Morgunblaðið - 18.11.1959, Blaðsíða 8

8
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 18. nóv. 1959
'': ■ ■
Húfa tyrir
ungar og
gamlar
1 DAG mun kvennaþátturinn
birta uppskrift af mjög hlýrri
og fallegri húfu, sem mjög
auðvelt er að hekla. Allir
kannast við, hve nístingskalt
hér getur verið að vetrarlagi,
og því nauðsynlegt fyrir
hverja konu að eiga hlýja
húfu, sem draga má niður
fyrir eyru, til varnar kuldan-
um. Er ekki að efa að marga
mun fýsa að eignast húfuna á
meðfylgjandi mynd, sem er
hekluð á mjög skemmtilegan
og nýtízkulegan hátt, og þess
utan mjög klæðileg bæði fyrir
ungar og gamlar. Uppskriftin
er svohljóðandi:
Garn: 100 gr. gróft garn.
Heklunál nr. 414 (Inox).
Loftlykkjur — Im. Búið til
lykkju x, stingið heklunálinni
í lykkjuna og dragið upp nýja
lykkju. Endurtekið frá x, þar
til tiltekinn fjöldi lykkja er
kominn.
Fastar lykkjur — fm. Sting-
ið nálinni niður í eina af lykkj
unum í fyrri umferð, dragið
upp 1 lykkju (2 1. á nálinni),
dragið garnið í gegnum báðar
lykkjurnar.
Smeygilykkjur — sm. Sting
ið nálinni í lykkju í fyrri umf.,
dragið garnið í gegnum hana
og 1. sem er á nálinni
Augalykkjur — aul. Leggið
garnið í lausa lykkju (auga)
um vinstri vísifingur. Stingið
heklunálinni gegnum lykkju-
garðinn í umfefðinni á undan
(fm.). Stingið nálinni gegnum
augað á vísifingri, krækið í
garnið í lausu hlið augans,
dragið garnið gegnum lykkju-
garðinn, stækkið eða minnkið
augað um leið með hjálp vísi-
fingurs, þar til 1. hefur fengið
þá lengd, sem óskað er eftir.
Dragið fingurinn úr auganu,
en haldið því föstu með vísi-
fingri vinstri handar og þumal
fingri sömu handar og dragið
garnið í gegnum þær 3 lykkj-
ur, sem nú eru á nálinni, þ. e.
a. s. augalykkjuna og tvær
lykkjur.
Húfan er hekluð upp og
niður, þ. e. a. S. umferðirnar
liggja lóðrétt (húfan er ekki
hekluð í hring eins og venju-
lega) og að síðustu hekluð
. saman í hnakkanum.
Fitjið upp 41 lm (hæð húf-
unnar). Heklið 40 fm. í Im-
keðjuna og ljúkið umf. með 1
lm.
1. umf. (ranga húfunnar).
Heklið 1 aul í hverja fm i
fyrri umf. og endið umf. með
1 lm.
2. umf. Heklið 28 fm, ljúkið
umf. á 1 sm, snú við. (11
lykkjur standa eftir óheklað
ar).
3. umf. Heklið 1 aul í hverja
lykkju og endið með 1 Im.
4. umf. Heklið 40 fm, endið
umf. með 1 lm.
5. umf. Hekluð eins og 1.
umf.
6. umf. Heklið 33 fm, ljúkið
umf. með 1 sm, snú við. (6 1.
standa eftir óheklaðar).
7. umf. Heklið 1 aul I
Snotur vetrarhúfa
Hekluð ur grófu garni
á mjóg nýtízkuelegan hátt
hverja 1. og endið með 1 lm.
8. umf. Hekluð eins og 4.
umf.
Byrjið aftur að hekla frá
1. umf.
Haldið áfram að hekla, þar
til lengri kantur húfunnar
mælist 48 sm (ummálið). Tak-
ið eftir, að þegar augalykkju-
umf. eru heklaðar, snýr ranga
húfunnar upp, en lykkjurnar
koma á réttuna, sem þá snýr
niður. Heklið húfuna saman
í hnakkanum, dragið hana
saman í hvirflinum og saum-
ið. Klippið upp allar auga-
lykkjurnar með hvössum
skærum. — H. G.

Foreldrar Önnu voru Magnús
Ólafsson, óðalsbóndi, Möðruvöll-
um, og Marselía Kristjánsdóttir,
kona hans, frá Sigríðarstöðum í
Lj ósavatnsskarði.
Voru þau valinkunn sæmdar-
hjón og sannir héraðshöfðingjar.
Af þrem börnum þeirra hjóna
komst Anna ein upp. Magnús,
föður sinn, missti Anna í æsku
árið 1885. Þær mæðgur bjuggu
fyrst á eftir á óðalinu, en brugðu
búi 1892, og fluttu til Akureyrar,
en þar giftist Marselía, móðir
Önnu, skömmu síðar Sigfúsi
Jónssyni, kaupmanni, en missti
hann eftir skamma sambúð.
Nú hafði Anna menntazt bæði
utanlands og innan, eftir því sem
bezt varð á kosið fyrir konur
þeirra tíma, og varð brátt af-
bragð annarra kvenna í öllu, er
að hannyrðum laut.
Hún setti brátt á stofn hann-
yrðaverzlun á Akureyri, sem gott
orð fór af, og hannyrðanámskeið,
sem Anna hélt, voru eftirsótt.
Anna var margfróð kona og
vel greind, sem aflaði sér marg-
víslegrar þekkingar á langri ævi.
Hún var félagslynd og kunni illa
við að sitja auðum höndum,
enda var hún hamhleypa við
hvert starf, sem hún tók sér fyr-
ir hendur, og kona skaps og festu.
Einkum átti lítilmagninn og
þeir sem bágt áttu stórt rúm í
hjarta hennar, og fengu starfs-
kraftar hennar í þágu þeirra
einkum notið sín í starfi kven-
félagsins Hlífar á Akureyri, ea
hún var formaður þess í 15 ár,
og síðar heiðursfélagi.
Frarnh. á bls. 19.
Kolbeinn Þorsteinsson, skip-
stjóri áttræður
KOLBEINN Þorsteinsson er átt-
ræður í dag. Hann er einn a£
fyrstu skipstjórum á íslenzka tog-
araflotanum. Var hann 1. stýri-
maður hjá Halldóri bróður sín-
um á Jóni forseta, fyrsta togar-
anum, sem íslendingar létu
smíða, og síðar skipstjóri á ýms-
um togurum hátt á annan áratug.
Vorið 1905 höfðu þeir bræður
Halldór og Kolbeinn ásamt fjór-
um öðrum skútuskipstjórum,
þeim Magnúsi Magnússyni, Jafet
Ólafssyni, Jóni Ólafssyni og Jóni
Sigurðssyni leitað til Thor Jens-
en, þáverandi eiganda Godthaab-
verzlunar og beðið hann að
standa fyrir féiagi til togara-
kaupa.
Thor léði máls á því, en taldi
sjálfsagt að keyptur yr#i nýr tog-
ari, en skipstjórarnir sex höfðu
búizt við, að í fyrstu yrði að sætta
sig við gamlan togara, vegna þess
að þá félaga skorti fjárhagslegt
bolmagn til kaupa á nýju skipi.
Stofnuðu þeir sjömenningarnir
síðan félagið „Alliance“, sem lét
smíða togarann Jón forseta, er
kom hingað á Reykjavíkurhöfn
22. jan. 1907.
Höfðu verið miklir örðugleik-
ar við kaup skipsins, m. a. vegna
þess, að seljandinn stóð ekki við
samningana, og þurfti Thor Jen-
sen að nota tiltrú sína og lagni til
hins ítrasta til þess að hindra, að
þeir félagar misstu af kaupunum.
Rekstur Jóns forseta gekk vel
strax i upphafi, þrátt fyrir marga
byrjunarörðugleika. Skipið var
gert út frá Reykjavík, en þá var
ekki hafin hér hafnargerð, lögn
vatnsveitu eða rafmagnsvirkjun
og aðeins örfáir menn með
nokkra vélfræðilega þekkingu.
Mörg góð fiskimið voru þá ófund-
in.
Það sem reið baggamuninn að
allt fór vel, var að á skipinu
reyndist valinn maður 1 hverju
rúmi og forustan örugg. Halldór
skipstjóri var þaulvanur sjómað-
ur og hafði verið í siglingum með
Englendingum og Ameríkumönn-
um og skútuskipstjóri í tvö ár.
Báðir höíðu þeir bræður, Halldór
og Kolbeinn verið um skeið á
enskum togurum og einnig fjórir
hásetanna.
Með komu Jóns forseta urðu
þáttaskil í sögu sjávarútvegsins
á íslandi og nýir og betri tímar
fóru í hönd fyrir landsmenn alla.
Kolbeinn var 1. stýrimaður á
Jóni forseta í þrjú ár. Sjálfur
varð hann fyrst togaraskipstjóri
árið 1910 á Frey, sem gerður var
út af Milljónafélaginu. Voru þeir
þá þrír bræður orðnir togara-
skipstjórar, Halldór, Þorsteinn í
Bakkabúð, síðar í Þórshamri og
Kolbeinn. Um langt árabil voru
þeir meðal aflasælustu togara-
skipstjóra og allir þjóðkunnir
menn.
Foreldrar Kolbeins voru hjónin
Þorsteinn Helgason og Guðný
Bjarnadóttir, er bjuggu að Mel í
Hraunhreppi og síðar í Prests-
húsum á Kjalarnesi, en fluttust
til Reykjavíkur árið 1892. Er Kol-
beinn yngstur 13 systkina, en af
þeim náðu átta fullorðinsaldri.
Var séra Bjarni Þorsteinsson tón-
skáld þeirra elztur og var 18 ára
aldursmunur á honum og Kol-
beini. Voru foreldrar þeirra fá-
tæk, en komin af alkunnu atorku
fólki. Börn þeirra sóru sig líka í
ætt til Mýramannakyns hins
forna, er komið var af Hrafn-
istumönnum. Kolbeinn ber nafn
langafa móður sinnar, séra Kol-
beins Þorsteinssonar í Miðdal,
sem var lærdómsmaður mikill og
latínuskáld, eins og séra Bjarni
Þorsteinsson.
Tólf ára fluttist Kolbeinn til
Reykjavíkur með foreldrum sín-
um. Árið 1899 tók hann stýri-
mannapróf hið minna og síðar
stýrimannapróf hið meira.
Kolbeinn varð svo ungur skútu
skipstjóri, að hann þurfti að
kaupa sérstakt leyfisbréf fyrir
aldurssakir til þess að mega taka
við skipstjórn.
Þegar Kolbeinn hafði verið
togaraskipstjóri um skeið, stofn-
aði hann með Th. Thorsteinsson
togarafélagið Braga, sem gerði út
tvo nýja togara og var Kolbeinn
skipstjóri á öðrum þeirra, Baldri.
Var hann þá sum árin aflahæstur
í togaraflotanum. Árið 1913
veiddu þeir Kolbeinn og Jóel heit
inn Jónsson, skipstjóri, fyrstir
manna með botnvörpu á Hala-
miðum vestra.
Kolbeinn var einnig mjög afla
sæll á síldveiðum. Hann og Björn
Ólafs í Mýrarhúsum munu hafa
verið fyrstu íslendingar, sem
sóttu til síldveiða með herpinót
á Þistilfjörð og austur að Langa-
nesi.
Skömmu eftir stríðslokin fyrri
varð Kolbeinn fyrir mlklu fjár-
hagslegu tjóni, vegna verðfalls
á fiski og sökum annarra óhappa,
sem steðjuðu að útgerðinni.
Þegar togararnir höfðu flestir
verið seldir úr landi haustið
1917, að kröfu Bandamanna, átti
Kolbeinn hörð fangbrögð og tví-
sýn við Bakkus og fór um tíma
halloka í þeirri viðureign. En
Kolbeinn sá upp koma öðru sinn:,
jörð úr Ægi iðjagræna, enda er
honum ekki fysjað saman og enn
varð hann togaraskipstjóri um
skeið.
Eftir að Kolbeinn hætti skip-
stjórn vann hann lengi við netja-
gerð hjá Alliance. Átti hann þá
lítinn opinn vélbát og sótti sjó-
inn á honum um áartugaskeið
einn síns liðs og varð oft gott
til fanga.
Kolbeinn er mjög orðheppinn
maður, og hafa sum orðatiltæki
hans orðið landfleyg eins og: „Ég
tala ekki við seglskip", en þau
orð lét Kolbeinn falla við stýri-
mann sinn, eitt sinn, er þeir voru
komnir norður fyrir Garðskaga
í svarta þoku og voru ekki vissir
um hvar þeir væru staddir. Allt
í einu sáu þeir skútu, skammt
frá togaranum. Lagði stýrimaður
þá til, að þeir hefðu tal af skútu-
mönnum til þess að spyrja þá
hvar þeir mundu staddir, en fékk
þá þetta stuttaralega svar hjá
Kolbeini, er vissi af eigin reynslu,
sem skútuskipstjóri, að það var
að fara í geitarhús að leita sér
ullar að spyrja þá um þetta eins
og á stóð.
Kolbeinn var kvæntur Krist-
inu Vigfúsdóttur frá Mosfelli í
Svínadal, hinni myndarlegustu
konu. Eignuðust þau sex börn,
tvo syni og fjórar dætur, sem
öll komust upp og urðu hið gjörvi
legasta fólk, eins og þau áttu kyn
til. Sigfús skipstjóri, sem var
elztur þeirra systkina, fórst með
togaranum Jóni Ólafssyni í lok
októbermánaðar 1942 af stríðs-
völdum. Var mikill mannskaði að
missi þessa ágæta skipstjóra og
skipshafnar. Einnig lézt Aðal-
heiður dóttir þeirra á bezta aldri,
mesta efnisstúlka. Kristín, kona
Kolbeins, andaðist 9. ágúst 1947.
Kvæntist Kolbeinn aftur Snjó-
laugu Björnsdóttur, sem hann
missti eftir skamma sambúð.
Kolbeini var lýst svo sextug-
um: „Kolbeinn er hár maður og
þrekvaxinn, rammaukinn að burð
um, harðger og ódeigur til fram-
kvæmda, gleðimaður mikill, þeg-
ar því var að skipta og hnyttinn
í svörum og frásögnum".
Kolbeinn býr nú að Hrafnistu
og unir þar vel hag sínum. Hann
er enn við góða heilsu, nema fæt-
urnir eru farnir að láta sig.
Margir, sem kynnast hafa þess-
um merkismanni munu senda hon
um hlýjar kveðjur og hugsanir
á afmælisdaginn og óska honum
góðrar heilsu á ófarinni æfibraut
með þökkum fyrir ánægjulegar
samverustundir.
í dag verður Kolbeinn á heim-
ili dætra sinna og tengdasona á
Hverfisgötu 53.
Sveinn Benediktsson.
Anna Magn-
úsdóttir
— Minningarorð
ANNA Magnúsdóttir, mikilhæf
og mæt dóttir Eyjafjarðar, er
gengin fyrir ætternisstapa. Hún
var fædd 18. nóv. 1873 á hinu
fornfræga höfuðbóli, Möðruvöll-
um, fram í Eyjafirði.
rr‘M*'r*w*,r’r*Tr’Tr~r,ir*r’'r*#Tr~rtbr»^»