Morgunblaðið - 17.12.1967, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. DES. 1&67
U06T
FDLK
SAMAN HEFVR. TFklf>
Hrafn örnmlau^$onl
Listafélag M. R.
Þorvaldur Skúlason
SBM undanfarin ár hefur starf-
semi Listafélags MR. verið mjög
blómleg í höndum núverandi for
seta félagsins Baldurs Hafstað.
Allar deildir félagsins hafa ver-
ið mjög virkar í starfi, en félag-
ið skiptist í Myndlistardeild. Tón
listardeild, Leiklistardeild, Bók-
menntadeild og Kvikmyndadeild.
Glæsilegast afrek félagsins mun
þó hinkalust hin stórmerka yf-
irlitssýning á verkum Þorvaldar
Skúlasonar, sem myndlistardeild
stóð fyrir í nýbyggingu skólans,
Cossa nova. og er nú ný lokið.
Síðastliðið sumar, birtist við-
tal við Ólaí Kvaran formann
Myndlistardeildar á þessari síðu,
þar sem hann ræddi um þá hug-
mynd, að kynna list Þorvaldar
Skúlasonar á komandi vetrL Nú
er þessi hugmynd Ólafs orðin
veruleiki. í tilefni sýningarinnar
ritaði hann grein um listamann-
inn í skólablað MR. Grein þessi
þótti mér það athyglisverð, að
ástæða væri að hún kaemi fyrir
augu fleirri en nemenda MR.
Fór ég því fram á það við höf-
und að hann veitti mér leyfi til
birtingar á greininni. og var það
góðfúslega veitt.
f framihaldi af því sem áður
segir, leyfi ég mér að óska Lista
félaginu alls góðs, og formanni
Baldri Hatfstað fleiri afreka á
vetrinum. — H. G.
Yfirlitssýning
(Grein þessi birtist í nóv. hefti
Skólablaðs MR. og hefur höf-
undur veitt mér góðfúslegt leyfi
til birtingar hennar hér). h.g.
ÞORVALDUR Skúlason er braut
ryðjandi óihlutlægra skoðana í
íslenzkri myndlist. Hann opnaði
augu margra listamanna hér á
landi fyrir þeim möguleikum,
sem óhlutlæg myndlist felur í
sér.
Þorvaldur Skúlason gerir
grein fyrir skoðunum sinum á
nonfigurativu málverki í tima-
ritinu Birtingi 2. hefti árgang
1955:
,.Nontfigurativt málverk skir-
skotar ekki til neinnar þekktrar
fyrirmyndar. Það er í einu og
öll sköpun, bygging, sem vex
upp í huga hötfundar þess. Þeg-
a verkinu er lokið stöndum við
andsðænis mynd, sem túlkar
innri sjón málarans á liti og
formi. Til þess að ná árangri í
þessari list þurfa menn að vera
gæddir næmu lit- og formskyni.
Form og litir verða að lifa innra
með málaranum. En þetta er
ekki nóg. Hann verður að kom-
ast til botns í hinu sérstaka eðli
hrvers litar. sem hann notar til
að tjá sig. Svipað og tónskáld
þarf að þekkja út í æsar hvert
hljóðfæri hljómsveitarinnar, er
nonfigurativum málara nauð-
syn að skilja eigindir lita sinna.
Því að í málverki hans syngja
þeir hver með sinni rödd, óháð-
ir eftirlíkingu á ytri fyrirbærum
náttúrunnar. Litir eiga sér sína
náttúru sem er í nánu samfoandi
við allt lifandi, en samt eitthvað
sérstakt. Við vitum í rauninni
ekki hvað liturinn blátt er, fyrr
en við hættum að tengja hann
hafi. himni eða fjalli. f non-
figurativu málverki hafa litir allt
’41 - ’67
aðra merkingu en í naturalis-
tisku. í hinu fyrrnefnda er þeim
teflt saman, hverjiim með sín-
um sérkennum, í hinu síðara eru
einkenni þeirra máð út til þess
að líkjast eftir yfirborði nátt-
úrunnar“. Um formíheim non-fig-
urativs málverks skrifar I>orvald
ur í sömu grein: „í nontfigura-
tivu felst hreyifingin í ihlutföll-
um þess 1 (hrynjandia myndar-
innar. l>ar er ekki skírskotað til
hreyfinga, sem við ^ekkjum úr
hinni ytri veröld. I>að byggist á
rýtma sem t>ýr í manneskjunni
sjálfri“.
Málverk Þorvalds Skúlasonar
hafa frá fynstu tið einkennst af
strangri myndíbyggingu og miklu
öryggi í litameðferð. Þorvaldur
hefur aldrei hvikað frá þvi að
myndflöturinn er vettvangur
forma og lita. Allt sem þar
birtist eru skoðanir og hugsan-
ir málarans. Þessar skoðanir
hafa ávallt verið í verkum Þor-
valds mjög skýrar og aídráttar-
lausar, ekkert er sett inn á mynd
flöánn, nema sem skiptir máli
og talar nógu ljóst. Það má
segja, að hin stranga formbygg-
ing og hið mikla öryggi í lita-
meðferð, sem einkennir verk
Þorvalds, sé ekki einkennandi
fyrir meiri hlutann af íslenzkum
málurum í dag. Því mjög stór
hópur málara hér á landi að-
hyllist lauari formbyggingu og
Starfsfólk vi8 Búrfellsvirkjun mót-
m-ælir ummælum „Dagens Nyheter"
(6).
Brezki togerinn Churchill GY 585
tekinn í landhelgi (10).
Flugráð getur ekki fallist á lægri
fargjöld Loftleiða til Luxemborgar
Hjartavernd hefur kerfisbundnar
rannsóknir með tilliti til hjarta- og
æðasjúkdóma (12).
Fjórum börnum naumlega bjargað
frá drukknun á Sikagaströnd (12, 13).
Niðurgreiðslur felldar niður á
landbúnaðarvörum (13).
Áfengissala hér á landi jókst um 9%
fyrstu 9 mánuði ársins (14).
Eigandi verzlunarinnar Skeifunnar
dætmdur í undirrétti í 6 mánaða
fangelsi og 1,2 millj. kr. sekt (14).
Tveim varðskipunum, Ægi og Mariu
Júlíu, lagt (14).
Kostnaður við sendinefndina 1
Briissel áætlaðar 3,8 millj. kr. (15).
Dönsk eplakynning í Keykjavik (15).
Herferð hafin gegn veiðbjöllu og
hrafni á Suðurlandi (17).
Brezki togarinn St. Matthews H-201
tekinn í landhelgi (17, 18).
Listasafn ísafjarðar gefin högg-
mynd eftir Ásmund Sveinsson (18).
Árekstrar vegna sölu Hagkaups á
matvöru (16, 19, 21).
Lögbann sett á upplýsingar í nýju
Læknatali (19).
Bökunarkeppni á vegum O. John-
son & Kaaber (21).
Gerardómur úrskurðar, að hafnar-
sjóður Reykjavíkur greiði Kol & Salt
10 millj. kr. vegna uppsagnar á leigu-
lóð Kol & Salts á hafnartoakkanum
(21).
Bóndi við Akureyri selur svínakjöt
beint til neytenda á mjög lágu verði
(22).
Stórsmygl á áfengi upplýsist (22
til 28).
ViststúMcur fluttar af skólaheiimil-
inu Bjargi (24).
Kalnefndin mælir með stuðningi við
bændur á kalsvæðinu (25).
Skipstjóri brezka togarans Lord
Tedder sýknaður af kæru um land-
helgisbrot (26.—31).
Kauplagsnefnd og Hagstofan hafa
reiknað út nýja visitölu framfærslu-
kostnaar (26).
Vöruskiptajöfnuðurinn 9 fyrstu
mánuði ársins óhagstæður um 2216,1
millj. kr. (26)
Útvarpið verður að meðaltali 10
klst. á sólarhring í vetur (27).
Alþýðubrauggerðinni lokað vegna
sóðaskapaft* (27).
Dýraverndunarfélagið kærir vegna
sjónvarpsmyndar (27) .
Seðlabankinn birtir nýjar reglur um
innborganir vegna innflutnings (28).
Ríkisstjórnin fellst á tillögur Ka-1-
nefndar: Bjargráðasjóður verði efld-
ur (29).
Dæmt í 4 málum af 27 gegn ASA-
film (31).
Vestur-íslendingurinn Páll Guð-
mundsson frá Rjúpnafelli gefur Há-
skóla íslands um 1,5 millj. kr. diánar-
gjöf (31).
Volkswagen-verksmiðjurnar gefa Há
skóla íslands 1.6 millj, kr. (31).
GREINAR
Kjarni heimssýningarinnar í Mont-
real er maðurinn, eftir Elínu Pálma-
dóttur (1).
Greinaflokkur úr ferð með Erni RE
1 á síldarmiðin, eftir Ásgeir Jakobs-
son (1, 3, 4, 8).
Framkvæmdir f vegamálum, eftir
Garðar Sigurgeirsson (1).
Sinnuleysi fullorðinna, eftir Bar-
böru Árnason (1).
Um bók Svetlönu, eftir Matthías
Joharnn essen (1).
Höfnin í Þorláks'höfn, eftir Olgeir
Jónsson (1).
Frá Klaustri að Mýrdalssandi, eftir
Jón Björnsson (1).
Gunnarshólar hjá Viðeyjarsundi,
eftir Árna Óla (1).
Vísindaleg ályktun í umferarmál-
um. eftir Árelíus Nielsson (1).
Um gagnrýni, listamannalauna og
fleira, eftir Jón Björnsson (3,4).
Samtal við Einar Páls9on, skóla-
stjóra um landspróf (3).
Suður u-m höfin, eftir Gunnar
Snjólfsson (4, 15, 22. 25).
Síldarverðið, greinargerð frá Verð-
lagsráði (4).
Spor náttúrulækningarstefnunnar
rakin, eftir Jóh. Teitsson (4).
Samtal við Ingibjörgu Gunnarsdótt
ur, sem lenti 1 storrni og stórflóðum
í Texas (5).
Gleymið ekki gulrófunum, eftir
Ingólf Davísson (5).
Sjávarútvegur Noregs í vanda, eft-
ir Slkúla Skúlason (5).
Vfsitölur, skattar og skylduþjón-
usta, eftir Jónas Pétursson (5).
Leiðbeiningar til ökumanna um
akstur framhjá búfé, eftir Ásgeir L.
Jónsson (6).
Við kvikmyndatöku á Meðallands-
sandi (6).
Vísindamenn í sumarönnum: Gunn-
ar Jónsson, fiskifræingur (6).
Milklar umræður um húsnæismál í
borgarstjórn (7).
Um almannavarnir (7, 18, 27).
Vísindamenn í sumarönnum: Dr.
Sturla Friðriksson (7).
Dómprófastur gengur veikan ís, eft-
ir Ásmund Eiríksson (7).
Aðalvík og Sæbólsfjall, eftir Helga
Hallvarðsson (7).
Rætt við Gumund Jónsson á Hvann
eyri um grasræfct (8).
í leit að liðinni tíð, eftir JÓhann
Hjálmarsson (8).
Ökukennsla og H-umferð. eftir
Guðm. G. Pétursson (8).
Vegurinn um Almannagjá, eftir
Oísla Guðmundsson (8).
Heimsókn að Búrfelli, eftir Óla Tyn-
es (10).
Rætt við Pál A. Pálsson, yfirdýra-
lænki um útrýmingu hringkyrfis (10).
Samtöl við Mexikana, sem hér eru
á vegum Loftleiða (11).
Sviþjóðarbréf frá Magnúsi Gísla-
syni (11).
Mörg eru Unuhúsin, eftir Lúðvík
Kristjánsson (13).
Hugleðing um þjóðgarðinn og um-
hverfi Þingvalla, eftir Jónas Magnús-
son, Stardal (14).
Það má ekki . . ., eftir Sverri I>órð-
arson (14).
Nóbelsverlaun og goshverir, eftir
Jóhann Hjálmarsson (14).
Ræða Kristjáns G. Gíslasonar á að-
alfundi Verzlunarráðs íslands (14).
Fjölgun og eyðing svartbaks, eftir
Svein Einarsson (51).
Rætt vi Jóhönnu Tryggvadóttur um
þjálfunarstöð judo-deildar Ármanns
(16).
Ragnar Guðmundisson, verzlunar-
stjóri segir frá karlmannatízkunni í
ár (15).
Samtal við Svein Einarsson. veiði-
stjóra, um tófu- og minkaveiðar (17).
Athugasemd frá Hinu íslenzka nátt-
úrufræðifélagi um erindi dr. Ripleys
(17).
Enn um upphaf náttúrulækninga-
stefnunnar hér eftir Ástu Jónasdótt-
ur (17).
Er þetta svona einfalt? eftir Gunn-
ar Guðjónsson (17).
Svar við athugasemdum, eftir dr
Finn Guðmundsson (18).
Á ferð um síldarpláss (16, 22).
Ríkissjóður gefur út 25 millj. kr.
verðbréfalán í formi spariokírteina
(19).
Samtal við Óskar Kristjánsson, odtí-
vita á Suðureyri (19).
Slysin á gangbrautum (21).
Samtal við Ludvig Storr, aðalræðis
mann Dana (21).
Samtal við Erling Sörli frá Noregi
(21).
Samtal við Philip Jenkins, tónlistar-
mann (22).
Samtal við Valgarð Thoroddsen,
rafmagnsveitustjóra (22).
Þjálfunarnámskeið Álverksmiðjunn-
ar (22).
Samtal við leikendur Litla sviðs-
ins 1 Lindarbæ (22).
Þættir úr sögu Reykjavlkur í nýju
ljósi, samtal við Lárus Sigurbjörnsson
(22).
Síldveiðarnar. hagnaður og öryggi,
eftir Hjálmar R. Bárðarson (22).
Þankar um fortíð og nútíö, eftir
Þráin Bertelsson (22).
Brekkuréttir og ,.Trippuvísur“ Hall-
grlms sálmaskálds (22).
Sendibréf í Hafnarfjörð, eftir Mark
ús B. Þorgeirsson (22).
Við sauðfjárslátrun á Djúpavogi fyr-
ir 60 árum, eftir Steina Guðmunds-
son, Valdastöðum (22).
Er svartbakurinn skaðlegur í æðar-
varpi, eftir Guðmund J. Breiðfjörð
(22).
Um skóiaheimilið Bjarg, eftir Auði
Eir Vilhjálmsdóttur (24).
Ásökunum svarað, frá Náttúruvernd
arnefnd Hins ísl. náttúrufræðifélags
(24).
Hjálpræðisherinn og skólaheimilið
Bjarg, eftir Tryggva Thorsteinsson
(24).
Aldarminning merkiskonu, eftir
Gísla Jónsson (24).
Fyrirspurn til Hjálmars R. Bárar-
sonar frá Jóni Árm. Héðinssyni (25).
Hernámsdagurinn 10. maí 1940, mynd
ir úr kvikmynd Reynis Oddsson-
ar (25 og 27).
Klak- og eldisstöð Húsavfkur (26).
Slysin á gangbrautunum (26).
Rætt við elzta sjósóknara Fáskrúðs
firðinga. Aðalstein Stefánsson (27).
,,Það er fyrir fisk, sem þessi garð-
ur er ull“, eftir Ásgeir Jakobsson
(28).
Setningin, sem féll niður eftir Kjart-
an Ólafsson (28).
Dagstund með séra Þorleifi á Kol-
freyjustað, 1. grein, eftir Vigni Guð-
mundsson (29).
Samtal við Gisla Si^urbjörnsson
sextugan (29).
Eigi voru þeir Kolbeinssyni í kirkju,
eftir sr. Gísla Brynjólfsson (29).
Fólkið á Flateyri unir glatt við sitt
(29).
Kirkjan og þjóðin, eftir Jón H.
Þorbergsson (29).
Marteinn Lúther. eftir Jóhann
Hannesson, prófesson (31).
Úr fyrirlestri Magnúsar Más Lár-
ussonar prófessors um Martein Lút-
her (31) .
Stjórn FFSÍ mótmælir röngum
fréttaflutningi (31).
MANNSLÁT
Sigurlína Aðalsteinsdóttir, Akureyri.
Davið Þorsteins9on, Arnbjargarlæk.
Ingveldur Jónsdóttir, Suðurgötu
37B, Hafnarfirði.
Efimía Jóhannesdóttir, Vestmanna-
eyjum.
Bjarni Jóhannesson. trúboði, Fá’ka-
götu 10.
Sigurður F. Sigurz.
Friðrik Geirmundsson frá Látrum
í Aðalvik.
Þorgits Baldvinsson, Hrísey.
Guðrún Magnúsdóttir, yfirljósmóðir.
Einar Guðmundsson, skipstjóri, frá
Hólí, Hornafirði.
Ásgeir Jóhannes Sigurgeirsson, yf-
irkennari, Melabraut 47, Seltjarnar-
nesi.
Jóhanna Guðlaugsdóttir, Miðtúni 76.
Sveinn Kr. Vildimarsson. fiskeftir-
litsmaður, Háteig9vegi 20.
Helgi Árnason, Bláskógum 9, Hvera
gerði.
Þórður Magnússon, Framnesvegi 60.
Katrín Pálsdóttir frá Fáskrúðsfirði.
Árni Ölafsson cand. phil.
Ólafur Jónsson, Sikólagerði 5.
Jónas Sveinsson, Mýrargötu 2,
Hafnarfirði.
Sigurður Ólafsson, múrari, Lang-
holtsvegi 24.
Vilborg Brynhildur Magnúsdóttir,
Baldursgötu 24.
Bjarni V. Gíslason. Hnappavöllum,
Öræfum.
Jón Helgason, Bergi, Eyrarbakka.
Gísli Jónasson, fyrrv. skólastjórl,
Kvisthaga 23.
Sigurður Guðmundsson frá Seli I
Ásahreppi.
Sigríður MagnÚ9dóttir, Grettisgötu
36B.
Kristín Magnea Halldórsdóttir, Ás-
vallagötu 3.
Guðmundur Tómasson, skipstjóri,
Bergsstöðum, Vestmannaeyjum.
Hafliði Jónsson, skipstjóri. Siglu-
firði.
Indíana Ólafsdóttir, Vörðustíg 3,
Hafnarfirði.
Eiríkur Jónsson, Kampholti, Flóa.
Guðbjörg Guðmundsdóttir frá Hæð-
aren-da í Grímsnesi.
Þórdís Torfadóttir, Miðtúni 44.
ísleifur Gissurarson, Drangshlíð.
Böðvar Jónsson, skósmiður, Heið-
arbraut 17, Akranesi.
Kristín Jónsdóttir frá Torfastöðum
f Fljótshlíð.
Bergþór Bergþórsson. fyrrv. bóndi
frá Ölvaldastöðum, Borgarhreppi.
Níls Þorkell Axelsson, Kletti við
Kleppsveg.
Jónasína Sveinsdóttir, Holtakotum.
Sigríður Ólafsdóttir, Bolungarvík.
Tryggvi Gunnarsson, Lokastíg 6.
Jeppe Svendsen, trésmíðameistari,
Framnesvegi 34.
Sigrún A. Guðmundsdóttir frá Arn-
ardal.
Halldóra G. Ingvarsdóttir, Skála-
gerði 3.
Daníel V. Fjeldsted, læknir.
Guðni Guðmundsson frá Hæðar-
enda í Grímsnesi.
Jón Sveinsson. kaupmaður frá
Gjögri.
Sigríður B. Schram frá Siglufirði.
Margrét Hallgrímsdóttir frá Hvammi
í Vatnsdal, Otrateig 5.
Sigurður Benediktsson, framikvæmda
stjóri, Fjólugötu 23.
Jón Karlsson, rafvirki, Skólavegi
9, Keflavík.
Bragi S. Geirdal.
Ellen D. Bjarnason, Njálsgötu 73.
Anna Sveinsdóttir, Háeyri, Eyrar-
bakka.
Gróa Einarsdóttir. Vestmannaeyj-
um.
Guðmundur Sveinsson, fulltrúi, Suð
urgötu 6, Sauðárkróki.
Lovísa Halldórsdóttir, Kópavogs-
braut 62.
Guðleif Jónsdóttir frá Hvoli 1
Fljótshverfi.
Anna Magnúsdóttir, Vopnafirði.
Þorfinnur Jónsson frá Raufarhöfn.
Jónína Þorbjörg Erlendsdóttir frá
Kirkjubóli, Stöðavrfirði.
Ólafur Ólafsson, bóndi, Skálavík.
Magnús Jóhannesson, Björk. Reyk-
holtsdal.
Guðlaugur Eiríksson, Meiðastöðum,
Garði.