Morgunblaðið - 26.07.1960, Qupperneq 11
Þriðjudagur 26. júlí 1960
MORGUNBLAÐ1Ð
11
Stýra má hátn-
at þilfari
um
Vestmanneyjabátur í reynsluferð
GAUTABORG í júlí. — Sl. laug-
ardag fór Hringver Ve. 393 í
reynsluferð frá skipasmíðastöð-
inni í Djúpvík skammt fyrir ut-
an Gautaborg. Báturinn er smíð
aður fyrir Helga Benediktsson
útgerðarmann í Vestmannaeyj-
um og er fimmti báturinn sem
smíðaður er fyrir hann í Djúp-
vík.
Hringver er 89 feta langur
byggður úr stáli með yfirbygg-
ingu úr aluminium. í bátnum er
6 cyl. June Munktell dieselvél.
Báturinn hefur vakið mikla
eftirtekt hér í Svíþjóð fyrir
vandaða vinnu og fyrir hve vel
hann er útbúinn tsekjum. Hafa
meðal annars blöðin hér gert
sér mikinn mat »r þessu.
Báturinn er m. a. búinn radar,
japanskri ljósmiðunarstöð þar
sem ljósgeislinn fellur inn yfir
miðunarskífuna, — sjálfvirk
asdic síldarleitartæki eru í
skipinu, tveir bergmálsdýptar-
mælar og vökvaþrýst spil. Tal-
stöð ásamt síma frá brú til íbúða
skipsmanna, heitt og kallt vatn
í snyrtiherbergjum og eldhúsi.
X eldhúsinu er olíukynnt elda-
vél af norskri gerð, — einnig
má nefna ísskáp og steypiböð
fyrir áhöifnina.
Fjarstýrður
Attavitinn er ofan á stýrishús-
inu og sér maður á hann úr
stýrishúsinu með speglum. í
bátnum er einnig fjarstýri, þann
ig að skipstjórinn getur stýrt
bátnum þótt hann sé á þilfari
og reyndar hvar sem er í bátn-
um einungis með að þrýsta á
hnappa.
Lestarnar eru einangraðar með
glerull og plasti. Áhöfnin býr
í tveimur herbergjum, 6 menn
frammí og 4 afturí, — skipstjór-
inn hefur eigið herbergi inn af
stýrisklefanum, sem allur er
klæddur innan með harðvið.
I reynsluferðinni voru um 30
gestir sem síðan var boðinn
veizlumatur af forstjóra skipa-
smíðastöðvarinnar Einari Jó-
hannssyni. Meðal gesta var aðal-
ræðismaður íslands í Gautaborg,
fulltrúar frá June Munktell, full
trúar og eftirlitsmenn frá norska
Veritas, sem tóku út skipið á-
samt fulltrúa frá íslenzka skipa-
eftirlitinu. Sonur Helga Bene-
diktssonar, Stefán hefur verið
eftirlitsmaður við smíði skips-
ins.
Eins og áður er sagt er þetta
fimmti báturinn sem útgerðar-
maðurinn lætur smíða fyrir sig
hjá þessari sömu skipasmíða-
stöð, — fimmti af átta sem hann
hefur látið smíða fyrir sig.
Stefán Helgason kvað sérstak-
lega til hans vandað og mun það
alls ekki ofmæli.
Skipasmíðastöðin í Djúpvík
hefur nú smíðað um 40 fiski
báta fyrir íslendinga og það eitt
er góður mælikvarði á gæði bát-
anna sem þaðan koma.
— Fréttaritari.
Hringver VE 393
Ályktanir um skatta tryggingar,
og hjúskap frá kvenréttingarþingi
KVENRETTINDAFELAG Is-
lands hélt 10. landsfund sinn
dagana 19.—-22. júní, eins og áð-
ur hefur verið sagt frá í fréttum.
Mörg mál og merkileg voru rædd
á fundinum, svo sem skattamái,
tryggingarmál,. mat á heimilis-
störfum, hjúskaparlöggjöfin,
áfengisvarnarmál o. fl. Ýmsar til-
lögur voru gerðar og eru þessar
þær helztu:
Launa- og atvinnumál
Konur fagna þeim merka á-
fanga, sem unnizt hefur frá því
að siðasti landsfundur kom sam-
an, að Island hefur gerzt aðili að
samþykkt Alþjóðavinnumála-
stofnunarinnar um jöfn laun
karla og kvenna fyrir jafn verð-
mæt störf, og telur fullgilding
samþykktarinnar skuldbinda ís-
lenzk stjórnarvöld til að vinna
að því, að fullt launajafnrétti
komist á hér á landi. Jafnframt
fagnar fundurinn því, að stjórn-
skipuð 5 manna nefnd, jafnlauna
nefnd, hefur tekið til stai-fa og
eiga í henni sæti 4 konur. Hefur
nefndin hafið ítarlegar rannsókn-
ir á launakjörum kvenna í land-
inu, en hefur ekki enn lokið störf
um. Ennfremur lýsir fundurinn
ánægju sinni yfir því, að verka-
kvennafélögin í landinu hýggjast
í næstu samningum sínum, sem
nú standa fyrir dyrum, undir-
búa verulegt átak til jöfnunar á
launum kvenna og karla innan
verkalýðsfélaganna.
Skattamál
Þá skoraði Landsfundur KRFI
á fjármálaráðherra að bæta
tveim konum í starfandi skatta-
málanefnd, og á skattamálanefnd
ina að leggja til að skattfrjálsar
Frá Húsafellsskógi
Bindindismót í Húsafel Isskógi
erzlunarmannahelgina
um
UM verzlunarmannahelgina verð
ur haldið bindindismannamót í
Húsfellsskógi. Verður mótið sett
á laugardagskvöld. en á sunnu-
daginn verður efnt til göngu-
ferða um nágrennið og í Surts-
helli. Verða leiðsögumenn með
hverjum hóp. Ef veður leyfir,
verður dansað við Selgil.
Vorþing umdæmisstúkunnar nr.
1, sem háð var í maí sl. sam-
þykkti að umdæmisstúkan geng-
ist fyrir þessari samkomu
um verzlunarmannahelgma. Var
Húsafellsskógur valinn sem móts
staður með tilliti til þess, að unnt
væri að sækja mótið úr Norður-
landi, af Vestfjörðum, Snæfells-
nesi og Suðvesturlandi.
Ferðir verða til mótsins frá
BSÍ kl. 2 á laugardag. Er athygli
manna vakin á að útbúa sig vel
að skjólfatnaði, viðleguútbúnaði
og matföngum. Aliir eru vel-
komnir til mótsins, en tilskilið
er að menn neyti þar ekki á-
fengs og verða engin drykkjar-
föng seld á mótsstað nema ný-
mjólk.
tekjur hjóna yrðu hækkaðar svo,
að þau greiði ekki skatt af lægri
launatekjum en tveir einstakling
ar. Ennfremur að einstæðir for-
eldrar hafi sama skattfrádrátt
og hjón, eins og gert var ráð
fyrir í breytingu á skattalögum
1958, og að yfirskattanefnd og
ríkisskattanefnd endurskoði af-
stöðu sína varðandi frádrátt frá
tekjum giftra kvenna, sem komn
ar eru á eftirlaun og orðalagi
skattalaga breytt þannig, að eftir-
laun kvenna, sem eru ríkisstarfs-
menn séu ótvírætt talin vinnu-
tekjur, þegar skattur er á lagð-
ur.
Tryggingarmál
Tryggingarmál voru ítarlega
rædd á landsfundinum, og taldi
fundurinn að þrátt fyrir mikils-
verðar lagfæringar, sem nýlega
hafa verið gerðar á lögum um al-
mannatrygg'ingar, sé þeim enn í
mörgu ábótavant. Fer fundurinn
fram á að eftirfarandi breytingar
verði gerðar:
1. Meðlag eða barnalífeyrir
hækki í % af upphæð ellilífeyr-
is, svo sem var, þegar lögin voru
sett.
2. Barnalífeyrir vegna munað-
arlausra barna verði greiddur
tvöfaldur. í stað heimildar komi
skilyrðislaus réttur, Sbr. 17. gr.
3. Greiddur verði lífeyrir með
barni látinnar móður á sama hátt
og nú er gert með barni látins
föður
4. Elli- og örorkuþega, sem
missir maka sinn, skuli greiddar
dánarbætur. Sbr. 20. grein.
5. Mæðralaun skuli greidd með
tilliti til barnafjölda, en ekki eins
og nú er, að hæstu mæðralaunin
miðast við þrjú börn.
6 Kona öryrkja eða ellilífeyr-
isþega, sem hefur börn á fram-
færi, eigi rétt til mæðralauna
eftir sömu reglum og gilda um
einsíæðar mæður, enda komi þá
í stað makabóta, ef hagstæðara
reynist.
7. Heimilt sé að láta rétt tii
ellilífeyris ekki falla niður við
sjúkrahúsvist allt upp í 26 vikur
á ári. Samanber 59. grein.
8. Hjónum séu greiddir sjúkra-
dagpeningar eftir sömu reglum
og öðrum einstaklingum og gildi
það um gifta konu, hvort sem
hún vinnur utan heimilis eða á
eigin heimili. Samanber seinustu
málsgrein 53. greinar.
9. Fjölskyldubætur, meðlag eða
barnalífeyrir er framfærslueyrir
barnsins sjálfs. Þar af leiðandi
skulu öll börn innan 16 ára ald-
urs eiga rétt til fjölskyldubóta.
10. Sé gift kona öryrki, skal
hún hafa rétt til örorkubóta án
tillits til tekna eiginmannsins.
Tilsvarandi gildi um eiginmann,
sem er öryrki, og tekjur konu
hans.
Þá telur fundurinn eðlilegt, að
konur í öllum atvinnustéttum
hafi rétt til fæðingarorlofs, eins
og nú gildir um starfsmenn rík-
is og bæja.
Mat á heimilisstörfum
Þá beindi landsfundurinn því
til Hagstofu Islands, að rangt
væri að telja heimilisíöðurinn
eina framfærenda þess, eins og
oft er gert, því framfærsla venju-
legs heimilis hvíldi á starfi hjón
anna beggja. Telja bæri pau hjón
sem stunda í sameiningu búskap
eða annan atvinnurekstur, en
skrá húsmæður, sem hefðu heim-
ilisstörf að aðalatvinnu í flokk,
sem nefndist þjónustustörf, og að
persónuleg þjónusta, sem veitt er
á heimilum, væri reiknuð í fram
færslukostnaði.
Hjúskapar- og sifjalögin
10. landsfundur KRIF skoraði á
stjórn félagsins, að hún hlutað-
ist til um, að breytingar yrðu
gerðar á hjúskaparlöggjöfinni, og
lagði fram uppkast að frv. til
laga, sem Magnús Thorlacius,
hæstaréttarlögmaður, samdi.
Snerist uppkastið um afnám laga
frá 1900 um fjármál hjóna, enn-
fremur um afnám bráðabirgða-
ákvæða í iögum frá 1923. Þá
lagði fundurinn til að fulltrúi
íslands í samnorrænu laganefnd-
inni bæri fram tillögur um breyt-
ingar á hjúskapar- og sifjalaga-
bálkunum, sem tryggi hjónum
gagnkvæmt jafnrétti, og að fuíl-
trúinn gæfi KRFÍ kost á að fylgj-
ast með því, sem gerðist í þessum
málum hjá nefndinni.
Áfengisvarnarmál
Að síðustu gerði fundurinn
ýmsar tillögur um áfengisvarnar-
mál. Taldi fundurinn að löggæzla
á samkomum væri óframkvæm-
anleg án vegabréfsskyldu og skor
aði á dómsmálaráðherra, að hann
fceitti sér fyrir því að sett yrðu
lög um vegabréfsskyldu ung-
menna, sem gilti um allt landið.
Ennfremur að eigendur skemmti-
staða sættu ábyrgð, ef ungling-
ar innan 16 ára fengju aðgang
að opinberum danssamkomum,
sem haldnar væru í húsum
þeirra. Þá benti fundurinn á þá
slysahættu, sem stafaði af því,
er mönnum væri hent ósjálf-
bjarga út úr dyrum sainkomu-
húsanna og lagði tii að iöggæzlu
mönnum yrði séð fyrir nægum
bílakosti til að flytja ósjilfbjarga
samkomugestL heim eða á annaa
öruggan stað.