Morgunblaðið - 22.11.1959, Qupperneq 3

Sunnudagur 22. nóv. 1959
M O R C 11 N fí l A Ð 1Ð
3
..
Sr. Óskar J. Þorláksson
F j a 11 r œ ð a n
„En er Jesús sá mann-
fjöldann, gekk hann upp
á fjallið, og er hann var
seztur niður, komu læri-
sveinar hans til hans. Og
hann lauk upp munni sín-
um, kenndi þeim og sagði“.
(Matt. 5. 1).
Þannig er sagt frá upphafi
fjallræðunnar, sem án efa er
þekktasta og áhrifamesta ræða,
sem flutt hefur verið á þessari
jörð.
Eins og kunnugt er kenndi
Jesús Kristur í ræðum og í
dæmisögum, frá þeim er sagt í
guðspjöllunum. Þar er upp-
sprettulind þeirra lífssanninda,
sem kristindómurinn hefur að
flytja. Ritningin í heild mótar
trúarhugmyndir vorar, og þó
fyrst og fremst Nýja-testament-
ið, sem hefur að geyma boðskap
Jesú frá fyrstu hendi. Enginp
Kuldalegt bjðrgunarstarf
ENN berast blaðinu frétt-
ir af hinu mikla óveðri,
sem geisaði um Norður-
land, þótt nú sé nærfellt
hálfur mánuður liðinn síð-
an það 'skall svo skyndilega
og fyrirvaralaust yfir. —
Norður í Skagafirði olli
það talsverðu tjóni, þótt
frá sé talið hið hörmulega
slys er varð í Hofsósi, er
þrír ungir menn fórust.
Myndir þær, sem fylgja
þessari stuttu frásögn, tók
Árni Sigurbergsson, f lug-
maður, norður við Svartá
í Lýtingsstaðahreppi í
Skagafirði, er hann um
tíma dvaldist þar á heimili
bróður síns. Hestar þeir,
sem myndirnar eru af,
hröktust undan veðrinu og
lentu úti í hólma í Svartá
á milli bæjanna Hamra og
Sölfaness. Síðan bólgnaði
áin upp svo að hólminn fór
í kaf og voru hestarnir þá
í mikilli hættu því krapa-
eðjan í ánni var ekki hest-
held þótt menn gætu farið
yfir hana. Alls voru þeir
fimm mennirnir, sem lögðu
út í hólmann til þess að
bjarga hestunum. í þeim
hópi voru bræður frá
Hamrahlíð og Reykjum í
Túngusveit. Erfiðlega gekk
að koma hestunum yfir
krapið enda var áin mjög
djúp eins og raunar má sjá
á myndunum. Notaðir voru
kaðlar við verkið og varð
á stundum að draga hest-
ana áfram á þeim.
Þessi björgun fór fram á
þriðjudaginn, eftir að veðr-
inu tók að slota, en það
skall sem kunnugt er yfir
á sunnudag. Alls björguðu
þeir félagar 6 hestum ■ úr
áxmi, en þeir voru eign
bænda á Reykjum og
í Hamrahlíð.
Ekki er kunnugt um
hvort fleiri hesta hefir
hrakið ’í ána, en mögulegt
er að þar hafi hross farizt.
Nokkrar kindur fennti í
framanverðum Skagafirði
og brögð voru að því að
tófa legðist á fé í fönn.

Sérverzlun með
sængurföt o" tæki-
færisgjafir
í GÆR var opnuð að Bergstaða-
■træti 7, ný verzlun með alls-
konar sængurfatnað o. fl. Meðal
annars verða þar á boðstólum
utsaumuð koddaver og vöggu-
eett, sem eru tilvaldar tækifær-
isgjafir.
Verzlunin mun einnig annast
merkingar í allskonar sængur-
fatnað, handklæði o. fl. — Verzl-
unin hefur aflað sér sjálfvirkra
véla til útsaums og merkinga,
•em eru hinar fyrstu vélar slíkr-
•r tegundar hér á: landi.

Grindadrápið á Dalvik:
Menn stungu og
lömdu á báðar
hendur
DALVIK, 21. nóv. — I gærmorg-
un hófst hvalskurðurinn hér á
Dalvík og var haldið áfram óslit-
ið til kl. 12 í gærkvöldi. Vinnan
fiekk ágætlega, þótt veður væri
mjög óhagstætt, norðaustan
stormur og rigning. Fjöldi manna
vinnur að þessu. bæði ungir og
gamlir, m.a. allar skipshafnir bát-
anna, sem róið hafa héðan und-
anfarið. Heita má að öll vinna
dnnur en frystihúsvinna hafi
lagst niður, t.d. vinna við hús-
byggingar og iðnað. Er allt verk-
ið unnið í sjálfboðavinnu, þar að
kirkjan á i hlut, en hún er í
mikilli fjárþröng.
Sérfróður maður um hvalskurð
Magnús Olafsson, frá Hvalstöð-
inni í Hvalfirði, er kominn hing-
að og hefur eftirlit með verk-
inu, sem hefur gengið betur en
vomr stóðu til. Hvalskurðurinn
fer allur fram úti, því ekki varð
öðru við komið. Eftir að dimma
tók var komið fyrir ljósköstur-
um á athafnasvæðinu, svo vinnu-
skilyrði voru sæmileg hvað það
snerti. Hreppsnefnd og safnaðar-
nefnd sjá um verkið. I gærkvöldi
höfðu safnaðarkonur veitingar í
matsal verbúðar Egils Júlíusson-
ar og mun svo verða í dag og
næstu daga meðan á verkinu
stendur.
150 dýr skorin á einum degi
I gærkvöldi var búið að skera
um 150 dýr og þar að auki hafði
verið fargað 50 dýrum í heilu
lagi, en bændur komu úr sveit-
inni á ökutækjum sínum að fá
sér hval. Hafði þá fengist um 30
tonn af kjöti, sem sumt er fryst
hér og sumt á Akureyri. Einnig
standa vonir til að hægt verði
að koma spikinu í verð. Verður
gerð tilraun til að bræða það á
Akureyri. Einnig hefur komið til
tals að gera tilraun til að mala
bein í Krossanesverksmiðjunni,
en það er allt í óvissu enn. Ef það
ekki heppnast verður mikið verk
að fjarlægja öll bein og innyfli,
sem gera má ráð fyrir að séu allt
að 100 tonn að þyngd.
Telja má það heppilega ráð-
stöfun að ánafna kirkjunni hagn-
aðinum af þessum feng, því ólík-
legt má telja að almenningur
hefði lagt sig svo mjög fram við
að bjarga þessum verðmætum, ef
aðrir aðilar hefðu átt hlut að
máli.
Annars má segja að nú sé mesti
móðurinn af mönnum eftir að
aðalorrustan er afstaðin. en hún
verður mörgum sjónarvottum
minnisstæð og gefur ástæðu til að
álykta að bardagafýsnin sé nokk-
uð rík í eðli okkar Islendinga,
þótt við státum af því að hafa
ekki borið vopn á naungann svo
öldum skiptir. Það voru ótrú-
lega margir, einkum af yngri kyn
slóðinni, sem þustu á vettvang er
dýrin bar að, og stungu og lömdu
á báðar hendur, en skeyttu því
lítið þótt dýrin í fjörbrotunum
þeyttu sjó og sandi yfir þá og
blóðbogarnir stæðu a þeim úr
öllum attum. Mundu þeir í hita
bardagans hvorki hafa látið sér
bregða við sár eða bana, eða eins
og sjónarvottur segir um grinda-
dráp í Færeyjum:
„Alls staðar háreisti hróp og
köll. Föt, hendur og andlit blóði
ötuð og með drápfýsn í augum
líktust grindabanarnir fremur
mannætum frá Suðurhafseyjum
en hinum glöðu og gæflyndu Fær-
eyingum". — S.P.
! getur talizt sannmenntaður mað-
ur, nema hann viti citthvað um
það, sem í þessum ritum stend-
ur.
Hver maður ætti að þekkja ræS
ur Jesú, svo sem fjallræðuna
(Matt. 5—7), útsendingarræðuna
(Matt. 9—10), þrumuræðuna
(Matt. 23), skilnaðarræðuna
(Jóh. 17) og endurkomuræðuna
(Matt. 24—25), og kunna skil á
helztu dæmisögum hans.
Af ræðum Jesú er fjallræðan
kunnust allra. Þar fer saman trú
arlegt og siðferðilegt djúpsæi.
Þar eru sett fram hin fullkomn-
ustu siðaboð kristindómsins. Þar
horfir Jesús beint inn í hugskot
og hjörtu mannanna og grefur
fyrir rætur allra meina. Þar les-
um vér um hinar einföldustu lífs
reglur í samskiptum mannanna,
svo sem gullvægu lífsregluna:
„Allt, sem þér því viljið að aðr-
ir menn gjöri yður, það skuluð
þér og þeim gjöra“. (Matt. 7. 12).
Þar lesum vér um hin háleit-
ustu markmið mannsandans,
„Verið þér þvi fullkomnir, eins
og yðar himneski faðir er full-
kominn“. (MaVt: 5. 48).
í fjallræðunni er víða gripið
á persónulegum vandamálum,
sem hver hugsandi maður hlýtur
að velta fyrir sér. Þar er lögð
rík áherzla á að vera heill Og
sannur fyrir Guði, því að fyrir
honum verði ekkert dulið. Menn
eru hvattir til þess að lifa í gætni
og grandvarleik, bænrækni og
bróðurhug og líta á allar skyld-
ur lífsins sem skyldur við Guð.
Ef vér viljum í alvöru
kynnast þeim kröfum, sem krist-
indómurinn gerir til vor, verðum
vér að kynnast fjallræðunni
,fyrst og fremst.
Ég efa það ekki, að flestir, ef
ekki allir lesenda minna hafa
einhvern tíma lesið fjallræðuna
og geyma í huganum orð hennar
og líkingar, en það er mikilsvert
að rifja hana upp við og við.
Fyrsti forseti íslands, Sveinn
Björnsson, flutti eitt sinn nýárs-
ávarp til þjóðarinnar, þar sem
hann hvatti þjóðina til starfs og
dáða. í ávarpi þessu ráðlagði
hann fólki að lesa fjallræðuna,
að minnsta kosti einu sinni á ári
og þá helzt í byrjun ársins og
hugleiða efni hennar vandlega.
Það tekur ekki langan tíma,
að lesa þessa þrjá kapítula fjall-
ræðunnar, en það tekur langan
tíma að tileinka sér þau sann-
indi lífsins, sem hún byggir á og
það fá menn ekki gert, nema
með einlægu trausti til guðlegr-
ar handleiðslu og ákveðinni
viljastefnu. Og það er einmitt
hin trúarlega alvara og siðferði-
lega ábyrgðartilfinning, sem
þarf að móta þjóðlífið, ef vel á
að fara.
„Maðurinn lifir ekki á einu
saman brauði, heldur á sérhverju
orði, sem fram gengur af Guðs
munni“. (Matt. 4. 4).
í þessu felast þau lífssannindi,
að þó að tímanleg gæði séu mik-
ils virði, þá megna þau aldrei
ein að veita mönnum varanlega
lífshamingju.
Fáir munu í alvöru neita því,
að þeir tímar, sem vér lifum á
séu, að mörgu leyti, umbrota- og
upplausnartimar, og því er oss
áreiðanlega mikil þörf á þvi að
hlusta vandlega á þann trúarlega
og siðferðilega boðskap, sem
fjallræðan hefur að geyma.
Mörg dæmi mætti nefna, þar
sem einmitt lífsspeki fjallræð-
unnar hefur beint huga manna
inn á nýjar brautir trúar og sið-
ferðilegrar alvöru. Flestir kann-
ast við skáldsnillinginn Leo Tol-
stoy. Hann ritaði ódauðlegar bók
menntir, en hann réð oft ekki við
hinar lægri hvatir í sál sinni. En
svo sá hann lífið í nýju ljósi og
breytti um lífsstefnu. Hann segir
svo frá: „Fyrir fáum árum fór
ég í alvöru að trúa kenningum
Krists, og líf mitt breyttist. Ég
hætti að þrá það, sem ég hafði
áður þráð. Lífsstefna mín og
áhugamál urðu önnur en áður.
Það var sem gott og Ult hcfði
skipti um svið“. —