Morgunblaðið - 04.04.1970, Blaðsíða 15

MORiGUN»LA£>IÐ, LAUGARDAGUR 4. APRÍdL, 197«
15
BÓKMENNTIR - LISTIR BÓKMENNTIR - LISTIR
BÓKMENNTIR - LISTIR
Virðingarverð tilraun
Unnur Eiríksdóttir:
VIIXIBIRTA.
Snæfell,
Hafnarfirði 1969.
UNNUR Eiríksdóttiir hefur biart
esftiir sig amiásögur og Ijóð í biöð-
urm og tímairitum, eiianág þýtt
isíkiáMisögur eftir Colette, Jean-
Paiud Sartre og Friiedrich Diirrein-
rrvatt, og llelkritið Höll í Sviþjóð
eftir Francoise Saigain. Viililibirta,
er fyrsta akáldsagia heniniar.
Villibiirta, er sögð í fyrstu per-
sóniu, hefat í sveit, en fljótlieiga
eir sákipt utm svið og Reykjavík
á áruim seinnii 'beimsstyrjaMiar
tekiur við. Kápau, aem sýnir
umiga stúlkiu á gamgi rtálœgjt her-
búðiuim, æm uimfkringdar eru
igíaiddaiyíragirðinigiu ag vígadegur
1 DYMBILVIKU kom hárogaíð tfll
Oiánidis Siigfúsaom kvair’tet'tinin, em
bramn ókiiipa hjónim Eiraair og Liiiii
Silgfússon áaamrt aoniijnium Atlia
og Fiininá. Síðam befiuir hatnm
stldlléð efltár sig ýmis sporin, fymat
á fiöatiudaginm lianga í Dármkáirikj-
umínli. Þair lók 'kvartetftiinm ,,Sjö
orð Krfefbs á kmogsiniuim“ efltiir
Haiydm. Þetta enu átta haegiir
þaetltiir, inngamigur og ajö ígriumid-
'amér oriða Kmiat® og ltaks braiðuir
þártituir, sem ber ’beitið j'ainð-
idkjáMtinm. Þeltta «r Mtillflát tóin-
smifð og bún rnault Játiiausnar
tiúlbuimair'iininiar.
Sérta ÓSkair J. Þoirlilákssoin las
fyriir onð Kniists, hvent af öðfnu,
IMll sönigtflliokkur sönig úr paBSliu-
iSátmuniulm — því miðuir aBtaf
saimia lagið, rnemia síðast — em
igent bafðli venið náð fymir, að
söflmuðuininin tæiki urwiiiir. Svo góð-
uir var söntguninm, að söfrtuð'uir-
inm kauis beflidiuir 'alð sálhjia hÍSjóðuír
og Wliusta. Abdl Rodríiguiez lék á
— Eru engir
Framhald af hls. 16
en em svo frekar á stofnfé, a<5
nær ótilokað er að fslendingar
geti átt þær“ (leturbr. min). Óli
Valur Hansson. garðyrkjuráðu-
nautur Búnaðarfél. fsl., flutti ný
lega búnaðarþátt. þar som kvað
við annan tón, og talið a.m.k.
vonlítið að við kepptum i blóma-
rækt eða gtróðurhúsaframleiðslu
við Hollendinga. Þessi þáttur er
þó án tvímæla einn meðal anm-
arra, sem beita þarf vitsmunum,
trú, þektkingu og Sræði við á
framtíðar-tslandi. Árlega flytj-
uim við inn talsvert magn jóla-
' trjáá frá Noregi. Lítilfiöriegt at
riði segja sumir. Hví ekki að
géfa því gáuim? Þar sem skógar
;,hjarta“ fslaftds slser á Hallorma
stáff váxa föxur grenitré. Hvað
hesrmaðunr hefutr eftirlit með,
gæti gafið til kyntnta að u*n
ástsmidlssögu væri að ræ-ða. Svto
er ékki, því stúllkain, setm Uinmtur
Eiríksdóttitr lýsir, er sj-áltfsrtæð
stúlika, draiutmhuigutl og stratrjg-
heiðair).eg, enidia þótt hún hlýði aið
tokulna toaflli tovanteðlltis sitna. í iriaiuin
og veru er hún fretoatr áhanfamdi
en þátttakaindi í því ótgamdi lífi,
sem höf'uðbongin býðuir untgri
viðikvæmri og salklatuisri stúlfcu
upp á. En amstur hveTSdagsi'ns,
bam, eigkimaður, heimili gerir
bana að lökum hiuita aif heiltd-
inni. „Rokkarinir eru þagnaðir“,
rauiar hún í sögiuitok yfir bamni
sántu og entginm veit hvað fram-
tíðin ber í skaiuti síniu. Fjóluibláu
hestarn'ÍT, sem hún sá forðum í
ongéiilð ag fyn3t Stiultit forspál
eftíir Sigfús Eiiniainstsotn.
Á mámiuKÍag llék Sigfússom-
kvarltiettónin á vaguim Tómlliisbair-
féiagsints í Ausituiribæj'aribiái. Efin-
isSkráiin bófst miðð G-dúr .kvaint-
ett Beðtihoveinfs op. 18. rw. 2 og
hrei.f ábeynainidainin átrax inn í
'bið utppnumiállega uimlhvenfi kamm
ertónilistarininiar — það var ntetfnii
liega eiitthvað , ^hiedimiifliiisláegit‘‘ vlð
ðieilkiinin, 'tilgerðiainlaiuisit og óþvinig-
að. Næst iék kvanbettimin „Inin-
um Hauikadal og Borgarfjarðar-
dali og norðlenzíku sólarkisturn-
ar? Svo er talað um kornrækt
til að nota hálminn í þilplötu-
framleiðslu.
Eg hefi nefnt hér nokkra land
búnaðarþætti, sem tvímælalausf
bjóða hæfileikum mörg tæíkifæri
í sveitum og víðernum landsins,
sem beinlínis kalla á hina ungu
íslendinga að beita þetekingu
sinni og atorku til eflingar
byggóar um allt land. En þrátt
fyrir það færast ekki kjöt- né
mjólkurframleiðsla í skuggann,
né nokkur sú framleiðsla, sem
landbúnaðurinn hefur byggzt
mest á hingað til, heMur vex og
dafnar — með fjölgandi þjóð og
vökulli gát á öllum tækifærum
til vaxtar.
Gert er ráð fyrir fslandi sem
miklu ferðaimannalandi á næst-
sveitinini, eru horfnÍT, kainnstei
voru þeir aðeins ímynid'uin eino
og fu'Morðnia fól'kið viMi vera
tóta. Slkálldstoapuri'nn, hvað vairð
um hanm?
Sagam er skrifuð í stuttum
köfhiim, myndum, sumium veilk-
um og lífct og slituum úr terugsl-
um við hið eiginlega viðifangs-
efnd; anmiars staðar verðia smiá-
vægi'lagir atbuirðir, einstatoa tifl-
svör til að skýra mairfcmið sfcáM-
koniuninar m.eð sögu smini. Ummur
Eiríksdóttir hefur auðsýndlleg.a til
að bera gáfu til að sjá og skilja
umbverfið, en hve sú gáfa er
þuog á metum verður ekki
slfcorjð úr uim í Villibirtu. Meira
er kanmski um það veirt, að saig-
ain er vísir að eirthverju öðru,
lífssýn, sem ge+ur orðið áleitn-
ari verulieifci, eí átoáldfcanuinini
tócrnaniet með „módiölltuim“ bl'æ-
bnigðium þjóðiagsinis.
Siigfúason-kvarteitbimin er kynirtt
■ur sem „dænsk-íalleirazkur kvaint-
etit“ og banin læbuir ekki raafnlilð
eittt niægj-a. Hamm genir sér fair
um að kyintma igienzte veftk, bvar
sem lieiðir bans lúggja. Sú alúð,
9em banin sýnidi í leiik þessa
vekks og smiásmáðar eininiair, sem
umdiiirritaSur átti á þessum tón-
leikuim, var góðuir vitniisburðoflr
þeas.
Tómfieiiltouiniijm iaulk með sjalid-
beyrðuim 'a-.mo!II kvartebt Mend-
élssoihras op. 13, sem vair lieiikinin
af nærifænnii og tóikglteðti.
Leilkglieðiin niáðd Mka lianigt út
fynÍT pnaretaðia efinlisSkráraa, Firm-
uir lék eimfteik „ seHláið og fcva’rt-
ertbinin heilan þátt úr MozÆnnt
kvainttebt, anjk þess, sem við flereg-
um að heyna vöggutiagið við
„Bnáðum bimtain dofraar", en það
vair ekkent deyfðadhljóð í þvít
Enm er ástæða töl að gena um-
talsverða fnamlkomu stúllkraararaa,
sam haifa þairan starfa að vísa tffi
sætis í bíóiirau. Þeiim viirðisit því
rraiður vena eimls anintt uim að
koma fóiliki út úr búsániu. Er í
naum og venu ekki bæ@t að fá
þær til að íáta of þessum bliaiup-
um, píiskrí', hiurðasfcelikim og öðr-
uim nasisafcöstum, '9em enu alð
verða ófnávíkjamiliegt „firaále“
tómðieika í bíódimi?
unni. Sveitirnar eiga þar miklu
hlutverki að gegna, þórtt ektei sé
það bein landbúnaðarfraimleiðsla
er sveitabyggSin í þessu efni
beint skilyrði.
í aldamótaljóði Hannesar Haf
stein, er hið margkunna erindi,
Sú kemur tíð o.s.frv. Þvi miður
eru margir fslendingar nú sem
ekki finna spásögnina í erind-
inu. Og því miður jafnvel að tal
in sé spaugileg fjarstæða, sem í
erindinu felst. En þeir, sem svo
eru gerðir. þurfa að leita að fs-
lendingnum í sér. í anda þessa
erindis þurfa íslendingar að
starfa. Brauð er fleira, en i
beirmi merkingu, fullar sveitir,
lífsglöð þjóð, sem líður vel og
hefur sinn farboða af fjölbreytt-
um sviðum — sem trúir á guð
sinn og land.
Jónas Pétnrssoa.
Unnnr Eiriksdóttir
vex afll, ef hún genlgur að verki
sírau með ákveðið tafcmairk í
buiga. Lýsiragin á borgarlífi'niu er
til dæmia ákaiflega dautfigerð,
speraniulllítil. Aftuir á móti er eiinis
og lifni yfir frásögninini þeg,ar
f jalliað er uim sveitina, vafcraamdi
buig hmm.air uiragu stúlfcu. Þá öriar
á Ijóðrærau, sem fer sögiumini vel.
En viðleitmiin til ra'Uirnsæislegrajr
köranuiniar á Reykjarvík stríðsár-
araraa með drykkj'Uiveisium og
stéttabairáttu fler fyrir ofan garð
og raeðam. Urani Eirífcsdóttuir
virðist fik'ki liagið að rtó þeirxi
fótfiestu, sem raumsærri sögu
með rvaífi þjóðfélagisédeilu er
raau'ðsynile'g, ef hún á ekki að
gliðna srandur. FersómMTiiaT eru
Mkt og komnar úr mikilld fjair-
lægð, standa fyrir utam ramimia
maniralíflsiras, eiga sér efcfci það
hold og b’óð, sem gerir þær
aftirtsfctarverðar, fá leisamdamm
till að murna þær, hafa áhyggjur
aif þeim eða tafca þátt í fögmuði
Efni: Pop, tvö lög.
Hljóðritun: I Stereo.
Flytjandi: Óðmenn.
Útgáfa: SG' hljómplötur
Hljómisvedtairiniafiniið Óðmeran er
g'amafllkuirarauigt í popbeimiirauim.
Var Mijómisveit með þessu niaflni
stofrauið fyirir u.þ.b. 5 árunm.
Naifraið þóttá frummiegt og varð
u>pphafið að raýrri raaifraatiziku
rrveðal íslenzkra popblj(Wr>sve.iita.
Stoflraanduir Óðmararaa voru
þekktir, m. a. BngriEbert Jerasem,
sem veráð bafðii með Hljó'mum
og Jóhaintn Jó'haonisson, sem ver-
ið baifði í blljóimgveit í Bongair-
meisi, geim hét 9t.rawmiair.
Óðmienin sltörfuiðu í eiin 3 ár,
og urðu á þeilm tíma töBuiverðar
rraararaabreytimigarr, og korriu þar
við sögu Pétur Östlumd, Margíniús
Kj'airtansson og Shady Owenis. en
brorttiför beniraair yfiir til Hlljómraa
vairð m. a. tiiil þass aið Óðmienm
hætrtu.
f sumiair er lieSð fór Jóbamffi
Jóbairarassian aftuir á stúfaraa, og
féfck með sér tvo bljóðfænalieik-
ara. Finin Stefá nsson og Ólaf
G'arðangson, og Óðmenm varð
aftuT miaifra á starfiaradi hljóimsiveit.
Þessi hilljómsivéiit vaT samt með
álil.t öðrum btee en hira.ir fynri
Óðmeirtra. og a.im.k. var tóltið að
því fijggja í popdéílkvam blaðairarua,
að með hljómiJliist siinrni ætfliuðu
Óðimenin að koma á finaimifæri
ýrrasuim huigðarrefniuim síraurm. svo
sem friði á jöirð, baráttu gegn
hungri. og veira þanrajg bnauit-
ryðjendiuir béntl'eradiie í tónlliiisitiaT-
og ttúlkura'anstefirau, sem gertgið
heflUT 'tiill margra ára enflenidi'S.
Kmradlg feragiu Óðmienm orð fyr-
i ir að stælia bnezfcu hHpóm'vsveAtjnia
þeirra. Mörg, ef efcki fliest byrj-
■ i~>ðnv"e*í'k, eru sr.ima miainki
brornid, svo Urarauir Eirífcsdóttir
þanf akki að örvænta. Þetta ein-
keisni er mt'iira að sagj-a aligeragt
í þeim Reyfc'aivífciursfcá'Ms'ögum,
'em okk'.'T bafun' verið b-oðið upp
á síðkas.ið og fáa glieðja raema
ef tíl vi’I höfiu'ndEiraa sjállfa, seim
fá að siá nrifn sitt á prenti, og
ha'da a'lt i eirau, að þeir séu
orð.vir he l.'armi’kli.r rithöfuoidar
fií því að þeim hefuir tekist að
rkraamiífcæla veruleitoainra í þykk-
um bófcum. sem emu þegar best
iætuir va»rl2 smnað en skýrsla um
sá’larástaand þeinra sjálfra, oft
báiaborið.
En Uniraup Eiríksd’óttiir á til
hófsami og viramíbrögð beraraaT
cru á köflum með þeim hætti,
að lesaradinn finrrur að hún vili
varjda sig og berani ex áivara
roeð skáldskap sírauara. Dapur-
ifigur heim'U'r Viílibirtu, sem á
rætor síraar í existerssíalism'ainium
og rithöfundar eins og Jeara-Paiul
Sartre eru löragu búnir að gena
þrauii’jeiðimlegan og rraótsaigna-
kerarjdain, er þegar á aiFIt er litið
virðinigarverð tilraura til að draiga
fraraa í dagsljósið heim korauniniaT,
sviptara flestuHn tálvoraum, en
vonira ©r barnið í vögguirani,
ókomíin tíð, sem kainiraski verðw
aldrei arentað en sdifeMd endur-
tekraéreg þess sama frá kyni til
’kyras.
Uran-UT Eiríksdóttir er rithöf-
urnduir, sem vert er að geifia gaium.
Bnda þótt minna fari fyrir herani
era möngum öðrram skáldkonum
um þessar mundir, verður þvi
eikfci s’egið föstu hér. að húra hafi
efcki jafn mifcið að segja og þær.
En ætli hún að hailda áfram á
hirani þyrraum stráðu braut
SkáldsagraaigerðariranaT, þaæf hún
að firena sér h-entu'ga leið, eteki
tóta raæigja frásögnina frásagraar-
iraraair vegraa. Til þass hefur hún
ekki erain raáð viðunaindi áraraigri,
’ravað sem siðar verður.
Tbe Oream meiira en góðu hófi
gegndi, en sú hljóimsveiit hætti
um svipað 'ieybi og Óðmieren fóriu
atf st.að, H’efur það e.t.v. verið
þesisi efltiröpura sem varð tit þesB
að ÓSrmenin kom ueit ekki á topp-
iiran, erada við erfiða aradstæðijniga
að etja, þar sem Trúbrot, Náitt-
úra, Roof Tops o-g ÆvimtýrtL
vonu.
Um sl. helgi kom á markað
tveggja laiga plaita mieð óðlmiönin-
um. Er hún hljóðiriitu'ð i Londoin
og er í steneio, sem er nýjuinig
hériiendis, er svo sméar piiötiur
eiga í hiiutk
Lögira tvö, sem eru eftir Jó-
haran Jólh airanisison eru nýfcíztou-
leg, rraætt á íslianzfcan rraæ®-
kvarða, og faJta áreiðariliega vei
í giesð þeim srvaxamdi hópd uonig-
memiraa, sem gerir sér kúílu-
tygtgjómiúsiilkiinia efcfci að góðu.
TextaTrajr eru eirareig eftir Jó-
hainra.. Fja®iair aintraar uim „Spilltan
heim“ og er það srnj a’Iil texltli, sem
miiranir þó raofckuð á ýmiisliegt
það, sem Þarsrteirun Eggertssora
befiur íátiið fná sár faira.
Bugmyndin að úteetrainigu
þessa iaigls er góð, t. d. hverraiig
gfitiarirun kermuir iiran í ems og
byssruislkoit sraemma í lagimiu og
svo aifitur sí.ðiar.
Síðara Mgið raefraist „Komdu
heim“, og er textimin áatarvisa.
Höfuinduiriran siyragur bæðli iðg-
in, og kemisit vel frá því, utam
hvað friamburðuriran í spiliMw
heiimiur er einum of endkuliegur.
Þess sfcai svo getið. að í ferð
siirarai tifi Loradon spiíllulðu Óðmenm
iran á tvær tvaggja laga plötiur,
og miuin sú síðari fcoma á rrear'kað
iraraain fárra miáiniaða.
Jóhann Hjálmarsson
skrifar um
BÓKMENNTIR
Sigfússon-kvartettinn
Þorkell Sigurbjörnsson skrif ar um:
TÓNLIST
gairag og íbvöfálda fúgu“ eftir
Haíllllgriíim Hellgason, þéttiriðið
Jóhann Hjálmarsson.
Haukur Ingibergsson:
Hljómplötur