Morgunblaðið - 13.10.1963, Side 11
{ Sunnúdágur 13. okt. 1963
MORGUNBLAÐIO
11
Svipmyndir frá Noregi
Eikarengi i vetra^búningi
Heimsókn að Eikarengi
ÉG HITTI þau fyrst á dóm-
kirkjutröppunum í Niðarósi,
frú Alhild og dr. Börre Börre-
sen, læknishjón frá Lier í
Buskerud. Þau komu til kirkj
unnar í sama tilgangi og ég,
að skoða hið fornfræga guðs-
hús, og biðu eftir því að vörð-
urinn opnaði. Við vorum hepp
in með daginn, fengum gott
yfirlit yfir sögu kirkjunnar
frá upphafi, en það væri nóg
efni í sérstaka grein og skal
ekki rakið hér, enda mun
mörgum kunn sú saga, þeim
er láta sig nokkru skipta forn
helga staði frændþjóðar okk-
ar.
Áður en við skildum tóku
læknishjónin loforð af mér að
heimsækja þau áður en ég
færi heim til íslands. í Lier
er gróðursæla mikil, enda
fagurt inn á milli skógi vax-
inna hlíðanna. Þótt komið
væri langt fram 1 september
stóðu mörg trén enn í fullum
blóma, klædd sumarskrúða
sínum, en önnur höfðu búizt
litklæðum haustsins. Eitt og
eitt lauf féll til jarðar í há-
tignarlegri ró, fyrirboði þess
sem í vændum var. Víða
hengu eplin á trjánum blóð-
rauð og bústin. Græni og
rauði liturinn fer hvergi eins
vel saman og út í náttúrunni.
Mitt í þessari paradís stend-
ur stórt garnalt hús Og ann-
að minna í útjaðri Lier-bæjar.
Glöggt er gests augað. Andi
fortíðarinnar svífur yfir staðn
um og dregur að sér athygli
farandkonunnar. Læknisfrúin
tók mér opnum örmum. Mað-
ur hennar ér ekki heima, hann
á annríkt þegar skólarnir eru
að taka til starfa. Hann vinn-
ur á heilsuverndarstöðinni, og
þarf þar að auki að vitja sjúkl
inga víða út um héraðið. Ég
fékk að fara með honum og
frúnni í eina slíka ferð. Hann
þurfti að sinna störfum á
barnaheilsuverndarstöð langt
út í héraðL Mér varð það
fljótlega ljóst að hann var
barnavinur. Um leið og hann
birtist í dyrunum mættu hon-
xun saklaus sólskinsbros og
sum þau eldri komu á móti
honum og buðu góðan dag,
og endurgalt hann kveðjuna
með sýnilegum ánægjusvip.
„Hann er svo góður við allt
sem er minni máttar,“ sagði
frúin. Það þótti mér fagur
vitnisburður.
Læknirinn átti erindi við
sjúkling sem bjó í fallegu
hvítu húsi í undurfögru um-
hverfi. Brekkan fyrir ofan var
skógi vaxin, fögur rósabeð
mynduðu umgerð um húsið,
og vafningsviðir teygðu sig
upp veggina alla leið upp und
ir þakskegg. Hvítfyssandi
lækur lá eins og silfurþráður
í grænum hvammi rétt við hús
hliðina, fossaniður heyrðist
gegnum þytinn í laufinu, og
aragrúi af smáfuglum flögr-
aði masandi grein af grein.
Inni í húsinu beið sjúklingur-
inn eftir lækninum. Falleg
eldri kona, fyrrverandi hjúkr-
unarkona, virðuleg en rauna-
leg á svipinn.
— Hvernig gengur það í
dag? spurði læknirinn. — Ó,
mér líður ekki vel, sagði hún.
— Það er svö langt síðan lækn
irinn hefur komið. — Þér ppt-
ið meðulin vonandi eins og for
skriftin mælir fyrir, sagði
hann. — Látum okkur nú sjá.
Hvernig eru fæturnir? Þetta
er bara stórmikil framför.
Betra en ég bjóst við. Næst
verður árangurinn undraverð
ur. Svona hélt hann áfram
þar til sjúklingurinn viður-
kenndi að heilsan væri bara
ekki sem verst, og meðulin
væru afbragð. Þegar heim-
sókninni var lokið var rauna-
svipurinn horfinn, í stað hans
ljómaði andlitið af sigurbrosi.
Það var sólskin úti og inni.
Þegar kvöld er komið og
við sitjum öll þrjú í stofu og
ræðum saman, hringir dyra-
bjallan. Það er kominn maður
að finna lækninn, þótt hann
eigi að vera búinn með dags-
verkið. Gesturinn gengur með
nýrnasteina og veit að hann
má ekki bregða út af læknis-
ráði. í kvöld hefur hann svik-
ið sjálfan sig, eins og svo oft
áður, áfengið er' hans bölvald-
ur. Nú þarf hann að fá kvala-
stillandi. — Ójá, hann er sjálf
um sér verstur, sagði læknir-
inn. Þetta vill brenna við.
Við vorum að ræða um for-
tíð læknisbústaðarins, og nú
er þráðurinn tekinn upp að
nýju. Húsið er 175 ára gamalt.
Upphaflega var þetta búgarð-
ur, sem bar nafnið Eikarengi.
Og í raun og veru heitir hús-
ið það ennþá, sagði læknirinn.
Síðan var staðurinn rekinn
sem gistihús, miðstöð fyrir
ferðamenn þá, er lögðu leið
sína til höfuðstaðarins, gömlu
Kristjaníu. Þá var ekki farið
eins greitt yfir eins og nú,
þegar bifreiðar þekktust ekki,
í stað þeirra var ferðast á
hestvögnum og sleðum. Þá
kostaði tíu aura fyrir nóttina
í útihúsum, en eitthvað á aðra
krónu í aðalbyggingunni. Nú
er öldin önnur.
— Ég er búinn að eiga húsið
í meira en tuttugu ár, og látið
gera ýmsar breytingar, sett í
það nýja glugga og fleira.
Þetta er skemmtílegt hús eins
og þú sérð, og konan mín á
sinn þátt í því hvað hér er
vistlegt.' Hún heldur mikið
upp á gamla húsmuni, er lista
kona, málar og gerir gamla
hluti sem nýja, en lætur þó
formið halda sér.
Ég svipast um í stofunum.
Þar er margt nýstárlegt að
sjá, og hver hlutur er auðsjá-
anlega á réttum stað. Frúin
hefur siglt . um öll heimsins
höf með manni sínum, og
hefur haft með sér ýmsa
muni frá flestum stöð-
um sem hún hefur gist. Þarna
er öskubakki, mikið listaverk
og handbróderuð silki-manda-
rínkápa frá Kína, ásamt miklu
af postulínsborðbúnaði. —
Bronstígrisdýr frá Japan.
Listilega útskorin fílstönn
frá Fílabeinsströndinni. Blæ
vængur úr svínsblöðru frá
Belgisku Kongó. Veiðispegill
frá írlandi. Saumaborð í Lúð-
víks fimmtánda stíl, frá Frakk
landi o.s.frv. Mest heldur hún
þó upp á gamla muni sinnar
eigin þjóðar, og margt af því
setur sinn svip á hið glæsilega
heimili. — Og svo er hér nokk
uð, sem þú mátt til að sjá,
segir frúin. — Málverk eftir
meistarann Kjarval. Islands
store kunstner.
— Hvernig hafið þið náð
í það? spyr ég. — Jú, það
skal ég segja þér, segir frúin.
— Ég á systur á íslandi. Hún
er gift Sigurði Markan. Við
fengum málverkið hjá þeim.
Þau bjuggu hér í Noregi í
nokkur ár, en eiga nú heima
í Reykjavík.
— Viltu vera svo væn að
bera Markans-fjölskyldunni
kveðjú frá okkur, segir lækn-
irinn. — Þú þekkir eflaust
eitthvað af því fólki, til dæm-
is hina frægu söngkonu
Maríu.“
— Já, ég þekki hana mér
til mikillar ánægju, segi ég,
en vill nú læknirinn ekki vera
svo góður að spila fyrir mig
á píanóið eitthvað af sínum
eigin verkum, ég hef nefni-
lega heyrt að doktor Börre-
sen sé mjög fjölhæfur, sumir
segja, ekki minna tónskáld
en læknir.
— Það er velkomið að ég
grípi í hljóðfærið, segir hann.
En þú verður að afsaka þótt
mér kunni að fatast, mitt verk
svið er á öðrum vettvangi, og
lítill tími aflögu frá því, en
óneitanlega er skemmtilegt að
setjast við hljóðfærið og láta
sig dreyma dýrðlega drauma.
Ég hefi samið nokkrar tón-
smíðar, sérstaklega við ljóð
eftir Hamsun. Til dæmis
„Lína“ og „Feberdikt". Svo er
hér lag sem ég hef kallað
„Norsk fjellestemning", og
fingur læknisins leika um
nótnaborðið, eins og hann hafi
aldrei gert annað. Tónarnir
fylla stofurnar, á meðan
smáfuglarnir flögra tístandi
í greinum trjánna fyrir utan
gluggana og lí-tið lauf Tinígur
til jarðar í kvöldblænum og
býður „Góða nótt.“
Hugrún.
LEIÐRÉTTINGAR
f fyrstu grein Hugrúnar frá
Noregi stóð Ólafur Tryggva-
son, en átti að vera Ólafur
helgi. í upphafi annarrar
greinarinnar stóð Vestdal, en
átti að vera Verdal. Borg-
fjorden, átti að vera Borgen-
fjörden, setji, átti að vera
sitja.
mundsson sér skýrslu um gang
þessa máls. Aðalbygging er nú
langt á veg komin. Er það skáli
til samverustunda, borðhalds og
innileikja, auk herbergja fyrir
foringja og starfsstúlkur. Þessi
bygging er hin vandaðasta, en
kostar mikið fé. Hefir æskulýðs-
sambandið unnið stórvirki á sín-
um skamma starfstíma, hvað
snertir fjároflun til þessa mikil-
væga fyrirtækis. Þó eru bygg-
ingarskuldir miklar, eins og sak-
ir standa, og var nokkuð rætt
um leiðir til úr.bóta. Er ekki áð
,efa að margir munu hér eftir
sem hingað til leggja máliriu lið,
því að sú er reynsla flestra, sem
til þekkja, að hver sem kýnnist
því, sem þarna er verið að fram-
kvæma, sé fús að vinna því allt,
er hann má.
f fremstw rW M vtastrl: *ór!r Stephensen, ritari, séra Sigurður Guðmundsson, gjaldkeri
og frú hans, Jón Þorsteinsson, formaður sóknarnefndar Akureyri og frú, frú Solveig Pétursdótt-
ir, sóra Pétur Sigurgeirsson, formaður ÆSK og séra Ólafur Skúlason, æskuiýðsfulltrúi Þjóð-
kirkjunnar.
Frd aðalfundi Æskulýðssambands
kirkjunnar
FJÓRÐI aðalfundur Æskulýðs-
aambands kirkjunnar í Hóla-
etifti, var haldinn í Akureyrar-
Itirkju 28.—29. september. Auk
•limargra fulltrúa úr hópi unga
fólksina á sambandssvæðinu,
•óttu 12 prestar fundinn. Gestir
fundarins voru fjórir skiptinemar
frá Bandaríkjunum, er hér dvelja
í Hólastifti
árlangt á vegum þjóðkirkjunnar.
Ennfremur sat æskulýðsfulltrúi
þj óðkirkj unnar, . séra ólafur
Skúlason, fundinn og ferðaprest-
ur, séra Lárus Halldórsson, sem
nú gegnir þjónustu í Eyjafjarð-
arprófastsdæmi. Aðrir fundar-
menn voru allir búsettir á sam-
bandssvæðinu.
t Séra Pétur Sigurgeirsson, for-
maður sambandsins, sagði frá
störfum þess í mjög greinangóðri
skýrslu. Hér er á ferðinni blóm-
leg æskulýðshreyfing í fjórum
norðlenzkum sýslum og flestum
kaupstöðum þessa landshluta. —
Mesta viðfangsefnið, eins og
sakir standa, er bygging sumar-
búðavið Vestmannsvatn, S-Þing-
eyjarsýslu. Flutti formaður bygg-
ingarnefndar, sr. Sigurður Guð-
Aðalmál fundarins voru um-
ræður um æskulýðsstarfið heima
og heiman, þ. e. starfsemi félag-
anna heima fyrir, samband þeirra
sín á milli og við æsku annarra
landa. Framsögumenn voru séra
ólafur Skúlason og séra Sigurður
Haukur Guðjónsson, og fluttu
þeir ýtarleg erindi, með mörgum
góðum ábendingum. Munu erindi
þeirra væntanlega birtast á
prenti. Fundarfólki var skipt í
umræðuhópa um þessi mál, hver
hópur með sitt verkefni. 1. Sam-
staf æskulýðsfélaganna og sam-
bandanna. 2 Heimsóknir og sam-
skipti við erlendar kirkjur og
vinnubúðir. 3. Starf æskulýðs-
félaga að safnaðarmálum. —
4. Uppbygging funda og samband
við eldri æskulýðsfélaga. Urðu
þessar umræður hinar gagnleg-
ustu, og margt kom fram, sem
verða mætti til góðs i framtíðar-
starfinu
Fundurinn hófst kl. 4 á Iaug-
ardag, en lauk síðdegis á sunnu-
dag. Fundarstjóri var sr. Birgir
Snæbjörnsson, en sr. Sigurður H.
Guðjónsson fundarritari. í fund-
arbyrjun á laugardag flutti sr.
Stefán V. Snævarr bæn, en sr.
Ragnar Fjalar Lárusson flutti
mörgunbænir á sunnudag. Á laug
ardagskvöld var kirkjukvöld í
Akureyrarkirkj u. Gigja Kjartans
dóttir lék einleik á orgel. Sýnd-
ar voru myndir frá för íslenzkra
æskumanna í vinnubúðir í Skot-
landi á .síðásta sumri, Þórarinn
Jónsson sagði frá dyöl sinni vest-
an hgfs á vegum kirkjunnar og
loks ávörpuðu amerísku skipti-
nemarnir söfnuðinn. Mæltu þeir
á íslenzka tungu eftir aðeins
þriggja mánaða dvöl hérlendis
og sögðu frá umhverfi sínu og
áhugamálum vestra. Akureyrar-
prestar ávörpuðu kirkjugesti í
upphafi og lok kirkjukvöldsins
sem byrjaði og lauk með bæna-
gerð og söng við undirleik Jak-
obs Tryggvasonar.
Samskot voru tekin til sumar-
búðanna og söfnuðust 2600 kr.
Á eftir voru fundarmenn I boði
æskulýðsfélags Akureyrarkirkju
og þáðu þar rausnarlagar veit-
ingar.
Kl. 2 á sunnudag var hátíðleg
messa í kirkjunni. Sr. Jón Kr.
ísfeld prédikaði, en fjórir prest-
ar þjónuðu fyrir altari. Altaris-
ganga var fjölmenn. Að fundi
loknum bauð sóknarnefnd Akur-
eyrarkirkju öllu fundarfólki til
kaffidrykkju í Skandia Café. Þar
voru ýms ávörp flutt, en allar
veitingar höfðinglegar. Ht-lztu
ályktanir fundarins voru þessar:
Framh. á bis. 19