Morgunblaðið - 17.12.1967, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. DES. 1967
9
r
„íbúarnir streyma til
kristniboÖsstöftvanna"
— Viðtal við Helga Hróbfartsson, kristniboða
ÞANN 11. desember s.l. fór
Helgi Hróbjartsson, kennari
ásamt norskri konu sinni til
Eþiophiu á vegum norska
kristniboðssambandsins til
kristniboðsstarfa. Helgi hefur
undanfarið verið í Englandi í
6 mánuði við málanám og
undirbúning kristniboðsstarfs.
Kona Helga, Unni Hróbjarts-
son er norsk og hjúkrunar-
kona að mennt. Þau hjónin
eiga tvö börn, 16 mánaða
dreng og 10 vikna stúlku. Við
hittum Helga að máli degi
áður en hann lagði af stað
og röbbuðum við hann
skamma stund.
Unni Hróbjartsson,
kona Helga
— Hvað eru margir ís-
lenzkir kristniboðar í Eþiopiu
núna?
— Þeir sem eru úti núna
eru: Gísli Arnkelsson, kenn-
ari, og kona hans, bræðurnir
Jóhannes, læknir, og Harald-
ur kennari Ólafssynir og
þeirra fjölskyldur, Skúli
Svavarsson, kristniboði, og
kona hans Simonetta Bruvik.
— Starfa íslendingarnir á
sama svæði?
— Þeir starfa á þrean stöð-
um í landinu, í Konso, Gidole
og Negelli, en þessir staðir
eru allir i Suður-Eþiophiu.
— Eru ekki margiir norskir
kristniboðar á þessu sama
svæði?
— Þeir eru rúmlega eitt
hundrað, en eins og vitað er
reka Norðmenn mjög víðtækt
starf þarna, og er ísienzka
kristniboðssambandið í nánu
samstarfi við það norska. Ég
verð t. d. sendur á veguim
norska lútherska kristniboðe-
sambandsins.
— Hvar verðið þið hjónin
staðsett?
— Við verðum fynst á
málanámskeiði í Irgalem, en
síðan mun ég væntanlega
fara í kennslustarf, sem enn
þá er ekki fullkomlega ákveð-
ið hvar verður.
— Er ekki starfið fólgið í
ýmsu öðru en kennslu?
— Fyrir utan skólastarfið
og almennt kristniboðsstarf,
er unnið að mjög víðtæku
líknarstarfi.
— Nú er amhariskan ríkis-
mál í Eþiophiu, en mábn og
mállýzkurnar í landinu eru
ótal margar. Skapar þetta
ekki stórt vandamál í allri
fræðsluistarfsemi?
— Jú, það er ekki langt
síðan amhariskan var gerð að
ríkismáli og málið er lögboðið
í skólum. Því er nauðsynlegt
að aliir sem starfa þarna geti
notað málið. Amhararnir sem
ráða í landinu taia amharisku,
en þjóðflokkar tala sín eigin
tungumál, eða mállýzkur og
þarna eru miklir erfiðleikar
í sambandi við skólastarfið,
þar sem aðeins má nota
amhariskuna.
— Hvernig hefur kristni-
boðsstarfið gengið á þessu
svæði?
— Eftir því sem mér hefur
verið sagt finnst varla í
Afríku sá staður, sem kristni-
boðsstarfið gengur eins vel og
íbúarnir streyma til kristni-
boðsstöðvanna í þúsunda tali
bæði til andlegrar og líkam-
legrar aðstoðar. Á svæði
norska og íslenzka sambands-
ins eru nú um 14000 manns,
WlMjí
IIW
ýpyr.
Kanill er heilsugjafi
í 30. KAP. annarrar Mósebókar
segir: „Og Drottinn talaði /tð
Móse og sagði. Tak þér hinar
ágætustu kryddjurtir: fimrn
hundruð sikla af sjálfunninni
miyrru, hálfu mina eða tvö
hundruð og fimmtíu sikla af
ilmandi kanilberki, og tvö hundr
uð og fimmtíu sikla af ilmreyr,
og fimm hundruð sikla af kanil-
viði og eina hin af oiíuiberjaolíu.
Af þessu skaltu gera heilaga
smurningarolíu, ilmsmyrsl, og
skal það vera heilög smurnings-
olía. Með þessu skaltu smyrja
samfundatjaldið og sáttmálsörk-
ina, borðið með öllum áhöldum
bennar og reykelsisaltarið,
brennifórnaraltarið með öHum
áhöldum þess, kerfið og stétt
þess. Þú skalt oig smyrja Aron
og sonu hans og vígja þá til að
þjóna mér í prestsembætti. Og
þú skalt tala til ísraelsmanna og
segja: Þetta skal veo-a mér heiiög
smurningsolía hjá yður frá trynl
til kyns“. — Eins og á þessu
má sjá er efnið í þessi ilm-
smyrsl að Ihálfu leyti af kanii-
tré, áður en olíunni er bætt í.
Á öðrum stað í bibliunni er
líka minnst á kanil. Það eT í
Opinberunarbókinni, þair sem
spáð er falli Babylons, og er sagt
að þá muni verða mikil sorg,
er menn geta ekki lengur fenig-
ið hinar dýrmætu vörur borg-
arinnar, svo sem „kanil, balsam
og limjuirtir".
Má á þessu sj.á að kanill hefir
snemrna verið dýrmætur enda
óx þá kaniltré hvergi annars
staðar en á eynni Ceylon, og
arabískir kaupmenn gættu þess
vandlega um margar aldir, að
ekkert kvisaðist utan þeirra vé-
banda um það, bvar kanill væri
upprunninn.
Kaniltré er af lárviðarætt og
verður um 30 fet á hæð. Lauf-
in eru um þuimlungur að iengd.
Þau eru hörð o.g vaxa í skútum,
ljósgul að lit. KanilUnn er innri
börkur þessara trjáa, og leggur
af honum þægilegan i’.m.
Fr.á dögum hinna fornu
Grikkja og Rómverja hefir kan-
ill bæði verið notaður í ilm-
smiyrsl og til lækninga. Nú sir.na
læknavísindin því lítið, en
Pasteur rannsakaði ka.nl mjög
vandlega og komst ið þeirri nið-
urstöðu að hann væri banvænn
íyrir alla sýkla. Og sagt er, að
Helgi Hróbjartsson
sem hafa verið teknir inn í
kirkjuna og um 10000 bíða nú
eftir fræðslu til að geita gerst
meðlimir kirkjunnar.
— Hefur þú lengi haft það
í huga að fara til starfa í
Eþiophiu?
— Frá þvi að ég var 14 ára
gamall hefur kristniboðsstarf-
ið verið ofarlega í huga mín-
um og áform hafa miðast að
því frá unglingsárum mínum
að þetta yrði að veruleika.
Orð krists, sem boða mönnum
að fara út um allan heim til
þess að boða fagnaðarerindið,
hafa verið mér köllun til þess
að fara og starfa meðal heið
ingja.
— Hvernig leggsit það í þig,
að vera á förum til starfa á
kristniboðsakrinum?
— Það er óneytanlega
spennandi og um leið gleði-
efni að vera að fara í slíka
för, ekki sízt þegar maður
finnur að það uppfyllir þó
köliun til líknarstarfs sem
maður trúir á.
í Austurlöndum, þar sem eru
stórar lundir af kaniltrjám, þar
fái fólk aldrei ma'aríu, hinn
skæða hitabeltissj'úkdóm. Á mið
öldum notuðu munkar kaml
múkið til að lækna ýmsa smit-
andi sjúkdóma, og í Englandi
var kanill lengi aðai sóttvarnar-
lyfið þegar farsóttir gengu.
Það er kunnugt, að eitrun út
frá skemimdum tönnum getur
valdið margskonar kvi’ljm, svo
sem liðagigt og blóðeitrun. Bezta
ráðið gegn þessu er að skola
m'unn’ og háls bæði kvöids og
morgna með kanildropum, og er
þá látin hálf teskeið af ósvik-
inni kanilsaft í hálft gias af
vatni. Auk þess á að vera hægt
að fá kaniltöflur, og þær eru
taldar eina óbrigðula meðalið
við kvefi, ef þær eru notaðar
þegar í byrjun, en hær hrífa
ekki ef menn hafa gengið með
kvefið í nokkra daga. í Arahíu
nota menn kanil við hiartveiki.
Við inflúensu er ágætt að nota
hæfilegan skammt af kaml. Dr.
J. C. Ross, læknir i M anchester,
hefir sagt: „Fimm dropar af
ómengaðri kanilolíu i matskeið
af vatni takist inn 6—8 sinnum
með klukkustundarfres'i, og
þetta mun áreiðanlega drepa in-
flúensu sóttkveikjurnar".
Það getuir ekki verið neinar
,,kerlingabækur“ sem þessi iækn
ir og hinn frægi vísindamaður
Pasteur hafa stuðst við
Bókafregn
Ævintýri Óttars
Drengjasaga eftir Hannes J.
Magnússon, rithöfunð. Bóka-
útgáfa Æskunnar 1967.
Það er hvort tveggja alkunn-
ugt, að Bókaútgáfa Æskunnar,
hefur gefið út fjölda ágætra bóka
síðast'liðin ár, einkum barna
bækur, og að Hannes J. Magnús-
son, fyrrverandi skólastjóri, er
fyrir löngu kunnur ritihöfundur.
Hann hefur skrifað margar bæk-
ur, sem notið hafa vinsælda
bæði barna og fullorðinna.
Síðasta bók hans er Ævintýri
Óttars, drengjasaga, sem út kom
um daginn á vegum Bókaútgáfu
Æskunnar.
Það er fljótt sagt, að þetta er
skemmtileg bók, rituð á góðu
máli frásögn all hröð og spenn-
andi, engar óþarfa málalenging-
ar. Og alltaf gerast ný ævintýr.
Ég hefi talað við unglinga, sem
felia dóm á þessa leið. Auk þess
er bókin stórfróðleg um líf og
atvinnu'hætti í sveitum íslands á
fyrst'U áratugum þessarar aldar.
í bókinni eru margar góðar per-
sónulýsingar. Nefni ég þar til
Þórð gamla í Dal, aðalsöguhetj-
un.a, Óttar, og vin hans, Reyk'ja-
víkurdrenginn Mugg. Óttar er
gáfaður drengur, góður og trú-
aður, sem ber óslökkvandi
menntunarþrá í brjósti, og sér
enga leið vegna fátæktar, að full
nægja honni. Hann er á engan
hátt ýkt persóna. Þega/ ég iít
yfir liðna ævi, minnist ég nokk-
urra unglina Óttari lí'ka. Það er
lærdómsríkt fyrir unglinga nú-
tímans, að kynnast hugarfari og
aðstæðum fátækra unglinga á
þeim tíma, er sagan greinir frá.
Reykjavíkurarengurinn, vinuT
Óttars, er líka prýðilegur full-
trúi góðra kaupstaðadrengja,
sem gaman er að kynnast. Hús-
bændurnir í Dal eru einnig ágæt
ar persónur.
Ævintýri sögunnai eru mörg
bæði í samibandi við náttúrutham
farir á sjó og landi, stónbruna,
spennandi ferðalög o. fl. Ég
þykist visis um að ungum lesend-
um Ævintýra Óttars þykir þó
endirinn allra beztur — ævintýr
ið, sem varð orsök þess, að
draumur Óttars um skólagöngu
rætist. Ég vi'l ekki spilla ánægju
lesandanna með því að skýra
þrð nánar.
Bókin er í snotru bandi og góð
kápumynd er bókarprýði.
Þökk sé höfundi og útgefanda
fyrir bókina.
Að síðustu vil ég geta þess, að
ýmsir unglingar óska eftir fram-
haldi sögunnar.
Ingimar Jóhannesson.
TVO ÆVINTYRl
Verð kr. 160.00
án sölusk.
efiir
ÁRMANN KR. EINARSSON.
Fyrir nákvænrlega 30 árum kom
á niarkaðinn fyrsta bamabókin
eftir ungan islenzkan rithöfund.
Þaff átti fyrir þessum rithöfundi
að liggja að verða láng vinsa lasti
barna- og unglingabókarithöf-
undur á Islandi, auk þess sem
hann áttí eftír að geta sér frægð-
ar erlendis fyrir sínar ágætu bæk-
ur. Þessl ungi rithöfundur var
Ármann Kr. Einarsson. — í dag
þekkja ailir krakkar á fslandi
bækur Ármanns, en tvö fyrstu
sevintýri hans hafa verið algjör-
lcga ófáanleg uin langt árabil, en
þau eru MARGT BVR í FJÖLL-
UNUM og HÖLLIN BAK VIÐ
HAMRANA — sem nú birtast í
nýjnm búningi i tilefni af 30.
rithöfundarafmæH höfundaríns.
Þetta er jafnframt I. bindi í
væntanlegri heildarútgáfu af rit-
verkum Ármanns Kr. Linarsson-
ar, en hann hefur sent frá sér
hátt á þriðja tug barna- og ung-
lingabóka.
íslenzkir unglingar
vilja eignast
RITSAFN ÁRMANNS
KR. EINARSSONAR
frá byrjun.
Biöjiö bóksalann yöar aö sýna yöur BÖKAFORLAGS BÆKURNAR
BÓKAFORLAG ODDS BJÖRNSSONAR . AKUREYRI