Morgunblaðið - 12.04.1960, Blaðsíða 6

6
MORCVTSBLAÐIÐ
Þrlðjudagur 12. apríl 1960
Hörð orðaskipti
út af tillogu Kanada og Bandaríkjanna
Tvö lönd gerast meðflytjendur Asíu-
og Afríkuríkjanna
Siðasltðinn sunnudag var starfsfraeðsludagur á Akureyri með
líku sniði og fyrir skömmu var í Reykjavík. Kom þar margt
ungmenna, til að leyta sér upplýsinga um ýmisleg störf. —
Hér sést Steindór Steindórsson, menntakólakennari, ræða við
unga pilta um náttúruvísindi og í baksýn Ragnar Steinbergs-
son — upplýsingar um lögfræði.
Genf, 11. apríl.
Frá fréttaritara, Mbl.,
Þorsteini Thorarensen.
I MORGUN var borin fram
endurskoðuð útgáfa af til-
lögu hinna 16 Afríku- og
Arabaríkja — og bættust þá
í hópinn tvær þjóðir sem
flytjendur tillögunnar, Mexí-
kó og Venezúela. — Efnis-
lega er tillagan alveg hin
sama og áður, aðeins gerðar
allmargar breytingar á orða-
lagi. — John Hare, fiskimála-
ráðherra Breta, hélt ræðu á
árdegisfundinum, og er sagt
frá henni á öðrum stað.
★ Tvær ályktunartillögur
Á föstudaginn báru Kúba og
Perú fram ályktunartillögur varð
andi forgangsrétt strandríkis á
miðum sínum, þegar það er mjög
háð fiskveiðum. — Tillaga Perú
er svohljóðandi:
Ráðstefnan ályktar, að þegar
fiskveiðar eru svo nátengdar lífs-
afkomu og efnahag þjóðar, að
hægt sé að segja að hún sé að
mestu háð nýtingu lífrænna auð-
linda hafsins, og þetta stafar af
sérstökum aðstæðum í hafinu,
sem unnt er að sýna fram á vís-
indalega, þá má umrætt land
vegna hinna algerlega sérstöku
aðstæðna ákveða á eigin spýtur
víðáttu þess svæðis, þar sem það
beitir friðunar- og eftirlitsað-
gerðum við fiskveiðar. Þó skal
fullnægja eftirfarandi skilyrðum:
1) Ríkið leggi fram vísindaleg
sönnunargögn fyrir því, að hin-
ar sérstöku aðstæður séu fyrir
hendi, með tæknilegum, land-
fræðilegum, líffræðilegum og
efnahagslegum rannsóknum, sem
undirbúnar séu með þátttöku sér-
stofnana Sameinuðu þjóðanna. —
2) Að erlendum fiskimönnum,
sem eftirltinu hlíta, sé gert jafnt
rmdir höfði. — 3) Að í aðgerð-
unum felist ekkert, sem haft get-
ur áhrif á siglingar kaupskipa
eða flugferðir.
Ályktunartillaga Kúbu er þess
efnis, að bætt verði við samning
frá síðustu ráðstefnu um fisk-
veiðar og friðun lífrænna auð-
linda hafsins svohljóðandi grein:
— Ef nauðsynlegt er að takmarka
veiði fiskstofns eða stofna til þess
að ná hagkvæmari heildarveiði,
skal leggja höfuðáherzlu á sér-
stakar þarfir og hagsmuni strand-
Verðlauna-
afhending á frí-
merkjasýningu
ÞAÐ var ranghermt við opnun
sýningar unglinga á frímerkjum
og Ijósmyndum sl. föstudag, að
verðlaunaafhending færi fram
sunnudaginn 10. þ.m.
Akveðið hafði verið, að athöfn
þessi skyldi fram fara fyrsta
sunnudag eftir páska, þ.e. 24.
þ.m., en þess má geta, að verð-
laun þau er Morgunblaðið gaf
fyrir bezta ísl. frímerkjasafnið á
þessari sýningu, hlaut Matthías
H. Matthíasson, Miklubraut 90,
sem er 13 ára að aldri, sonur
Matthíasar Hreiðarssonar tann-
lækms. Þá hlaut Sveinn Gunnars
son, Laugaveg 37B 1. verðlaun
fyrir bezta erlenda safnið og 1.
verðlaun fyrir „motiv“ safn
hlaut Kári Jónsson, Efstasundi
83.
ríkis, þegar um er að ræða frið-
un og nýtingu umrædda auöiinda.
★ Deilur
Á síðdegisfundi kom til harðra
orðaskipta milli Garciarobles frá
Mexíkó, Drew frá Kanada og
Dean, bandaríska fulltrúans. —
Mexíkaninn sagði það rangt hjá
hinum að skora á 12 mílna ríkin
að koma til móts við þá, því að
sannast sagna hefðu Bandarík-
in og Kanada aðeins samið sín
á mijii, en ekki tekið minnsta til-
lit til ijefndra ríkja. — Hann furð
aði sig á breyttri aðstöðu Kanada,
sem hefði áður barizt af hörku
gegn „sögurétti', en nú fallizt á,
að hann skyldi gilda 10 ár.
Drew svaraði, að hann hefði
ekki komið til ráðstefnunnar til
þess að standa staður í sömu spor
um, heldur til að finna sameig-
inlega grundvöll til samkomu-
lags. Ég tel, sagði hann, að hver
einasti fulltrúi sé skuldbundinn
til að reyna til hins ýtrasta að
ná samkomulagi. Mótmælti hann
ummælum Mexíkanans, að ekki
hefði verið rætt við 12 mílna
ríkin. — Við höfum verið að
reyna þetta síðustu tvö ár úti
um allan heim, sagði Drew.
★ Enn um fórn
John Hare, fiskimálaráðherra
Breta, lýsti því á blaðamanna-
fundi síðdegis, hve sameiginlega
tillagan (bandarísk-kanadiska),
fæli í sér mikla fórn af hálfu
Breta — þeir misstu strax miðin
að 6 mílum — og út að 12 míl-
um eftir 10 ár. Þetta væri af-
skaplegt áfall fyrir brezkan út-
veg og því hefðu Bretar verið
tregir að fallast á þessa tillögu
— en þeir vildu gera allt til að
vinna að samkomulagi. — Kvaðst
hann telja, að þessar aðgerðir
hlytu að valda hækkandi fisk-
verði, m. a. vegna stórfelldrar
• Ferðatíminn hefst
með páskum
Ferðatímir.n hér á landi
hefst venjulega með páskun-
um, er víst óhætt að segja,
þó sl. vetur hafi verið svo
mildur, að ferðahópum hefur
jafnvel verið fært inn á há-
lendið. En um páskana aug-
lýsa ferðaskrifstofur og ferða.
félög sínar fyrstu ferðir og öll-
um fjallaskálum og fjallakof-
um er löngu ráðstafað til ferða
hópa eða meðlima þess félags,
sem skálann á.
Vinsælasti staðurinn innan-
lands í þetta sinn ætlar að
verða Öræfin. Þrjár ferðaskrif
stofur auglýsa ferðir þangað,
fjallabílstjórarnir Guðmundur
Jónasson og Páll Arason, og
ferðaskrifstofa Úlfars Jacob-
sens. Reykvíkingar munu sem
sagt fjölmenna í þessa fögru
sveit.
Ferðafélag fslands snýr baki
við byggð og ráðgerir þrjár
ferðir inn á hálendið, í Land-
mannalaugar, Þórsmörk og að
Hvítárvatni, enda góðir skálar
á öllum stöðum. Ferðaskrif-
stofan ráðgerir einnig páska-
ferðir og sjálfsagt fleiri aðilar,
sem Velvakanda er ekki kunn
ugt um.
Hin milda veðrátta í vetur
er þrátt fyrir allt ekki sem
fjárfestingar í sambandi við
breyttar veiðiaðferðir.
Er hann var spurður, hvort
hann teldi, að 12 mílna ríkin
kynnu að gefa eitthvað eftir,
kvaðst hann ekki vita það, en
hann vonaði, að þau viður-
kenndu, hve langt væri gengið
til móts við þau. Ekki vildi hann
heldur segja neitt um það, hvort
líkur væru til, að einhver af 12
mílna ríkjunum kynnu að breyta
afstöðu sinni. — Hann var og
spurður, hvort hugsanlegt væri,
að Bretar gæfu enn meira eftir,
ef upphaflega kanadiska tillagan
væri tekinn upp að nýju. Kvaðst
hann ekki vilja svara því, nema
hvað hann teldi, að sú tillaga
ætti minna fylgi en málamiðlun-
artillagan. Er gengið var á hann,
hvorf Bretar mundu þá ófáan-
legir að gefa meira eftir, sagði
hann ekki svara því, en sagði,
að næðist enginn árangur á ráð-
stefnunni, myndi öngþveiti vrða
ríkjandi á höfunum — og myndu
Frh. af bls. 1.
ystu SjálfstæSismanna, hefur
markað framtíðarstefnuna, sem
er byggð á hinum gömlu hug-
sjónamálum um athafnafrelsi
einstaklinganna. Mjög mikilvæg
og ánægjuleg hugarfarsbreyting
hefur orðið hjá Alþýðuflokknum
varðandi afstöðuna til viðskipta-
málanna, sem hefur gert mögu-
lega myndun núverandi ríkis-
stjórnar, með jafn frjálslyndri
stefnuskrá og raun ber vitni. En
sú skoðun er nú orðin ríkjandi
í öllum hinum vestræna heimi, að
frjálsir viðskiptahættir og at-
hafnafrelsi, séu nauðsynleg und
irstaða bættra lífskjara.
Segja má að allir helztu sér-
fræðingar þjóðarinnar í efnahags
málunum styðji stefnu rikis-
stjórnarinnar. Og hin almenna
hugarfarsbreyting varðandi at-
hafnafrelsi ætti að tryggja, að
hentugust fyrir páskaferða-
langana, sem ætla í fjarlægu
skálana inni á öræfunum, því
nú er víða jarðvegur blautur
og of linur fyrir farartæki, og
ferðalangarnir sökkva í leðj-
una á göngunni, í stað þess
að renna á skíðum með far-
angurinn á sleða, eins og oft
/ *
áður á þessum tíma árs. Ég
veit t. d. um hóp, sem ætlar
í skála í Tindafjöllum og ráð-
gerir að ganga og flytja far-
angur á traktor. En nú hefur
aftur snjóað dálítið, svo
e. t. v. rætist úr fyrir þeim,
sem helzt vilja eyða páskun-
um á skíðum.
Vonandi verður veður hag-
stætt á þessum páskum. Flest-
ir þeir, sem hafa yndi af úti-
veru, eiga minningar um ynd-
islegar páskaferðir í glamp-
þá Bretar áfram halda fast við
3 mílna landhelgi.
★
Spurður um þaS, hvort Bretar
inyndu þá aftur senda herskip á
íslandsmið, sagðist hann ekki
vilja svara nú, en mundi fúslega
gera það, er þar að kæmi.
þetta verði stefna framtíðarinn-
ar.
Innflutningurinn
Frummælandi kvað blöðin
hafa í aðalatriðum gert grein
fyrir innflutningsmálunum, eins
og þau eiga að verða. Meginhluti
innflutningsins mun falla undir
almennan frílista, en sumar vöru
tegundir á þó að kaupa frá Aust
ur-Evrópulöndunum. Sá inn-
flutningur verður þó á engan
hátt bundinn, þannig að raun-
verulegum innflutningshömlum
verður aðeins haldið á 10—15%
innflutningsins, meðan þörf er
talin á. Innflutningsskrifstofan
verður lögð niður og menn geta
snúið sér beint til bankanna til
að tryggja sér gjaldeyri fyrir
innflutningi.
Yfirdráttarlánin, sem samið
hefur verið um, munu tryggja að
gjaldeyrir verður fyrir hendi,
andi sólskini, sem endurkast-
ast frá mjallhvitum si.jónum,
er maður rennur yfir hasigi á
skíðum. Hinir dagarnir, sem
eytt var í rigningu og drunga
inm í skálunum, eru gleymd-
ir.
• Fljúga suður
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm*
á bóginn
Sumir hugsa þó ekki um
snjó og vilja ekki eiga undir
misjafnri veðráttu, þegar þeir
undirbúa páskaferð sína, held-
ur tryggja sér sólskin og hita
og framandi landslag með því
að fljúga suður á bóginn, til
Spánar. Tvær leiguflugvélar
fara héðan með ferðahópa til
eyjarinnar Mallorca.
Upp úr páskum fer fólk að
hugsa fyrir og undirbúa sum-
arleyfin sín. Ferðir til útlanda
verða í ár að sjálfsögðu mikl-
um mun dýrari en verið hefur,
sem hlýtur að beina ferða-
fólkinu meira í innanlands-
ferðir. Einhverjir láta sig þó
hafa hækkað verðlag og skoða
sig um í heiminum, þrátt fyrir
allt.
Innlendar og erlendar ferða
skrifstofur eru nú að undir-
búa ferðir sínar. Dönsku ferða
skrifstofurnar hafa ýmis ný-
mæli á prjónunum fyrir utan
hinar venjulegu og mjög svo
enda koma þau núna í staðinn
fyrir gjaldeyrisvarasjóð, sem
þjóðin hefur lengi þarfnast svo
mjög. Hinar víðtæku efnahags-
málaráðstafanir eiga svo að
tryggja, að yfirdráttarlánin verði
ekki notuð sem eyðslueyrir.
Fjárfesting gefin frjáls .
Nú eiga menn ekki að þurfa
lengur að leita til opinberra
nefnda vegna fjárfestingar, enda
á efnahagskerfið að geta stjóm-
að sér sjálft. Hið opinbera mun
aðeins hafa yfirsýn yf.r gang
málanna og beita áhrifum sínum
•með ráðstöfunum peningamál-
anna og öðru slíku.
Um verðlagseftirlitið er það að
segja, að þó að frjálst verðlag sé
takmarkað, þá varð það að ráði
að halda verðlagseftirlitinu á
þessu stigi málsins. En menn
ættu að hafa þá staðreynd í
huga að verðlagseftirlit hefur
oft orðið til þess að halda verð-
lagi uppi og jafnframt orðið til
að brengla hið eðlilega verð-
myndunarkerfi.
Sjálfstæðismenn tengja mikl-
ar vonir við hina nýju skipan
mála, sagði Jóhann Hafstein að
lokum. Og það mun sannast að
.um geysilegt framfaraspor er að
ræða, þegar allir kostir við-
skiptafrelsisins hafa komið í
ljós.
vinsælu ferðir til ftalíu, Frakk
lands, Sviss, Alpafjalla, Grikk
lands o. s. frv. Helztu nýj-
ungar hjá þeim eru ferðir til
Austur-Evrópulandanna sem
nú eru að opna rifur á járn-
tjöld sín, þó ferðafólk sé ekki
jafnfrjálst ferða sinna um
löndin, eins og í Vestur-Ev-
rópu. Danir ráðgera t. d. 5000
km langa hringferð í áætlun-
arvögnum um Kaupmanna-
höfn, Stokkhólm, Helsinki,
Leningrad, Smolensk, Varsjá,
Berlín og svo til Kaupmanna-
hafnar, allt á 18 dögum.
9 Nýtt ferðamanna-
land
Alveg nýtt ferðamannaland
og það ekki langt frá íslandi,
er að opnast — Grænland. —
Ungur Grænlendingur, Lars
Lynge, sonur Aage Lynge
þingmanns, sem fórst með
Hans Hedtoft, hefur stofnað
ferðaskrifstofuna „Green-
land Safari" ,auk þess sem
hann rekur rekur hótel Arc-
tic í Narsassuak. Hann undir-
býr nú sex Grænlandsferðir í
sumar með 60 ferðamenn í
hverri, auk þess sem hann
hefur ráðagerðir um að flytja
Grænlendingana í frí til Dan-
merkur um leið. Fréttir herma
að ferðahóparnir muni fljúga
um Reykjavík, en sjálfsagt
verður of fullt til að bæta ís-
lenzku ferðafólki í hópinn.
Það væri þó óneitanlega
skemmtilegt.
skrifar úr
daglegq lifínu

— Tímamót