Morgunblaðið - 11.02.1960, Blaðsíða 13
Fímmtudagfur 11. febrúar 1960
M o n c rnv n r a Ð1Ð
13
Yfirlit
um bótaupphæðir nú og samkvæmt nýjum lögum.
Núgildandi lög
Ný lög
B.
C.
D.
1. verðl.sv. 2. verffl.sv. 1. verðl.sv. 2. verffl.sv.
. Fullur elli- og örorkulíeyrir: 1. Hjón, þegar bæði fá lífeyri kr. 15.927,26 kr. 11.945,45 kr. 25.920,00 kr. 19.440,00
2. Einstaklingar . Fjölskyldubætur: — 9.954,54 — 7.465,90 — 14.400,00 — 10.800,00
1. Með 3. barni 2. Með hverju barni umfram — 1.165,50 — 874,13
3 í fjölskyldu 3. Með hverju barni — 2.331,00 — 1.748,25 _ 2.600,00 ___ 2.600,00
. Fullur barnalífeyrir . Mæðralaun: — 5.104,89 — 3.828,67 — 7.200,00 — 5.400,00
1. Með einu barni — 1.400,00 — 1.050,00
2. Með tveim börnum — 3.318,18 — 2.488,63 — 7.200,00 — 5.400,00
3. Með þrem börnum — 6.636,36 — 4.977,27 — 14.400,00 — 10.800,00
4. Með fjórum börnum eða fl. — 9.954,54 — 7.465,90 — 14.400,00 — 10.800,00
Fæðingarstyrkur Ekkjubætur við dauðsfall — 1.748.25 1.748,25 — 2.160,00 — 2.160,00
maka: 1. Ef ekkja hefur ekki barn
innan 16 ára aldurs á fram- færi, 3. mán. bætur, pr. mán. 1.165,50 — 1.165,50 . - 1.440,00 1.440,00
2. Ef ekkja hefur barn á fram-
færi, greiðast jafnháar bæt- ur fyrir 3 mán. og að auki 874,13 874,13 1.080,00 1.080,00
. Slysabætur: 1. Dagpeningar:
Kvæntir karlar og giftar konur, pr. dag 47,80 — 68,00
Einstaklingar, pr. dag .... Fyrir börn á framfæri allt 41,35 60,00
að þremur, fyrir hvert barn á dag — 6,45 — 8,00
2. Eingreiðslur v/dauðaslysa: 90.000,00
Ekkja eða ekkill Barn eða systkini eldri en 16 ára á framfæri vegna ör- 19.143,34
orku svo og foreldri — 6.381,11 til — 19.143,34 — 20.000,00 til — 60.000,00
hvert hvert
3. Viðbótargreiðslur, ef hinn
látni var lögsk. sjómaður: Ekkja eða ekill Barn, systkini éða foreldri, kr. 67.987,50
sbr. 2. lið — 12.862,50 til — 38.587,50
Lágmarksbætur samkv. 2.
hvert
og 3. eftir
nýju lögunum verða kr. 30.000,00.
— Vibreisnin
i framkvæmd
Fram. af bls. 1.
fyrsta verðlagssvæði, en kr.
2.622,38 á ári á 2. verðlags-
svæði.
Hækkun mæðralauna
Mæðralaun, sem greidd eru
ekkjum, ógiftum mæðrum og
fráskildum konum, verða greidd
móður með einu barni yngra en
16 ára, og full mæðralaun verða
greidd móður með þrem börnum
eða fleirum. Nú eru mæðralaun
ekki greidd móður með einu
barni, en fyrst þegar einstæð
móðir á 2 börn, og full mæðra-
Jaun eru ekki greidd nú fyrr en
börnin eru fjögur eða fleiri. —
Mæðralaun til móður með fjögur
börn eru t.d. nú kr. 9.954,54 á 1.
verðlagssvæði, en verða krónur
14.400,00 á 1. verðlagssvæði til
móður með þrjú börn eða fleiri.
Bætur til einstæðrar móður með
þrjú börn, mæðralaun og barna-
lífeyrir samanlagt er .t.d. nú kr.
21.951,03 á ári á 1. verðlagssvæði,
en verða kr. 36.000,00 á ári á 1.
verðlagssvæði. Tilsvarandi hækk
un verður á mæðralaunum á 2.
verðlagssvæði.
Elli- og örorkulífeyrir
stóraukinn
Aðrar bætur lífeyristrygg-
inganna, svo sem ellilífeyrir,
barnalífcyrir, fæðingarstyrk-
ur, ekkjubætur og ekkjulífeyr
ir, hækka verulega. Nú er t.d.
elli- og örorkulífeyrir til hjóna
kr. 15.927,26 á ári á 1. verð-
lagssvæði, en verður krónur
25.920,00 árlega, eða um 62,8%
hækkun, en einstaklingslífeyr-
ir er nú á 1. verðlagssvæði
kr. 9.954,54 á ári, en verður
kr. 14.400,00 árlega, eða hækk-
ar um ca. 44%.
Barnalífeyrir hækkar um ca.
43% eða úr kr. 5.104,89 í kr.
7.200,00 miðað við 1. verðlags-
svæði. Fæðingarstyrkur hækkar
um ca. 25%, úr kr. 1.748,25 í kr.
2.160,00, eins á báðum verðlags-
svæðum. Svipuð hækkun verður
á þriggja mánaða og níu mánaða
bótum til ekkju, samkv. 20. gr.
laganna. Ekkjulífeyrir miðast við
elli- og örorkulífeyri og hækk-
ar í sama hlutfalli.
Greiðast að fullu úr
rikissjoði
Þá er rétt að geta þess, að
fjölskyldubætur eiga nú að greið-
ast að fullu úr ríkissjóði sem og
verulegur hluti af þeirri al-
mennu hækkun bótanna, sem hér
var vikið að. Að öðru leyti skipt-
ast byrðarnar á ríkissjóð, hina
tryggðu, atvinnúrekendur og
sveitarsjóði í sömu hlutföllum og
verið hafa, en hlutfallstölurnar
raskast þó nokkuð vegna þess,
að ríkissjóður tekur alveg á sig
verulegan hluta hækkunarinnar
eins og áður greinir.
Hækkun á slysabótum
Loks er rétt að geta hér um
hækkun, sem verður á slysabót-
um:
1. Dagpeningar hækka úr kr.
47.80 á dag í kr. 68,00 fyrir
kvænta karla og giftar kon-
ur, úr kr. 41,35 á dag í kr.
60,00 fyrir einstaklinga og
úr kr. 6,45 á dag í kr. 8,00
fyrir hvert barn á framfæri
allt að þremur.
2. Dánarbætur til ekkju eða
ekkils verða eins fyrir alla,
kr. 90.000,00. Nú eru almenn
ar dánarbætur kr. 19.143,34,
nema fyrir lögskráða sjó-
menn. Dánarbætur vegna
þeirra eru nú kr. 87.130,84.
Aðrar dánarbætur verða
hækkaðar til samræmis við
þessa breytingu og enn frem
ur samræmdar hækkun
þeirri, sem verður á bótum
lífeyristrygginganna.
Tekjuskattur afnuminn
á almennum
launatekjum
Þegar núverandi ríkisstjórn
var mynduð, lýsti hún yfir því,
að hún mundi beita sér fyrir af-
námi tekjuskatts á almennum
launatekjum. Til þess, meðal
annars, að staðið verði við þessa
4. þ. m. lézt að heimili sínu
Góustöðum í Skutulsfirði Sveinn
Guðmundsson frá Hafrafelli. —
Sveinn var fæddur að Hafrafelli
27./4. 1887 og var því 73 ára
gamall.
Sveinn ólst upp hjá foreldrum
sínum, þeim Guðmundi Helga
Oddssyni og Ólöfu Sveinsdóttur
að Hafrafelli. Eftir lát Guðmund-
ar, 1. sept. 1907, var Sveinn með
móður sinni, er hélt áfram búi að
Hafrafelli. 21. sept. 1912 kvæntist
Sveinn eftirlifandi konu sinni,
Guðríði Júdít I _lúsdóttur og
skömmu síðar keyptu þau hús-
mannsbýlið Góustaði. Fluttu
þangað snemma árs 1913 og hafa
búið þar alla tíð síðan.
Þau Guðríður og Sveinn eign-
uðust átta syni, en tveir þeirra
eru látnir. Bræðurnir sem lifa,
eru þessir:
Guðmundur, netjagerðarmeist-
ari á ísafirði. Kvæntur Bjarneyju
Ólafsdóttur. Vilhjálmur Jó:i, bif
reiðaviðgerðamaður í Hafnar-
firði. Kvæntur Aldísi Pétursdótt-
ur. Sigurður Guömundur, ýtu-
stjóri á ísafirði. Kvæntur Gerði
Pétursdóttur. Gunnar kaupfélags
stjóri í Keflavík. Kvæntur Fjólu
Guðrúnu Sigurbjörnsdóttur.
Ólafur læknúr. Kvæntur Ástu
Karlsdóttur. Þorsteinn kaupfé-
lagsstjóri í Djúpavogi. Kvæntur
Sigurbjörgu Ástu Magnúsdóttur.
Sveinn Guðmundsson var jöfn
um höndum bóndi og sjómaður
yfirlýsingu, munu eftirfarandi
tillögur verða lagðar fyrir Al-
þingi, er nú situr:
Skattfrjálsar tekjur
Meðal-launatekjur almennings
munu nú vera 60—70 þús. kr. á
ári. Skattstigi sá, sem nú er í
gildi, leggst stighækkandi á all-
ar tekjur skattgreiðanda, að frá-
dregnum svokölluðum persónu-
og fórst hvorttveggja vel. Hann
var lipur verkamaður, þolinn seig
ur og úrræðagóður. Að vetrinum
vann Sveinn allt frá æsku við
bætingu og uppsetningu á síldar-
nótum og netjum. Vann hann
slíkt mikið í ákvæðisvinnu og
naut þá dugnaðar síns og gat hag
að vinnunni að vild. Með því að
nota hverja stund sem bezt, tókst
Sveini með frábæru samstarfi
konu sinnar, að koma sonahópn-
um vel upp og vera jafnan
fremur veitandi en þurfandi. Það
var mikið dagsverk, sem svo vel
tókst, að fáir áttu slíku barna-
láni að fagna sem þau Sveinn og
Guðríður, þar sem var virðing og
ást á báðar hliðar, og samskipti
foreldra og barna til fyrirmynd-
ar.
Sveinn Guðmundsson var einn
þeirra, sem fjölga sólskinsblett-
um á vegferð sinni. Jafnan glað-
ur og reifur. Oftast með bros og
gamanyrði á vör; greiðvikinn og
góðviljasamur. Prúður og reifur
jafnan og kom öllum 1 gott skap.
Þau hjón Sveinn og Guðríður
voru jafnan rausnarhjón svo af
bar, og heimilið myndarheimili.
Jarðarför Sveins fer fram í dag
frá Góustöðum. Vinir hans og
kunningjar senda eftirlifandi ást-
vinum samúðarkveðjur og þakka
vináttu og ástúð 'Sveins og konu
hans og þakka hið mikla lífs-
starf þeirra hjóna, sem unnið var
í ást og sameiningu.
Arngr. Fr. Bjarnason.
frádrætti, sem er nú kr. 7.700 fyr-
ir einstaklinga, kr. 15.400,00 fyr-
ir hjón og kr. 5.300,00 fyrir hvert
barn.
Samkvæmt hinum nýju til-
Iögum munu skattgreiðendum
ákveðnar skattfrjálsar tekjur,
sem eru undir kr. 50.000,00
fyrir einstaklinga, undir kr.
70.000,00 fyrir hjón, sem skatt-
lögð eru sameiginlega, og fyr-
ir hjón, sem telja fram sitt i
hvoru lagi, undir kr. 35.000,00
hjá hvoru. J fnframt fellur
niður persónufrádrátturinn
fyrir einstaklinga og hjón. —
Hins vegar hækkar frádráttur
vegna skylduómaga um nær
helming og verður krónur
10.000,00.
Stórfelld skattalækkun
Við ákvörðun á skattfrjálsum
tekjum þótti sjálfsagt að taka
verulegt tillit til fjölskyldufram-
færis. Með tilliti til þess þótti ekki
fært að afnema með öllu tekju-
skatt af einstaklingum með
hærri tekjur en 50 þús. kr.
Skattfrjálsar tekjur hjóna
verða 70 þús. kr., sem svo hækka
um 10 þús. kr. fyrir hvert barn.
Þannig eru skattfrjálsar tekjur
hjóna með tvö börn 90 þús. kr.
og hjón með fimm börn 120 þús.
kr. o. s. frv.
Hér er um að ræða mestu
lækkun, sem gerð hefur veri#
á tekjuskatti hér á landi, sem
sést bezt á því, að tala skatt-
þegna, sem greiddu tekjuskatt
1959, var yfir 63000. En eftir
að þessi breyting tekur gildi,
er talið, að þeir verði ekki
fleiri en 15000 á öllu landinu,
sem greiða tekjuskatt. Álagð-
ur tekjuskattur 1959 á öllu
landinu var 169 millj. kr. Þar
af var tekjuskattur einstakl-
inga 139.7 millj. kr., sem eftir
breytinguna lækkar í 22.5
millj. kr.
Frádráttuir vegna
stofnunar heimilis
hefur undanfarið verið tvöfald-
ur persónufrádráttur, eða krónur
15.400,00. Þessi frádráttur mun
nú hækkaður upp í kr. 20.000,00.
Placentubex
lætur daum yðar
um endurnæringu
húðarinnac rætast
Uppfinning sem fer sigurför um heiminn
PlaeentuUex
Eyðir hrukkum og misfellum í húðinni
Vitaminkremið SEVILAIM
er sérstaklega viðurkennd húðnæring.
Kaupið túbu af Placentubex og
Vitaminkreminu Sevilan
strax í dag.
Einkaumboð:
IILU
Bankastiræti 7
Sveinn Guðmundsson
bóndi á Góustöðum