Morgunblaðið - 26.05.1963, Blaðsíða 20
20
M ORCVTS m AÐIB
Sunnudagur. 26. maí 1963
1
DUNKERLEYS
Okkur lá ekkert á heim, þenn
an dag. Við höfðum fyrst siglt
beint út til hafs, og nutum þess
til fullnustu. Eg á að minnsta
kosti eftir endurminninguna um
það. Það var nægilegur byr, til
þess að gera siglinguna skemmti
lega, án þess að gera hana erfiöa
og Alec naut ánaagjunnar af öll
um smá-viðvikun, eins og að
haga seglunum, þegar við sner-
um við og meira að segja tók
hann í stýrið Oig ég hélt um hönd
ina á honum, meðan hann var
að læra handtökin. Þetta er
skemmtilegur bátur, hér um bil
þrjátíu fet á lengd, með fokku,
framsegli og stórsegli. Eg verð
að tína fram öll þessi smáatriði
— allt, sem stendur í sambandi
við þennan dag. Stundum söng
Alec af gleði, stundum stóð hann
upp í stafninum og hélt sér í
stagið, og lét hárið flaksast í
golunni og las upp kafla úr Keats
og Shelley- En svo gat hann þess
í milli staðið kyrr, eins og í dái
og hlustað á vindinn í seglunum
og vatnið, gjálpandi við súðina,
og mávana, sem görguðu yfir
markrílabeitunni í sjónum. Það
voru einmitt þeir, sem gáfu hon
um þá hugmynd að fara að kasta
út færi og reyna að veiða makríl,
en svo sagði hann: „Nei, ekki
í dag. Þetta er ekki dagur
dauðans — ekki einu sinni eins
makrilis.“
Ég sagði honum, að ég hefði
veitt mörg hundruð makríli, með
honurh Fison fiskimanninum, og
hefði aldrei getað vanizt því að
sjá þá deyja. — En ég segi allt-
af við sjálfa mig, að það er nauð
synlegt, að sumir deyi, til þess
að aðrir geti lifað.
Hann varð alvarlegur á svip-
inn við þessi orð og sagði. —
Eg veit, hvað þú átt við. Þetta
hélt ég sjálfur áður fyrr, en í
dag er ég í skapi til að fyrirgefa
öllum syndurum- Ef óvinur minn
yrði á götu minni, myndi ég
kyssa hann.
Svo sigldum við áfram Og töl-
uðum saman og ekkert sást nema
blikið á sjónum og blár himinn
inn og ekki einu sinni reykjar-
ský vð sjóndeildarhringinn. Við
köstuðum akkerum undan stað,
sem heitir Selavogur og rerum í
land í léttibátnum. Það var hér
um bil háfallinn sjór. Mér fannst
þessi staður aldrei hafa verið
svona fallagur, jafn friðsæll og
hann var, með gylltan sandinn í
sólskininu, klettana purpura-
rauða af lyngi, og sjórinn alsett
ur þessum röndum af lyngrauð
um lit, en svalur og grænn, þeg
ar nær var komið. Það var Alec
sem vakti eftirtekt mína á því,
að þagar mávarnir flugu yfir
sjóinn, endurkastaðist blikið af
sjónum á þá, svo að stundum
voru þeir rauðir og stundum
grænir.
— Það lítu~ þá svtma út! sagði
hann. Hann leit á sandinn, klett
ana og sjóinn, og stíginn upp eft
ir klettinum, og sagði: Þetta er
ekki eins og ég bjóst við því. Eg
bjóst við einhverju villtu og ógn
vekjandi.
—Eg hef séð það þannig, sagði
ég.
— En þannig er það ekki í
okkar augum. Jafnvel granítið
brosir til okkar, og þessar skip-
brotsöldur mala eins og kött-
ur við arininn.
Við vorum þarna tímunum
saman, og ótum og drukkum,
sj.itum og lágum í sólinni, klifr
uðum í klettunum og sýndum
hvort öðru ástaratlot. — Vitan
lega er það þér að þakka, sagði
hann. — Það er þér að þakka,
að, að ekkert getur kvalið mig
U-ngur. Þú hefur leyst mig úr
álögunum.
Þegar við komum um borð aft-
ur, sagði hann: — Til hvers ætt-
um við að vera að fara heim?
Hversvegna getur þessi dagur
ekki orðið óendanlegur? Við skul
um sigla og sigla-
Eg vildi gera honum til geðs
og hélt áfram að sigla, allt til
sólarlags. En jafnvel eftir að sól
in var gengin til viðar var hálf
rökkurs birta og maurildið blik
aði við skipssíðurnar. „Fullkom-
inn dagur vill ekki deyja“ sagði
Alec, — og þetta hefur verið
dýrlegasti dagur á ævi minni.
Hann kom til mín þegjandi og
kyssti mig, þar sem ég stóð með
stýrissveifina undir handleggn-
um. Það var næstum orðið lygnt
og það var eins og einhverjir
draugar blésu okkur áfram, en
vi3 komumst nú samt. Við vorum
næstum komin að landi, sem
sást óljóst og skuggakennt fram
undan okkur.
— Jæja, þetta verður síðasti
dagurinn með þessa andstyggi-
legu stýrissveif, sagði ég. Hún
hafði farið í taugarnar á mér
al.an tímann í þetta sinn- Þegar
ég hafði þekkt litla skipið áður
hafði verið á því stýrissveif úr
rauðviði, útskorin. Hún hafði
brotnað Og önnur úr járni verið
sett í staðinn, sem mér var mein
illa við. Ég hafði verið að nauða
á Fison, út af henni, dögum sam
an, og nú var hann að smíða aðra
— eftirlíkingu af þeirri gömlu,
sem ég kunni svo vel við. Hann
hafði lofað að koma rríeð hana
þennan dag, hann ætlaði að skilja
hana eftir í skúrnum við bryggj
una, þar sem við geymdum allan
farvið frá bátnum.
Þannig létum við okkur reka
að landi, svo að varla hreyfði
öldu við bátinn og ekkert hljóð
barst til okkar, hvorki frá landi
né sjó, og myrkrið féll yfir okk
ur, jafnt og þétt- Hvorugt okkar
sagði orð, því að það eru til þær
stundir, þegar ég lét stórseglið
falla og Alec var að fást við
duflið frammi í. Eg fór til að
hjálpa honum, því að festin var
þung og ég hafði tekið eftir því,
að hún var honum ofviða. Þegar
við höfðum bundið skipið, luk-
um við af öllu þessu smálega,
sem gera þarf áður en skip er
yfirgefið. Enn sögðum við ekki
orð, en gengum að verkinu, eins
og ósjálfrátt, í þessari helgu
kyrrð. Alec dró léttibátinn að og
ég fór niður í hann, en hélt mér í
skipssíðuna meðan Alec leit
kring um sig, tjl þess að full-
vissa sig um, að allt væri í lagi.
Siðast losaði hann stýrissveifina.
— Við skulum taka hana með
okkur í land, sagði hann, — við
fáum hvort sem er þá nýju á
morgun- Svo steig hann niður í
léttibátinn og ég ýtti frá. Nú var
háflóð en kyrrð á öllu og í austri
var farið að birta áður en fullt
tunglið kom upp. Þegar við höfð
um bundið bátinn og klifrað upp
steiniþrepin, lagði Alec arminn
um mig, og við snerum okkur til
að horfa enn einu sinni á fegurð
ina, og langaði ekkert að fara inn
ennþá. Þú veizt, hve fljótt tungl
ið er að koma upp. Eitt andar
takið er það birta, en hreyfingar
laust og ólíkt sólinni, þegar hún
er að koma upp. Svo er það eins
Og rönd úr gulli, og svo er það
snögglega komið allt, þegjandi
og hljóðalaust. Sólin springur
allt í einu upp á himininn, eins
Og með hávaða, en tunglið birt
ist bara, þegjandi- Við horfðum
á þetta gerast, með sjóinn fram
undan okkur alsettan bliki frá
tunglsskininu, en að baki okkar
var skugginn af bátaskýlinu. Og
út úr þessum skugga kom rönd
in, sem talaði, jafn rólega og
allt annað, þetta kvöld. — Já,
þetta er fallegt, mjög svo fallegt!
I sama bili Og við snerum okk
ur bæði við, ósjálfrátt, vissi ég
upp á hár, hver það var, sem tal
aði. Fleiri orð voru ekki sögð.
Eg var snöggl. orðin otfsareið við
þessa skríkjandi, háðslegu rödd,
sem hafði saurgað fegurð dags-
hsvo að ég skildi, að minnsta
kosti að nokkru leyti, ofsann,
sem greip Alec, þegar þessi illska
kom Og spillti gleðilegasta deg-
inum, sem hann hafði lifað.
Hann hafði orðið að þola þetta,
vikum saman. Eg vissi þetta, en
aðeins rétt sem snöggvast og það
kom mér til að ganga að mann-
inum, sem ég sá nú standa þarna
og hrinda honum snöggt frá mér-
Eg er nokkuð sterk og hann rið
aði þegar ég hrinti honum. En
samt áttaði hann sig fljótt aftur
snörlaði eitthvað, af undrun og
reiði og greip í öxlina á mér.
En í sama bili var hann dauður
Eg held, að ef hann hefði ekki
snert mig, hefði þetta aldrei Orð
ið. En Alec hafði gripið stýris-
sveifina báðum höndum, sveiflað
henni í loft upp og látið hana
dynja á skallanum á honúm. All
ar hinar eitruðu tilfinningar
hans, síðustu vikurnar, söfnuð-
ust saman í þetta eina högg.
Mér varð flökurt, en rödd Al-
ecs fékk mig til að jafna mig aft
ur- — Farðu inn, sagði hann. —
Eg kem bráðum til þín.
Það vildi ég ekki gera. —
Hvað, sem þú kannt að þurfa
að gera, skal ég hjálpa þér með
það, sagði ég.
Ekkert orð var sagt um það,
hver þessi maður væri: við viss-
um það bæði. Heldur ekkert var
talað um hvernig hann hefði kom
ið þarna.
Nú leit Alec út eins og maður,
sem hefði lengi vitað, hvað hann
þyrfti að gera. Hann náði í poka
í bátaskúrnum og vafði honum
um höfuð föður síns, svo að blóð
ið skyldi ekki renna á jörðina-
Ekki svo að skilja, að nein þörf
væri á þessu: ég hafði heyrt í
högginu, að höfuðkúpan hafði
brotnað, en blóð kom sama sem
— Strax þegar ég hef unnið þetta hlaup, verð ég að ná hrað-
lestinni til Parisar.
ekkert. Svo tók Alec stýrissveif
ina, skolaði hana í sjónum, vand
lega. Hann var náfölur þarna i
tunglsskininu, en þó rólegur.
— Eg býst nú ekki við, að
til þess komi, sagði hann, — en
setjum svo, að við förum út að
sigla á þessum tíma kvölds, og
einhver sæi okkur, heldurðu, að
nokkrum fyndist neitt athuga-
vert eða grunsamlegt við það?
— Ekki í svona veðri, sagði
ég. — Fison hefur oft farið með
mig út að sigla í tunglskini, og
hann veit að ég hef gaman af
því, og hann veit líka, að ég hef
oft farið út ein í tunglskininu.
— Þá skulum við sigla aftur
út í Selavog. Eg vissi, að þetta
var vondur staður- Eg hef séð
hann í draumi, og ég hef séð
sjálfan mig fremja morð þar.
3|tltvarpiö
Sunnudagur 26. maí
8.30 Létt morgunlög. 9.00 Fréttir.
11.00 Messa í Neskirkju (Prestur:
Séra Jón Thorarensen. Org-
anleikari: Jón ísleifsson).
12.15 Hádegisútvarp.
13.45 Miðdegistónleikar: Óperan
„Siegfri"ed“ eftir Wagner;
lokaþáttur. — Þorsteinn
Hannesson kynnir.
15.30 Kaffitíminn: a) Josef Felz-
mann og félagar hans leika.
b) Carl Loubé og hljómsveit
hans leika Vínarlög.
16.30 Vfr. — Guðsþjónusta í Að-
ventkirkjunni (Júlíus Guð-
mundsson prédikar; kór Að-
ventkirkjunnar og tvöfaldur
karlakvartett syngja. Organ-
leikari: Sólveig Jónsson).
17.30 Barnatími (Skeggi Ásbjarn-
arson).
18.30 „Efst á Arnarvatnshæðum":
Gömlu lögin sungin og leik-
in. —
18.55 Tilkynningar. — 19.20 Vfr. —
19.30 Fréttir og íþróttaspjall.
20.00 Svipast um á suðurslóðum:
Séra Sigurður Einarsson flyt
ur fimmta erindi sitt frá
ísrael.
20.15 Kórsöngur: Söngfél. Hreppa-
manna syngur. Söngstjóri:
KALLI KÚREKI
~ ~ ~
Teiknari; Fred Harman
Þegar Jenkins leggur af stað heim
með mútuféð tekur hann ekki eftir
manni á bak við runna.
— Þetta var hreint ekki afleitt.
Hundrað dalir handa mér, og ég á
að láta þann gamla hafa fimmtíu.
Hann er sjálfsagt þegar kominn hálfa
leið til Mexícó.
(— Hann tók ekki eftir mér. Það
verður fróðlegt að komast að því
hverskonar félaga maður á.)
Seinna hjá kofanum.
— Hvar hefur þú verið, Sam?
— í felum, auðvitað. Hvar hélztu
að ég væri? Þú manst vonandi, að
það er búizt við því að ég sé dauður?
Sigurður Ágústsson f Birt-
ingaholti. Einsöngvari: Guð-
mundur Guðjónsson. Píanó-
leikari: Skúli Halldórsson.
20.55 Sunnudagskvöld með Svav-
ari Gests, spurninga- og
skemtiþáttur.
22.00 Fréttir og veðurfr. — 22.10
Danslög. — 23.30 Dagskrár-
lok.
Mánudagur 27. maí
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.15 Búnaðarþáttur: Kýrnar á
beit (Ólafur E. Stefánsson,
ráðunautur).
13.35 „Við vinnuna"; Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp.
18.30 Lög úr kvikmyndum. —
18.50 Tilkynningar. — 19.20
Veðurfréttir.
19.30 Fréttir.
20.00 Um daginn og veginn (Séra
Gunnar Árnason).
20.20 íslenzk tónlist: Tvö verk eft-
ir Árna Björnsson.
20.40 Leikhúspistill: Sveinn Ein-
arsson fil.kand. segir fréttir
frá útlöndum.
21.05 Frá Menton-tónlistarhátíð-
inni í Frakklandi.
21.30 Útvarpssagan: „Alberta og
Jakob" eftir Coru Sandel; V,
(Hannes Sigfússon).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Hljómplötusafnið (Gunnar
Guðmundsson).
23.00 Skákþáttur (Sveinn Krist-
insson). — 23.35 Dagskrár-
lok.
Þriðjudagur 28. maí
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.00 „Við vinnuna": Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp.
18.30 Þjóðlög frá ýmsum löndum.
•— 18.50 Tilkynningar.
19.20 Veðurfr. — 19.30 Fréttir.
20.00 Einsöngur í Dómkirkjunni;
Odd Wannebo óperusöngvari
frá Noregi syngur; dr. Páll
ísólfsson leikur undir á orgel.
20.20 Þriðjudagsleikritið: „Ofur-
efli“ eftir Einar H. Kvaran;
VIII. kafli. — Ævar R. Kvar-
an færði söguna í leikform
og stjórnar flutningi.
21.00 Lög frá Lithaugalandi, sung-
in og leikin.
21.15 Upplestur: Kvæði og stök-
ur eftir Hreiðar E. Geirdal
(Andrés Bjömsson).
21.25 Tónleikar: Óbókonsert nr. 2
í B-dúr eftir Handel.
21.35 Erindi: Rödd af veginum
(Hugrún skáldkona).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Lög unga fólksins (Bergur
Guðnason). — 23.00 Dag-
skrárlok.
a— ÞJÓ'NUSTA
FRÖh/SK ÞJÓNUST,\
andlitsböS
(latidsnurting
f\argveiosla
CeiSbeint mcS i/al
Snyrfí i/öru.
valhölliSS