Morgunblaðið - 05.11.1961, Blaðsíða 2

2
MORCVIS nj/AT>1b
Sunnudagur 5. n<5v. 1981
„Höfuðborg
Islands*4
-)< Sunnudags krossgdtan -k
Ný ljóðabók eftir
Sigfús Elíasson
CT ER komin ljóðabókin „Höfuð
borg Islands", eftir Sigfús Elías
aon. Bók þessi er 194 bls. í stóru
broti í smekklegu bandi. Hún hef
ur að geyma 77 kvæði og ljóð um
höfuðborgina. Elzta kvæðið nefn
ist Að Eiði. Kvæði þetta flutti
höfundur á útisamkomu Sjálf-
stæðismanna sumarið 1938.
Aður hafa komið út eftir Sigfús
kvæðabækurnar: Urðir, Bergmál,
Sævarniður, Eg lofa þig, Guð, í
ljóði (trúarljóð) og Kveðja Ridd
arans. Auk þess 15 aðrar útgáf
ur af smærri útgófum barnabóka
og minningarljóða.
Ferðastyrkur
DR. BO ÁKERREN, héraðslækn
ir í Visby á Gotlandi, og kona
hans hafa tilkynnt íslenzkum
stjórnarvöldum, að þau hafi í
hyggju að bjóða fram árlega
noÉkra fjárupphæð sem ferða-
styrk handa Islendingi, er ósk-
ar að fara til náms á Norður-
löndum. Þau hjón komu til ís-
lands á síðastliðnu ári, og áikváðu
eftir þá för að sýna í verki vin-
arhug sinn til íslenzku þjóðarinn-
ar með framangreindum hættL
Ákerrén-ferðastyrkurinn nem-
rir að þessu sinni eitt þúsund
sænskum krónum. Þeir sem
kynnu að vilja sækja um hann,
skulu senda umsókn til mennta-
málaráðun'eytisins, Stjórnarráðs-
húsinu við Lækjartorg, fyrir 15.
desember n.k. 1 umsókn skal tek-
ið fram, hvaða nám umsækjandi
hyggist stunda og hvar á Norð-
urlöndum. Upplýsingar um náms-
og starfsferil skulu fylgja, svo
Og staðfest afrit próskírteina og
meðmæli. — Umsóknareyðublöð
fást í ráðuneytinu.
(Frá menntamálaráðuneytinu).
r
/
Happdrætti Alþýðublaðsins
*
Lausn
síðustu
gátu
rK
%■ "Tj P « - 9 s W rtiT
Y ii Þ 1 V L o I X úrjT: T '1 £ 1T R 1 T
l\ E M L ii :• 'A K u u. £ ■ ■ K r A u E
'ir:,- gÍU éT-r- 1 s. 0 R R ö R iJÍÍTÖ' 3 V r.rr 5 T r
tf €\ U- í \ 7 E o R £ K i»o« c? f? (V| R N 1 U
I e U r 0 jg fti s. Jil 'Sl fl R I U HJ N| 4
u T '0 N \ gj Æ >.1 i N fE 5. 51 s »0BT| U £
u fí |V1 R 3) U X Hl U R E \ V T "k
l\T l Ji I iií T H J ■M ■■■■’ i 'l s ÍSs < N '0 x
-. ■ R N '0 R fc-j P 'A u j I JC S sl \ N N 0 rv\
í»«>« i n' N. U V? a F R • 0 G »..■ 5 K
tL CT WlT L G m. T fí 5 Ft R 4 T X N
N U G G -B Gt- £, Cþ. 4' í* I n’ N É ?, H’ L x 4
t N E £ £ T u T T a ..... C:- m 'I E ■R T LíL
N <S N IML 'o ft 0 u 01 R. X ’ g R 4
cr L & ft ú. ... 5 •r; ft ", n [N T r fJ L E. X
a N il u J. u ú u R A' T rf T l 9 X R ’l
ta A (X r’ X k ft ’mcv- •R ’ft I) i B B U L
— Askja
Framh. af bls. 1.
og svarf í sárinu, sem síðan fauk
sem aska. Nú er það eitt sem ég
er mjög forvitinn að vita, bætti
Truasti við. — Er þetta loft í
Oskjugígnum giufa er stafar af
upphituðu grunnvatni sem er að
komið eða er það rakinn úr
hrauninu sjálfu? I Heklugosinu
reyndi ég að áætla gufuria sem
sem upp kom í hverri goshrinu
og taldist hún svo mikil, að það
hlyti að vera samspil jarðvatns
og hrauns. En ég hugsa að þessu
sé ekki þannig varið um Öskju-
gosið. Þar sé þetta úr hrauninu
fcjálfu. Gufan er ekki svo mikil
að hún líti út fyrir að vera úr
jarðveginum í kring.
— Oskjugos og Heklugos virð-
ast vera sitt hvað?
— Já, Heklugos, Grímsvatnagos
og Kötlugos eru í sérflokki, og
stendur Hekla þar alveg ein.
Askja er miklu nær því að vera
í flokki venjulegra gosa á ís-
landi eins og þau hafa verið eftir
ísöld. I Skaftáreldum, Sveina-
gjárgoisinu og Mývatnseldum
komu hraunin upp um langar
sprungur, og go&strókamir þar
upp af hafa líkst mjög því sem
nú var að sjá í Öskju.
Breytist efnisinnihald
hraunsins?
Loks náðum við tali af Guð-
mundi Sigvaldasyni, sem er jarð
efnafræðingur, og mun vinna að
því að efnagreina það sem Askja
sendi frá sér í gosinu. — Við höf
um aldrei fyrr getað fylgst á
sama hátt með aðdraganda goss,
eins og í þetta skipti, sagði
hann.
— Ég tók sýnishom af leim-
um úr hverunum og vatninu, sem
úr þeim kom, þegar hveragosin
urðu og ætla að efnagreina þau.
I því sambandi er mjög þýðing-
armikið að Sigurður Þórarinsson
tók sýnishorn úr leirhverunum
viku áður, eða rétt eftir að þeir
mynduðust, svo hægt er að sjá
hvort efnafræðilegar breytingar
hafa orðið er nær dró gosinu.
— Þegar maður svo kemur á
gosstaðinn eftir að gos er byrjað,
er ekki um annað að ræða en að
taka sýnishom í sem réttastri
tímaröð miðað við gang gossrns,
til að fylgjast með þeim breyt-
ingum er verða á efnasamsetn-
ingu er líður á gosið. í Heklugoa
inu varð mikil breyting þar á.
Það efni sem kom fyrst upp vair
ríkara af kísilsýru og innihélt
minna af jómi en þau gosefni
sem komu síðar. Það sem kom
upp núna i Öskju er blágrýti eða
basalt, að öllum líkindum líkt að
samsetningu og hraunin sem þar
komu 1920—1930. en það er erf-
itt um það að segja fyrr en grein
ing liggur fyrir. Við erum núna
að slípa bergið niður í þunnar
sneiðar, um 30 þúsundasti úir
millimeter á þykkt, til að skoða
samsetningu kristallanna, er þar
koma fyrir, en síðan þarf að
gera fullkomna efnagreiningu,
bæði á nýja hrauninu og eldri
hraunstraumum til samanburð.
ar, til að fá þetta gos inn í heild.
armyndina. — E. Pá. s