Morgunblaðið - 23.01.1960, Blaðsíða 3
Laugardagur 23. jan. 1960
MORCUNBLAÐIÐ
3
20 —myboro
3o
4 o
5o
^Aurturallirm---|4£|^£20
3o
40
50
->-----1------1-----1-----— í>0m-
Risabrú yfir
Stórabelti
UNDANFARIN ellefu ár hef-
ur nefnð 25 danskra sérfræð-
inga unnið að því að rann-
saka möguleika á því að brúa
Stórabelti. Hefur þessi Stóra-
beltisnefnd nú skilað áliti
sínu, sem er gefið út í tveim
bindum. Þar reikna sérfræð-
ingarnir með því að brúin
verði fullbyggð árið 1980. Mið-
að við verðlag árið 1955 er
reiknað með að brúin kosti
um 1,300 milljónir danskra kr. j
Bifreiðaeign Dana
Hingað til hefur ekki þótt I
svara kostnaði að brúa Stóra-
belti. Til þess að brúin borgi
sig þarf ákveðinn bílafjölda á
dag að fara um hana. Bif-
reiðaeign Dana var um 502
þúsund um síðustu áramót, en
sérfræðingarnir búast við því
að árið 1980 verði bifreiða-
fjöldin norðinn 1150 þúsund,
og nægir það til að tryggja
brúnni tekjur til að standa
undir byggingarkostnaðinum.
En samtök bifireiðaeigenda í
Danmörku eru ekki sammála
nefndinni í þessu máli. Þau
álíta að bifreiðafjöldinn árið
1980 verði orðinn 1480 þúsund
og sé möguleiki fyrir því að
brúin geti talsvert fyrr svar-
að kostnaði.
15 kílómetra brú
Þegar vinna hefst við
brúnna, munu 5000 manns
starfa að byggingunni. Full-
gerð verður hún tæpir 15 km
á lengd, mesta brú veraldar.
Verður brúin á tveim hæðum.
A efri hæð verða fjórar ak-
reinar, tvær í hvora átt, þar
sem reiknað er með að 2500
bifreiðir geti ekið yfir á
klukkustund. Á neðri hæðinni
er gert ráð fyrir tveim járn-
brautum en á milli þeirra ak-
brautir fyrir reiðhjól, „skelli-
nöðrur‘‘ og mótorhjól.
Yfir alþjóðasiglingarleið
Þar sem brúin verður byggð
yfir alþjóðasiglingarleið, verð
ur hún að vera það hátt yfir
haffletinum að stærstu skip
veraldar komist undir hana.
Verða því hæstu stöplarnir
125 metra háir, en brúin sjálf
í um 70 metra hæð. Til sam-
anburðar má geta þess að
ráðhústurninn í Kaupmanna-
höfn er „aðeins“ 105 metrar,
en hæstu hús á íslandi, 12
hæða húsin í Reykjavík, eru
um 36—40 metrar.
JT.
Kasper, Jasper og
JÓnatan ~ ' Þjóöleikhúsinu
NÆSTKOMANDI miðvikudag
frumsýnir Þjóðleikhúsið Karde-
mommubæinn eftir Thorbjörn
Egner. Þetta er gamansöngleikur,
sem fyrst og fremst er ætlaöur
börnum, en sennilegt að fullorðn-
ir skemmti sér einnig engu minna
en börnin.
Þjóðleikhússtjóri Guðlaugur
Rósinkranz skýrði blaðamönnum
frá því á fundi er hann boðaði
til í gær að höfundur leiksins,
sem væri Norðmaður, hefði einn
ig samið lögin og ljóðin, gert
teikningar að búningum og að
tjöldum. Væri Égner mörgum
kunnur hér, til dæmis fyrir barna
söguna Karíus og Baktus, sem
gefin hefur verið út hér og flutt
í barnatíma útvarpsins, og einn-
ig fyrir þetta leikrit, sem flutt
var í framhaldssögu-formi í
barnatímanum,
★ Hugmyndin frá Sikiley.
Segja mætti að leikurinn gerð-
ist „í litlum bæ á bak við heim-
inn“, en höfundurinn fékk hug-
myndina að sögunni er hann
dvaldi um skeið á Sikiley, þar
sem fólkið var glatt, áhyggju-
laust og elskulegt.
Leikstjóri er Klemens Jónsson
og er hann enginn nýliði við
barnaleikrit, setti til dæmis í
fyrra upp hið vinsæla barnaleik-
rit Undraglerin. Klemens, sem
Viðstaddur var á fundi Þjóðleik-
hússtjóra, tók það fram að þótt
leikritið væri bæði fyndið og
fjörugt, væri það einnig tákn-
rænt og hefði boðskap að flytja.
Það sýndi að með vinsemd og
velvilja væri unnt að breyta
öllu til betri vegar.
A Hlutverkin
' Alls koma fram í leikritinu yf-
ir 40 manns, en helstu hlutverk
eru þessi: Ræningjarnir þrír,
Kasper, Jasper og Jónatan, sem
leiknir eru af Ævari Kvaran,
Baldvin Halldórssyni og Bessa
Bjarnasyni. Borgarstjórann, sem
jafnframt er lögreglustjóri og vill
ógjarnan vera að dæma fólk fyr-
ir smáyfirsjónir, leikur Róbert
Arnfinnsson. Soffía frænka,
tepruleg meykerling, sem vill að
allt fari siðsamlega fram í
Kardemommubæ, er leikin af
Emilíu Jónasdóttur. Svo er það
Tobbi gámli veðurfræðingur, sem
Jón Aðils leikur. Tobbi gamli
býr í háa turninum, en þaðan gáir
hann til veðurs og tilkynnir bæj
arbúum veðurbreytingar. En það
er mjög sjaldgjæft, því yfirleitt
er alltaf sólskin í Kardemommu-
bæ.
Ekki má gleyma dansfólkinu,
sem þarna kemur fram undir
stjórn Eriks Bidsted en hann kom
aftur til íslands um síðustu ára-
mót, eftir að hafa séð um dans-
ana i „My Fair Lady“ í Kaup-
mannahöfn. Hljómsveit Þjóðleiks
hússins leikur í þetta skipti und-
ir stjórn Carls Billich.
Þá koma þarna fram hundar
og kettir, asnar, úlfaldi og fleiri
skemmtiieg dýr.
Frú Hulda Valtýsdóttir þýddi
leikritið, en Kristján skáld frá
Djúpalæk ljóðin.
I 0: 0 *f 0 0 0 :0 0 0 0 0 0 0 0:0 0 0 0'
Tillaga um mæðra
heimili rædd
i bæjarstjórn
FUNDI sl. fimmtudag var
borin fram svohljóðandi til-
laga frá bæjarfulltrúum Al-
þýðubandalagsins:
„Bæjarstjórnin ályktar að fela
bæjarráði og borgarstjóra félags-
mála að hefja nú þegar nauðsyn-
legan undirbúning þess, að bær-
inn stofnsetji og starfræki mæðra
heknili, þar sem einstæðar mæð-
ur og aðrar konur, sem við erfið-
ar heimilisástæður búa, geti dval
Ur leikritinu.
izt nokkurn tíma, fyrir og eftir
barnsburð.“
Guðmundur Vigfússon mælti
fyrir tillögunni. Kvað hann mál
þetta ekki nýtt af nálinni, því
slíkt mæðraheimili hefði verið
starfrækt í Tjarnargötu 16 frá
1943 til 1950, en þá hefði starf-
ræksla þess fallið niður þar eð
forstöðukonan hefði verið öldruð
orðin og farin að heilsu. Þyrfti
ekki að lýsa því, hver nauðsyn
væri á slíku heimili hér í Reykja
vík, og hefði Bandalag kvenna í
borginni á flestum aðalfundum
sínum gert samþykktir í þessu
máli. Hefðu bæjarfulltrúar Al-
þýðubandal. því talið rétt að
hreyfa málinu og myndi bæjar-
s tjórnin ekki þurfa að deila um
nauðsyn þess.
Frú Auður Auðuns, borgar-
stjóri, vék í upphafi máls síns að
mæðraheimili því, er starfrækt
hefði verið í Tjarnargötu 16, er
Guðmundur Vigfússon hafði
rætt um. Kvað borgarstjóri þessu
heimili hafa verið ætlað að vera
athvarf fyrir ógiftar mæður
(einkum) fyrir og eftir barns-
burð. Hefði það verið stofnað
fyrir áeggjan ljósmæðrasamtak-
anna og fröken Þuríður heitin
Bárðardóttir verið einn aðal-
hvatamaður að því og veitt því
forstöðu fyrstu árin. Misskiln-
ings hefði gætt hjá Guðmundi
Vigfússyni, er hann hefði talið
ástæðu fyrir lokun mæðraheim-
ilisins þá, að forstöðukonan hefði
verið öldruð orðin og heilsulaus.
Ástæðan fyrir því að heimilið
var lagt niður, hélt borgarstjóri
áfram, var sú, að aðsókn var svo
lítil og stundum dvaldi þar ekki
nema ein kona. Hinsvegar þurfti
Og aðstæður a
um töluverðan
að ræða. —
að hafa þar starfsfólk til staðar
allar, og því
hallarekstur
Má leiða
ýmsum getum að því, hvers
vegna aðsókn minnkaði svo að
heimilinu. Mun það að nokkru
leyti hafa stafað að því, að nýja
fæðingardeildin hafði þá fyrir
nokkru tekið til starfa og stór-
bætt aðstöðu fæðandi kvenna.
Gott samstarf var ætíð milli
gömlu fæðingardeildarinnar og
mæðraheimilisins, er gerði það
að verkum, að konur, sem komn-
ar voru inn á fæðingarheimilið
vorU öruggar um að fæða bam
sitt annað hvort þar eða á fæð-
Ingardeildinni, sem á þessum ár-
um þurfti að vísa fjölda kvenna
frá.
Þá vék borgarstjóri að tillög-
unni, er fjallaði um, að hafinn
yrði undirbúningur að stofnun
slíks mæðraheimilis á ný, og
kvaðst af fenginni reynslu hika
við að slá því föstu að sett yrði
á fót mæðraheimili. Að sjálf-
sögðu væri erfitt að gera sér
grein fyrir aðsókn að slíku heim-
ili og eftirspurn eftir dvöl, en.
um þetta atriði mundi þó mega
fá nokkrar upplýsingar hjá
mæðraverndinni, er hefði sam-
band við svo til allar barnshaf-
andi konur í bænum.
Kvaðst borgarstjóri telja rétt
að athugað yrði gegnum mæðra
verndina, hvort eftirspurn væri
líkleg eftir dvöl á slíku mæðra
heimili og gæti slík rannsókn al-
tént orðið vísbending. Eins og
Guðmundur Vigfússon hefði tek-
ið fram, þekktu flestir erfiða
aðstöðu margra kvenna, kring-
um barnsburð, en þeirri stað-
reynd mætti ekki heldur gleyma
hve lítil aðsókn var orðin að
mæðraheimilinu. Með tilvísun til
iramansagðs, kvaðst borgarstjóri
vilja leggja til að tillögu Alþýðu
bandalagsmanna yrði vísað til
bæjarráðs.
Nokkrir fleiri tóku til máls,
þar á meðal frú Valborg Bents-
dóttir, en að umræðum loknum
var tillaga borgarstjóra félags-
mála samþykkt og málinu vísað
til bæjarráðs og borgarstjóra.