Morgunblaðið - 03.01.1967, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1967.
3W
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavik.
Frarnkvæmidastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigur’ður Rjarrnason friá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltnúi: Þortjjörn Guðmundsson.
Augiýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðaistraeti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Skni 22480.
Áskriftargjald kr. 106.00 á mánuði innanlands.
í lausasolu kr. 7.00 eintakið.
ÁVÖRP
ÞJÖÐARLEIÐTOGA
Tslenzka þjóðin hlustaði ura
þeesi áramót með athygli
«g áhuga á útvarpsávörp for-
seta íslands, herra Ásgeirs
Ásgeirssonar, og forsætisráð-
herra, dr. Bjarna Benedikts-
sonar. Á slíkum tínaaraótura
eru hugir fólksins óvenjulega
opnir og vakandi. I>að vill
gera sér sem ljósast, hvemig
það sjálft og þjóðfélag þess
er á vegi statt. Ræður forset-
ans og forsætisráðherrans um
þessi áramót voru alvöru-
þrungnar og athyglisverðar.
Forsetinn ræddi meðal ann-
ars niðurstöðuna í handrita-
málinu og komst þá að orði
á þessa leið:
„Málið er útkljáð, og jafn-
framt lokið þeim ágreiningi
og deilum, sem staðið hafa
á aðra öld um samband og
samskipti íslendinga og
Dana. Margir vinir vorir
danskir hafa kallað yfir sig
nokkra pólitíska óvild fyrir
skilning sinn á og fylgi sitt
við íslenzkan málstað, og er
það ekki ný bóla. En því
þákklátari megum við vera,
bæði þeim og dönskum al-
menningi yfirleitt íslending-
ar ljúka upp hér einum
munni um það, að fáar þjóðir,
ef nokkrar, hefðu reynzt oss
jafn skilningsgóðar og drengi
legar á úrslitastundum sjálf-
stæðisbaráttunnar og Danir,
þó oft hafi gætt mikillar
tregðu í sjálfri viðureigninni.
Sá jólafriður sem nú ríkir í
þessum efnum mun haldast“
Allir íslendingar munu
taka undir þessi ummæli for-
seta íslands. Það er einnig
rétt sem forsetinn sagði um
gildi íslenzkrar bókmennta-
iðju fyrir íslenzka þjóð í nú-
tóð og framtíð, en um hana
komst hann að orði á þessa
leið:
„Pomar minjar eru hér og
fáar aðrar en handrit og bók-
menntir. í>ar hefir þjóðarsái-
in varðveitzt um aldir. Minn-
ingamar hafa vakið stórhug
og djörfung fámennrar, fá-
tækrar þjóðar í langri og tor-
sóttri viðreisnarharáttu. Sú
þjóð á sér mesta viðreisnar-
von, sem átt hefur glæsilega
fortíð og varðveitt sögu sína.
Hvar væri ísland nú á vegi
statt án bókmenntaiðju for-
feðranna?"
isr
Bjarni Benediktsson for-
sætisráðherra ræddi meðal
annars mikilvægi stórvirkj-
unar við Þjórsá og ákvörðun-
ar um stóriðju á íslandi. —
Komst hann m.a. að orði á
þessa leið:
„Ársins 1966 mun lengi
verða minnst einmitt vegna
þess, að þá var stigið afdrifa-
ríkt spor fram á við tfl þess
að gera laland að byggilegra
landi. Það var gert með á-
kvörðuninni um Búrfells-
virkjun. Hún er fyrsta virkj-
unin í mesta stórfljóti Islands,
einum versta farartálmanum,
sem þjóðin hefur átt við að
búa, og er mannvirki, sem
hefði hlotið að dragast, ef
ekki hefði verið unnt að gera
samning um sölu hhita raf-
orkunnar, eem við hana fæst.
Álbræðslan sem rekin verður
með aflinu úr Þjórsá, er
fyrsta verulega stóriðjan hér
á landi. Sumum ofbýður
stærð hennar, einkum af því
að hún verður í eigu erlends
aðila. Út af fyrir sig er eðli-
legt, að ágreiningur rísi um
slíka samningsgerð. Svo hef-
ur verið um nýmæli, sem
minna er um vert en þetta.
Víst er það, að við eigum mik
ið undir þessum erlenda að-
ila, en hann á einnig og ekki
síður mikið undir okkur,
Hann leggur stórfé í mann-
virkjagerð hér og á velfarn-
að fyrirtækisins undir góðri
samvinnu við íslendinga.**
Það er vissulega rétt sem
felst í þessum ummælum for-
sætisráðherra, að ákvörðun
um upphaf stóriðju á íslandi
á síðasta ári var ein hin allra
mikilvægasta, aem þá var
tekin.
★
Forsætisráðherrann minnt-
ist einnig á nauðsyn sam-
vinnu, í senn innan þjóðfó-
lagsins og á al'þjóðavettvangi.
Hann kvað það fásinnu að
nokkur þjóð geti nú á dögura
lifað án samvinnu við aðra.
Slíkur samvinnuskortur hefði
einmitt verið versti bölvaldur
okkar á milli-stríðsárunum.
Hann hefði m.a. birtzt í hörm
ungum atvinnuleysis árin
1932—1939, þegar tíunda
hver fjölskylda í Reykjavík
hefði stundum langtímum
orðið að búa við neyð atvinnu
skortsins, og þó hefði ástand-
ið víða út um land verið enn-
þá ömurlegra.
Um gildi alþjóðlegrar sam-
vinnu komst forsætisráðherra
m.a. þannig að orði að sann-
leikurinn væri sá, að „smá-
þjóð á ekki annar staðar
frekar skjóls að vænta, en
hjá alþjóðasamtökum og al-
þjóðastofnunum, af því að
hún hefur ekki valdið til að
fylgja eftir sínum ákvörðun-
um eins og stórveldin.“
í þessu sambandi benti for-
sætisráðherra á sigra íslend-
inga í landhelgismálinu. Þar
hefði þjóðin gætt þess að
brjóta aldrei á móti alþjóða-
lögum.

Nokkur eintök af National Zeitung.
• •
Ofgasinnad hægriblað
í V-Þýzkalandi
JNATIONAL, ZEITUNG", er
harðskeytasta hægri sinnaða
blað V-Þýzkalands og kem-
ur út vikulega. Meðal efnis
í ritstjórnargreinum þess er,
að binda skuli enda á bóta-
greiðslur til ísraels og að búa
skuli v-þýzka herinn kjarn-
orkuvopnum. Vaxandi vin-
sældir blaðsins endurspegla
uppgang þýzka þjóðemis-
sinnaflokksins í tveim síð-
ustu kosningum í V-Þýzka-
Iandi, en stjóm blaðsins neit
ar öllum tengslum við flokk
inn þó að bæði taki sömu
afstöðu til margra málefna.
Stjórnin í Bonn hefur var-
að við því að útgáfa blaðs-
ins geti ógnað lýðræðinu i
landinu og þýzka Blaðaráðið,
sem eru hlutlaus samtök v-
þýzkra blaðamanna og útgef
enda hefur lýst því yfir að
blaðið útbreiði hatur meðal
þjóða. Allmörg meiðyrðamál
■hafa verið höfðuð gegn blað
inu, en ekkert þeirra valdið
sekt enn sem komið er.
Ritstjóri National Zeitung
heitir Gerhard Frey og er 33
ára að aldri. Hann berst
fyrir því, sem hann nefnir
„þrjár grundvallarkröfur
þjóðar vorrar“. í fyrsta lagi,
sakaruppgjöf allra stríðs-
glæpamanna, 1 öðru lagi, ut-
anríkisstefna í anda þýzkra
hagsmuna og í þriðja lagi, að
taka fyrir allar peningagjafir,
en það orð notar blaðið yfir
bótagreiðslur V-tÞýzkalandg
tii fsraels.
Varla kemur svo út tölublað
af blaðinu, að ekki sé náðist
á þessar greiðslur. „Fjárkúg-
un til eilífðar?“, „Falsanirnar
inn sök Hitlers", „Kenningin
um að Þjóðverjar einir hafi
valdið heimsstyrjöldinni síð-
ari er kúgun“, þannig hljóða
fyrirsagnir blaðsins.
Eitt vinsælasta efni blaðs-
ins er spurningin um hve
marg-ir hafi verið myrtir skv.
útrýmingarstefnu nazista og
er miklu rúmi varið til að
fletta ofan af fölskuim tölum,
sem blaðið kallar „ÍLy'gina um
6 milljón myrta Gyðinga". í
grein sem nýlega birtist í
blaðinu segir að tæp ein og
hálf milljón Gyðinga hafi ver
ið felldir eða sé saknað úr
heimsstyrjöldinni síðari 1
annarri grein á sömu síðu er
grein eftir Frey ritstjóra, þar
sem hann staðlhæfir að 2
milljónir Þjóðverja hafi látið
lífið, er þeir voru hraktir frá
heimilum sínum í A-Þýzka-
landi skv. Potsdamsamningn-
um, sem gerður var eftir stríð
ið. „Það munar miklu hvort
6 milljón Gyðingar voru
drepnir eða 1 milljón, því að
allar bótakröfur eru byggðar
á hærri tölunni". Og hann
bætir hiklaust við að hann
trúi ekki að slík skrif í blaði
sínu geti orsakað andúð í
garð Gyðinga i ÞýzkalandL
Hann segir: „Við erum
ekki andsnúnir Gyðingum",
og bætir strax við að nokkr-
ir Gyðingar skrifi reglulega
í blaðið, m.a. Próf. Kurt C.
Arnade frá New York og
Moshe Menhuin, sonur fiðlu-
leikarans Yehudi Menhuin.
Gyðingarnir, sem skrifa fyrir
Frey virðast allir halda uppi
greinilegum and-Zioniskum
sjónarmiðum.
Frey segir að kynþáttaof-
sóknir séu slæmar, en engu
að síður styður blað hans að-
skilnaðarstefnu S-Afríku og
fordæmir allar refsiaðgerðir
gegn stjórn lan Smitlxs í
Rhódesíu, sem „Glæp er
muni hafa óskaplegar afleið-
ingar“. Einnig hefur blaðið
tekið afstöðu með þeim er
berjast fyrir sjálfkforæði S-
Týról. Hann hefur sjálfur
fordæmt sprengjuaðgerðir
frelsissinna í S-Týról, en
blað hans safnaði 5000 mörk-
um til stuðnings fjölskyldu
manns nokkurs, sem dæmdur
var í fangelsi fyrir hermdar-
verk á ftalíu.
Nýlega ritaði Frey grein í
blað sitt, þar sem hann segir
Þýzkaland eigi að stefna að
endurheimt þeirra a-þýzku
svæða, sem féllu undir
yfirráð Rússa og Pólverja eft
ir stríð. Auk þess vill hann
að í hans nýja Þýzkalandi
verði einnig Gdansk, Memel-
landssvæðið í Litháen og Sú
detaland í Tékkóslóvakíu,
sem Hitler fékk skv. Múnoh-
enarsamnmgnum. Frey full-
yrðir að sá samningur sé enn
þá í fullu gildi, en Bonn-
stjórnin segir að Hitler hafi
riftað honum.
'Hann segir að eina ráðið til
að fá Rússa til að samþykkja
landskipti, sé að stofna
bandalag milli stjórnanna í
Bonn og Peking, og sé hægt
að koma því á, með umfangs
miklu samstarfi á sviði við-
Framhald á bls. 19.
íAr
Undir lok ræðu sinnar
minntist forsætisráðherra á
verðstöðvunarlöggjöfina og
komst þá m.a. að orði á þessa
leið:
„Um ásetning okkar, sem
að þeim ráðstöfunum standa
sé ég ekki ástæðu til að fjöl-
yrða. Úr haldgæði úrræð-
anna fær reynslan ein skorið.
En aldrei hefur það verið tal-
ið sönnun fyrir ónýti farar-
tækis, þótt gripið væri til
bremsu er óvæntur farar-
tálmi verður. Og óneitanlega
er verulegur tálmi á leið okk-
ar til aukinnar hagsældar,
þegar langvinnar verulegar
hækkanir á útflutningsvörum
okkar, sem öllum almenningi
hafa jafnóðum komið til
góðs, snúast skyndilega upp í
stórfelldar verðlækkanir. Ef
svo verður að ráðstafanir til
verðstöðvunar reynast ekki
nógu róttækar gegn aðsteðj-
andi vanda, ber að grípa til
annara, sem betur duga. En
víst er að verðstöðvunin nær
ekki tilætluðum árangrl,
nema hún njóti stuðnings og
atbeina alls almennings.“
Öll eru þessi orð forsætis-
ráðherrans mælt af víðsýni
og hyggindum. Og öll eru þau
ibyggð á raunsæju mati, vel-
vilja og skilningi á aðstöðu
íslenzku þjóðarinnar í dag.
Þess vegna hafa þau áreiðan-
lega fallið í góðan jarðveg hjá
öllum hugsandi mönnum,
hvar í stétt eða stöðu eða
stjórnmálaflokki, sem þeir
standa.