blöndal:
Örlagaþrœðir
Björn J. Blöndal er löngu
orðinn landskunnur fyrir rit-
störf sin.
Hamingjudagar, Að kvöldi
dags og Vatnaniður bera höf-
undi sínum fagurt vitni. Héc
leggur hann út á nýjar braut-
ir, en samur er hljómurinn,
mjúkur og hreinn, og undir-
tónninn í hverri setningu gef-
ur birtu, sem endast mun les-
andanum lengi.
Hannes J. Magnússon:
Á hörðu vori
Þetta er sérstæð bók, og
þarna er lagt inn á nýjar braut
ir í skrásetningu endurminn-
inga. Líkist frásögn höfundar
meir skáldsöguformi en venju
lengum endurminningastíl,
þótt atburðir allir muni vera
raunverulegir, og verður því
bókin öll skemmtileg aflestrar.
Benedikt Gísalson
frá Hofteigi:
Eiðasaga
Eiðasaga er saga höfuðbóls-
ins Eiða, þar sem löngum sátu
hinir merkustu menn og ætt-
feður þjóðarinnar, sem létu
jörðina ekki ganga úr ætt-
setu í ábúð né eignarhaldi
sömu ættar, fyrr en á síðustu
og verstu dögum miðrar 18.
aldar.
Eiðasaga segir frá bjart-
sýnni stofnun Eiðaskóla og
síðar baráttu fyrir tilveru
hans.
Eiðasaga segir frá mörgum
ágætismönnum, er fórnuðu
Eiðaskóla kröftum sínum.
Eiðasaga er saga hins stærsta
og merkasta staðar á Austur-
landi á þessum tímum.
Þórleifur Bjarnason:
Tröllið sagði
Þorleifur Bjarnason lýsir hér
stórbrotnum átthögum sínum
á Hornströndum, rekur bar-
áttu mannsins við umhverfið
og umhverfisins við manninn,
bregður upp myndum atburða
og þjóðhátta liðins tíma, en
fellir inn í heildarmynd nátt-
úrunnar örlagaríka persónu-
sögu húsbóndans á Hóli, sem
hefst úr fátækt og umkomu-
leysi til karlmennsku, auðs og
mannvirðingar.
Diek Laan:
Ævintýri Trítils
Trítill er vinur allra dýra og
fram úr hófi hjálpsamur, en
hann er ákaflega forvitinn og
hugvitsamur og lendir þess
vegna í ótrúlegustu ævintýr-
um. Öllum börnum um víða
Evrópu þykir vænt um Trítil
og á ýmsum slóðum er hann
orðinn þeirra búálfur og jóla-
sveinn.
Gotland og Dempster:
Líf í alheimi
Vopn er hægt að smíða til
eyðingar og dráps, en hver
blés lífsandanum í nasir vor-
ar? Vísindamenn vorir hafa
nú enn komizt að því sem
hugsuðir fyrri alda gerðu sér
grein fyrir að því meir sem
vér lærum, því betur verðum
vér oss meðvitandi, hve lítið
vér vitum. Trúarbrögð ograun
vísindi hafa færzt nær hvort
öðru, þekking hefur aukizt, en
alltaf er þessari spurningu
ósvarað. Hverjir erum vér?
Hvaðan komum vér? Hvert
stefnum vér?
Þessi bók fjallar um hið
fjölbreytta og óþrjótandi
efni, sköpun heims, þróun
vísinda og trúarbrögð.
Bókaúfgáfan N O RD RI