Morgunblaðið - 11.02.1959, Side 10
1C
m o r c rnv n T. 4 Ð 1 Ð
Miðvikudagur 11. febr. 1959
Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavik.
Framkva°TY1dastjóri: Sigfús Jónsson.
Ai tjórar: Valtýr Stefónsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vi""í
Einar Ásmundsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
A ^kriftargald kr. 35,00 á mánuði innaniands.
1 lausasölu kr. 2.00 eintakið.
BÆNDUR VÖLDU HLUTFALLSKOSN-
INGU TIL BÚNAÐARÞINGS
FVRIR um það bil 20 árum
var lagður grundvöllur að
nýrri kjördæmaskipun og
skipulagi kosninga til Búnaðar-
þings. Þar voru bændurnir sjálf-
ir, sem ákváðu hið nýja skipulag.
Og þeir ákváðu, að allir fulltrú-
ar til Búnaðarþings skyldu kosn-
ir með hlutfallskosningu í kjör-
dæmum ,sem kusu 2—5 fulltrúa.
Þessi kjördæmaskipting var á
þessa leið og var allstaðar kosið
hlutfallskosningu:
Gullbringu- og Kjósarsýsla
kaus 2 fulltrúa, Mýra- og Borg-
arfjarðarsýsla kaus 2 fulltrúa,
Snæfellsnes- og Dalasýsla kusu
saman 2 fulltrúa, Barðastrand-
arsýsla, V-ísafjarðarsýsla, N-
ísafs. og Strandasýsla kusu 3
fulltrúa, V-Húntvatnssýsla og A-
Húnavatnssýsla kusu 2 fulltrúa,
Skagafjarðarsýsla kaus 2 fulltrúa,
Eyjafjarðarsýsla kaus 2 fulltrúa,
Þingeyjarsýslur báðar kusu 2
fulltrúa, N-Múlasýsla, S-Múla-
sýsla og A-Skaftafs. kusu 3 ftr.
Og Suðurlandssýslurnar, V-
Skaftafells.-, Rangárvalla-, Ár-
nessýsla og Vestmannaeyjar kusu
saman 5 fulltrúa.
Um leið og þessi skipan var
gerð á kosningum til Búnaðar-
þings var fulltrúum einnig fjölg-
að nokkuð.
Hliðstæð breyting nú
Þessi kjördæmaskipun til Bún-
aðarþings, sem bændurnir höfðu
sjálfir forystu um, og töldu bezt
henta samtökum sínum, hefur
haldizt óbreytt í aðalatriðum síð-
an. Þó hafa Framsóknarmenn
beitt sér fyrir því, að nokkrum
kjördæmum hefur verið skipt,
þannig að tekin hafa verið upp
8 einmenningskjördæmi. En 17
af 25 núverandi fulltrúum Bún-
aðarþings eru ennþá kosnir með
hlutfallskosningum í 2ja, 3ja og
5 manna kjördæmum.
Það sem gerðist fyrir 20 árum,
er kjördæmaskipun til Búnaðar-
þings var breytt fyrir forgöngu
bændanna sjálfra, á nú að gerast
að því er snertir kjördæmaskipun
og kosningar til Alþingis. Áform-
að er, að allir alþingismenn verði
kosnir með hlutfallskosningu og
kjördæmin stækkuð nokkuð. Suð
urland, frá V-Skaftafellssýslu til
Árnessýslu, að meðtöldum Vest-
mannaeyjum á t.d. að verða eitt
kjördæmi til Alþingis, eins og
það er í kosningum til Búnaðar-
þings. Allir Vestfirðir eiga enn-
fremur að verða eitt kjördæmi
á sama hátt og þeir voru það til
Búnaðarþings samkvæmt breyt-
ingunni, sem gerð var fyrir 20 ár-
um. Allt Austurland á ennfrem-
ur að verða eitt kjördæmi til Al-
þingis, eins og það er til Búnað-
arþings.
Hvernig má það nú verða,
að það sé stórhættulegt fyrir
bændastéttina eða fólk út um
land yfirleitt, að kjósa með
hlutfallskosningu í stórum
kjördæmum, þegar Alþingis-
kosningar fara fram, ef það er
skynsamlegt og gagnlegt að
kjósa með slíku skipulagi til
Búnaðarþings? Væri ekki rétt
að Framsóknarmenn veltu
þessari spurningu fyrir sér um
skeið?
SVAR VERKSMIÐJUFÓLKSINS
MEÐAN kommúnistar áttu
sæti í vinstri stjórninni,
reyndu þeir að telja al-
menningi trú um, að allar ráðstaf-
anir stjórnarinnar í efnahagsmál-
um væru fólkinu til hagsbóta.
Þannig var það almenningi þá til
hagsbóta, að vinstri stjórnin lög-
batt kaupgjald á árinu 1956 og
skerti vísitöluuppbót, sem nam 6
stigum.
Ennfremur sögðu kommúnistar
að það væri til hagsbóta fyrir
verkalýðinn, er ríkisstjórnin lagði
á 300 milljón króna í nýjum skött-
um og tollum fyrir jólin 1956.
Loks kom svo stærsta „kjara-
bótin“, sem vinstri stjómin
veitti verkalýðnum. Hún var
fólgin í 790 millj. kr. nýjum
sköttum og tollum, sém lagð-
ar voru á almenning með
„bjargráðunum“ vorið 1958.
Það er einnig rétt að menn
minnist þess, að flokkar vinstri
stjórnarinnar kölluðu stefnu sína
í efnahagsmálunum „stöðvunar-
leiðina". Kommúnistar og aðrir
flokkar vinstri stjórnarinnar
héldu því með öðrum orðum
fram, að með hinum sífelldu nýju
skattaálögum á almenning væru
þeir að stöðva verðbólguna, draga
úr dýrtíðinni og auka kaupmátt
launa!!
íslenzkur almenningur veit
hver raunveruleikinn var í þess-
um málum.
Breytt um tón
En nú eru kommúnistar farn-
ir úr ríkisstjórn. Þá hefur skyndi-
lega breytzt í þeim hljóðið. Enda
þótt Hermann Jónasson lýsti því
yfir, þegar vinstri stjórnin gafst
upp, að ný verðbólgualda væri
risin, telja kommúnistar það nú
„árás á verkalýðinn", þegar nú-
verandi st.jórn gerir raunhæfar
ráðstafanir til að færa niður verð
lag og kaupgjald. Á þessum
sleggjudómi hamra kommúnistar
í tíma og ótíma.
En auðsætt er, að almenningur
í landinu ,ekki hvað sízt verka-
lýðurinn, er farinn að sjá í gegn-
um blekkingaþvælu þeirra. f
Verkamannafélaginu Dagsbrún
héldu lýðræðissinnar fyllilega
velli, þegar stjórnarkosningar
fóru fram þar fyrir skömmu.
Dagsbrúnarverkamenn létu æs-
ingar kommúnista og hrópyrði
um „árásir á verkalýðinn" eins
og vind um eyru þjóta. Og nú
hefur verksmiðjufólkið í höfuð-
borginni einnig sagt sína skoðun
á fullyrðingum kommúnista.
Stjórnarkosningin í Iðju um síð-
ustu helgi sýndi, að lýðræðissinn-
ar standa þar traustum fótum og
fylgi þeirra fer enn vaxandi.
Allt sýnir þetta að þjóðin er að
koma út úr þeirri gerningaþoku
moldviðris og blekkinga, sem
vinstri stjórnin þyrlaði upp um
efnahagsmálin. Þjóðin vill láta
segja sér sannleikann — og hún
vill líka hlusta á hann.
fjf^UTAN ÚR HElXíf
Allar líkur benda til oð Donald
Hume sleppi enn v/ð gálgann
Hinn illræmdi enski morðingi hand
tekinn i Sviss eftir tilraun til
bankaráns — og morð
HINN illræmdi, enski morðingi,
Donald Hume, sem losnaði úr
Dartmoor-fangelsinu á sl. ári eft-
ir átta ára fangavist þar, situr
um þessar mundir í varðhaldi í
Zúrich í Sviss, ákærður fyrir
morð, morðtilraun og rán með
vopnavaldi. — Hume er fyrrver-
andi orrustuflugmaður í brezka
flughernum. Hann var dæmdur
meðsekur um morð á bílasala
nokkrum í London árið 1950, en
var látinn laus í fyrra, eftir 8
ára hegningarvist, eins og fyrr
segir.
★ ★ ★
Jafnskjótt og hann var aftur
frjáls ferða sinna, skrifaði hann
greinaflokk í blaðið „Sunday
Pictorial“, þar sem hann játaði
á sig morðið á bílasalanum og
lýsti þeim atburðum öllum nán-
ar. — Þetta gat hann gert í skjóli
þess, að ensk lög kveða svo á, að
ekki sé hægt að dæma neinn
fyrir afbrot, sem hann hefur áður
verið sýknaður af.
Bankarán í Brentford
Fyrir nokkru varð það kunn-
ugt, að alþjóðalögreglan, „Inter-
pol“, hafði hafið víðtæka leit að
Donald Hume um alla Evrópu —
og Scotland Yard lýsti honum
sem stórhættulegum glæpa-
manni. — Það upplýstist, að
hann hafði fyrir nokkru framið
bankarán í Brentford — og skot-
ið bankastjórann, sem reyndi að
hafa hendur í hári ræningjans,
til bana. — En stúlka nokkur í
bankanum hafði séð hann. Þegar
henni var sýnd sakamannaskrá
lögreglunnar, stanzaði hún við
mynd morðingjans Donalds
Hume. Þekkti hún þar aftur
bankaræningjann í Brentford.
Um sama leyti komu einnig
fram nær óyggjandi sannanir
fyrir því, að Hume væri sá, er í
ágúst sl. hafði rænt sama banka
allmikilli fjárfúlgu, en þá hafði
gjaldkerinn verið drepinn.
En Donald Hume fannst
hvergi. Ljóst varð, að hann hafði
með einhverjum hætti komizt úr
landi — og það upplýstist einnig,
að hann hafði breytt um nafn,
gekk nú undir nafninu Brown.
Óttazt var, að hann mundi brátt
fremja ný afbrot — og þess
reyndist heldur ekki langt að
bíða.
Vissu ekki í fyrstu, hvern þeir
höfðu handtekið
Rétt fyrir mánaðamótin síð-
ustu reyndi hann að ræna banka
morð á samvizkunni....
í Zurich. Ránið mistókst, en hann
særði bankagjaldkerann lífs-
hættulegu sári, og á flóttanum
skaut hann til bána bílstjóra
einn, sem reyndi að hefta för
hans. — Hann náðist þó á flótt-
anum,« en Zurich-lögregluna
grunaði ekki í fyrstu, að hér
hefði hún náð á sitt vald Donald
Hume, hinum illræmda enska
morðingja.
— Maðurinn hafði bókstaflega
engin skjöl eða skilríki, sem bent
gætu til þess, hver hann væri,
sagði einn af varðstjórum lög-
reglunnar í Ziirich í blaðavið-
tali. — En hann kvaðst heita
John Stanislau, amerískur vél-
virki af pólskum uppruna. Sagð-
ist hann starfa við bandarísku
flugstöðina í Wiesbaden í Vest-
ur-Þýzkalandi. — Síðar fengum
við svo sannanir fyrir því frá
Bern, að maðurinn væri enginn
annar en Donald Hume, eða
Brown, eins og hann hefur nefnt
sig í seinni tíð. — Eftir að það
vitnaðist, hver hann í raun og
veru er, hefur hann tekið þá af-
stöðu að gefa alls engar upplýs-
ingar. Hins vegar hefur hann
hvað eftir annað tekið að gráta
ákaflega og ryður þá úr sér upp-
hrópunum eins og: „Drepið mig
— skjótið mig! Setjið mig í raf-
magnsstólinn!“ — Maðurinn virð
ist vera ágætur leikari.
Ekki dauðadómur
— Hingað' munu koma menn
frá Scotland Yard — og þeir
reyna eflaust að fá Hume fram-
seldan enskum yfirvöldum. En
það mun ekki verða gert. Hann
verður á sínum tíma dæmdur
hér — af kviðdómi, segir lög-
regluforinginn.
— Og það verður ekki dauða-
dómur? spyr blaðamaðurinn.
— Nei, dauðadómur var fyrir
löngu felldur úr gildi hér í Sviss.
Harðasta refsing, sem hægt er að
dæma mann til fyrir morð, er 20
ára fangelsi — og sá tími getur
stytzt um 5 ár, ef fanginn hegðar
sér vel.
— En verður hann, að þeim
tíma liðnum, framseldur til Eng-
lands?
— Varla, svarar lögregluforing
inn. Við framseljum ekki af-
brotamenn til landa, sem enn
beita dauðarefsingum.
Ódæðið í Zurich
Ræninginn ruddist inn í bank-
ann um hádegið, rétt í þann
mund, sem átti að fara að loka.
— Gjaldkerinn, Walter Schenkel,
og roskinn starfsrhaður, Edvin
Frh. á bls. 13.
handtökuna. — Myndin er tekin í lögregiu
stöðinni í Ziirich.