Morgunblaðið - 16.04.1969, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. APRtL 196»
- BOKMENNTIR
Framhald af bls. 13
ing menningarinnar, megi rekja
aftur til þess tíma, þegar hann
var í raun og veru api. Svo sé
t.d. háttað því, sem Morris kall-
ar tilfærsluathafnir. „Simpans-
ar,“ segir Morris, „fri'ðþsegja
með því að rétta máttlausa hönd
i átt til drottnandi einstaklings.
Við eigum þetta látbragð sameig-
inlegt með þeim í mynd hinnar
dæmigerðu betlandi eða biðjandi
stellingar. Við höfum einnig tek-
ið það pp sem útbreitt fagnað-
ar- og kveðjulátbragð í mynd
vinsamlegs handabands."
Fjaörir, fjaðrabloð, hljöðlrútar.
púströr og fleir varahlutir
í margar gerðir bifretða.
Bilavörubúðin ^JÖÐRIN
Lrugavegi 168. - Sími 24180.
Rösh
og óreicanleg
Stúlka óskast í kjötverzlun.
Tilboð óskast send afgr. Mhl.
f. föstudagskvöld merkt „1. maí
— 2714".
„í>egar við erum haldin enn
meiri áreitnisspennu", segir
Morris ennfremur, „eigum við
það til að taka upp tilfærsluat-
hafnir, sem við eigum sameig-
inlega með öðrum apategund-
utm, og verða útrásarleiðir okkar
þá frumstæðari. Þegar þannig er
ástatt fyrir simpansa, má sjá að
hann gerir oft ákafar klórhreyf-
ingar, sem eru talsvert sérkenni-
legar og ólíkar venjulegum við-
brögðum, þegar hann klæjar.
Þær eru aðallega einskorðaðar
við höfuðið og stundum hand-
leggina. Hreyfingarnar sjálfar
eru frekar stílfærðar. Vfð hegð-
um okkur mjög á svipaðan hátt,
framkvæmum tilgerðarlegar til-
færsluathafnir á sviði snyrting-
ar. Við klórum okkur í höfðinu,
nögum neglur, „þvoum“ andlit
'okkár með höndunum, rífum
í skegg eða yfirskegg, ef slikt er
fyrir hendi, eða hagræðum
greiðslunni, nuddum, potum,
þefum eða snýtum okkur, strjúk-
um eyrnasneplana, hreinsum
eyrun, strjúkum hökuna, sleikj-
um varimar, eða núum saman
■höndunum með skolunarhreyf-
ingu.“
Morris drepur líka á þá all-
útbreiddu skoðun, að maðurinn
sé í eðli sínu aldinæta eins og
aðrir apar og kjötát mannsins sé
því ónáttúrlegt og skaðlegt, þar
eð meltingarfæri hans séu ein-
vörðunngu til þess gerð af nátt-
úrunni, að hann neyti aldina og
Nauðungaruppboð
Eftir ákvörðun skiptaréttar Kópavogs verður haidið opin-
bert uppboð á ýmsum skósmíðavélum og tækjum, eign
þrotabús Davíðs Garðarssonar Hrauntun.gu 67 hér í bæ
og fer það fram á bæjarfógetaskrifstofunni í Kópavogi
að Digranesvegi 10 neðstu hæð i dag miðvikudaginn 16.
apríl 1969 kl. 15. Vélarnar sem seldar verða em:
Hardo Kapitán, sambyggð skósmiðavél, V. PETER-
SEN skurðvél, MAFAL spaltvél, Pfaff skinnsaumavél,
DANIA, skinnþynningarvél, FROBANA skósmíðavél með
loftpressu.
Greíðsla farí fram við hamarshögg.
Bæjarfógetinn í Kópavogi.
Nauðungaruppboó
Eftir kröfu tollstjórans í Reykjavík og ýmissa lögmanna
fer fram nauðungaruppboð að Síðymúla 20, (Vöku h.f.)
laugardaginn 19. apríl n.k. og hefst það kL 13.30. Seldar
verða eftirtaldar bifreiðir:
R. 110, R. 2032, R. 2706, R. 2719, R. 2878,
R. 4636, R. 5370, R. 5743, R. 6360, R. 7131,
R. 8851, R. 8986, R. 9105, R.-9108, R. 9491,
R. 9836, R. 10177, R. 10685, R. 10780, R.
R. 11262, R. 11699, R. 12430, R. 13313, R.
R. 14259, R. 14388, R. 14392, R. 14821, R.
R. 16464, R. 17000, R. 17191, R. 17740, R.
R. 18139, R. 18199, R. 18451, R. 18799, R.
R. 19451, R. 19564, R. 196^8, R. 19860, R.
R. 20826, R. 20843, R. 21384, R. 21878, R.
R. 22334, R. 23061, R. 23231, R. 23305, R.
G. 3256, L. 281, S. 817, Y. 753, Y. 2190,
R. 3557, R. 3595,
R. 7437, R. 8373,
R. 9519, R. 9653,
10939, R. 10940,
13468, R. 13646,
14854, R. 15186,
17877, R. 17949,
18824, R. 19404,
20093, R. 20671,
22118, R. 22222,
23442, R. 23490,
X. 1633, Ö. 262,
og ennfremur traktorsgrafa, ’64, ámokstursskófla Bolindes
og 4 óskrásettar fóiksbifreiðir.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
.1 •
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
grænmetis, en alls ekki kjöts.
Morris hafnar þeirri kenning;
lelur þvert á móti, að maður-
inn sé búinn að neyta kjöts svo
lengi ásamt aldinum og annarri
jurtafæðu, að blandað viður-
■væri sé orðið honum náttúrlegt;
'heldur því fram, að þjóðir, sem
neyta að langmestu leyti jurta-
fæðu, þrífist verr en hinar, sem
lifi á blandaðri fæðu; færir samt
heldur litil rök því máli síniu til
stuðnings. Minnir þó á, að mað-
urinn sé haldinn sterkri veiði-
■hvöt, sem birtist í ýmsum mynd-
um í daglegu lifi hans: löngun
til að iðka íþróttir, fjárhættu-
spili og þvi um líku, en einnig
og ekki siður í sinni uppruna-
legustu mynd: löngun til að
veiða dýr á láði og legL
Morris telur, a'ð þegar nakti
apinn endur fyrir löngu tók að
veiða sér til matar, hafi hann
um leið tekið upp fasta búsetu
eða samastað, og megi til þess
skeiðs rekja núverandi heimilis-
lif, þar sem karlmaðurinn starf-
ar tíðast utan heimilis og vinn-
ur þannig fyrir fjölskyldunni —
það eru hans veiðiferðir i nú-
tímanum.
Að lokum ræðir höfundur
um framtíð mannsins sem líf-
vænlegrar tegundar á jörðinni
og jafnvægisLeysi það, sem skap-
azt hefur og skapast mun með
offjölgun tegundarinnar og met-
•ur Líkurnar til, að maðurinn geti
haldið sér í skefjum eða breytt
um hátterni; og er Morris held-
ur svartsýnn á þá hlið máls-
ins.
„Sumir,“ segir hann, „láta í
ljós bjartsýni, af því að þeim
finnst, að þar sem með okkur
hafi þróazt miklar gáfur og sterk
uppfinningahvöt, munum við
geta snúið hverju máli okkur í
•hag; við séum svo sveigjanleg-
ir, að við getum endurmótað
lífsháttu okkar, svo að þeir upp-
uppfylli hvers konar nýjar kröf-
ur, sem gerðar kunni að verða
vegna ört hækkandi gengis teg-
undarinnar; við getum, í fyllingu
tímans, ráðið við offjölgunina,
streituna, skort á einkalífi og
•sjálfstæði í athöfn; við munum
endurmóta hátternismynztur
okkar og lifa eins og risavaxnir
maurar; við munum hafa höml-
•ur á áreitni og svæðiskenndum
okkar, kynhvötum okkar og for-
eldrahneigðum; við getum búið
1 smáhólfum eins og hænsn, ef
þess gerist þörf; gáfur okkar
igeti drottnað yfir öllum frum-
stæðustu líffra ðihvötum okkar.
Eg tel þetta þvætting. Hið frum-
stæða dýrséðli okkar mun aldrei
heimila slíkt,“ segir Morris.
Um þýðing Hersteins Pálsson-
ar á Nakta apanum — hversu
traust hún sé — get ég ekkert
dæmt, þar eð ég hef ekki lesið
frumtextann. En heldur þykir
mér rislág íslenzkan á bókinni.
Og klúður finnst mér t.d. að
tala um „skærustu stjörnurnar á
himni kjötætanna", hvort sem
það orðalag er frá þýðanda
runnið eða höfundi sjálfum.
Erlendur Jónsson.
- SKAFTAFELL
Framhald af tols. 23
vill fæða eða klæða. því tveir
hreppar þrátta um framfærslu-
skyldu þessa efnilega barns. Ég
verð í Skaftafelli i sumar til að
líta eftir og það er það eina, sem
búið er að ákveða í sambandi
við Skaftafell, að því er ég bezt
veit. Einnig hugsar Guðjón Jóns-
son sér að halda áfram ferðum
með sama sniði og í fyrra. Hann
er ekki ánægður með tjaldstæðið
þarna á rananum, en hefur ekki
fengið loforð fyrir öðru. Guðjón
er Öræfingur og hugsjónamaðuT |>;
og vill gera þerínan stað aðlað- -
andi fyrir ferðamenn. Hann hef-
ur miki'ð hugsað um hvað gera
beri til þess. Flestir eru sam-
mála um að þarna verði að
skapa aðstöðu fyrir fólk, sem vill
dvelja þar í friði og ró. Öllu
skemmtanahrldi þarf að halda
alveg frá þjóðgarðinum, nema
hvað smáhópar geta hugsanlega
haft sinar kvöldvökur, ef þeir
vilja.
— Eftir að hafa kynnzt stað
eins og Skaftrfelli í Öræfasveit,
þá vill maður að þangað fái allir
vinir manns að koma, segir
Ólafur. Enginn getur ímynda'ð
sér hve stórkostlegt þarna er,
fyrr en hann hefur komið á stað
inn. Niður til sjávar er 30 km
sandbreiða og í hina áttina hrika
legir jöklar. Á milli er svo þessi
gróðurvin. Skaftafell og Svínafell
munu vera einhverjir veðursæl-
ustu staðir landsins. Það verður
ótrúlega hlýtt, þegar golan kem-
ur yfir heitan sandinn inn í jökul
krikana. Auðvitað geta komið
rigningar, en allan júlímánuð í
fyrrasumar var blíðskapaveður.
Og nóg er að skoða.
— Þeir sem fara t.d. að sjá
Jökullónið við Jökulsánna í
fyrsta sinn verða alveg orðlausir.
Það hefi ég séð bæði íslendinga
og útlendinga verða. Frá Skafta-
felli má fara þangað og í Ingólfs
höfða. Fyrir þá, sem ekki eru
vanir fuglabjörgum, er Ingólfs-
höfði með sínu fjölbreytta fugla-
lífi hreir ista undur. Þar eru allir
þeir fuglar. sem finnast annars
staðar í biörgum og skúmurinn
að auki. í kring liggur úthafssel-
urinn á skerium, þessir líka geysi
stóru boltar. Bæði ég og fleiri
sáum seli tæta í sig stórlúðu.
Þeir komu upp á yfirborðið af
dýpinu og sveifluðu henni í kring
um sig. Margir fuglar koma
þarna fyrst að landinu og fara
svo ekki lengra. Þar eru því fugl
ar. sem ekki siást annars staðar.
T.d. voru í fyrrasumar hring-
dúfur í Skaftafelli og maður
einn fann höfuð af hegra. sera
þar hefur komið. Fiðrildalíf ei
líka margbreytilegt og finnast
fiðrildi, sem ekki eru annars
staðar. Þetta er hreinasta Paradís
fyrir náttúruskoðara. Ég hefi
ekki komið á stórkostlegri stað,
segir Ólafur. Þessvegna er nauð-
synlegt a'ð bæta aðstöðu ferða-
fólks, til að vera þar og njóta
þessa alls.
— Mjólkurskorturinn
Fi_. hald af bls. 21
leggi landbúnaðarráðherra Ing-
ólfur Jónsson einn á báti, þar
hefir hann engum manni á að
skipa, sem veit neitt um búnað-
armál. Er því ósanngjamt að ætl
ast til þess, að hann brjóti nýja
leið í túnræktinni, í trássi við
alla vísindamennskuna, sem um
ræktunarmálin fjallar, enda virð
ist hann enn trúa á nýræktar-
HÆTTA Á NÆSTA LEITI —*■— eftir John Saunders og Alden McWilliams
WHAT'S GOING ON'
DOWN HERE?..THe
BRIDSE WAS
INFORMED yoU „
WERE. FLOODED !!
Hvað er að ske hér, brúnni var sagt að
allt væri að fyllast af vatni. Haltu báðum
höndum á handriðinu Athos, og komdu
bægt og rólega niður. 2. mynd). Nema þá
þú trúir á allt þe.ta þvaður um að góður
skipstjóri eigi að fara niður með skipi
sínu. 3. mynd) (Á meðan, í íbúð nálægt
Washington). Þetta er talsamband við út-
lönd ungfrú, við erum að reyna að ná
sambandi við hinn aðilann. Hvað mein-
arðu með að bíða, ég er að fá lungnabólgu.
víðáttuna, sem úrræðið eina og
mesta, og fer þar vitanlega að
ráðum ráðgjafa sinna, er hann
hefir til að leita utan hins bún-
aóatrþekkingarsnauða landbúnað
anráðuneytis.
Og þó þyrfti hér ekki nema
herkjumunar-átak til að ráða
málum til betri vegar. í kjör-
dæmi ráðlheirrans eru tveir
ændur, sem öðirum fremur kuruna
svo létt tök á túnirækt. — Rækt-
un túna til frjósemdar, að ef
þeir væru fengnir til og sá þriðji
sóttur til Akureyrar — þá væri
örugglega hægt að fá samdar á
fáum dögum skynsamUgar breyt
ingar á .Jarðræktarlögunum og
um leið reglugerð um endurrækt
un lélegra harkaræktaðra túna
sem ef fram næði að ganga, gæti
sparað bændum fé og fært þeim
arð í bú, er á einum tug ára
eða þar um bil næmi hundruð-
um milljónum króna, af okkar
vesölu krónum, sem við verðum
nú við að búa. En til þess að
svo vel megi verða, þarf ráð-
herrann auðvitað að taka tún-
ræktartrú þeirra Kelmenzaz á
Kornvöllum (fyrr á S&msstöð-
um) Eggerts á Þorvaldseyri og
Ólafs Jónssonar á Akureyri. Ef
slík gleðitíðindi og stórmerki
mættu ske, gætð ráðberrann, og
væri vel til þess treystandi, baf-
ið sanmarlegt túnræktar-kristni
haldstrúboð, um allar sveitir. und
ir öllum Jöklum og fjöllum þessa
lands.
Oft vair þörf en nú er nauð-
syn. Það er bágt til þesis að
hugsa, að fyrir 25—30 árum voru
bændur farnir að klóra töluvert
í bakkann um bætta ræktunar-
háttu, með forræktun, jafnvel
ræktun belgjurta til jarðvegs-
bóta, og allgóða sáðslétturækt-
un: en samfara stóraukinni
tækni og gífurlega auknum af-
köstum hefir ræktuninni hrakað
að gæðum mjög víða, en sem bet
ur fer ekki alls staðar. Stöku
bændur eru nú aftur að konvast
upp á lagið með kunnáttusam-
lega ræktunarháttu. en þeir eru
því miður ótrúlega og sorglega
fáir, og þeim og háttum þeirra
er allt of lítill gaumur gefinn,
enda fellur ræktun beirra alls
ekki inn í styrkjakerfi gildandi
jarðræktarlaga o<? trúboðið:
stærri tún, meiri víðáttu, með
hraðræktim airtökum
Eitt hið fyrsta a=m gera þarf
og ætti að vera auðvelt að gera,
þótt til þess þurfi ef til vill
nokkra hörku. er auk breytingar
í Jarðræktarlögunum. þiátt áfram
að landbúnaðarráðherra fyrir-
skipi, að á bændaskólunum báð-
um verði teknir upp fullir menn
ingarhættir í túnrækt, með end-
urræktun lélegra túna, sem þar
fyrirfinnast, og með fullkomn-
um nýræktartökum — ræktun til
frjósemdar — ,svo að bændurnir
eigi þar fordæmi að finna fram-
ar því sem nú er. Það væri mik-
ið spor í rétta átt.
Loks er spurningin stóra: Á
sú hagfræði að ráða á komandi
árum. að neytendur á Reykjavrk
ursvæðinu og jafnvel víðar búi
við árlegan mjólkurskort og
skömmtun, og bændur við skaTð
an hlut sökum lélegrar ræktun-
ar og framleiðsluhátta, eða á að
reisa rönd við þessum ósköpumn,
tryggja neytendum næga mjólk í
öllum árum, hvað sem hagfræð-
ingarnir segja, og bændum arð
af ræktun.arbú'Skap, þar sem
þekking og verkkunnátta er eigi
minna metin heldur en fjárfram
lög ríkisins, enda verði þau þá
miðuð við raunverulega ræktun,
en ekki „óðagots hroðvirknis-
stefnu.“
Ég endurtek og fullyrði: Heild
arstefnan í jarðræktarmálunum,
ef stefnu skal kalla, er röng, en
ekki rétt. Henni verður að
breyta, bændum og neytendum
til hagsbóta. Við það geta spar-
ast upphæðir sem á fáum árum
nema hundruðum milljóna króna.
En verst af öllu eru þó mann-
dómsveilurnar í núgildandi rækt
unarháttum. fslenzkir bændur
eiga betra skilið en að slíkum
starfsháttum sé að þeim haldið,
með úreltri löggjöf og styrkja-
kerfi, sem um leið leiðir til lé-
legrar stjórnar á ræktunarmál-
uniiBm.
Hveragerði 8. marz 1969