Morgunblaðið - 02.02.1964, Blaðsíða 19

' Sunnudagur iebrúar 1964.
MORGUNBLADIÐ
19
— Erlend fíðindi
Framh. af bls. 16
leiðsilu kjarnakleyfra efna, til
hernaðarþarfa. Nokkrum dögum
síðar kom forsetinn fram með
tilboð um framleiðslaistöðvun á
eldflaugum, þótt það tilboð væri
að visu háð ströngum skilyrð-
um. Allar yfirlýsingar um mál
þessi voru opinberar.
Hverju þessi stefna stórveld-
anna tveggja kann að fá áorkað,
liggur ekki fyrir. Stjórnmála-
fréttaritarar telja þó, að raun-
verulegur árangur, fram til
þessa, sé viðurkenningin á því,
að óþarfii sé að eyða meiru fé
til framleiðslu stærstu kjam-
orbuvopna, svo mikið sé þegar
fyrir hendi af þeim.
Þessi affaða Sovétríkjanna og
Bandaríkjanna, hvors til ann-
ars, hefur valdið grunsemdum,
einkum þó hjá Kína og Frakk-
landi, sem bæði eiga það sam-
eiginlegt að vinna að því að
fremsta megni að koma sér upp
kjarnorkuher.
Stórveldin tvö gera sér grein
fyrir því, að þau ein hafa það í
hendi sér að eyða hvort öðru,
og því verði þau að komast að
samkomulagi. Margt bendir til
þess, að verið sé að undirbiia
jarðveginn í þeim tilgangi.
Þrátt fyrir neikvæða afstöðu
Frakba tii Bandaríkjanna og
Kína til Sovétríkjanna í þessu
máli, þá vilja þó stórveldin í
austri og vestri ekki rjúfa tengsl
in við bandalagsriki sin. Væri
hvorugt þeirra bundið bandalög-
um, þá yirði auðveldara fyrir
hvort um sig að vinna einstök
ríki á sitt band-
Bylting gegn
frönskum áhrifum
Á fimmtudag var gerð ný
bylting í S-Vietnam. Hrundið
var frá völdum herráði því, sem
iráðið hefur landinu, frá því, að
herinn, undir Duong Van Minh,
Ihershöfðingja, tók völdin af
Diem, forseta, með byltingu,
ifyriir um þremur mánuðum.
Á föstudag lýsti de Ganne,
Frakklandsiforseti, því yfir, að
hann teldi, að SA-Asía ætti að
vera hlutlaust svæði. Því hefur
víða verið haldið fram, að und-
anförnu, að þessi skoðun forset-
ans sé nátengd þeinri ákvörð'un
hans að viðurkenna Alþýðulýð-
veldið Kína.
Enn veit enginn, hver afleið-
ing stefnu forsetans í málefn-
um SA-Asíu kann að verða. ___
Megi marka orð þeirra marina,
sem nú hafa tekið völdin í S-
Vietnam, þ.e. Khinh,. hershöfð-
ingja, og félaga hans, þá virðist
frekar horfa til vandræða í þess
um hluta heims. Byltingarmenn
hafa lýst því yfi-r að hlutleysis-
sinnar hafi ætlað að taba völdin
í S-Vietnam í sínar hendur, og
fréttir herma, að þeir haifi 1-agt
efni sem húðin
þarfnast, og kemur
i veg fyrir að húðin
ofþorni undir púðri
eða „make up“
að deginum.

fram um það sönnunargögn.
Engin reynsla er enn fengin
fyrir því, hver er raunveruleg
stefna valdhafana nýju. Þeir
kunna að aðhyllast stefnu Banda
ríkjanna, og fleiri Vesturlanda,
í- málefnum SA-Asíu. Bylting-
una segjast þeir hafa gert til að
tryggja framgang þeirrar stefnu.
Hins vegar kann að vera, þótt
líkurnar fyrir því séu e.t.v. ekki
miklar nú, að byltingarmenn
hafi notað sér viðurkenningu
Frakka á Alþýðulýðveldinu, og
gripið tækifærið til að hrifsa
völdin. Vitað er, að allt frá því
byltingin var gerð í nóvember-
byrjun, hefur ósaimkomulag ríkt
meða! þeirra manna, sem þá
tóku völdin.
Hver er stefnan?
Mikið hefur verið um það
rætt, að undanförnu, hvað búi
að baki stefnu de Gaulle, við-
urkenningu hans á Pekingstjórn
inni og afstöðu hans til Vestur-
veldanna. Vísað hefur verið til
andúðar forsetans á Engilsöx-
um, sem skotið hafi rótum á
styrjaldarárunum síðari. í ljósi
hennair hafa margir þótzt hafa
greint stórveldisdrauma, hatur
og nauðsyn á auknum markað
fyrir franskar afurðir, svo að
nokkuð sé nefnt. Vissulega hef-
ur de Gaulle viljað auka veg
sinn og Frakklands. Allt frá því
1958 hefur hann óskað eftir auk-
inni hlutdeild í vörnum Vastur-
landa, og m.a. komið fram með
tillögur um bandarísk- brezk-
franska hermálaforystu. Er sú
hugmynd fékk ekki hljómgrunn,
tóbu Frakkar að leggja áherzlu
á eiginn kjarnorkuher.
Ér Ijóst varð, að de Gaulle
ætlaði að gera alvöru úr því að
viðurkanna Alþýðulýðveldið,
hófust miklar umræður um heild
arafstöðu Frakka til alþjóða-
mála. í fyrstu bar mikið á upp-
hrópunum, tilvísunum til af-
stöðu forsetans til Efnahags-
bandalags Evrópu og bandalags
ríkjanna beggja vegna Alants-
hafsins. Stjórnmálafréttaritarar
hafa, eftir að mestu æsinguna
lægði, reynt að draga upp sam-
flellda mynd af afstöðu de Gaulle
til alþjóðamála, í einkum af-
stöðu hans til stórveldanna, og
hernaðarbandalaga þeirra, sem
svip hafa sett á þróun undan-
farinna ára.
Þótt víða sé komið við í þess-
um kröfum, þá virðist þó einnig
um það ríkja, að forsetinn hafi
fastmótaðar skoðanir, þ. e. eigin
skoðanir, og ætli sér að fara
eftir þeim, í einu og öllu.
Bent er á, í þessu sambandi:
• E>e Gaulle telur, að tími
ríkj abandalaga, þ. e. Atlants-
hafsbandalagsins og Varsjár-
bandalagsins, sé liðinn. Afstaða
einstabra þjóða, hverrar til
annarrar, ráði nú aftur mestu.
• Hann álítur, að viðurkenn-
ingin á Alþýðulýðveldinu muni
alls ekki ieiða til þess, að um
„tvö Kína“ verði að ræða, en
P ekingst j ómin hefur látið að
Því liggja, að sú sé afstaða
Frakka. Forsetinn telur stjórn
Mao-tse-tung ráða Kína,
stjóm Chiang-kai-chek ráða
Formósu. Telur hann síðar
nefndu stjórnina því munu rjúfa
núverandi stjórmmálasamband
við Frakka.
Þá er því haldið fram, að um
langt árabil hafi de Gaulle verið
þeirrar skoðunar, að kjarnorku-
styrjöld milli Sovétríkjanna og
Bandaríkj anna sé óhugsandi. —
Hafi hann m.a. verið þeirrar
skoðunar, er Kúbudeilan kom
upp, í október 1962.
Á grundvelli þessarar skoðun-
ar er forsetinn sagður þess flull-
viss, að hernaðarbandalögin tvö
gegni nú engu hlutverki og
muni þau því og megi leysast
upp. Aðeins stórveldi hafi nokk-
urt olnbogarúm í heiminum.
Vísað hefur verið til fyrri um-
mæla Frakklandsforseta. Hann
hefur aldrei talið Sameinuðu
þjóðirnar hafa neinu alvarlegu
hlutverki að gegna, og hann
aldrei lýst því yfir, að ekki ætti
að viðurkenna kommúnista-
stjórnina í Kína. Þessi skoðun
kom m.a. fram í ummælum for-
setans í febrúar 1961.
Tæpu ári síðar hafði hann eft-
irfarandi að segja um deiluna
milli Kína og Sovétríkjanna: —
„Deila Kína og Sovétrikjanna
er ekki hugsjónadeila. Hér er
aðeins um að ræða keppni milli
nágra.nnarík j a“. Hann tók þá
hvorki afstöðu með eða móti.
20. desember sl., þegar ákvörð
unin um viðurkenninguna hafði
verið tekin, sagði de Gaulle: —
„Við höfum haft máiið til athug-
unar um langt skeið“.
Skoðun frönsku stjómarinnar
er sú, að tilvera Alþýðulýðveld-
isins sé staðreynd, og hana verði
að viðurkenna. Sömuleiðis er
það álit hennar, að aðeins sé um
tvær leiðir að velja í málefnum
SA-Asíu. Annað hvort verði
Laos, Kambódía og S-Vietnam
að taka upp hlutleysisstefnu,
eða hefja verði sókn gegn
kommúnistum í þessum löndum,
ókn, sem leiða myndi til þess,
að átökin bærust inn á núver-
andi yfirráðasvæði kommúnista.
Þá leið telur bann Vesturveldin
aldrei munu fara. Því sé aðeins
um fyrri kostinn að ræða.
Krúsjeff hefur lýst því yfir I
viðtölum við Vesturlandabúa, að
hann telji ekki, að Kína muni
hafla yfir kjarnorkuvopnum að
ráða, fyrr en í fyrsta lagi eftir
áratug. Virðist hann ekki óttast
yfirgang kínverskra kornmún-
ista, fyrst um sinn.
Þótt það sé almenn skoðun á
Vesturiöndum, ekki sízt Banda-
ríkjunum, að Alþýðulýðveldið
Kína rrruni ekki líðá undir lok,
þótt Bandaríkin neiti að viður-
kenna það, þá þykir mörgum,
að de Gaulle hafi sýnt litla til-
litssemi, með því að taka ákvörð
un sína nú.
Sumir munu segja, að hann,
aldurs vegna, geti vart beðið
með það í mörg ár að skapa sér,
og Frakklandi, það „olnboga-
rými“. sem stórveldi ein geta
ætlazt til að hafa.
Taflfélají stofnað
í Ólafsvík
Ólafsvík, 29. jan.: —
Hinn 26. jan. sl. var Taflfélag
Ólafsvíkur stofnað. Stofnendur
voru 25. Mikill áhugi er á skák
í Ólafsvík og hefir tilfinnanlega
vantað félag og samóistað fyrir
skákáhugamenn. Kirkjusandur
h.f. hefir ljáð félaginu matstofu
sína ,til skákæfinga á hverju
sunnudagskvöldi frá kl. 20 00—
24.00.
Stjórn félagsins skipa: Skúli
Benediktsson, formaður, Ottó
Árnason varaformaður, Jafet
Sigurðsson, ritari, Þorkell Jóns
son gjaldkeri og Þorketill Sig-
urðsson áhaldavörður.
Að loknum stofnfundi var
haldið hraðskákmót og voru þátt
takendur 13. Úrslit urðu: Jafet
Sigurðsson 11 v., Háldán Ingi
Jensen og Ingimer Albertsson 10
v. hvor, Gunnar Gunnarsson 9
v. og Ottó Árnason með 8 vinn
inga.
r,BR E A K F A S T
COCOA
St*iength and ^,c°
— Reykjavikurbréf
Framh. aí bls. 17
hugmynd Framsóknar, sem vakn-
aði fyrst upp í huga hennar, er
hún sá, að vinstri stjórnin varð
ekki endurreist. Á meðan Fram-
sóknarmenn höfðu von um upp-
vakning hennar fylgdu þeir hinu
gamla kjörorði Hermanns Jónas-
sonar, sem hann lýsti á Hólma-
vík, að Sjálfstæðismenn ætti að
setja til hliðar. Eftir að það tókst
ekki, þá er keppikeflið fyrst og
fremst að komast í stjórn með
Sjálfstæðismönnum! Til þess
telja þeir leyfilegt að beita hvaða
ráðum, sem vera skal. Ótvíræð
úrslit Alþingiskosninga skulu að
engu höfð. Öllu afli er beitt til
að skapa þvílíkan glundroða, að
stjórnin neyðist til að segja af
sér. Þessi hugsun lýsir sér í öll-
um þeirra athöfnum og orðum.
Kösningar í verka-
lýðsfélögunum
Um þessar mundir eiga sér stað
kosningar í verkalýðsfélögunum.
Heildarsvipur úrslita virðist lík-
ur og áður. Eftirtektarvert er
þó, að þar sem litlu munar eins
og í Vörubílstjórafélaginu Þrótti,
þá hafa lýðræðissinnar unnið fé-
lagið. Þeir hafa og sótt á í Iðju
en tapað í Dagsbrún. Athyglis-
verðast er, að báðir aðilar kvarta
undan ófullkomnum kjörskrám,
röngum félagatölum og misbeit-
ingu félagsstjórna á valdi sínu
við kosningarnar. Ef hér fylgir
hugur máli, ætti að vera grund-
völlur fyrir báða til að koma sér
saman um að tryggja fullkomna
lýðræðishætti innan félaganna.
Það er ekki einungis krafa með-
lima þessara félaga heldur alls
almennings, svo valdamikil sem
verkalýðsfélögin eru orðin í þjóJ
félaginu.
ATHUGIÐ
að borið saman við útbreiðslu
ei langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
Iðnfyrittæki
Til sölu er mjög arðvænlegt lítið iðnfyrirtæki í full
um gangi. Útheimtir lítið vinnuafl. — Tilboð send-
ist afgr. Mbl. fyrir 4. þ.m., merkt: „M.K. „X“ —
9876“.
iJalousieny
Balastore gluggatjöldin
gefa heimilinu vistlegar
blæ.
Balastore gluggatjöldin
vernda húsgögnin og veita
þægilega birtu.
Mjög auðvelt er að hreinsa
Balasture gluggatjöldin, að-
eii,s þurrkuð með klút eða
bursta.
Vegna lögunar gluggatjald-
anna sezt mjög litið ryk
á þau.
Balastore eru tilbúnar til
notkunar fyrir hvaða
glugga sem er.
Þau eru fyrirliggjandi í 23
stærðum frá 45—265 cm.
og allt að 200 cm. á hæð.
Vinsældir Balastore fara
vaxandi.
Verð Balastore gluggatjald-
anna er ótrúlega lágt.
Útsölustaðir:
Keflavsk:
Akranes:
Hafnarf jörður;
Isafjörður:
Vestmannaeyjar:
Siglufjörður:
Borgarnes:
Akureyri:
Reykjavík:
Stapafell h.f.
Gler og Málning s/f.
Sófinn h.f., Álfafelli.
Húsgagnaverzlun ísafjarðar
Húsgagnaverzl. Marinós Guðm.
Haukur Jónasson.
Kaupfélag Borgfirðinga.
Arnór Karlsson.
KRISTJAm SICGEIRSSON U.F
Laugavegi 13 — Símar 13879—17172.
I