Morgunblaðið - 13.10.1963, Blaðsíða 10

10
MORCUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 13. okt. 1963
FRANSKI sendikennarinn, Regis Boyer, sem verið hefur við
Háskóla Islands undanfarin ár, hefur skrifað eftirfarandi
grein um nám við franska háskóla, og kemur hún sjálfsagt ís-
lenzkum stúdentum að gagni, er þeir standa andspænis því að
þurfa að velja sér nám og stofnun til að nema við.
Inngangur í vísind adeild háskólans í Lyon.
hinir ýmsu verkfræðiskólar; raf-
efnafræði, rafeindafræði; pappirs
iðnaður; landbúnaðarvisindi;
stjórnmálanám; efnahagsvísindi,
o.s.frv., o.s.frv. — Meðalnáms-
tími, meðtalið undirbúningsárið
fyrir inntökuprófið (propédeu-
tique), er frá fjórum árum fyrir
heimspekideild (Lettres) og vís-
indadeild (Sciences) og flesta
aðra skóla og menntastofnanir,
upp í sex ár fyrir læknisfræði
óg lyfjafræði; tíminn er mjög
mismunandi langur fyrir hinar
ýmsu listgreinar (málpralist,
myndhöggvaralist, húsagerðar-
list (arkitektur), hljómlist, dans-
list, sönglist, skreytingarlist o.s.
frv.) Meðalnámskostnaður er
u.þ.b. 150 frankar á misseri
HVER vill ekki feginn fara í sum
arleyfi til Frakklands: landið er
fagurt, vínin með ágætum, kon-
urnar tígulegar, verzlanirnar
glæsilegar, Miðjarðarhafs-sólin
er heit.....En um leið og um
er að ræða námsdvöl, koma í ljós
hversdagslegustu hlutir: há-
fleygt samkvæmismál, hnyttin
orðaskipti, yfirborðskenndar en
glæsilegar samræður; hvað ann-
að væri hægt að læra í hinum
elztú háskólum heims? Fólk veit
naumast, að franskar tæknifram-
kvæmdir eru verk ungra manna,
sem eru mótaðir í háskólum okk-
ar. Menn undrast að heyra, að
tugir þúsunda af útlendingum,
sem koma frá öllum heimsálfum,
sækja franska háskóla og fáir
ei, eru til „Námskeið fyrir er-
lenda nemendur“ (Cours pour
étudiants étrangers), sem allir
geta fengið aðgang að. Hlutað-
eigandi geta valið á milli:
— Venjulegs námskeiðs: með
hljóðfræði, málfræði, undir-
stöðu-orðaforða, orðmerkingar-
fræði, ritgerðum á frönsku, verzl
unarbréfaskriftum, franskri
menningarsögu og landafræði
Frakklands, bókmenntum, og
heimspeki. Námskeið þetta stend
ur allt árið. Innritunin kostar
u.þ.b. 120 franka. Nemandinn
þarf sjálfur að sjá sér fyrir hús-
næði og fæði, eins og gildir einn-
ig fyrir þau námskeið, sem' tal-
að verður um hér á eftir, en
hann getur notfært sér ýmis
Háskólastúdentar geta borðað í ódýrum stúdentamötuneytum.
Hér er veitingasalur í stúdentahverfinu Cité Universitaire,
I’aris.
vita um hið gífurlega átak
franskra stjórnarvalda til að
hlynna að útbreiðslu menning-
ar, sem þau eru með réttu mjög
stolt af, meðal menntaðs æsku-
fólks heimsins í anda frelsis og
einstaklingshyggju, sem ávallt
hefir markað skapgerð þjóðar-
innar.
y£ raun og veru er ekkert ein-
faldara nú fyrir ungan útlend-
ing en að stunda fullkomið nám
í Frakklandi. Hinir 17 háskólar,
sem til eru í E'rakklandi, tryggja
móttöku og mótun hinna ungu
útlendinga, sem þess óska, og
þeir 5 eóa 6 háskólar, sem í smíð-
um eru nú, munu gera slíkt hið
sama.
Sérhver háskóli hefir upp á að
bjóða þrenns konar möguleika:
1) fyrir leikmenn, hvort sem þeir
hafa lokið einhverju prófi eður
hlunnindi, sem fylgja nemenda-
skírteini hans: máltíðir í háskóla-
mötuneytunum við mjög lágu
verði, og — ef mögulegt er: hús-
næði í stúdentagörðum; afsláttur
af ýmis konar sýningum og ferða
lögum. Námskeið þessi eru stað-
fest'með prófum.
— Námskeið fyrir mismunandi
námsstig, sem standa yfir skamm
an tíma. I>ar eru möguleikar á
að hljóta staðgóða þekkingu á
frönsku talmáli: venjulegur orða
forði, framsögn, ritgerðir, lestur
og réttritunaræfingar eftir upp-
lestri. Við þettá bætast praktísk-
ar æfingar: framburður og sam-
töl. Þessi námskeið standa yfir
skamman tima: frá nokkrum vik
um upp í nokkra mánuði, og er
einnig hægt að fá prófskjal fyrir
þau. 2) Einnig fára fram í öll-
um háskólum í Frakklaúdi „Sum
arnámskeið" (Cours d’été) fyrir
þá leikmenn, er vilja — auk þess
gagns, sem þeir hafa af því að
læra franska tungu — hafa á-
nægjuna af því að kynnast Frakk
landi hina heitari mánuði ársins.
Námskeið þessi standa yfir frá
einum mánuði til tveggja og
hálfs mánaðar; frá júlí fram í
miðjan september og skiptast í
flokka: fyrir algera byrjendur;
fyrir námsfólk, sem aðeins hefir
byrjað: fyrir námsfólk, sem kom-
ið er eitthvað áleiðis. Prófskír-
teini fást við lok námskeiðsins.
Þarna er kennd frönsk tunga og
menning. Meðalgjald er u.þ.b.
120 fr. á mánuði. Húsnæði og
fæði sér háskólinn oft um, og
er verð þá sanngjarnt.
3) Fyrir þá sem þegar hafa
aflað sér staðgóðrar þekkingar
í frönsku eru til ótal námskeið,
sem haldin eru á ýmsum stöðum
í Frakklandi, og eru við hæfi
hvers og eins. Listi með dag-
setningum yfir þessi námskeið
liggja fyrir í sendiráði Frakk-
lands.
Námsfólk það, er æskir að
stunda reglulegt frönskunám
— með sömu skilyrðum og
franskt námsfólk — nám, sem
veitir sömu skírteini og Frakk-
ar fá — hefir tækifæri til þess
í öllum tilfellum. Til þess þarf
þetta námsfólk að hafa íslenzkt
stúdentspróf og framvísa skír-
teini, sem sanni það. Þegar því
er náð, getur námsfólkið látið
innrital sig með sömu réttindum
og skilmálum og franskt náms-
fólk. Samt sem áður er nauð-
synlegt að námsfólk þetta hafi
áður aflað sér góðrar þekking-
ar á franskri tungu, eða að það
afli sér hennar með því að eyðá
í það einu eða tveim undirbún-
ingsárum í Frakklandi, eða á
íslandi, úr því að nú hefir það
möguleika á því að taka - heima
á íslandi inntökupróf (propé-
deutique) inn í'franska háskóla.
í Frakklandi eru eftirfarandi
deildir, sem námsmaðurinn get-
ur valið milli: Heimspékideild
(lettres): (frönsk tunga, saga,
landafræði, heimspeki, erlend
tungumál, hver svo sem þau eru;
listasaga, sálfræði); lögfræði
(droit); með hinum ýmsu sér-
greinum, sem eru utan við lög-
fræðiréttindin); vísindi (scienc-
es): (stærðfræði, eðlisfræði,
efnafræði, náttúrufræði, náttúru-
vísindi og aðrar sérgreinar);
læknaskólinn (Ecole Nationale
de medicine); fyfjafræðiskólinn;
skóli fyrir vatnsaflsfræði
(Hydraulique); raftækniskólinn:
(semestre). Herbergi getur kost-
að 75—150 fr. á mánuði, en her-
bergin á „Cité Universitaire" eru
miklu ódýrari, og einnig eru
miklir möguleikar á því að fá
inni hjá frönskum fjölskyldum,
sem er ætíð æskileg lausn fyrir
erlent námsfólk. Máltíð keypt í
stúdentúínötuneyti kostar að með
altali 3 franka.
Án þess að eftirfarandi ábend-
ingar séu á neinn hátt ætlaðar
til þess að beina námsfólki til
vissra háskóla, má t. d. velja:
PARÍS:
París er því miður, þrátt fyr-
ir alheimsfrægð sína, að sligast
undir undir fjölda nemenda
sinna. í undirbúningi er ráða-
gerð um dreifingu nemenda, en
hún verður varla komin til fram-
kvæmda fyrr en að einu eða
tveim árum liðnum. Svarti skóli,
la Sorbonne, sem vel er þekkt-
ur meðal íslendinga, heldur á-
fram að draga til sín aukinn
fjölda erlends námsfólks af öll-
um kynflokkum og þjóðerni. Nú
eru rúmlega 80.000 nemendur í
Sorbonne, þar af u.þ.b. 8000 er-
lendir. Auk bókmennta-, lög-
fræði-, efnahagsvísinda-, vís-
inda-, læknisfræði-, og lyfja-
deilda, hefir Sorbonne innan
sinna vébanda: Ecoles Normales
Supérieures, sem skapa kennara
framtíðarinnar, og yfir 40 stofn-
anir (instituts), þ.á.m.: stjórn-
málavísinda-, tölufræði- (statis-
tik), samanburðarlögfræði-, tón-
listarfræði- og hljóðfræðistofn-
anir, rannsóknarstofnanir fyrir
krabbamein, stofnanir fyrir
radíumrannsóknir óg fræga rík-
isstofnun fyrir tæknirannsóknir
á kjarnkleyfum efnum (Institut
National des Sciences Techniqu-
es Nucléaires), sem staðsett er
í útjarðri borgarinnar, í Saclay.
— Mjög frægir prófessorar laða
til Sorbonne sérfræðinga hvað-
anæva að úr heiminum: Le Bras
(lögfræði), Marie-Jeanne Durry
(franskar nútímabókmenntir),
F. Souriau (heimspeki), Ray-
mond Aron (félagsfræði), Juli-
ette Fayez-Bouton-Nier (sál-
fræði), R-Etiemble (samanburð-
ar-bókmenntir), G. Gougenheim
(málvísindi), E. Larousse (efna-
hagssaga), P. Fouche (hljóð-
fræði), G. Matore (frönsk menn-
ingarsaga) og M. Gravier (nor-
ræn mál og bókmenntir)
AIX-MARSEILLE:
Aðeins vísinda-, læknisfræði-
og lyfjadeildirnar eru í Marseille.
Hinar eru í Aix-enProvence.
Þar eru u.þb. 18.000 nemendur,
þar af 1000 erlendir. Auðvitað
er kennaraliðið þar valinn hóp-
ur, og meðal þeirra eru hámennt-
aðir sérfræðingar í fyrri alda
sögu (J. R. Palanque), enskum
bókemnntum (F. Carrere) og
lögfræði (P. de Geoffre de la
Pradelle og L. Trotaras).
MONTPELLIER:
Stofnaður á 11. öld og telur
12.000 nemendur, þar af 800 er-
lenda. Þetta er einn af kunnustu
háskólum landsins að því er að
lögfræði lýtur (P. Coste FÍoret),
almenn lögfræði (droit civil) og
þó einkum læknisfræði. Þar nam
Rabelais á 16. öld.
BORDEAUX:
Einnig mjög gamall háskólL
Hann dregur til sín erlenda
námsmenn í vaxandi mæli vegna
möguleika þeirra, sem eru á
skemmtiferðalögum frá þessum
stað, sérstaklega til Baska-strand
arinnar. Frægir eftirtaldir pró-
fessorar: J. Ellul (lögfræðisaga),
Rescarpit (samanburður nútima-
mála), J. Chateau (barnasálar-
fræði), M. Merle (stjórnmála-
vísindi).
Framh. á bls. 14
Inngangur í eina af byggingum hins gamla Sorbonneháskóia