Morgunblaðið - 10.05.1964, Qupperneq 16

MORGUN*' AÐIÐ
Sunnudagur 10. maí 1964
ie
i
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 90.00 á mánuði innanlands.
í lausasðlu kr. 5.00 eintakið.
ÍSLENZKT SJÖNVARP
Hjólið ykkur til skemmtunar,
heilsubótar og sáluhjálpar
— sagði Dr. White við bandaríska
þingmenn
Að undanförnu hefur kapp-
samlega verið unnið að
undirbúningi íslenzks sjón-
varps, og gerði Gylfi Þ. Gísla-
son, menntamálaráðherra,
grein fyrir þessu máli á Al-
þingi í fyrradag.
Niðurstöður kostnaðaráætl-
ana benda til þess, að sjón-
varp sem næði til 60% lands-
manna mundi kosta 33 millj.
kr., en þegar sjónvarpskerfið
væri komið um allt land,
næmi kostnaðurinn um 180
millj. kr. Þá hefur tillaga um
fjáröflun í þessu sambandi
verið flutt á Alþingi að beiðni
fjármálaráðherra, Gunnars
Thoroddsen, og felur hún í sér
heimild til þess að aðflutn-
ingsgjÖldum af sjónvarps-
tækjum og hlutum í þau megi
verja til stofnunar sjónvarps.
Þannig má segja, að skrið-
ur sé nú kominn á sjónvarps-
málið og að þess muni ekki
langt að bíða, að íslendingar
fái sitt sjónvarp, hvort sem
unnt verður að fylgja áætlun-
um þeim, sem gerðar hafa
verið, út í æsar eða eitthvað
lengri tíma þarf til þess að
hrinda þessu máli í fram-
kvæmd.
Einhverjum kann að þykja
kostnaðurinn við byggingu og
rekstur íslenzks sjónvarps
nokkuð mikill, og sumir ótt-
ast, að ekki verið unnt að
halda uppi nægilega góðri
dagskrá kostnaðarins vegna,
en sjónvarpið hlýtur að koma
hvað sem hver segir. Við ís-
lendingar höfum fram að
þessu reynt að tileinka okk-
ur tækni og nýjungar, og það
gerum við einnig á þessu
sviði.
Auðvitað er ekki hægt að
gera ráð fyrir, að íslenzkt
sjónvarp verði fullkomið á
fyrstu árum sínum fremur en
útvarpið var, en það mun
eins og útvarpið auka þjón-
ustu sína, og ekki munu mörg
ár líða frá stofnun íslenzks
sjónvarps þar til öllum finnst
sú framkvæmd svo sjálfsögð
að ekki þurfi um að ræða.
STÖRF SLYSA-
VARNAFÉLAGS-
INS
1 12. landsþingi Slysavarna-
félags ísiands voru störf
þessara. merku samtaka rifj-
uð upp og þess m.a. getið, að
á þeim 36 árum, sem félagið
hefði starfað. hefðu um 6500
manns verið bjargað frá
drukknun í sjó, ám og vötn-
um, og að auki hafa björgun-
arskip aðstoðað í meira eða
minni hættu 2250 skip með
áhafnir, sem telja um 17000
manns.
I Slysavarnafélaginu eru
nú um 30 þúsund manns. í
ræðu sem forseti íslands, hr.
Asgeir Asgeirsson, flutti á
þinginu, minntist hann á, hve
heilbrigð væri uppbygging
þessa félags, þar sem áhuga-
menn legðu fram krafta sína.
Menn gætu ekki og ættu ekki
að ætlast til alls af ríkisvald-
inu, heldur stofna með sér
s'amtök til að hrinda í fram-
kvæmd hugðarefnum sínum,
mannúðar og líknarmálum.
í þessu efni er Slysavarna-
félagið bezta fordæmið. Stöjf
söfnuðanna sýna líka að
miklu má áorka með störfum
áhugamanna og á fleiri svið-
um ætti að fylgja fordæmi
Slysavarnafélagsins.
AUKIÐ SKATTA
EFTIRLIT
/punnar Thoroddsen, fjár-
málaráðherra, hefur skýrt
frá því, að skattaeftirlit verði
aukið og sérstakar ráðstafan-
ir hafa verið gerðar í því
efni.
Hin miklu skattsvik hér á
landi eru til hreinnar van-
sæmdar, en auk þess hljóta
skattar að koma rangt niður
þegar laun sumra eru talin
fram að fullu, en aðrir skjóta
meira og minna undan skatti.
Hið alvarlegasta við skatt-
svikin er þó það, að menn
venjast þá á að brjóta lands-
lög, og þegar svo er komið
að jafnvel er hælzt um yfir
því að hafa tekizt að skjóta
svo og svo miklu undan skatti,
þá er hætt við að virðingar-
leysi aukist fyrir öðrum lög-
um lýðveldisins.
Þess vegna ber að fagna
þeim ráðstöfunum, sem gerð-
ar eru til þess að herða eftir-
lit með skattaframtölum.
TOLLALÆKKANIR
í 4ímum Viðreisnarstjórnar-
innar hafa tollar verið
lækkaðir verulega á ýmsum
vörutegundum og þar að auki
hefur tollalöggjöf í heild ver-
ið endurskoðuð og komið á
heilbrigðum reglum, en áður
voru tollalög svo flókin að
naumast botnaði nokkur mað
ur upp né niður í þeim.
Það er stefna Viðreisnar-
stjórnarinnar að halda áfram
LESENDUR blaðsins kannast
að öllum líkindum við grá-
haerða mannirvn fyrir miðju á
meðfylejandi mynd af þessum
líka glaðlegu hjólreiðamönn-
um — hann er dr. Paul
Dudley White, hjartasérfraeð-
ingurinn, sem var hér í heim-
sókn um síðustu helgi og hélt
fvrirlestur x Háskólanum. —
Mvndin birtist sl. mánudag I
New York Herald Tribune.
ásamt frétt, þar sem sagt var
frá hinni ..almennu hiólreiða-
viku“ í Bandarfkjunum, sem
Dr. White var upphafsmaður
að oS helzti forvígismaður
ásamt Stuart L. Udall. innan-
ríkisráðherra, sem er til hægri
á mvndinni.
Hiólreiðavikan hófst um síð
ustu helgi og er hún liður i
eflineu varna gegn bjartasiúk-
dómum. Og rétt áður en Dr.
White lagði upp í för sína til
íslands var bann í fararbroddi
helztu hvatamanna „vikunn-
ar“ i hjólreiðaferð til Washing
ton. Þar snæddu þeir morgun-
verð ásamt sextíu þingmönn-
um. og sýndu þeim fram á
kosti þá. sem hiólreiðum
fylgdu Innanríkisráðherrann
mæltist eindregið til þess' að
komið yrði upp sérstökum
brautum fyrir hjólreiðamenn.
Hann kvaðst sjálfur hafa
mjög gaman af að hjóla í góðu
verði, en það væri óglæsilegt
tákn um líf bandarísku þjóð-
arinnar, að menn gætu ekki
hjólað um götur bandariskra
borga eða bæja, hvað þá úti á
þjóðvegunum. eftir klukkan
sjö á morgnana, án þess að
leggja sig : bráða lífshættu.
I flestum Evrópuríkjum væri
ágæt hjólreiðabrautakerfi með
fram helztu þjóðvegum og
strætum, þarvnig, að ekki væri
á þessari leið og sérstaklega
er nú athugað að lækka tolla
á fjárfestingarvörum til þess
að greiða fyrir uppbyggingu
atvinnuveganna.
Auðvitað er ekki hægt að
til trafala fyrir urnferð bif-
reiða. þótt rnenn hjóluðu,
annaðhvort sér til skemmtun-
ar. eða til að komast staða f
milli.
Dr. White tók undir tilmæli
Udalls mjög ákveðið og hvatti
þin°'menn til að taka uod hiól-
reiðar, bæði sér til skemmt-
unar beilsubótar og oáluihiálp
ar. Og bár sem dr. White er
svo nafntogaður sérfræðinrrur,
sem raun er á. er ekkert Hk-
Iesra. en koma verði uon reið-
b’ólastæðum við binghúsið á
Capitol hæð. áður en langt
um líður. og verulegur skrið-
ur komist á hjólreiðar Banda-
ríkjamanna.
I>ví að nær öll bióðin bekkir
dr. White og tekur verulegt
mark á orðum hans — minnug
þess. að hann var til kvaddur,
þegar Dwight D. Eisenhower,
fyrrverandi forseti fékk að-
kenningu að slagi 24. sept-
ember árið 1955. Forsetinn var
þá í orlofi í Colorado og var
þegar fluttur í Fitzsimons her-
sjúkrahúsið í Denver — en
jafnframt kvaddir á vettvang
færustu h.iartasérfræðingar
Bandartkianna. Dr. Paul Dud-
ley, White og Thomas Matt-
ingley frá Walter Reed her-
sjúkrahúsinu í Washington.
Nýlega hafa þessi veikindi
Eisenihowers rifjast upo fyrir
mönnum — vegna útkomu
bókar hans „Mandate for
ohange“, þar sem hann segir
frá árunum í forsetaembætt-
inu.
Veikindi forsetans vöktu
geysimikla athygli á sínum
tíma og komu á stað miklum
vangaveltum bæði heima fyr-
ir og erlendis. Þess ’ afði verið
fastlega vænzt, að hann yrði
aftur í framiboði fyrir
afnema tolla eða lækka þá
verulega í einum áfanga.
Bæði mundi það hafa í för
með sér röskun fyrir ýmsar
greinar atvinnulífsins, en þar
að ,auki mundi það skerða um
republikana í kosningunum
1956, en nú virtust allir ann-
markar á því. Rúmum tveim
vikum eftir að Eisenhower
veiktist lýsti Dr. White þvi
yfir. að ógerlegt væri að spá
nokkru um það hvort forset-
inn yrði fær um að starxda
aftur í kosningabaráttu og
geffna. embættinu annað kjör-
tímabil.
En Fisenh'uver náði sér
furðu fliótt. Hann gar kom-
inn af siúkrahúsinu eftir
u h b. sex vikur o« héit bá til
Washin”-ton. bar sem honum
var afbra“ðs vel fagnað.
Skömmu síðar fór hann til
sveitasetursins í Oettvsburg
til langdvalar o“ frekari hress
ingar og var bar komið á
lacrwírnar bráðabirsða skrif-
stofu stiórnarinnar undir
stiórn Sherman Adams.
Og veturinn leið árið 1956
gekk í garð og stöðugt urðu
háværari van<*aveltur um hað.
hvort Eisenhowcer ætlaði í
framboð aftur fyrir reoublik-
ana eða ekki — og þá bver.
S'ðasta da<* febrúarmánaðar.
hinn 29. batt forsetinn enda á
bessar vangaveHur. Hann lvsti
því vfir á fundi með frétta-
mönnum að bann væri reiðu-
búinn að taka að sér forseta-
embættið annað kiörtímabil
ef reoublikanar óskuðu eftir
því að hann yrði í f amiboði
fyrir flokk þeirra. Lagði for-
setinm fram vitnisburð sex
lækna, sem með dr. Paul
Dudlev White í broddi fylk-
ingar höfðu rannsakað Eisen-
hower nákvæmlega tveim vik
um áður. Þeir lögðu blessun
sina yfir fvrirætlun hans og
lýsti þvi yfir að ekkert virtist
því til fyrirstöðu. að hann
væri fær um að gegna fullum
stjórnarstörfum í fimm eða
jafnvel tiu ár til viðbótar.
Þegar Eisenihower veiktist
var hann 64 ára að aldri. Að
Framhald á bls. 31
of tekjur ríkissjóðs. Hvar-
vetna er því sú leið farin að
leitast við að lækka tolla í
áföngum og það er einmitt
þetta sem Viðreisnarstjórnin
gerir.