Morgunblaðið - 05.05.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. MAÍ 19S8
Höfnin i Esbjerg 100 ára
Dönsk-Ensk hátíð stendur í tólf daga
Árósum 29. apríL ,
UM Ieið og lestin staðnæmdist
á járnbrautarstöðinni í Es-
bjerg sást að mikið var um að
vera í bænum. Prúðbúið fólk
var á þönum fram og aftur og
ótölulegur grúi fána blakti í
öllum götum. Maður rak strax
augun í að brezkir fánar voru
allt að því eins margir og þeir
dönsku. Ég fór strax í frétta-
miðstöðina, sem var rétt binu
megin við götuna, þar sem
„aðkomufréttamenn" fengu
starfsaðstöð, og kynnti mig.
Jú, þeir mundu eftir að hafa
sent Morgunblaðinu á íslandi
fréttatilkynningar og voru
mjög hrifnir af svona skjótum
viðbrögðum og miklum áhuga
af blaðsins hálfu.
Það féikkst fljófclega sikýring
á öllum brezku fánunum. Strax
og byrjað var að undirbúa af-
mælishátíðina gerðu Bretar sér
ljóst a'ð þarna myndi verða
geysimikiil auglýsingastarfsemi.
Og þar sem þeir eru nú að
reyna að rétta sinn vesæla fjár
hag með auknum útflutningi
var þama tilvalið tækifæri fyr
ir þá. Einhver sniðugur náungi
gróf upp úr gömlum skræðum
sögu um að fyrir um hundrað
árum hefði kútter frá Esbjerg
flutt einhverjar afurðir til Eng
lands og þarmeð töldu Bretar
gera afmælið sem glæsilegast.
Bretar fluttu þangað hljóm-
sveitir, strætisvagna, lögreglu-
þjóna, ekta enskan „pub“ o.fl.
Og þetta setti sinn svip á bæ-
inn. í staðinn auglýstu svo
verzlunarmenn brezkar vörur.
Tólf daga hátíðahöld vegna
hundrað ára afmælis einnar
hafnar kann að virðast heldur
yfirdrifið, en eins og borgar-
eða bæjarstjórinn sagði, er
höfnin lífæð þessa litla samfé-
lags og auk þess hafa þeir af
þeim miki’ð gagn og mikla
auglýsingu.
Samkomulagið milli Breta og
Dana var líka með miklum
ágætum, og aðeins einu sinni
virtist ætla að kólna heldur í
veðri. Þannig var mál með
vexti að Bretar höfðu sent til
Esbjerg freigátuna Danea og
að sjálfsögðu var efnt til knatt
spyrnukappleiks milli áhafnar-
innar og úrvalsliðs bæjarins.
Liðunum tveim var tekið með
miklum fagnaðarlátum þegar
þau gengu inn á völlinn, en
menn voru heldur þöguiir þeg
ar fyrri hálfleik lauk, enda
höfðu Bretar þrjú mörk yfir.
En hvort sem þáð var nú
,,diplomati“ eða áðrar ástæð-
ur lágu til grundvallar, tókst
Esbjerg-liðinu að jafna í síð-
ari hálfleik og leiknum lauk
var naumur fór ég eins og
þeytispjald í gegnum flestar
þeirra. En ég hafði þó mesta
ánægju af heimsókninni í safn
ið sem bærinn gaf sjálfum sér
í tilefni afmælisins, þar sem
sögð er saga sjávarútvegsins í
Esbjerg frá byrjun.'
nefnilega slíka mállýzku að
skóladanska dugar ekki til.
Hann hlýtur að hafa verið um
nírætt karlinn, en eins og seg-
ir í afmælisgreinunum var
hann mjög ern og hefur áreið-
anlega lesið Jyllands Posten
gleraugnalaust.
Ég var að virða fyrir mér
einhver einkennileg áhöld þeg
ar ég tók eftir því áð hann sat
og horfði á mig. Nokkra stund
að ég geti ekki endurtekið. En
mér hefur líklega tekizt að
vera áhugasamur, því hann tók
undir hendina á mér og leiddli
mig um safnið. Við stoppuðum
í hverjum bás og hann útlist.-
aði fyrir mér til hvers hlut-
irnir voru notaðir. Við geng-
um þó framhjá radarnum, hann
sló bara út hendinni með fyr-
irlitningu og tautaði eitthváð
um „helvedes nymodens praj.“
Jespersen hafði byrjað til
sjós þegar hann var þrettán ára
gamall, löngu áður en kútter-
arnir urðu vélknúnir. Hann
var heldur ekki gamall þegar
Höfnin í Esbjerg í dag
Höfnin í Esbjerg fyrir aldamót
sig óbeint hafa stuðlað að upp-
gangi hafnarinnar.
Satt að segja er þetta nú
ekki eina ástæðan, þáð er tölu-
vert flutt af allskonar afurðum
frá Esbjerg til Englands í dag,
og öfugt. Allavega sameinuðust
þessar „tvær þjóðir“ eins og
þeir segja í Esbjerg, um að
með 7 mörkum gegn 7. Danir
fögmuðu geysilega þegar liðin
gengu útaf, en brezki skip-
herrann þurrkaði svitann af
enninu, spennti greipar og leit
bljúgur til himins.
Það voru einhverskonar söfn
eða sýningar í hverju horni
bæjarins, og þar sem tíminn
Þar hitti ég fyrir gamlan
skútukarl sem ég rabbaði lengi
við á blendingi af ensku og
dönsku. Ég held að hann hafi
heitið Jespersen, en eftir að
hafa hváð þrisvar þegar hann
sagði til nafns, kinkaði ég kolli
og reyndi að líta gáfulega út.
Eldra fólkið í Esbjerg talar
gutum yið augunum hvor á ann
an, en svo kinkaði ég varlega
kolli.
Karl reis óðara á fætur og
hökti yfir til mín. Ég spuÆi
hann til hvers „disse her var
brugt til i de gamle dage“, og
fékk langa og mikla úrskýr-
ingu, sem ég er hræddur um
hann fór á hinn svokalLaða
þrælamarkað. Handfæraveið-
arnar voru bara stundaðar á
vorin og haustin, en yfir sum-
artímann unnu fiskimennirnir
á bóndabæjum. Á þrælamark-
aðinum stilltu menn og konur
sér upp í röð, og bændurniar
gengu svo meðfram röðinni og
Svæðið vinstra megin við beinu götuna tilheyrir höfninni
og allar byggingar þar eru í einhverju sambandi við sjáv-
arútveginn.
TOLLALÆKKUMIIM í FRAIVIKVÆlViD:
óamcir
cin
1968
IMYJAR SEIMDIIMGAR
Hinar margeftirspurðu dönsku TERYLEN E regnkápur komnar.
Amerískir kvöldkjólar í giæsilegu úrvali. Verð frá kr. 1750.—, 1950.—
Einnig fallegir og ódýrir sumarkjólar úr TERYLENE, CRIMPLENE og öðrum
þvottekta efnum. ALUNDCO jerseykjóla r lieilir og tvískiptir.
Komið, skoðið og gerið samanburð
Verðið er ótrúlega lágt.
Kaupið kvenfatnað
á Islandi og sparið.
Tízkuverzl.
Cjuh
uontn
Rauðarárstíg 1.
Sími 15077.
buðu í vinnukraftinn.
„Þá höfðum við ekki mikla
peninga handa milli, og vi’ð
fengum sannarlega að þræla
hjá bændunum."
Hann sagði mér margar sög-
ur gamli maðurinn, en eina
sem ég man sérstaklega eftir,
vegna þess hvað hann hafði
gaman af að segja hena. Á ein
um kútternum sem hann réði
sig á, átti skipstjórinn sérstak-
lega glæsileg „tréskóstígvél.“
Tréskóstígvélin voru þannig að
fyrir fótinn var sérstaklega
lagaður tréskór og á hann voru
negldar langar legghlífar úr
leðri. Umrædd stígvél voru
með miklum og fallegum brydd
ingum og flúri, og karlinn gætti
þess vandlega að koma aldrei
nálægt þegar fiskur var á
dekki til þess að þau ekki skitn
uðu. Einu sinni þegar verið var
að kasta út neti fannst honum
ganga eitthváð seint, svo hann
rauk til að hjálpa áhöfninni.
En það hefði hann betur látið
ógert. Hann festi annan fótinn
í, og dróst með út að borð-
stokknum. Víst þótti honum
vænt um stígvélin sín, en hann
var ekki alveg sammáda Banda
ríkjamönnum um þann heiður
sem fólst í því að „he died
Framhald á bls. 19.
/