Morgunblaðið - 14.09.1963, Side 2

MORGUNBLADID
' Laugardagur 14. sept. 1963

Aalto teiknar
Norræna húsið
Hann hefur dvalizt hér undanfarna
daga, og kynnt sér aðstœður
■
FRÁ þvi hefur verið skýrt, að
finnski aiS-itektinn Alvar
Aalto, sem heimsþekktur er
fyrir verk sín, muni teikna
Norrænt hús, sem ákveðið
hefur verið að* reisa í Reykja-
vík.
Norræna húsið verður reist
á háskólalóðinni, rétt neðan
við Nýja-Garð. Hefur Aalto
þegar skoðað svæðið.
Hugmyndin um byggingu
hússins var til umræðu á
fundi menntamálaráðherra
Norðurlandanna i Reykjavik
í sumar. Var þar endalega á-
kveðið urn smíði hússins.
Einn ráðherra, sem þann fund
sátu, kom þá fram með þá
hugmynd, að Alvar Aalto yrði
fenginn til að teikna húsið.
Eftir heimkomuna færði
menntamálaráðherra Finna
það í mál við Aalto, hvort
hann vildi taka að sér verk-
efnið. Féllst hann þegar á það,
og er nú kominn þeirra er-
inda hingað til lands.
t för með Aalto er Meinand-
er, ráðuneytisstjóri í finnska
utanríkisráðuneytinu. Kona
Aalto er einnig með honum
hér.
Aalto er nú 65 ára, og tal-
inn einna fremstur í flokki
róttækra brautryðjenda í nú
tíma byggingarlist.
ÍS.Í
*****

V atns veituiram-
kvæmdir d Akranesi
Akranesi, 13. sept.
VATNSMAGN hjá vátnsveit-
unni hér í bæ er talið að muni
aukast um það magn, sem sem-
Óladóttir
lótin
ELtN Óladóttir lézt i Landakots-
spítalanum í gærmorgun 86 ára
gömul að loknum 68 ára starfs-
ferli, sem vart á sinn líka. Hún
kenndi sér fyrst meins fyrir um
hálfum mánuði. Var þá flutt í
sjúkrahús í fyrsta skipti á langri
æfi, og reyndist vera með lungna
bólgu, sem varð banamein henn-
ar.
Elín réðist starfsstúlka á heim
ili Stefáns skólameistara Stefáns
sonar á Möðruvöllum árið 1895,
en þá var hún átján ára. Meðal
starfa hennar þar var að gæta
tveggja ára sonar skólameistara-
hjónanna, Valtýs, sem síðar varð
ritstjóri Mbl. Fylgdi Eiín fjöl-
skyldunni ætíð síðan, var í ára-
tugi á heimili Valtýs þar til hann
lézt í marz s.l., en síðan á heimili
Björns Thors og Helgu dóttur
Valtýs.
entsverksmiðjan þarf til sinnar
notkunar, við það, að Óslæknum
verði veitt í aðalveituna. Þeg-
ar er búið að steypa upp lítinn
vatnsgeymi kringum aðalupp-
sprettulind Óslækjar, er safna
mun öllu vatni hans, sem áður
rann ónotað til sjávar. 50 tonn
af vatnsleiðslupípum komu
með ms. Tungufossi hingað á
dögunum. Langt er komið að
grafa skurðina, á annan metra
á dýpt. Að lokinni pípulögninni
sem þegar er hafin, verður svo
vatnið leitt frá lækjargeyminum
í aðalleiðsluna nokkru fyrir neð
an vatnsgeymi bæjarins uppi í
Berjadalsárgljúfrum. Pípurnar
nýju eru sex tommur í þvermál,
og nýja leiðslan milli lækjarins
og meginvatnsæðar tveir og hálf-
ur kílómetri. — Oddur
. Kronprins Olav,
Skipt um skip í íslandsferðum
Kronprins Olav tekur við af ,Drottningunni*
Kaupmannahöfn, 13. sept.
SAMEINABA gufuskipafélagið
gaf í dag út tilkynningu þess
efnis að í ársbyrjun 1965 yrði
skipt um skip á leiðinni milli
Kaupmannahafnar, Færeyja og
Reykjavíkur. í stað m. s. Dronn-
ing Alexandrine kemur m. s.
Kronprins Olav, sem hingað til
hefur verið í förum milli Fred-
erikshavn og Oslo. Sennilega er
talið að Dronning Alexandrine
verði seld til niðurrifs. Álitið er
að skipið sé það gamalt að of
dýrt verði að lagfæra það og
breyta í samræmi við kröfur
tímanna.
Vegna aukinna bifreiðaflutn-
inga milli Jótlands og Noregs er
Kronprins Olav nú of lítið skip
fyrir þessa leið, og tekur nýtt
skip við á þeirri leið. Kronprins
Lax og
veiðileyfi
GUÐMLTNDUR J. Kristjánsson,
formaður Landssambands ís-
lenzkra stangaveiðimanna, hefur
beðið Morgunblaðið að ieiðrétta
þau ummæli í blaðinu 12. sept.
sl., að „færri hafi fengið að renna
í þeim (þ.e. beztu laxveiðíám
iandsins) en vildu.“ Segir Guð-
mundur, að áberandi hafi verið
i sumar, hve mörg veiðileyfi í
ám og vötnum hafi verið auglýst
í blöðum, enda sé langt frá því,
að allir veiðistaðir hafi verið
nýttir. Hefur ekki í mörg ár ver-
ið jafn auðvelt að komast í lax-
veiðiár, sagði Guðmundur, enda
finnst mörgum árnar orðnar úr
hófi dýrar.
Olav er smíðað árið 1937, og er
þannig tíu árum yngra skip en
„Drottningin". Rytgaard
í sambandi við’þessa frétt frá
Kaupmannahöfn, sneri blaðið
sér til Gunnars B. Sigurðssonar,
forstjóra Sameinaða í Reykjavík.
Kvaðst hann í dag hafa fengið
tilkynningu frá Kaupmannahöfn
um skipaskiptin, og jafnframt að
þau færu fram um áramótin
1963/64. Áður en skipt verður
um skip fer fram mikil lagfær-
ing á Kronprins Olav. Skip þetta
er 3119 tonn og gengur um 18
mílur. Verður það um þrjá sól-
arhringa í ferðinni frá Kaup-
mannahöfn til Reykjavíkur. Til
samanburðar má geta þess a3
„Drottningin“ er 1870 tonn.
Sölusýning múl-
verka opnuð í dag
Agóðinn rennur í Heimilissjóð tauga-
veiklaðra barna
í DAG klukkan tvö verður opn-
uð í Gagnfræðaskólanum við
Vonarstræti sölusýning á mál-
verkum eftir frú Sólveigu Egg-
erz Pétursdóttur. Andvirði
myndanna mun renna í Heim-
ilissjóð taugaveikiaðra barna,
en sá sjóður er stofnaður fyrir
málfu þriðja ári af Barnavernd-
arfélagi Reykjavíkur í þeim til-
gangi að koma upp hjúkrunar-
og lækningaheimili fyrir tauga-
veikluð börn.
í sjóðnum eru núna 218 þús-
und krónur, málverkagjöf frú
Sólveigar Eggerz Pétursdóttur
er liðlega 150 þúsund króna
virði óg loks hefur Barnavernd-
arfélag Reykjavíkur, sem stofn-
Bretar
valdi
ráðinu
r
I
beifa neitunar-
- ••
Oryggis-
Hindra sambykkt tillögu um tak-
mörkun herstjórnar hvítra manna
i Subur Rhodesíu
Sameinuðu þjóðunum,
New York, 13. sept. (AP)
B R E T A R beittu neitunar-
valdi í Öryggisráði Samein-
uðu þjóðanna í dag til að fella
tillögu ýmissa Asíu- og
Afríkjuríkja þar sem skorað
er á Breta að fresta því að
veita stjórn hvítra manna í
Suður-Rhodesíu aukin völd.
Fulltrúar Ghana, Marokkó og
Filippseyja fluttu tillögu þessa í
Öryggisráðinu, og segir í henni
að núverandi stjórn hvítra
manna í Suður-Rhodesíu gæti
beitt auknum völdum gegn frelsis
baráttu innfæddra. í umræðum
um tillöguna skoraði Sir Patrick
Dean, aðalfulltrúi Breta, á aðra
fulltrúa í Öryggisráðinu að vísa
henni frá. Varaði hann við því að
ef tillagan yrði samþykkt, gaétj
hún „haft alvarlegar afleiðingar,
ekki aðeins fyrir Suður-Rho-
desíu, heldur einnig sjálft Örygg-
isráðið". Sagði hann að Bretar
væru að reyna að koma því til
leiðar að blökkumenn í Suður-
Rhodesíu fengju aukna fulltrúa-
tölu í þinginu, en sagði að þetta
væri erfitt mál þar sem Bretar
gætu ekki haft bein afskipti af
innanríkismálum landsins.
Sir Patrick ítrekaði fyrri full-
yrðingar um að Bretar hefðu á-
fram eftirlit með beitingu orustu-
og sprengjuflugvéla Suður-Rho-
desíu út á við, þótt landsstjórn-
inni yrði falin yfirstjórn hermála
að öðru leyti.
Þrátt fyrir mótmæli Sir Pat-
ricks var tillagan borin undir at-
kvæði. Ellefu þjóðir eiga full-
trúa í Öryggisráðinu, og greiddu
átta þeirra tillögunni atkvæði,
þeirra á meðal fulltrúi Noregs.
Fulltrúar Bandaríkjanna og
Frakklands sátu hjá, en Sir Pat-
rick Dean felldi tilleguna með
neitunarvaldi.
Bretar hafa tvisvar áður beitt
neitunarvaldi sínu í Öryggisráð-
inu, í bæði skiptin í sambandi
við Súezdeiluna 1956.
aði sjóðinn, heitið 50 þúsund
króna gjöf. Hyggst sjóðsstjórnin
miða að því að hefja bygginga-
framkvæmdir þeigar á næsta
vori.
Á sýningunni eru 111 myndir.
Sýningin verður opin kl. 2—10
e. h. til 23. september.
Húsgagna-
sýningin
Húsgagnasýning Húsgagnaverk
stæðis Helga Einarssonar í sýn-
ingarskála Gefjunar við Kirkju-
stræti, sem áður hefur verið skýrt
frá hér í blaðinu, stendur fram á
sunnudagskvöld og er opin milli
kl. 2 og 10. Mikil aðsókn hefur
verið að sýningunni, og húsgögn-
in hafa vakið mikla athygli. Allt
sem á sýningunni er, er selt, og
aðeins er framleitt eftir pöntun-
um.
Sú villa varð í myndatexta,
sem birtist með frétt um sýn-
inguna í Mbl. miðvikudaginn 11.
sept., að rangt var skýrt frá nafni
eins mannsins á myndinni. Sá,
sem situr lengst til hægri, er
Bolli A. Ólafsson, verkstjóri á
Húsgagnaverkstæði Helga Ein-
arssonar.
Verkfollsundan-
þúgur vegnn
síldveiðnnnn
VEGNA blaðaummæla óskar
samninganefnd farmanna eftir
því, að þetta komi fram:
Á fyrsta degi verkfallsins voru
veittar undanþágur til mjólkur-,
póst- og farþegaflutninga til Vest
mannaeyja með ms. Herjólfi.
Fimmtudaginn 12. sept. var
tveimur olíuflutningaskipum
veitt leyfi til þess að fara með
920 tonn af gasolíu og 1.080 tonn
af eldsneytisolíu (brennsluoliu)
á tíu hafnir norðanlands og aust
an frá Húsavík að Bieiðdalsvík
til síldveiðiflotans og síldarverk
smiðjanna-