Morgunblaðið - 22.07.1960, Qupperneq 8
8
MORGUNBlAÐIÐ
r
Föstudagur 22. júlí 1960
Fögnuður í ferðabíl
og kajak
Eskimóinn fær sér smáhvíld l
á bakkanum meðan hann
skimar fránum augum éftir
nýrri bráð.
hrá meðan hún er volg. Það
bykir Eskimóunum hið mesta
hnossgæti.
★
Þegar líða tekur á sumar-
ið og sólin hefur brætt ísinn
við ströndina, skipta Eskimó-
arnir á hundasleðum og kajök-
unum. Og enn skjóta þeir seli.
— Bráðin er dregin í land en
síðan veitir veiðimaðurinn sér
þarm munað að fá sér örlitla í
hvild í landi, meðan hann t
skimar fránum augum eftir /
nýjum selskolli. 1
Eskimóinn útbýr ný
aktygi á hundinn sinn og
beitir við það tönnunum og
litium hníf.
FAIR Islendingar munu hafa
verið jafn snemma á stjái á þjóð
hátíðardaginn sem við íslend-
ingar í Miinchen. Um kl. 6.00 um
morguninn voru flestir okkar
saman komnir, stignir inn í
ferðabíl og biðu aðeins eftir
nokkrum samlöndum, sem veitzt
íhafði þyngra að rífa sig upp úr
mjúku rúminu, og síðan skyldi
stormað sem leið lá upp á hæsta
fjall austurrísku Alpanna, Gross
glockner, og virt fyrir sér fjalla-
sýnin og fagrar sveitir. Undir-
ritaður var einn hinna síðrisulli.
Er hann loks mætti, var tekið á
móti hoRum með tilhlýðilegum
umferðin nú ört vaxardi, því
að 17. júní er einnig haldinn há-
tíðlegur í Vestur-Þýzkalandi, þá
er dagur hinnar þýzku einingar,
og notaði því hvef, sem vettlingi
gat valdið, góða veðrið og bíl,
skellinöðru eða jafnvel reiðhjól
fjölskyldunnar, ef svo bar undir,
til þess að bregða sér út úr bæn-
um.
★
Þegar við vorum komin inn á
Grossglocknerveginn, fékk því
ferðalagið á sig hálfgerða jarð-
arfararmynd, hvað ytri aðstæður
snerti. Ein stór bílaöð fikraði sig
upp eftir veginum, og það var
fyrr orðinn ræðismaður en hann
setti sig í samband við íslend-
ingafélagið í Múnchen og kallaði
til sín nokka stjórnarmeðlimi til
skrafs og ráðagerða um það,
hvað gera mætti fyrir íslendinga
nær og fjær. Hann vildi drífa í
því að gera ísland að ferða-
mannalandi, — það væri ekki á
hverju strái, sem finna mætti
hveri, eldfjöll og norðurljós „á
einu bretti“. Frúin fór þegar að
bjástra við að- læra íslenzku og
fyrr en varði var komið þetta
virðulega skilti á æðismannsbú-
staðinn með íslenzka skjaldar-
merkinu: Islandisches Konsulat.
Þar geta íslendingar Komið á
nóttu og degi og sagt: Ég er fs-
lendingur. Það þýðir svo mikið
sem civis Romanus sum til
forna, allar dyr á því húsi
standa þá þegar opnar Fái ein-
hver skyndilega löngun til þess
að tefla eina skák, þá er bara að
■hringja í herra Bossert, sem er
ávallt eiðubúinn, geti hann kom
ið því við, því að hann er mikill
á'hugamaður um þá íþrótt, hefur
teflt á móti hjá okkur fslend-
ingum og gefið sjálfur hin glæsi-
legustu verðlaun. Hann hefur
lánað okkur matstofu starfsliðs
síns til afnota þau kvöld, sem
eitthvað er á seyði hjá íslend-
ingafélaginu og keypt í hana
sjónvarp í því tilefni. Og þannig
mætti lengi telja um mannsins
góðgjörðir okkur til handa.
Hvort hann hafi vitað mikið
um fsland áður? Nei, heldur lít-
ið, en eftir að hann varð ræðis-
maður hefur hann lesið sér mik-
ið til um bókmenntir þess og
marga hluti aðra og veit vel,
hvað íslendingar flytja út og
inn, hvert og hvaðan. 20. júlí
hefur hann svo í hyggju að skjót
ast sjálfur með frú sinni norður
var komin hin mesta andakt í
bílinn. Herra Bossert þakkaði
fyrir það, að við skyldum minn-
ast hans klofnu þjóðar á þessum
einingardegi hennar. Það þótti
honum sýnilega vænt um. Þ.ið
hafði skapazt einlægur andlegur
andi og skilningur milli hans og
30 manna hópsins hans, á 17.
júní hans og 17. júní okkar.
Þessi dagur hefur þjappað sam-
an nokkrum samstilltum sálum
í dimmum ferðabíl. Eftir gleði-
ríkan dag ríkti þar allt í einu
kyrr hátíð í hverju brjósti. Svo
var sungið:
fsland ögrum skorið!
Eg vil nefna þig,
sem á brjóstum borið
og blessað hefur mig.
Við áttum líka okkar sönnu
þjóðhátíð.
ólm.
Heinrich Bossert
eftir og kynna sér land og þjóð
af eigin raun. Er hann þegar orð-
inn harla spenntur. Það er ósk-
andi, að hann njóti vel ferðar-
innar og dvöl hans á íslandi
verði honum til sem mestrar á-
nægju.
★
Þegar hér var komið sögu í
samtali okkar, kvaddi varafor-
maður Félags íslendinga í
Múnchen, Gylfi ísaksson alias
Grivas offursti, sér hljóðs og
hélt okkur þjóðhátíðartölu,
mikla og góða. Gylfi þakkaði
herra Bossert fyrir alla hans
velvild í okkar garð og íslands,
sem værf heiður í því að eiga
slíkan ræðismann. En nú væri sá
dagur, sem báðar þjóðir, ísland
og Þýzkaland, héldu hátíðlegan,
og þó væru því miður tilefnin
harla óskyld. Við skyldum því
óska hver öðrum góðs gengis í
allri framtíð og óska þess, að
báðar þjóðir megi ganga' til
góðs götuna fram eftir vegi. Það
Eigin vefnis-
sprengja
PARÍS, 20. júlí (Reuter): Frakk-
ar tilkynntu í dag að þeir myndu
leggja allt kapp á að eignast
sem fyrst eigin vetnissprengjur.
Frakkar komust í tölu þeirra
ríkja sem hafa yfir að ráða
■kjarnavopnum, er þeir sprengdu
fyrstu kjarnorkusprengju sína í
Saharaeyðimörkinni.
Á Franz Josefs hæðinni (2541 m.) Grossglockner og hr.
Bossert með hópinn sinn. (Ljósm. Pétur Stefánsson).
gauragangi, en næsta litlum
þjóðhátíðarkærleika: „Kemur
helvítið hann Hippókrates"! Enn
var beðið eftir nokkrum síð-
búnum persónuleikum, s. s.
Grivasi foringja, Píkasso,
Kjötva, Toskaníni og Pétri
klemmda, sem smám saman týnd
ust á staðinn. Síðastur mætti
Shakespeare, sem reyndist þá
hafa gleymt passanum sínum,
svo að enn þurfti að bíða góða
stund á meðan verið var að
sækja hann (passann). Þegar
loks var unnt að leggja af stað
voru jafnvel hinir svefnþyngstu
farnir að ranka við sér og taka
gleði sína, það var kyrjað við
raust, brandarar fuku af ferlegri
andagift, og í slíku sólskinsskapi
hélt þessi hópur íslendinga í af-
bragðs góðu veðri á vit hinna
austurrísku steintrölla og fjalla-
loftsins.
★
Sá maður, sem við eigum þessa
skemmtilegu ferð að þakka, _er
hinn nýskipaði ræðismaðúr Is-
lands í Múndhen, herra Heinrich
Bossert. Eftir að hann var skip-
aður í embættið í haust hefur
hann verið með eindæmum á-
hugasamur í sínu starfi og verið
okkur íslendingum í Múnchen
hin mesta hjálparhella eins og
hann ætti í okkur hvert bein.
Og nú bauð hann öllum hópnum
sínum í ferðalag. Hver maður
fékk 20 mörk í vasapeninga, og
því skyldi hann eyða sem bezt
hann kunni. Sjálfur var herra
Bossert fararstjóri og leiðsögu-
maður og stjómaði hjörð sinni
af mesta skörungsskap.
★
Haldið var af stað eftir bíla-
brautinni Múndhen-Salzburg.
Þar var skoðuð alveg ný og vold
ug brú, sem kom verkfræðisál-
um hópsins í algjört uppnám af
hrifningu. Brátt var ekið út af
bílabrautinni og tók nú lands-
lagið smám saman að skipta um
svip, það hækkaði undir fótum
(hjólum), við vorum að komast
inn á Alpasvæðið með öllu þess
stórbrotria landslagi og stemn-
ingu. Húsin fengu á sig hina al-
kunnu Alpamynd, úr dökkum
viði með stórum svölum á fram-
hilð, öll útskorin, steind og blóm
um skreytt. Maður andaði ilmi
úr grasi og mykjulykt úr fjósi,
var kominn í sveitasæluna. Fór
engan veginn unnt að spretta úr
spori, því að Grossglocknerveg-
urinn er svo sém enginn skot-
vegur og okkar góðu Kambar
aðeins „mismunandi flatir“ í
samanburði við hann. Þó dró
vitaskuld ekkert úr kátínu ferða
langa, sem gátu bara fyrir bragð
ið virt betur fyrir sér hið stór-
brotna landslag pg Alpatindana,
sem bar við himin á alla vegu,
hvassa, stollta og glæsilega í sín-
um næðingssama einmanaleik
og létu skrölt og óðagot tugþús-
unda akandi ferðalanga úr öll-
um heimshornum dag hvern
ekki raska sinni heimspekilegu,
kyrrlátu ró. Og yfir þeim öllum
gnæfir karl Grossgíockner eins
og gamall höfðingi, fastur í sessi
og mikilúðlegur. Skóga hafði nú
þorrið og landslagið hefði alveg
eins geta átt við gömlu, góðu
Mosfellsheiði. Kunnum vér
ferðalangar því harla vel.
★
Á stað, sem Franz Jósef Höhne
(2541 m) nefnist, sést vítt yfir
og þó bezt sjálfur Grossglockner
tindur. Þar endar Grossglockner
vegurinn, áfangastað var náð,
um kl. 2.30. Allir hresstu nú dug-
lega upp á sál og maga, um-
hverfið var skoðað og þegar
allir höfðu borðað og skoðað sig
sadda, var aftur haldið niður í
mót, niður I ös og skarkala þétt-
býlisins. Þótti ferðin hafa tekizt
hið bezta og þjóðhátíðardegi
okkar svo varið sem bezt var
völ á. Ferðabílar geta átt marga
töfra gamalla skólaferðalaga, og
slíkir töfrar hljóta að magnast,
þegar . íslendingar í útlöndum
eru samankomnir í slíkum bíl á
þjóðhátíðardegi sínum, skoða
fagrar sveitir og syngja: Siggi
var úti með ærnar í haga.
Á heimleið, þegar orðið var
dimmt, tók ég herra Bossert t«li
og innti um hans hagi. Herra
Bossert er helzti húsnæðismið’-
ari Þýzkalands. Hefur hann sem
stendur hönd á bagga með höndl
un 7000 íbúða. Hann hefur
fjölda manna í vinnu og nýtur
hvarvetna mikils álits Herra
Bossert er snaggaralegur náungi,
sem veit hvað hann vlll, og sýni-
lega hinn mestj kjarnorkumaður
í öllum þeim mglum, sem hann
hefur áhuga á. Þessi áhugi hefur
nú beinzt að íslandi og öllu bví,
sem íslenzkt er. Ekki var hann
Með hundasleða
í NORÐUR-Grænlandi skin
sólin nú dag og nótt og þá er
bezti tíminn fyrir Eskimóana
að stunda selveiðarnar á
hundasleðum.
Selirnir láta freistast af sól-
inni, koma upp úr sjónum og
baka sig á hjarnbreiðunum.
En það ættu þeir ekki að gera,
því að veiðimennirnir á Græn-
landi eru glöggir, sjónin skörp
og athyglin vakandi. í margra
kílómetra fjarlægð sjá þeir
selina sleikja sig í sólskini.
★
Það skiptir engum togum —
veiðarfærin eru gerð til reiðu,
þaggað niður í hundunum,
snúið upp í vindinn og byssan
munduð. Síðan læðist Eskimó-
inn að bráðinni, stundum
tveggja til þriggja kílómetra
vegalengd, þar til hann er kom
inn svo nærri, að lyktina af
selnum leggur fyrir vit hans.
Skotið ríður af og hundarnir
rjúka áfram eins og hungrað-
ir úlfar. En þeir fá ekki ann-
að í sinn hlut en að sleikja
blóðugan snjóinn kringum
bráðina.
★
Selurinn er látinn á sieðann
og ekið heim. Þar er hann und
ir eins fleginn og lifurin etin