Morgunblaðið - 23.01.1960, Blaðsíða 1
_<yö slður og l-esbók
47. árgangur
18. tbl. — Laugardagur 23. janúar 1960
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Stórbrunj
í Tórshavn
Tórshavn, 22. janúar.
Einkaskeyti til Mbl.
KL. 11 í gærkvöldi kom upp eld-
ur í gamla Barnaskólahúsinu þar
*em bæjarverkfræðingurinn og
Sparisjóður Færeyja eru til húsa.
Mikill hluti hússins brann með
öllu að innan og þ. á m. ný skipu
lagsáætlun fyrir Tórshavn, sem
var nær fullbúin. í>að, sem ekki
brann, skemmdist mikið af vatni
og verður að loka Sparisjóðn-
um þar til önnur húsakynni fást.
M. a. eyðilögðust öll hljóðfæri
lúðrasveitarinnar í Tórshavn í
eldinum. Tjónið er metið á mörg
hundruð þúsundir króna. Elds-
upptök eru ókunn, en talið er, að
annað hvort hafi verið farið ó-
varlega með sígarettu eða kvikn-
að hafi út frá rafmagni. Lögregl-
an rannsakar málið.
Keflavík, 22. jan. —
1 STOFU nr. 1 hér í spítalan-
um í Keflavík ríkir mikil
gleði og innilegt þakklæti
skín út úr augum hinnar
ungu konu, sem mikill fjöldi
fólks rétti hjálparhönd í dag
er það las um hana í Mbl.
með morgunkaffinu í dag.
Hér er um að ræða hina
Ný flugleið Loftleiða
til Helsingfors
INIýju flugvélarnar fara ekki til
Kaupmannah. og Gautaborgar
Agatha hin júgóslavneska og sonurinn.
í Keflavíkurspitala
28 ára gömlu Agötu Benk-
ovc frá Júgóslavíu. Hún ól
sveinbarn hér í sjúkrahúsinu
í fyrradag, eftir að hafa tek-
ið léttasótt um borð í flug-
vél, er hér hafði viðkomu á
leið sinni vestur um haf.
Strax í morgun, eftir að
Mbl. hafði borizt lesendum,
tóku konunni og barninu að
berast gjafir. Frá heimilum
hér í bænum voru send
hverskonar föt á móður og
barn og jafnvel peningar.
Búðir hér í bænum hlupu
einnig undir bagga með
mæðginunum. Til spítalans
voru gerðar fjölmargar fyrir-
spurnir héðan úr bænum og
eins frá Reykjavík, um það
hvað kæmi sér bezt fyrir
hina fátæku móður að fá á
sig og sveininn unga.
En Agata er illa sett, því
hún er mállaus að heita, ut-
an þess sem hún talar sitt
móðurmál, kann hún aðeins
fáein orð í þýzku, já, nei,
þökk, og þessháttar. Og með
hinum mjög svo takmarkaða
orðaforða hefur hún sífellt
verið að tjá Jóni K. Jóhanns
syni lækni, þakkir fyrir hin-
ar góðu gjafir er henni og
litla kút hafa borizt.
— Helgi S.
A Ð undanförnu hafa farið
fram viðræður milli flug-
málastjórna íslands annars
vegar og Stóra-Bretlands og
Norðurlandanna þriggja hins
vegar. Hefur þar m. a. verið
rætt um framtíðarfyrirkomu-
lag á flugsamgöngum milli
íslands og þessara landa. Ár-
angurinn hefur m. a. orðið sá,
að í vor taka Loftleiðir upp
ferðir milli Reykjavíkur og
Helsingfors með viðkomu í
Ósló og mun félagið hafa
Cloudmaster-flugvél á þess
ari flugleið. Flugfélag íslands
mun jafnframt auka ferðir
sínar til Stóra-Bretlands í
sumar um eina í viku.
Með fluginu til Helsingfors
hefja Loftleiðir ferðir á nýrri
leið, sem íslenzkt flugfélag hefur
ekki flogið áður. Hingað til hefur
höfuðborg Finnlands aðeins haft
beint flugsamband við New York
með vikulegum ferðum. Pan
American, sem flogið hefur það-
an með viðkomu í Stokkhólmi,
Osló og Keflavík.
Náðu ekki samkomulagi
Fyrrgreindar viðræður hófust
hér í Reykjavík ekki alls fyrir
löngu með komu fulltrúa brezku
flugmálastjórnarinnar, Mr. Sho-
velton ,sem þá ræddi við flug-
málastjórann, Agnar Kofoed
Hansen. ásamt fulltrúum beggja
flugfélaganna.
Loftleiðir höfðu sl. sumar tvær
vikulegar ferðir til Bretlands, til
London með viðkomu í Glasgow.
Vildi brezki fulltrúinn takmarka
ferðir Loftleiða eftir að Cloud-
master-flugvélarnar yrðu teknar
í notkun við eina vikulega ferð
til Bretlands, þ. e. til Lundúna.
Öskir Loftleiða voru hins vegar
að fá tvær ferðir til London og
eina til Glasgow. Glasgow yrði
þó ekki endastöð, heldur aðeins
komið þar við á leið til Stavang-
er.
Bretar vildu ekki fallast á
þetta en buðu þá tvær vikulegar
ferðir til Bretlands, aðra til
Lundúna, hina til Glasgow. Ekki
náðist endanlegt samkomulag og
var frekari viðræðum frestað.
Óttast lágu fargjöldin
Fulltrúi brezku flugmálastjóm
Framh. á bls. 15
Námu-
s/ys
COALBROOK, Suður-Afríku, 22.
jan. (Reuter). — Björgunarlið
með gasgrímur barðist við það
í dag að grafa sig fram gegnura
grjótskriðu sem fyllt hafði
námugöng á fimmtudagskvöld og
innilokað rúmlega 400 námu-
menn 180 metrum undir yfir-
borði jarðar.
Margir björgunarmannanna
voru vonlitlir um árangur. Eina
þeirra sagði er hann kom upp
úr göngunum til að fá nýja súr-
efnishleðslu í öndunartæki þau
er björgunarmennirnir verða að
bera vegna gas-lofts: „Við verð-
um ef til vill að grafa míluleið
gegnum urðina .... Við vitum
að þetta er vonlaust." Niðri i
námugöngunum, þar sem björg-
unarliðið er að vinnu, gýs stund-
um upp baneitrað gasloft. Hefur
verið komið fyrir hundruðum
Framh. á bls. 15
Massu í stofufangelsi
PARÍS, 22. jan. — De Gaulle,
Frakklandsforseti, hélt í dag
fund með yfirforingja hersins í
Alsír og helztu ráðgjöfum í Alsír
málum. Massu, foringi fallhlífa-
liðsins í Alsír og yfirmaður hers-
ins í Algeirsborg, átti upphaflega
að sitja fundinn, en vegna ósam-
komulags við de Gaulle um
Alsírmálið hefur Massu verið
sviptur embætti og fregnir
herma, að hann sitji í stofufang-
elsi í París. — í yfirlýsingu, sem
gefin var út að fundinum lokn-
um, sagði m. a. að de Gaulle
hefði þegar markað stefnuna. —
Alsírbúar ættu að fá sjálfs-
ákvörðunarrétt um framtíðar-
stjórn landsins, franska stjórnin
svo og þingið hefði samþykkt
þessa stefnu. Hún yrði fram-
'kvæmd. — Þá sagði í yfirlýsing-
unni, að de Gaulle mundi fara
til Alsír hinn 5. febrúar næst-
komandi til að kynna sér ástand-
ið. Hann mundi hafa tal af hern-
aðarlegum og borgaralegum yfir-
völdum og reyna að gera sér
sem gleggsta mynd af afstöðu
ibúanna til "hinnar mörkuðu
stefnu hans í málefnum landsins.
Atlas er nákvœmari
— segir Bandaríkja-
maður
WASHINGTON og Moskvu, 22.
janúar — Formaður eldflauga-
nefndar bandaríska flughersins
lét svo um mælt í dag, að hægt
væri að skjóta bándarísku Atlas-
eldflauginni 10.000 km. vega-
lengd eða meira og hægt sé að
stjórna henni nákvæmar í mark
en rússnesku eldflauginni, sem
skotið var út á KyrraháfT
Rússneska eldflaugin er sögð
hafa farið 12.500 km. vegalengd.
— í Moskvu hefur mikið verið
rætt um „Kyrrahafs-skotið‘- og
eru’bollaleggingar um, að innan
tíðar verði komið upp rannsókn-
arstöðvum á tunglinu og Mars.
Einn fremsti sérfræðingur Rússa
á þessu sviði segir, að eldflaug
þessi hafi verið aflmeiri en sú,
sem skotið var til tunglsins. Hann
sagði að síðasta þrepið hefði ver-
ið tómt, en ef það yrði líka hlað-
ið orku væri hægt að skjóta
eldflauginni enn lengra. —
Rússnesku blöðin gátu hins veg-
j^r varla hinnar vel heppnuðu til-
rarrna Bandaríkjamanna, er þeir
skutu eldflaug með apa upp í há-
loftin og náðu honum aftur heil-
um á húfi.
Lúðvík játar
LÚÐVlK Jósepsson hefur nú
játað, að hann hafi með yf-
irlýsingu, er hann gaf fyrir
hönd vinstri stjórnarinnar við
síðustu Dagsbrúnarsamninga,
heimilað vinnuveitendum að
miða við hið hækkaða kaup-
gjald við ákvörðun verðlags.
I þessu fólst auðvitað það, að
kauphækkun sú, sem Dags-
brúnarmenn fengu var fyrir-
fram tekin af þeim me ð bak-
samningi Lúðvíks við vinnu-
veitendur.
Játning Lúðvíks birtist í
Þjóðviljanum í gær, en þar
segir, að yfirlýsingin hafi
verið
„um það eitt, að við á-
kvörðun á verðútreikn-
ingum hjá verðlagseftir-
litinu yrði að sjálfsögðu
miðað við hið nýumsamda
kaup“.
Þess skal einnig getið, að
Þjóðviljinn skýrði frá þættl
Lúðvíks í samningsgerðinni
24. sept. 1958, í frásögn af
Dagsbrúnarfundi, á þessa
leið:
„Eðvarð þakkaði í ræðu
sinni Lúðvík Jósepssyni,
sjávarútvegsmálaráð-
herra, SÉRSTAKLEGA
fyrir þann mikla þátt, sem
hann átti í, að svo hag-
kvæmir samningar náð-
ust“.
Þessar tilvitnanir sanna,
svo ekki verður um villzt, að
„kauphækkun“ sú, sem Dags-
brúnarmenn fengu í táð
vinstri stjórnarinnar, var
blekking ein og, að andstæð-
ingar kommúnista í Dagsbrún
hafa í einu og öllu farið með
rétt mál í gagnrýni sinni á
vinnubrögðum þeirra við
samningsgerðina.