Morgunblaðið - 06.08.1966, Page 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
T.augardagur 8. ágúst 1966
Héraðsmót Sjálfstæðisflokksins
í Skúlagarði og Skjólbrekku
HÉRx\ÐSMÓT Sjálfstæðisflokks-1
ins voru haldin í Skúlagarði í
N-Þingeyjarsýslu og Skjól-
brekku í Mývatnssveit um sl.
helgi. Var geysileg aðsókn að
báðum mótunum, sem fóru vel
fram, einkum þó hið síðarnefnda,
í Skjólbrekku, þar sem fram-
koma mótsgesta og skemmtibrag
ur allur var með mestu ágætum.
Skemmtiatriði önnuðust, eins og
á öðrum héraðsmótum f'okksins,
hljómsveit Magnúsai Ingimars-
sonar, ásamt söngvurunum Önnu
Vilhjálmsdóttur og Vilhjálmi Vil
hjálmssyni — og leikararnir
Gunnar Eyjólfsson og Bessi
Bjarnason, ásamt syninum Palla,
sem er óðum að verða kunn per-
sóna og vinsæl í skemmtanalífi
landsbúa.
Aðalræðumaður á báðum hér-
aðsmótunum var dr. Bjarni
Benediktsson, forsætisráðherra,
en auk hans töluðu á mótunum
þeir Bjartmar Guðmundsson frá
Sandi og Halldór Blöndal, stud.
jur., í Skúlagarði, og þeir Jónas
Rafnar, alþingismaður, og Gunn-
ar G. Schram, ritstjóri, í Skjól-
brekku.
í SkúSagarði
Héraðsmótið í Skúlagarði
rar haldið á laugardagskvöld og
var, sem fyrr sagði, afar fjölsótt,
þrátt fyrir kalsaveður og rign-
ingu, — og komust færri í húsið
en vildu, Vegna einhvers mis-
skilnings var töf á því, að lög-
regla kæmi á staðinn með þeim
afleiðingum, að unglingar, sem
drifu að úr öllum áttum, er líða
tók á kvöldfð, gerðust all hávær-
ir. Var óttast um hríð, að ölvun
ætlaði að verða í meira lagi, en
við komu þjóna réttvísinnar
hjaðnaði hvorutveggja verulega,
ölvun og hávaði, og reyndist
skemmtun þessi, að sögn ýmissa
héraðsbúa, sýnu prúðmannlegri
en aðrar skemmtanir í Skúla-
garði að undanförnu.
Spurningakeppni kvöldsins
há‘ðu þau Ingibjörg Indriðadótt-
ir, Höfðabrekku, María Pálsdótt-
ir, Vogum, Árni Sigur’ðsson,
ingum, á þann hátt, að áheyr-
endur hlutu að veita honum ó-
skorað úrslitavald.
Að ræðuhöldum og skemmti-
atriðum loknum var stiginn dans
af miklu fjöri — og þess á milli
mátti sjá kunningja og vini ræð-
ast við af kappi.
ir hafa gefið svo miklu meira í
aðra hönd. En nú virðist þetta
vera að breytast og fjárbændur
eygja bjartari tíma. Tel ég það
tvímælalaust hagstæða þróun,
því að þeirri staðreynd verður
ekki móti mælt, að í landinu er
offramleiðsla á mjólk. Ég álít það
skýlaust heppilegt fyrir þjóðfé-
lagsheildina, að mjólkurfram-
leiðslan sé miðuð við innanlands
þörfina — mér virðist reynslan
hafa sýnt, að heppilegra sé að
auka sauðfjárrækt og að afla
beri sauðfjárafurðum aukinna
markaða. Á ég þar bæði við kjöt
og ullarafurðir, sem jafnframt
þyrfti að gera vei'ðmeiri með því
að vinna þessar vörur í landinu
Hjarðarási, Þórarinn Haraldsson,
Laufási, Páll Þór Kristinsson,
Húsavík, og Indriði Björnsson,
Sultum. Stjórnaði Gunnar Eyj-
ólfsson keppninni en dómari var
Bessi Bjarnason, sem sannaði ó-
tvírætt dómhæfni sína með því
að svara sjálfur nokkrum spurn-
Þóra Jónsdóttir og Þorgrímur Þorsteinsson frá Klifhaga.
Skúlagarður
0 Fjárbændur evgja
bjartari tíma
Meðal þeirra héraðsbúa,
sem fréttamaður Mbl. hitti að
máli á mótinu, voru hjónin Lilja
Jónasdóttir og Sigvaldi Gunnars-
son frá Lyngási í Kelduhverfi.
Ung hjón, sem fyrir u.þ.b. sextán
árum bygg’ðu sér nýbýli á landi,
er þau höfðu keypt óræktað frá
þremur bæjum, Hóli, Undirvegg
og Ingveldarstöðum. Land þetta
ræktuðu þau og reistu þar íbúð-
arhús, fjárhús og hlöðu. Þau byrj
uðu eins og svo margt ungt fólk
með svo til tvær hendur tómar,
steyptu sér í skuldir og lögðu
svo saman til atlögu við erfið-
leikana.
— Ég held það hafi mest verið
viljinn, sem rak mann áfram,
sagði Sigvaldi. — Þegar ég var
búinn að koma upp húsunum,
vann ég í tvö sumur við brúar-
smíði um 8 km frá Lyngási og
konan annaðist búið á meðan.
Þetta var erfitt fyrir hana, því
að börnin voru þá þegar orðin
tvö.
— Já, þá var nóg að gera, tók
Lilja undir. — Sigvaldi vann svo/
til allan sólarhringinn.
— Síðan hefur þetta verið sí-
felld barátta við peningaleysi,
þótt auðvitað hafi lagast smám
saman. Við höfuð aukið búið
smám saman, farið okkur hægt
og alltaf unnið önnur störf jafn-
framt. Við höfum haldið okkur
við þá bústær’ð, sem gerði það
kleift, — 240 fjár og kýr aðeins
til heimilisnota. Það er auðvitað
of lítið bú til þess, að hægt sé
að lifa á því, en til þessa höfum
við tekið þann kost að vinna
heldur svona utan heimilisins en
stækka búið. Nú sjáum við hins-
vegar fram á, að við getum ekki,
þegar aldurinn færist yfir, hald-
ið svona áfram og neyðumst til
að stækka búfð svo, að við get-
um lifað á því. Hér kemur það
líka til, að fram til þessa hefur
verið óhagstætt, að stækka fjár-
bú, vegna þess, að mjólkurafurð-
sjálfu, eins mikið og mögulegt er.
— Já, við ætlum að halda á-
fram ótrauð og stækka, enda þótt
okkur finnist stundum blása ó-
byrlega. Til dæmis urðum við
fyrir miklum kalskemmdum í
fyrra — um 40% af ræktuðu
landi varð kaldautt.
— Við sjáum ekki eftir að hafa
farið út í búskap. Með þá reynslu
hinsvegar, sem við höfum af hon
um haft, mundum við í' dag
hugsa okkur rækilega um, áður
en við færum út í a'ð búa. Fyrst
og fremst, held ég, vegna þess,
að fjárfestingin er býsna hættu-
leg fyrir sveitafólkið eins og nú
báttar. Það eru svo sárafáar jarð
ir, sem hægt er að breyta í pen-
inga, vilji maður hætta. Þó hægt
sé að selja jörð, fæst vart fyrir
hana, með mannvirkjum og öllu,
nema brot af því, sem góð íbúð
á þéttbýlissvæði mundi kosta.
Þetta álít ég eitt af stærstu
vandamálum landbúnaðarins og
verði ekki á því breyting, hlýtur
það að leiða til þess, a’ð ungt
fólk skirrist við að leggja út í
búskap.
- — En það er hægar sagt en
gert, að ráða bót á vandamálum
landbúnaðarins, þar kemur svo
margt til, bæði efnahagsleg at-
riði og félagsleg.
— Börnin eru nú eitt vanda-
málið, segir Lilja, — nú eru þau
að komast upp og þurfa að fara
að heiman í skóla og til vinnu.
Þau eru fjögur, hið yngsta, 7
ára, er að fara í barnaskóla og
er keyrt á milli, tvö eru í heima-
vist í unglingaskóla, — en á-
hyggjurnar eru ennþá mestar af
elztu dóttur okkar, sem er
fimmtán ára og þegar farin að
vinna utan heimilisins, — a'ð vísu
á góðum stað, á barnaheimili, en
það er óskemmtilegt að þurfa að
sleppa hendinni af unglingunúm
á þessum aldri og það bakar
manni stöðugar áhyggjur.
0 Við trúum á landið
í heild
Við hittum einnig að máli
hjónin, Þóru Jónsdóttur og Þor-
grím Þor»teinsson frá Klifshaga
í Axarfirði.
— Ekki lengi, segir Þóra —- ég
vil endilega nota tímann til að
dansa, þá sjaldan maður kemst
út að skemmta sér.
Við lofum að tefja þau ekki
lengi og spyrjum frétta af hög-
um þeirra.
— Við búum félagsbúi í Klifs-
haga, ásamt mági mínum, segir
Þorgrímur, — höfum um það bil
280 ær og 2 kýr, a'ðeins til heim-
ilisnota.
— Hefurðu stundað aðra
vinnu, ásamt búskapnum?
— Já, alls konar vinnu, ekið
bíl, kennt á bíl, verið í bygging-
arvinnu og þar fram eftir götun-
um, — við gætum ekki lifað a£
búinu einu.
Þau hjónin eiga þrjú börn á
aldrinum 11, 19 og 23 ára.
— Það yngsta er eitt eftir
heima, og sonur okkar, sem er
við nám í háskólanum, hefur lög-
heimili hjá ok'kur.
— Það er svo sem ekki orðið
margt, sem bindur mann hér, seg
ir Þóra.
— Að vísu höfum við aldraðan
mann heima, tengdaföður minn,
bætir Þorgrímur við, hann vill
helzt vera þar og okkur langar
ekki beinlínis í burtu, en það er
aldrei a'ð vita hivað við gerum.
— Það virðist nú allt stefna til
Reykjavíkur.
— Og finnst ykkur það æski-
leg þróun?
— Nei, okkur finnst hún að
ýmsu leyti ófheppileg, við trú-
um á landið í heild, en þetta er
svo margþætt mál.
— Við erum, að mér finnst,
óskaplega einangruð hérna, seg-
ir Þóra, — síminn er slæmur og
heyrist illa í útvarpi á veturna,
•— það stórversnar strax og
dimmir af truflunum af erlend-
um stöðvum, þó mikið hafi lag-
azt við tilkomu Eiða-stöðvarinn-
ar. Og svo eru það vegirnir, þeir
verða strax ófærir og vetrar, —
við búum ekki vi’ð þjóðveg, held-
ur vegartroðningur og komumst
litið.
— Þess vegna skulum við nota
tímann til að skemmta okkur,
góði minn, meðan við eigum þess
kost, það er ekki svo oft, segir
Þóra. Þar sem Þorgrimur er
henni ljóslega hjartanlega sam-
mála, tefjum við þau ekki leng-
ur — og þau hverfa inn í iðandi
kösina á dansgólfinu
Lilja Jónasdóttir og Sigvalði Gunnarsson, Lyngási.