Morgunblaðið - 07.04.1965, Blaðsíða 21

Miðvikudagur 7. apríl 1965
MORGUNBLAÐID
21
Steypudælan er hún var reynd í gær við byggingu Landakotsspitala. (Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.)
Steypudæla, rLýjung
1 byggingaihnabinum
FYRIR skömmu var fluttinn
hingað til lands fyrsta steypu-
dælan en hún er algjör nýjung í
Ibyggingariðnaðinum, og aðeins
um tvö ár síðan að framleiðsla á
Ihenni hófst í Bandaríkjunum.
Þetta er einnig fyrsta steypudæl-
an í Evrópu.
Það hefur lengi verið áðkall-
andi fyrir byggingariðnaðinn að
fram kæmi tæki er hefði í för
með sér lækkun á kostnaðarhlið-
inni við byggingar og hefði einn-
ig í för míe'ð sér vinnuhagræð-
ingu. Margar tilraunir hafa verið
gerðar í þessa átt og má segja að
með tilkomu steypudælunnar sé
þetta vahdamál leyst. Helztu
kostir þessarar steypudælu eru,
að henni fylgir mannafla- og
tímasparnaður, þar sem hún get-
ut dælt aillt að 20 rúmmetrum á
klukkutíma. Þá á það að vera
útilokað að nokkur efni fari til
og er nú verið að reyna hana við
byggingu Landakotsspítalans.
spillis, þar sem slanga dælunnar
skilar steypunni alveg niður að
næsta lagi í steypumótunum og
fallhæð steypunnar því lítill.
Einnig á dælan sjálf að geta stað
ið í allt að 100 metra fjarlægð frá
vinnustaðnum, sem þýðir mjög
mikinn hægðarauka og sparnað
við hvers konar undirbúning á
vinnustað, er reynst hefur hér
mjög kostnaðarsamur.
Fyrirtæki það sem keypti
þessa dælu hingað til lands nefn-
ist Steypudælan s.f. og að því
standa byggingarmeistararnir
Þórður Kristjánsson, Þórður Þórð
arson, og Benedikt Magnússon
frá Vallá. Nutu þeir aðstoðar
Jóhannesar Bjarnasonar venk-
fræðings en hann hefur fylgzt
með tilraunum með steypudœl-
una frá því að hún kom fram.
Steypudælan verður í þjónustu
Steypufélags Benedikts frá Vallá^
Jazzkvöld að
Hótel Sögu
í KVÖLD kl. 9 efnir Ameri-
can Field Service til jazz-
kvölds í Súlnasal Hótel Sögu
Koma þar fram hljómsveitir
Gunnars Ormslev og Arnar
Ármannssonar, en auk þeirra
þrettán manna hljómsveit frá
Keflavíkurflugvelli.
Er þetta fyrsta jazzkvöldi'ð,
sem félagið efnir til, en ráða-
menn félagsins vænta þess, að
framhald verði á, ef vel tekst
til að þessu sinni. Flutt verða
ýmis afbrigði jazztónlistar,
m.a. dixieland, en í lokin verð
ur „jambession". Kynnir verð
ur Ólafur Stephensen, en hann
er jazzunnendum að gó'ðu
kunnur fyrir jazzþætti sína í
útvarpinu.
ísl. stúlko í Ckile-jarðskjólítiun
HÉR í blaðinu hefur verið sagt
frá hinum gífurlegu jarðskjálft-
um, sem urðu í Chile, þegar hús
hrundu og jafnvel nokkrir tind-
er í Andesfjöllum. íslenzk stúlka,
Agla Sveinbjörnsdóttir, býr í
Chile hjá móðursystur sinni,
Maríu og manni hennar Robert
Knut. Móðir Öglu, Rannveig
Helgadóttir Óðinsgötu 2, hefur
inú fengið frá henni bréf, þar sem
hún segir frá jarðskjálftunum.
Fjölskyldan var í húsi sínu í
San Diago, en ekki i sumarhúsi-
BÍnu nálægt Val Pariso, þar sem
mestu skemmdirnar urðu. í San
Diago hrundi þó fjöldi húsa og
brotnaði víða allt lauslegt, þó
húsin sjálf stæðu, að sögn Öglu.
Hús frænku hennar stóð þó og
skemmdist ekkert.
Fjölskyldan var öll heima, ætl-
aði að fara að setjast að matar-
borði, þegar jarðskjálftinn varð.
Kvaðst Agla aldrei hafa upplifað
annað eins, hávaðinn og lætin
urðu svo mikil. Allt skalf og
hentist til. Robert Knut, sem hef-
ur verið þarna nærri alla æfi,
hafði einnig sagt að þó jarð-
skjálftar væru tíðir, þá hefði
hann aldrei verið í öðrum eins.
Agla í chilönskum búningi.
Hallormsstaðtir
sem ferða-
mannaland
FERÐAFÉLAG íslands efnir á
fimmtudagskvöld til kvöldvö'ku
í Sigtúni. Þar mun Hákon Bjarna-
son, skógræktarstjóri tala um
Hallormsstað oig nágrenni sem
ferðamannaland og sýna myndir
þaðan.
Að fyrirlestrinum loknum
verður myndagetraun og síðan
dansað til kl. 24. Húsið verður
opnað kl. 20.
— V.-Berlin
Framhald af bls. 1
Berlínar. Meðan opið var gekk
öll afgreiðsla mjög erfiðlega, og
virtust austur-þýzku eftirlits-
mennirnir gera allt til að tefja
umferðina. Hefur þetta leitt til
þess að einstaka ferðamenn hafa
tafizt um allt að 50 klukku-
stundir á leiðinni. Rauði kross-
inn í Berlín hefur beðið Rauða
kross Vestur-Þýzkalands að gera
ráðstafanir til að sjá ferðamönn-
um fyrir mat og drykk ef þeir
eru stöðvaðir langt frá manna-
byggðum.
Vestur-þýzka stjórnin hefur
sent stjórn Austur-Þýzkalands
orðsendingu varðandi umferðar-
stöðvanirnar. Segir þar að þess-
ar truflanir á umferðinni geti
leitt til þess að Vestur-Þjóðverj-
ar dragi úr viðskiptum sínum
við Austur-Þjóðverja. Fól Bonn-
stjórnin verzlunarfulltrúa sínum
í Berlín, Alfred Pollack, að
koma orðsendingunni til Helmut
Böhrendt, aðstoðarverzlunarmála
ráðherra Austur-Þýzkalands. —
Benti Pollack ráðherranum á að
viðskiptasamningur ríkjanna
væri háður því skilyrði, að um-
ferð til Berlínar væri frjáls. Tíu
prósent alls innflutnings Austur-
Þjóðverja kemur frá Vestur-
Þýzkalandi, þar af megnið af öll-
um stálinnflutningnum.
í Vestur-Berlín voru áhrif um-
ferðarstöðvanana að koma í ljós
í dag. Talsmaður ávaxta- og
grænmetisinnflytjenda í borg-
inni sagði að þegar væri vöntun
á nýmeti farin að gera vart við
sig, en ávextir og grænmeti er
flutt með 30—40 vörubifreiðum
frá Vestur-Þýzkalandi daglega.
í dag komu aðeins þrjár vöru-
bifreiðir með grænmeti til borg-
arinnar, og voru þær bifreiðir
frá Hollandi. Sögðu ökumennirn-
ir að félagar þeirra frá Vestur-
Þýzkalandi hefðu verið stöðvað-
ir við Helmstedt, við vestur-
þýzku landamærin, en þar biðu
um hádegið í dag um 300 vöru-
bitreiðir og 800 farþegabifreiðir.
Þegar vegunum var lokað í
gær var ákveðið að vestur-þýzku
þingmennirnir, sem ætluðu til
Vestur-Berlinar, skyldu fara
þangað flugleiðis. Komu þeir
þangað í dag, og hófust nefnda-
s
• •
Oryggi eflt á sundstöium
borgarinnar
Margvislegar ráðstafanlr
hafa verið gerðar til þess að
auka öryggi þeirra, sem sækja
sundstaði Reykjavíkur. Þess-
ar ráðstafanir eru gerðar að
tilhlutan íþróttaráðs borgar-
innar, sem hefur eftirlit með
sundstöðunum. Gísli Halldórs
son, borgarfulltrúi, skýrði frá
þessu á borgarstjórnarfundi í
s.l. viku, þegar fjallað var um
tillögu frá Alfreð Gíslasyni
um þessi mál. Með tilvísun til
þeirra atriða, sem Gísli rakti
á fundinum, var tillögu Al-
freðs visað frá.
Gísli skýrði frá því að all-
ar sundigrímur, sem setja má
fyrir munn og nef, hafi veri'ð
bannaðar, en þær hafi þótt
varasamar. Þá væri nýlokið
námskeiði í lífgun með biást-
ursaðferð fyrir starfsfólk sund
hallarinnar, en námskeið fyr-
ir starfsfólk sundlauganna og
Sundlaugar Vesturbæjar verði
í byrjun þessa mánaðar. Slysa
varnaféiagið sér um kennsl-
una, en slík námskeið eru hald
in öðru hverju. Þá væri nú í
athugun kaup á sérstökum
öryggistækjum fyrir sundstað
ina.
í þessu sambandi skýrði
Gísli frá því, að 1963 hefðu
rúmlega hálf milljón gesta
sótt sundstaðina á borg-
inni og svaraði það til þess,
að hver borgarbúi færi sjö
sinnum í sund á ári. Af þess-
um sundgestum væri rúmlega
tvö hundruð þusund undir
fjórtán ára aldri. Á öllum
þremur sundstöðum borgar-
innar væru tveir laugarverð-
ir, sem skiftust á um eftirliti'ð,
auk sundkennara og forstöðu
manna sundstaðanna sem einn
ig væru laugarverðir.
Síðan sagði Gísli:
„Frá árinu 1960 hafa engin
dauðsföll orðið í Sundhöll
Reykjavíkur eða Sundlaugum
Reykjavíkur en tvö í Sund-
laug Vesturbæjar. Krufning
leiddi í ljós að dánarorsök var
í hvorugu tilfellinu drukknun
heldur hjartabilun.
Laugarverðir sundstaðanna
hafa hinsvegar mörgum sinn
um bjargað fólki sem fatast
hefur sundið.
Ragnar Steingrímsson, sem
lengst hefur verið laugarvörð-
ur af þeim, sem nú starfa við
sundstaðina hefur. a.m.k. 8
sinnum lífgað fólk, sem misst
hefur meðvitund.
Hefur í flestum tilfellum
verið um vel syftt fólk að
ræða, en sem hefur við köfun
misst meðvitund og sokkið.
Stundum hefur laugarvörð-
ur kafað eftir fólki, í
öðrum tilfellum hafa baðgest-
ir orðið fljótari að ná til hins
nauðstadda manns. Er það
heldur ekki óe’ðlilegt þegar
margir gestir eru í lauginni.
Tveir laugarverðir eru í
hverri laug. Skiptast þeir á
um að gæta laugarinnar. Þrátt
fyrir þetta er ómögulegt að
tryggja að ekki geti slys hent“
fundir strax eftir komu þeirra.
Hefst þingfundur síðdegis á
morgun eins og fyrirhugað hafði
verið.
Nokkrar austur-þýzkar orustu-
þotur flugu alls 21 sinni yfir V-
Berlín, og ein sovézk sprengju-
þota fór sem fyrr segir mjög lágt
yfir Tempelhof-flugvöllinn. Er
þetta algjört brot á loftferða-
samningum, og stofnuðu vélarn-
ar mörgúm mannslífum í hættu.
Orustuþoturnar flugu hraðar en
hljóðið, en við það urðu miklar
sprengingar í lofti og brotnúðu
margar gluggarúður víðs vegar
í borðinni.
— Brezka stjórnin
Framh. af bls. 1.
Brezkir ferðamenn, sem fara
vilja til útilanda, geta enn fengi'ð
erlendan gjaldeyri fyrir sem
svarar 2Ö0 pundum. „En þeir,
sem fara fram á meira, verða að
færa Englandsbanka sannanir
fyrir að þar sé raunverulega um
ferðakostnað að ræða“, sagði ráð-
herrann.
Árlegur herkostnaður Breta
erlendis hefur farið stö’ðugt vax-
andi að undanförnu. Var kostn-
aðurinn 155 milljónir punda árið
1959, en 300 milljónir síðasta ár.
Sagði Callaghan að finna yrði
leiðir til að draga úr þessum
kostnaði. Meðal annars sagði
hann að hætt hafi verið við smíði
á sprengjuflugvélum af gerðinni
TSR 2, sem miklum deilum hafa
valdið í Bretlandi.
— Krúsjeff
Framhald af bls. 1
ingunni eftir nærri klukkustund-
ar viðdvöl. Lars Bringert, frétta-
ritari Politiken, segir að Krúsjeff
hafi litið vel út og verið sól-
brenndur. Virtist hann hafa
grennst nokkuð frá því sem var.
Mennirnir verða að læra að
lifa saman í sátt og samlyndi,“
sagði Krúsjeff. „Það verður að
heyria fortíðinni til að reyna að
leysa ágreiningsmálin með vopna
valdi. Aninars mun óhamingjan
dynja yfir okkur. Þetta hefst allt
af með smáárekstrum, eins og í
Vietnam, og endar með tortím-
ingu. Þessvegna óska ég heimin-
um friðar.“
Fréttaritararnir segja að Krús-
jeff hafi verið alvarlegur í
bragði, en með bros á vör og
glampa í augum eins og áður
fyrr þegar hann tók á móti frétta
mönnum í Kreml. Fregnin um
dvöl hans á sýningunni barst óð-
fluga út, og hópur forvitinna sýn
ingargesta safnaðist kringum
hann.
— „Ég er kommúnisti," sagði
Krúsjeff. „Ég trúi á kommúnism-
ann og endanlegan sigur hans.
En þið eruð efnishyggjumenn og
auðvitað trúið þið á auðvalds-
stefnuna. En samt verðum við að
búa saman í friði." Auðséð var að
hann ætlaði að halda áfram að
tala, en þá greip frú Nina
Petrovna í handlegg hans og
sagði: „Við verðum að fara“.
„Já, við verðum að fara“. sagði
Krúsjeff, kvaddi fréttaritarana
með handabandi og óskaði þeim
góðs gengis. Fyrir framan sýn-
ingarstaðinn beið þeirra einka-
bifreið, og elti mannfjöldinn þaú
hjón að bílnum.
Fréttaritari Politiken segir að
Krúsjeff hafi í viðræðunum gefið
stuttorðar yfirlýsingar, sem
sýndu að hann hefði enn trú á
leiðtogahæfileikum sínum. En
ýmsum spurningum sé enn ósvar-
að, því hanin minntist ekki einu
orði á það hve nauðugur hann
yfirgatf stjórnvölinn í Sovétríkj-
unum, hvernig stjórnarskiptin
bar að, hvert álit hann hefði á
eftirmönnum sínum, né hvernig
hann hefði það nú.
Á listsýningunni hafði Krúsjeff
skoðað málverk eftir rússneska
listamenn, sem máluð eru í þeirri
raunsæisstefnu, er hann kann
bezt að meta. Það eru myndir af
brosandi bændum á kornökrun-
um, sovézkum hermönnum í
bardagahug, veifandi geimferða-
mönnum o. s. frv. Þetta er sú lista
stefna, sem Krúsjeff barðist fyrir
er hann reyndi að útiloka nú-
tímalist í Sovétríkjunum.