Morgunblaðið - 22.08.1969, Page 17
MOBGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 1196®
17
Tómas Pétursson stór
kaupmaður - Kveðja
F. 19. sept. 1910.
D. 16. ágúst 1969.
f dag verðuir gerð útför Tóm-
asar Pétunssoniar, stórkaiupm. frá
Dámkirfkjumni í Rvík., kl. 2.
Hamn vair fædduir 19. sept.
1910 og því tæpra 59 ára er hanin
lézt á Danidspítalaniuim laiugard.
16. þ.m., eftiir 1 máim legu þar.
Tócmias fæddist í Reykjavík og
ólst upp í Þingholtuniuim, sem
svo voru kölluð.
Foreldmar hanis voru hjón>in
Pétur Inigimundarson, slökkvi-
liðsstjóiri og kona hamis Guðrún
Beniedilktsdóttir, bæðd ættuð úr
Húnavatmissýslu. E>ru þau þæði
látin fyrir nokkru. Tómas tók
gagnifræðapróf frá Meninitaskól-
anum í Reykjavík, var síðan við
niám í veirzliunarskóla í Bniglanidi.
Að því lokiruu réðst hanm til
íinmiamis Ólafur Gíslason og Co.
i Reykjavík og starfaði við það
fyrirtæki síðam — eða í nærri
40 ár.
9. október 1937 gekk Tómas
að eiga Ragniheiði Eimiarsdóttur,
Eánars M. Jónassoniar, sýslu-
roannts og koniu hanis Ragnlheið-
>ar Hall.
Börn Tómasar og Ragmheiðar
eru: Ragnar, lögfræðinguæ, gift-
ur Dagnýju Gísiadóttuir, Guninar,
hagfræðiinigur, giftiur Guörúnu Ó
Jónsdóttur, Ragnlheiðuir, húsfrú,
gift Jórni Péturss. lögregluþjónii
og Guðrúrn, ógift í foreldrahús-
uim. Einnig ólu þau upp bróður-
son Raginlheiðar konu Tóroasar,
Eimar, sem giftur er Guðrúnu
Bjiannadóttur, hjúkruniartkoruu.
Milh Tómasar og Einiars var
imjög kært. Allt er þetta mesta
efnlisfólk, sem mikils má >af vænt'a.
Tómas lagði nokikra stumd á
íþróttir á umga aldri, sérstak-
lega var það þó kmiattspyrnam,
sem átti hiuig hans. Hann var í
„Víkinig“ og fór m. a. með því
féiagi til útlanda, að mig minn-
ir 1930. f þeinri ferð skoraði
Tómais fyrsta markið, sem ís-
lemdimgar skoruðu á erlendri
glruinid í kappledk.
Tóroas var um tíroa í stjórn
stórkaupmiainnafélags fslamds og
síðan endurskoðandi þess féiags.
Ævistarf Tómasar var við firm
að Ólafur Gíslason og Co., þar
sem hainn var og meðeigandi.
Vanin hanin því fyrirtæki frá-
bærlega vel, einis og flestir
þekkja, sem hafa haft þar við-
Skipti, en þeir eru mjög miangir,
bæði ininianilands og utam. Mun
Tómasar aimennt sakrnað af þeim.
Tómias var óvenju lipur kaup-
sýsiumaður, réttsýnin, áreiðanleg
ur og ötull. Hanin var jafnit í
Stairfi sam ledik drenigur hinn
þezti.
Ég kynintist Tómasi Pétuinssyni
fyrst fyrir um hálfri öld. Þá átti
faiarun heimia í Miðstræti, en ég
dvaldd hjá föðursystur minind að
Bóklhlöðuisitíg 10 er ég var gest-
komandi í Reykjaví'k. Þar lékum
við okbur aaman sem dremigir,
æfðum hiaup, ,ispiluðum fótbolta‘
með öðruim jafnöldnum o.fl. Það
er rnargs að minniast frá ýmsutm
tímabilum ævininiar, frá feirðalög
um, laxveiðum, viðskiptum,
Skraamiunuim, en þó kanmski
ekki sízt frá samverustundum á
heimiluim o>kkar og hjá öðrum
buninlinigjum.
Það væri freistandi að rifja
upp ýmis atvik frá okkar löngu
kyn/mum, því margt kemur í h>ug-
ann, en þar sem ég var beðinn
uim að hafa þessa minninigiar
grein ekki langa, sleppi ég því
hér og læt þetta mægj.a.
Fyrir öll okkar kymnd — á
gleði — og alvörustundum — vil
ég >nú þaikba þér Tómas og bið
Guö að veita sálu þininii frið og
þrostoa.
Hinni ágætu, fjölhæfu og flug-
gáfuðu koniu Tómasar — Ranisý
— eine og vinir hemmar jafnan
kalia hana — þakka ég jafmframt,
hún stóð við hlið mannis síms í
blíðu og stríðu og hefd ég vart
kyninzt _ betira hjóniabamdi ein
þeiirra. Ég votta hennd o>g þedrra
góðu borinum, temigda- og barna
börnium, systkánum, Ólafi Gísia-
syni félaga Tómasar og öðrum
aðstandenduim míma dýpstu sam-
úð.
Því trúi ég Tómas:
iryggð vín, vdlji og gæzíka,
ást þinmar koniu, elska barma,
ásarat vinsemd vina —
varði hinztu leið básætís til.
Ólafur Jónsson.
FLEIRUM ein raér miun haifa
’briuigðdð >er fréttist andáát frænda
miíins Tómias'ar Péturssiomar, lauig-
airdagánin 16, þ. m., þrátt fyrir
umdanganigin veilbind'i, imunu
vomir miamma halfa verið á þanin
veg, að örlögum mundi öðru vísi
hiáttiaið.
Bg miuin dkká birða um að
relkja æittir Tómiasar né upp-
runa; kemiur þar tvenmit til,
aminars vegar það hiversu kunn-
Ur maður Tómias var samitíðar-
mlönnum sínlum og hins vagar
að þeim efnium mumiu áreiiðian-
laga mér kuninugri gera full skiL
Hið óltimabæra fráfail Tómas-
ar vekur hjá ölluim þeim, sem
af homum höfðu nokkur kynind,
dýran sjóð góðra mdnniiinga, Bnm
Ærelkar á þetta vdð um vanida-
menn hiáns og vimii um áraituiga
Skeið. Tórnas var uim fliasta híu/ti
sérstæður maðuæ. Hamin hafði ó-
verajullaga og kostamiikla sfcap-
garð. Hanra var í sanm trausitur,
öruggur og viljafastiur og hins
vagar ástóðll>agur, veiviljaður og
viiðtovæmur í iund. Háttvdsd hans
vair viðltaruigðið og hver er sá
sam hiamm þeklkti, seim efkká
minnist glaðværðar hains og
igræstoulausnar garaamsemd.. —
Gamiiir félagar hans úr kinatt-
sipyrnuíþróittinni halfia ann þamin
dag í daig orð á því„ að umifram
óvanijiulaga hæfilei'ka bams í
íþróttinmá, verði þó j>afnan
dranigsfcaipur hians á laitoveili
miinnistæðari.
Að loknu undÍT'búningsniámi
faér í Reykjavík faóf Tómias
varzlunarniám í Engáamidi, en að
því iotoniu gerðist faanm stamfs-
miaður hjá Óiaifi Gísiasyni & Co.,
'hif. Þar var faamin síðan stamfls-
maðiur og mleðeigaindi tdl æ>vi-
lofca.
Stamflsævi Tómiasar fajiá því
fyrirtæki sipanmiaði nær fjóma
áratugi. Ef sfcráð væri vaxtar- og
gróskusaga þess fyrirtæfcig yrði
hans falutur þunigur í raeitum.
Kostir faamis nutu sín val í við-
Skiiptalífinu. Gætni, tryggð., fyr-
irifayggjia og alúð taáru fyrirtæfc-
inu oig faonum sjiálfum ríkiuRiegam
áv'öxt. Meðedgandiuim faiamis og
starfsiféiögum er síkarð fyrir
akiildi þegar faans mýiiur elklki
lengur við.
Ef frá er talin þátttatoa Tóm-
asar í íþróittum, má sagja að
faann faafi litt gefið silg að fé-
lagsmálium. Ekki var þetta þó
af áfaugaleysi, emda óeðiiiíiagt um
jafn eðiisgneinidan mann, faitt
miuin hafa ráðið, að hianin var frá-
bitinn erjium og floktoadráttum
raamina á mieðal. Þó gagndli faanm
ýmsum trúnaðarStörifum í faópd
stéttiairiþræðra sinnia o>g raun
hanm þar, sem og aninarg staiðar
er hanin lagðii hönd á plógiran.
bafa áummið sér trauist og viirð-
inigu féiaiga sinmia.
Hamiinigjiusól Tóraasar mum
hiafa Skinið favað Skiærast þegan
faainn árið 1937 kvæntist eftir>
lifandi korau sinrai Ragnlheiði
Eimarsdóttuir. Mun það al'lra
mlál að saimiheintairi hljóm væri
vamt að finmia. Á heimili þeirra
nJkti sífellt eiradæmia gestri«n'i,
glaðværð og ástiúö. Heimsóknir
á það heimili verða ölkim mimniis
stæðar sem þeirna faafa notið.
Ektei á það sízt við um liitlla og
oft steítuiga, ónæðissaima flræmid-
ur, sem gerðu þar tíðar komiur
flulllivttissir þess að þeirra biðu
jiafnan lystilegar >góðgerðir og
ekki síður el'SkuJlogt vilðmót og
Skiimimgur á þeinrd tögund faeimis-
vamidaimiálianraa, sema tifllhieyrir
þieima aMunslfloikfki. Bkfci vaæ vin-
axþelið rainma raé mðtitölkuirraar
síðrd efltir því sam árin Bðu. Mér
er emn undiruraairetfni sú þoiira-
miæði, sem þessu litflia frærad-
tflóJikii var sýnd j afn/t þótt faús
væri tetoið á þei/m hjónluim í býti
að miorgni faelgra daga, sem
annars.
Af þessu raótaðist öll flnara-
koraa Tómiasar við sitt yngra
flræmdalið efltir þvi sem éirim lilðu
og er gott >að miinnaist þesa, en
verðiur vísast aflidrei að fuilu
mieitið sem Skyldi.
Þegar Tómas nú. er íallinm
■firá teamur miér í fauig favers/u
gjialdgæflt það er í olkfcar sam-
félaigi, svo igjiairrat sem dkteur er
að flara óiblíðum Ihöndlum um má-
uraganm, að raeran getf Skilað at-
faafinasamri og umlfamigsmálkillli
stanfsævi og ijiútea faenini svo að
faver og eimm sé saimdómia um
ágæti og mianngildi viðkomiaindi.
Tómias er einm þeirra fáu miammia
sem óg raan er svo 'háttar >um>.
Sagiæ það raeira en miörg orð.
Bg viil serada Ragnfaeiðii, em
hieminar verður byrðim þyngsit,
saimúðarlkveðjur rniínar oig barna
mirana, sem ekfci síður en ég
faaf>a miotið ástúðaæ og vináttlu
þeirra hjóna. Jafnflramit vil ég
seinda fræradsystkinuim miin/uro
og öðiruim aðstanideraduim imndlleg-
ar samúðarteveð jur.
S.E.
Fæddur 19. sept. 1910.
Dáinn 16. ágúst 1969.
Fyrstu spor min í þessum heimi
lá>gu suður Laufásvagimin. Á svip
uðum slóðum steig Tómas sim
fyrstu spor, við fæddumst sama
árið. Þá var Reykjavík stór í
okkar augum og börm heonar
hamingjusöm í leikjum síraum á
götum og túnum.
Yið kynnitumsit séra Friðrifci
Friðrikssynd í æsku og hópuð-
ust allir strákar krinigum hann í
þessu hverfi bæjariras, enda hélt
haran uppi edras kornair æslkulýðls-
starfi, sem vax mjög virasæit. Þá
var Skáiholtstúnið fótboltavöll-
iir okkar og man ég að mömm-
umnar áttu oft í mesta basli með
að fá okkur heim í mat.
f þá daga reið Þorvaldur pólití
hvítum hesti um götuir bæj>a>riras
og fylgdi því mikil respekt!
Tómas gerðist seinraa mikiU
kniattspyrmum>aður og allir
þekktu „Torrama í Víking“. Hann
stundaði nám í Varzlumarskóla
bæði hér hedma og í Bnetlaradi
og var áreiðanletga með bezt
menntuðu og hæfustu verzlumar
möninum Reykjavíkur. Enda
urðu umsvifamikil stöirf á því
sviði hans ævistarf.
En þrátt fyrir laraigam vinnu-
dag og stramgan, gaf Tómas sér
alltaf tíma til að stunda sport,
bæði kmattspynmu og lax- og sil-
ungsveiðar.
Hann var frábær laxveiðimað
ur og fékk margara stórajn í
Þverá, Norðurá og við Sogið.
Það var sama hvar Tómas fór,
faann skapaði alltaf gleði í
krinigum siig og var ávallt hrók-
ur alls fagnaðar.
Fyrir um það bil þrjátiu árum
giftist Tómas systur rninini Ragn
heiði og var heimili þeirma ávallt
miðstöð allra vinafunda á hátíð
legum sturadum. Þeirra sturada
munu miaægir mininajsit í dag.
Þau hjónin Tómas og Ragn-
fceiðttir voru mjög hamingjusöm og
bar aidrei skugga á sambúð
þeiinria, erada sakna nú ailir vin-
>ar í stað, því Tómas dó lanigt fyr-
ir aldur fram.
Ég bið Guð að blessa systur
míma, börin þeirra og ástvirai í
sorginnd.
Aðeirais fagnar endurm>inin)in>gar
á ég um Tómas og þakka ég
faonium að lokum fyrir allan
dreinigstoap hans á liðnium árum.
Bleseiuð sé mkuniing hainis.
Birgir Einarsson.
VIÐ FRÁFALL viraiar mínis, Tóm-
aisar Péturssonar, stórteaup-
maninis, hefur íslenzk verzlunar-
sitétt missit tnaustain og fjöllhæf-
-an starÆsikriaft. Mann sem kunni
góð Skil á flóknusitu vandamál-
um bæði inra- og útflutnliinigsveæzl
uiniar. Ein slíkraa manraa er eán-
mitt nú mikil þörf, þe>gar tareytd-
legir tímiar nýrra viðskiptaihátta
faira í hönd. Tómas var einmitt
rétti miaðuirinin til að takiasit á við
ný flókin verkefni, vegna langr
ar reynslu sinnar og víðtæfcrar
þefckingar á viðskiptum við aðr-
ar þjóðir.
Eftir að hafa aflað sér góðr-
ar menmturaar í verzluniaristöirfum,
bæði heima og erlandis, átti Tóm
as því láni að fagnia að hefja
ungur varzlumarstöirf undir ham>d
leiðslu reyndra og dugmikilla
húsbænda í fyrirtæfcinu Ólafur
GiSlason og Co. Tómas ávanin
sér fljótlega Slífct traiuist hús-
bænda sinraa, að þeiir gerðu
hann að meðeiigarada. Helgaði
hann síðan því ágæta fyrirtæki
stairfslfcrafta sína um ánatuga
Sfceið, við sívaxaradi traiust og
álit bæði inraantlands og uitan,
Tómias var maður óvenju
traustvekjandi og öll framfcomia
hanis mótaðist af ljúfimeinnsku
og heiðarleik, þanmig að öllum
faranst gott við hianin að sfldpta.
Hópur viðskiptamanraia fynirtæk
is hans fór sívaxamdi, og segja
mér fcunnugir að ótal trygg vin
áttubönd hafi bundizt vegma við
Sfcipta við menn víðsvagar um
laindið, etnda hafi margir þeinra
átt áratuga samskipti við Tóm-
>ais og fynirtæki haras>.
Þrátt fynir annríki Tómasar og
meðfædda hlédrægrai gat eigii hjá
því farið að hann vaari kvaddur
til ábyngðanstarfa í félagssam-
töfcum stéttar sinnar og víðar.
Sat Tómas um árábil í stjóm
Félags isfl. stórkaupmiainina við
góðan orðstír, vaxandi traust og
virðingu. Var haran jaflmam erad-
uirfcjörimn>, þar til hiamm söifcum
anninílais efclci gaf lemigur kost á
sér til starfa á þeim vettvaragL
Við söfcraum nú góðls viraar.
Skarð eæ fyriir sfcildi í röðum
ofcfcar stéttarbræðraninia. Skarð
sem verður vandfyllt.
í nafnd alira félaigsmammia
F.f.S. flyt ég Tómasi inndlegar
þafckir fyrir m.argra ára flarsæl
störf í þágu félagsisamtatoa ofck-
ar.
Ég var svo heppinn að kynm-
ast Tómasi vel persáraulega bæði
í leifc og starfi. Ljúflar minn-
ingar korna fram í bugann frá
þedm tímum, er við ungir að ár-
um þreyttum kapp í drengilegium
leik. Tóm>as var þar í frerostu
röð, óvemjiumiklum hæfileikum
búinm og allna mamna prúðastur
og drengilegastur, en fastur fyr
ir og kappsamur. Trauistur í
sókn og vörra. Forustumaður siras
liðs, síns félags, eftirsóttur frá-
bær félagi, vinsæll með samCherj-
um og mó'tiherjum. Björt er minn
iragim um Færeyjaferð M. lamds
liðsiinis 1929. Tómas var þar hrók
ur alls fagmaðar, allr-a mamna
vinisælastur og Skemmtilegastur.
Það féll í hlut Tómasar í þedrri
fterð að skora hið sögulega fyrista
mark íslenztoa landsliðsinis á er-
lendri gruirad, á hinn glæsileg-
aista hátt. Var Tómas vel að þekn
iheiðri kominm..
Síðar lágu leiðir saman í dag
iegum stönfum og félagsmálium.
Ollum þeim samskiptum fylgja
ánægjulegar miranángar um mæt-
an og góðam drerag sem í emgu
rnátti vamirn sitt vita.
En væiri lát á arararíkirau, átti
Tómas þá ósk helzta að komast
m'eð konu sirani að fljótin/u fagra
þar sem hanm fimlega þeytti sín
um hárfínu flugum fyrir laxiran.
Þar höfðum við í fimmtán suimiur
geragið hvor í arunains spor, án
þess að hittast. En nú hafði
stefnomót varið ákveðið á af-
liðnu sumri við fljótið mikia, en
af því verður örugglega ekki að
sirani. —
Lifi mdnining Tórraasiar Péturs-
soraar.
Björgvin Schram.
Lokað i dag
vegna jarðarfarar. FASTEIGN AÞJÓNUST AN, RAGNAR TÓMASSON, HDL„ Austurstræti 17.
Lokaö
eftir hádegi í dag vegna jerðarfarar Tómasar Péturssonar,
stórkaupmanns.
STANDBERG H.F., heildverzlun,
Hverfisgötu 76.
Lokað í dag e.h.
vegna jarðarfarar Tómasar Péturssonar, stórkaupmanns.
ENDURSKOÐUNARSKRIFSTOFA
Ólafs Pjeturssonar og
Kristjáns Friðsteinssonar.
Vegna jarðarfarar Tómasar Péturssonar, forstjóra, verður skrif-
stofum okkar
lokað
frá hádegi í dag.
ÓLAFUR GiSLASON & CO. H.F.