Morgunblaðið - 07.01.1961, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 7. janúar 1961
m^pnsiMðfrife
Utg.: H.f Ai'vakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjorar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22480
Askriftargjald Kr. 45.00 á mánuði innanlands. #
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
LANAMAL UTVEGSINS
R
ÍKISSTJÓRNIN hefur nú^........................... ~
efnt það fyrirheit, sem á friði. En þar hefur verið
hún ’ gaf útvegsmönnum
á sl. hausti, að gera ráð-
stafanir til þess að létta
rekstrarfjárörðugleika út-
flutningsframleiðslunnar. —
Hún hefur gefið út bráða-
birgðalög, þar sem stofnlána-
deild sjávarútvegsins er veitt
heimild til þess að opna
nýjan lánaflokk í þágu
útvegsins. Með hinum nýja
lánaflokki er stefnt að því
að breyta bráðabirgðalánum
og óreiðuskuldum, sem safn-
azt hafa fyrir á uppbóta- og
styrkjatímabilinu undanfarin
ár í föst lán til langs tíma.
Aflabrestur og verðfall af-
urða á síðastliðnu ári hafa
að sjálfsögðu skapað sjávar-
útveginum og þeim, sem
hann stunda, mikla erfið-
leika. En það væri hinn
mesti misskilningur að álíta
að útgerðarmenn hafi búið
við einhver sældarkjör á ár-
um styrkja- og uppbótatíma-
bilsins. Enda þótt almenn-
ingur væri þá að verulegu
leyti látinn borga hallarekst-
ur útflutningsframleiðslunn-
ar, söfnuðust stöðugt nýjar
og nýjar skuldir á útgerðar-
fyrirtækin. Meginhluti þeirra
skulda voru víxilskuldir og
önnur bráðabirgðalán, sem
lágu eins og mara á útgerð-
inni.
Með ráðstöfunum núver-
andi ríkisstjórnar er gerð
tilraun til þess að koma
lánamálum útvegsins á nýj-
an og traustari grundvöll.
Byggja útvegsmenn miklar
vonir á þessum ráðstöfun-
um
AFRIKUFÖR
HAMMAR-
SKJÖLDS
|"|AG Hammarskjöld, fram-
" kvæmdastjóri Samein-
uðu þjóðanna, hefur undan-
farna daga verið í heimsókn
í Kongó. Tilgangur hans með
þeirri för er í fyrsta lagi að
kynna sér með eigin augum
ástandið þar, og í öðru lagi
að gera tilraun til þess að
stuðla að nýjum ráðstöfun-
um til þess að koma á friði
og reglu í landinu.
Sameinuðu þjóðirnar
brugðust vel og drengilega
við á sl. sumri, þegar að-
stoðar þeirra var óskað
vegna upplausnarinnar í
þessu unga Afríkuríki. Þær
sendu 20 þús. manna lið frá
mörgum meðlimaþjóðum
samtakanna til að koma þar
við ramman reip að draga.
íbúar belgiska Kongó voru
þess algjörlega vanbúnir að
taka stórn landsins að öllu
leyti í eigin hendur. Milli
hinna ýmsu kynflokka ríkti
hatur og heiftarleg tog-
streita átti sér þar stað um
völd og mannaforráð. Við
þetta bættist svo það að
Rússar og fylgilið hafa gert
allt, sem í þeirra valdi hef-
ur staðið til þess að færa
átökin milli austurs og vest-
urs inn fyrir landamæri
þessa ógæfusama lands.
Eftir er nú að sjá, hvort
þeim Hammarskjöld og Kasa
vubu forseta tekst að koma
á fundi leiðtoga hinna ýmsu
stjórnmálaflokka og kyn-
þátta innan Kongó til þess
að freista samkomulags á
breiðum grundvelli um fram
tíðarstjórn landsins. Ef það
tækist, kynnu möguleikar að
hafa skapazt á nýjum kosn-
ingum og nýrri stjórnskip-
an, sem síðan hefði í för
með sér frið og öryggi fyrir
hið nýja ríki.
FLUGIÐ
OG ÖRYGGIÐ
Í SÍÐASTL. ári flugu 108
milljónir farþega með
flugvélum þeirra flugfélaga,
sem eru innan hins alþjóð-
lega sambands flugfélaga.
Eins og kunnugt er, stend-
ur fjöldi flugfélaga utan við
þau samtök, þar á meðal öll
flugfélögin í kommúnista-
ríkjunum og mörg önnur
flugfélög. í þessari tölu eru
heldur ekki taldir þeir flug-
farþegar, sem ferðast hafa
með herflugvélum. Er því
óhætt að fullyrða að á árinu
1960 hafi töluvert á 2. hundr
að milljónir manna ferðazt
með flugvélum. Má af þeim
tölum marka, hversu geysi-
lega ríkur þáttur flugið er
orðið í samgöngum þjóð-
anna.
En þrátt fyrir hin miklu
flugslys í lok ársins 1960,
fórust aðeins 2000 manns
með flugvélum á árinu.
Mörgum kann að vísu að
finnast sú tala nokkuð há.
En þegar á það er litið að
á árinu 1960 fórust um 39
þús. manns í bifreiðaslysum
í Bandaríkjunum einum,
verður það ljóst, að hér er
um tiltölulega lága tölu
slysa að ræða á vegum
flugsins.
Stöðugt er unnið að sköp-
un aukins öryggis í flug-
UTAN UR HEIMI
Áróðursritum dreift í Alsír.
Aikvæbagreibslan í Alsír
Á MORGUN lýkur í Alsír og
Frakklandi þriggja daga atkvæða
greiðslu um það hvort Alsírbúar
skuli fá sjálfsákvörðunarrétt um
framtið landsins. íbúar landanna
eru um það eitt spurðir hvort
þeir vilji að Alsírbúar fái þenn-
an rétt. Þeir fá ekki að svara
„já ef . . .“ né heldur „nei en . . .“
heldur aðeins já eða nei. De
Gaulle forseti vill fá ótakmark-
að umboð til að fara sínu fram,
ráða því við hverja hann semur
og um hvað. Hann vill fá að láta
samgöngum. Engum bland-
ast hugur um það, að stór-
byltingar eiga enn eftir að
gerast á sviði flugtækninn-
ar. —
NÝ VERKEFNI
IÐNAÐARINS
CKÝRT hefur verið frá því
^ að nokkur íslenzk iðn-
fyrirtæki hafi tekið að sér
að framkvæma 12 ára flokk-
unarviðgerð á togaranum
Jóni Þorlákssyni. Slík við-
gerð er mjög mikið verk,
sem hefur aldrei áður verið
framkvæmt hér á landi. Hér
er því um hina merkustu
nýung að ræða.
Það sýnir vaxandi getu
íslenzkra iðnfyrirtækja að
unnt skuli vera að fram-
kvæma þetta verk innan-
lands. En tæknileg kunn-
átta og vandvirkni íslenzkra
iðnaðarmanna hrekkur þó
ekki til, ef efnahagslegan
grundvöll skortir. Sá grund-
völlur skapaðist með við-
reisnarráðstöfunum ríkis-
stjórnarinnar, sem þegar
hafa borið greinilegan árang
ur. Rétt skráning íslenzkrar
krónu er eitt mikilvægasta
skilyrði þess að skapa ís-
lenzkum iðnaðarmönnum ný
verkefni.
af hendi eins mikið og nauðsyn-
legt er og eins lítið og hægt er.
Hann vill fá að halda áfram
Alsírmálinu án þess aftur að
þurfa að ráðfæra sig við þingið,
enda eru svo til engar líkur fyr-
ir því að samkomulag náist í
þinginu um nokkuð það er Alsír
varðar. Það var einmitt vegna ó-
samkomulags í þinginu að de
Gaulle var kvaddur til valda í
Frakklandi í júníbyrjun árið
árið 1958.
1 Alsír búa um 10 milljónir
manna og er tíundi hver íbúi
Evrópumaður. Þessi eina milljón
j hans hafi enn stuðning þjóðar-
innar.
| Róttækir hægrimenn í Frakk-
landi og Alsír berjast eindregið
gegn tillögu de Gaulle og leið-
togar uppreisnarmanna í Alsír
hafa hvatt Serki til að greiða
ekki atkvæði. Einnig hafa komm-
únistar og radikalar lýst and-
stöðu sinni við tillöguna. En
jafnaðarmenn, kaþólskir o. fl.
styðja de Gaulle og sjálfur er
hann sigurviss.
De Gaulle
hvítra manna stendur svo til ein-
huga gegn stefnu forsetarts um
sjálfsákvörðunarrétt. Þeir vilja
að Alsír verði franskt og forrétt-
indi hvítra haldist.
Alsír var frönsk nýlenda í 110
ár þar til árið 1947 er þing þess
fékk löggjafarvald í innanríkis-
málum. Síðan hefur Alsír verið
hluti af Frakklandi. En Serkir
voru ekki allskostar ánægðir með
það að hvítir menn hefðu meiri-
hlutavöld í þinginu þótt þeir
væru aðeins tíundi hluti íbúanna.
Magnaðist þessi óánægja með
hverju árinu þar til skæruihern-
aður hófst árið 1954 og breidd-
ist út í borgarastyrjöld, sem stað
ið hefur síðan.
De Gaulle hefur heitið Alsír-
búum sjálfsákvörðunarrétti um
framtíð Alsír. Þjóðaratkvæða-
greiðslan sem nú fer fram er í
rauninni atkvæðagreiðsla um
það hvort de Gaulle og stefna
Schumann
sjúkur
Metz, Frakklandi, 5. jan.
(Reuter)
ROBERT Schumann, fyrrverandi
forsætisráðherra Frakklands, og
einn af helztu hvatamönnum
stofnunar Sameiginlega Markaðs
ins í Evrópu, er sagður hættulega
sjúkur.
Schumann býr skammt fyrir
utan Metz og fannst meðvitund-
arlaus í gærmorgun á veg-
inum skammt frá heimili sínu.
Talið er að hann hafi fengið
hjartaslag á venjulegri göngu
sinni kvöldið áður og legið á veg
inum alla nóttina.
Læknar Schumanns gefa þær
einar upplýsingar, að líðan hans
sé að vonum hann sé veikburðar,
en með fullri meðvitund. Ekki
verði unnt að segja um það fyrr
en eftir ea. sólarhring, hvernig
honum reiði af.
Kóngur bannar
st j órnmálaf lokkí
i
KATMANDU, Nepal, 5.
jan. — (Reuter) — Ma-
hendra konungur, sem tók
öll völd í landinu í sínar
hendur í sl. inánuði, bann-
aði í dag alla stjórnmála-
flokka í landinu og lýsti
þá ólöglega. — Kvaðst
kóngur nú mundu reyna að
byggja lýðræði upp „neð-
an frá“, þar sem tilraun
til að láta það þróast „of-
an frá“ hefði mistekizt.