Morgunblaðið - 01.05.1970, Síða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 1070
Innrás í Kambódíu f rá Suður-Vietnam
Lítil mótspyrna kommúnista. Firgðastöðvar
þeirra brenndar og 435 hermenn felldir
Phnom Pernh og Saigon, 30. apríl
— AP-NTB
• Um 15 þúsund manna her
stjórnar Suður-Vietnam gerði í
morgun innrás í Kambódíu, og
undir sólsetur var innrásarher-
inn kominn um 40 kílómetra inn
í landið. Er innrásarherinn búinn
skriðdrekum og brynvörðum
bifreiðum, og var innrásin gerð
í hluta Kambódíu, sem skagar
langt inn í Suður-Vietnam. Nefn
ist landshluti þessi „Páfagauks-
nefið“ í daglegu tali, og er í að-
eins 80 kílómetra fjarlægð frá
Saigon, höfuðborg Suður-Viet-
nam.
• Nokkrir bandariskir sérfræð-
ingar eru innrásarhemum til
ráðuneytis, auk þess sem vopn-
aðar, bandarískar þyrlur hafa
gert árásir á vamarstöðvar Viet
Cong skæruliða og hermanna
Norður-Vietnam á innrásarsvæð
inu. Hafa þessi afskipti Banda-
ríkjanna af innrásinni vakið
miklar deilur í Washington, og
margir þingmenn þar hafa gagn-
rýnt Nixon forseta harðlega fyrir
þessa ráðstöfun.
• Nixon forseti flytur útvarps-
og sjónvarpsræðu í nótt klukkan
eitt (ísl. tími) um þetta mál, og
er ræðunnar beðið með mikilli
eftirvæntingu.
Aðalsókn inn'násairhjersdiia frá
Suður-Viietnam beindist að borg-
U'nium Clhipou og Prasa/ult, sem
báðar voítu í hönidium kommún-
iisrba. Náði innrájsarherimin borg-
uouum í dag, og heldur nú sókm-
immi áfram áleiðds til Svaiy Rienig,
sem er í höndum stjónarhers
Kambódíu. Haía sveátir kommún
ista setið um Svay Riemig, og er
það ætium immmirásairhensiiina að
leysa stjómarherimm úr umusiátr-
inu.
í „Páfagauíksmefinu" hafa
koommúmiilstair um árabdl haft
miklar birgða- og heirstöðvar, og
þaðam haldið uppi árásum yfir
landamærin til Suður-Vietnam.
„HREINSAÐ TIL“
Um leið og aðalherimm sótti að
Chipou og Prasaiult fóru svedt-
ir Suður-Víetmiaima í 100 bryn-
vörðum bifreiðum að „hrednsa
til“ við landamærm. Tilganigur-
inm var aö leita uppi bdrgða-
stöðwar -kommúindsta og eyðd
leiggja þær. Smöluðu srvedtimiar
íbúum miargra borpa siaman og
fluttu þá til aðalsitöðva inmrás-
arhersims, þar sem þorpstoúum
var faerður matur og drykkur.
Var sdðam leitað í þorpumium að
vistum kommúmista og fumdust
þar miklar birgðir. Voru húsdm,
sem birgðimar voru gieymdar í,
bremmid, og umdir röktour mátti
sjá eldsúlur og reykjararuetoki frá
\ essum birgðastöð'vum á stóru
landssvæði.
Svedtdr Viet Comg ag Norð'.ir-
Vætmama haxa litla mótspyrnu
veitt í daig, em þó er tali'ð að um
435 bermemin koommúmásta hafi
veirið felldir, og unmu bamdarísk-
ar og siuður-viietmaimsfaar flug-
vélar á um 300 þeirra. Úr inm-
rásarhermum féllu 32 hermenn
og 168 særðust, þar af tveir
bandarísiku ráðgj'afamirua. Ekkert
er vitað um miamnfall meðal
óbreyttra borgará.
Svo virðist sem inmrásdm hafi
komið yfirvöldium Kambódíu á
Breiðholtshverfi
HVERFISSAMTÖK Sjálfstæðis-
manna í Breiðholti efna til
skemmti- og kynningarkvölds í
Miðbæ við Háaleitisbraut (Dans-
skóla Hermanns Ragnars) sunnu
daginn 3. maí nk. kl. 20.30. Spil-
uð verður félagsvist og Ólafur
B. Thors, deildarstjóri, sem skip-
ar 8. sæti á framboðslista Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík, flyt-
ur ávarp. J»á flytur Karl Einars-
son skemmtiþátt. Kaffiveitingar
verða bornar fram og spilaverð-
laun afhent. Ennfremur verður
happdrætti og að lokum dansað.
Stuðningsmenn Sjálfstæðisflokks
ins í Breiðhoitshverfi eru hvattir
til þess að fjölmenna.
óvart, því talsxmaður stjórmiarinm-
ar í Phniom Pernh sagði við frétta
miemn í dag, að banm hafi fyrst
heyrt um inmrásinia erlemdis frá.
AGREININGUR
t WASHINGTON
Ákvörðun bandarísku her-
stjórmairÍTimar og Nixomis forseta
um það semda 20—25 ráð'gjafa
me'ð inmTásarher Suður-Viietmam
iirun í Kambódáu, og að beita
bamdarístoum herflugvélium til
stuðnings inmrásimmi, hefur vald-
ið máklum deilum heirna fyrir.
Alteruargir þimgmieinm hafa kvatt
sér hljóðs í Washimigtom í diag og
fordæmt þessa átovörðum yfir-
valdiamma. Var ráfðigiert að Pull-
trúiadeildin kæmi saman til
fumdar sedmt í kvöld til að ræða
tillögu frá Ggdiem Reiid um að
bamma herstjómiinmi að senda
bandiarístoa hermiemin til Kamibó-
díu.
Það eru þimiglmiemm úr báðum
flotokum, siem gaigmrýnt hafa for-
setamm og hierstjómdina. Beðið
er miefð eftirvæntinigu ræðu, sem
Nixon ætlax aið flytja kluikikan
éitt í nótt (ísl. tími), en þar gerir
hamm gredm fyrir afstöðunni til
ástandsims í Kambódíiu.
Ekfci sóð á gaigmrýniimmd frá
Tass-fréttasitofummi sovézfcu, sem
sagði í dag, að nú væri um að
ræða beinia árás Bandaríkjanna
á Kamtoódíiu. Sagði fréttastofan,
að samieiiginlegar bemaðarað-
gerðir Bandaríkjamma og Suður-
Viietmam í Kamibódíu væru gróft
brot á Gemfarsáttmólamum frá
1054 um framtíð Imdókína. Bætti
Tass því við, alð þessiar aðlgerðir
gætu haft mjög alvarleigar afleið
ingar fyrir frið og öryggi í Suð-
auatiur-Asáu.
Brezkia T-ikiisstjómim gaf út til-
kynmingu í dag um ástandið í
Kambódíu. Segir þar, að stjórmin
leggi áherzlu á að ný allþjóðaráð-
stefna verði kölluð saimian hið
fyrsita til að reyna að koma á
friði í Su'ðla'uisitur-Asiíu. Telur
stjómim þá Jeið líklegasta til ár-
aragurs. Etoki lætur brezka sitjóm
Kópavogur
S JÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN í Kópa
vogi efna til almenns fundar um
„gatnagerð og aðrar verklegar
framkvæmdir bæjarfélaga" í
Sjálfstæðishúsimu við Borgar-
holtsbraut nk. þriðjudag, 5. maí
kl. 20.30. Frummælendur á fund-
inum verða Eggert Steinsen,
verkfræðingur, Páil Hannesson,
verkfræðingur og Sigurður Helga
son, bæjarfulitrúi. Að loknum
framsöguræðum verða almennar
umræður og munu frummælend-
ur svara fyrirspurnum, sem
fram koma. Kópavogsbúar eru
hvattir til þess að fjölmenna.
im þó hjá líða að lýsa yfir stuðm-
inigi við stefniu Nixoinis forseta
varðamdá Suðaiuigbur-Asíu og seg-
ir í tilkyimnirLguinini, að skærulið-
ar Viiet Oonig og hemsivedtir frá
Narður-Vietnam hafi til þetssa
notað Kamn/bódlíu siem stötokpall
til árása á Suðiur-Vietoam og ör-
uiggt hæli fyrir bermienm símia.
Adam Malik, utamríkiisráð-
herra Imidómiesíiu, hefur að umd-
amiförmu ummd!ð að því að fá
stjóiiTi'ir um 20 Asíuiríkja tdl að
fallast á að sienda fuilltrúia til sér
stakrar ráðistefinu til að fja.Ua um
mál Kanrubódlu. Hafa borizt svör
frá sjö ríkjammia — Malaysiju,
Siinigapore, Pilippsieyjum, Thad-
lamdi, Ástralki, Nýja Sjálamdi og
Japam — og eru þau öll reiðu-
búin að taka þátt í þeasari fyr-
irhuiguðu ráðstefniu. Hvorki hef-
uir heyrzt frá Kíma, Norður-
Kóreu né Norður-Vietniam, þótt
háinis vegar mólgagn stjórmar
Norðu.r-Viietniaina, blaðáð Nhan
Iml, hatfd lýst þessia fyrirhuigiuðu
ráðstefmu tilgamigslaiusa.
Samkomur íslendinga í Khöfn:
Harkaleg árás
námsmanna á
Hannes Hafstein
Kaupmamnahöfn, fímmtudag.
ÍSLENDING AFÉL AGIÐ í
Kaupmannahöfn og Félag ís-
lenzkra námsmanna héldu 24.
apríl sl. sumarfagnað í Odd-
fellow-höllinmi, Júlíus Sólnes
formaður Islendingafélagsins
setti sumarfagnaðinn og
stjórnaði honum.
Sigurðuir Bjarnason, sendi-
heira, flutti sumarmálaáyarp og
sýnd var kvikimynd frá falandi,
sem Flugfélag íslands hefur látið
gera. Síðan var stiginn dans við
undirleik hljómisveitarinmar Tni-
brots frá Reykjavík. Þessi sum-
arfagnaður fslendinga í Kaup-
mannahöfn fór í öllu hið bezta
framn.
FUNDUR NÁMSMANNA I
FVRRAKVÖLD
Sl. miðvilkudagskvöld hélt Fé-
lag iisl. námsmanma í Kaup-
mannahöfn fund á „Kannibaln-
um“. Guðmudur Bjömsson, for-
maður félagsins setti fundinn og
stjórnaði hornuim. Aðalumræðlu-
Framhald á bls. 31
Hurð skall nærri hælum
Rætt við flugstjóra, flugfreyju og farþega um
óhappið á Kennedyflugvelli, er Loftleiðaflug-
vélinni hlekktist á þar
„Já, það var sannariega lán,
hversu vel þetta fór að lok-
um,“ sagði Daníel Pétursson,
flugstjóri á Bjarna Herjólfs-
syni, Rolls Royce-vél Loft-
leiða, sem hlekktist á á
Kennedy-flugvelli. „Við vor-
um að búa okkur undir lend-
inguna, þegar aðvörunarljós
kom fram á mælaborðinu og
gaf okkur til kynna, að hjóla-
búnaðurinn vinstra megin
lokaðist ekki. Við reyndum
allt sem við gátum til að
koma hjólunum niður og festa
þau þar, en allt kom fyrir
ekki.
Við áttum því ekfci amnarra
kosta völ en að umdirbúa
nauðlendingu. Ég varð að
gera það upp við mig, hvort
láta ætti farþegana fá vitn-
eskju um að nauðlemding
væri í aðsigi, eða láta þá búa
sig undir lendinigu, eins og
ökfcert væri að. Taldi ég síð-
ari fcostinn ráðlegri, þar sem
ég vildi forðast að skapa ótta
og óróa meðal farþeganna, og
eins eygði maður alltaf þá
von, að hjólabúnaðurinn
miuindi tolla í lengstu lög.
Sennilega hafa þó einhverjir
farþeganna verið famir að
átta sig á því, að ekki var allt
með felldu, því að við voruim
alltaf öðru hverju að taka
hjólin upp, og setja þau niður
í von uim að geta fest þau.
Lendirugin heppnaðist bet-
ur, en ég hafði þorað að vonia.
Hjólabúnaðurinn gaf sig ekfci
strax, heldur rann vélin
eðlilega langleiðina eftir
braiutinni, en þá tók hún að
síga, snerist og fór út af flug-
brautinni. Ekfci var sbellur-
inn við þetta meiri en það,
að sumir farþeganna tjáðu
mér á eftir, að þeir hefðu í
fyrstu haíldið, að aðeins hefði
sprungið deklk á hjólunum.
Fólkið var annars mjög ró-
legt, og öngþveiti skapaðist
aldrei. Allir neyðarútgangar
vélarinnar voru opnaðir, og
fyrir utan biðu slökkviliðs-
menn og róuðu þeir fólkið
strax með því að segja því,
að engin hætta væri á eldi.
Það var rétt, því að vélin var
komin á það hæga ferð, þeg-
ar hjólabúnaðurinn gaf sig, að
skrokkurinn hitnaði ekki veru
lega. Hefði hann gefið sig
fyrr, meðan vélin var á meiri
ferð, er ekki að vita hvernig
farið betfði."
Flugstjórinn
Daníel Pétursson.
Daniel sagði, að í fyrstu
hefðu skemmdimar virzt mjög
miklar, en við nánari athug-
un hefði komið í ljós, að þær
voru minni, en haldið var.
Skemmdirnar væru aðallega á
vinstri væng, og eins hefði nef
hjólin gefið sig, er vélin fór
út af brautinni.
RÓLEGT A MEÐAN — TÁR-
FELLDIÁ EFTIR
Við náðum einnig tali af
Önnu Kvaran, sem var yfir-
flugfreyja í þessari ferð, og
spurðum hana um viðbrögð
fólksins.
„Það verður ekki aininaö
saigt, en farþegarnir hiafi ver-
ið mijöig róleigir ag yfirleitt
sýnt stillimgiu," saigði Amna.
„Við vorum imieð 15 böm í
feirðiininii, og eðlilega urðii þau
svolítið órólag. Bn engin
„panik“ gireip um sig og það
hjálpaði mikið, að silöikfcviliða
mieon voru kiominiir á vettvamg
og róuðiu strax fólikið með þvi
að sammfæra það um að
ítoveitojiuhætta væri emigin. Við
opniuð>uim allar neyðairdyr vél
arinmar meima þá, siem er jrfír
væmgnium hætgra miagim, það-
am var otf bátt ndðiur. Við
hleyptum fóltoimu <þó aiðialleiga
út á þnemur stöðium vinstra
megin —út um neyðarútgang
inin atftaist í vélimnd, um rneyð-
arúitgamglimn yfir vimstri
væmglnium og um aðialdynmar
að framan. Það vaæ svolítill
flýtir á fólkimu út til að byrja
roeð, en eftir að ljóst varð, að
eldihætita var engim, getok
þetta allt mjiög skipuiega fyr-
ir siiig. Ekki var um mein
meiðsli að ræða á fólfcimu. Að
vísiu var farið mieð firnm eða
siex í lætoniaskDðum veigrna smá
Skrámia oig taiuigaéfalls, em
ekkieirt þessara tilfellia reyrnd-
ist verra em svo, að vart tek-
ur því að tala um það. Amm-
ars kiom tauigaáfallið ekki
fyrr em eítir að allir voru
kommir í lamd, en þá tárfelldu
suimir. En sem saigt — þetita
fór allrt vel að Jotoum."
Anma tjáðd oktour, að farþeg
arnir hefðu flestir verið Þjóð
verjar og Frafctoar, en einmáig
ruoklkrir Bamdiaríkjiamienm. Að-
einis tveir íslenzkir farþegar
voru mieð í þeissari flerð —
Geong Þorkelsision, búisivöirður,
Sólbeixnum 25 í 'Reytajaiviik,
og tooma bams, María Jónisdótt-
ir.
SA VÆNGINN SNERTA
BRAUTINA
Morgumblaðið náðd síma-
sambandii við Georg í gær-
kvöldi, þar sem hann var á
heimili sonar sírus, Sverris
Georigssonar, lseknis í New
York. Georg er 63 ára að aldri
en María, kona hans, er 66
ára. Hann tjáði ofctaur, aðþetta
hetfðd verið fynsta fliuigtferð
þeirra hjóna, en þau tfóru vest
ur um hatf gagmgert til að
Anna Kvaran, flugfreyja.
heiimsækja son sinn og tengda
dióttur, sem þar búa.
„Við hötfðium ektai hug-
mynd um anmað en allt væri
í lagi fyrr en þessi ósköp
dundiu yfir,“ sagði Georg í
spjalli símu við blaðið. „Ég
sat við gluggann aftast í vél-
inni, beint undir neyðarút-
ganiginum, og hatfðd góða að-
stöðu tiil að fyigjast mieðlend
ingunni. Ég varð ekki var við
amnað en að atlt væri eðli-
legt, þegar hjólin smertu, og
vélin rann áfram lamgan spöl
Þá sá ég út um gluggann, að
vængurinn íór allt í einu að
halLast, eins og hamn ætlaði að
snerta jörðina, og svo allt í
ednu sá ég hann smerta jörð-
ima. Dáigóður hmykkur kom á
vélina, hún sneriist í háltf-
hring og stöðvaðist svo.“
„Hverni'g brá fólkinu við?“
„Sumir urðu auðvitað skelk
aðir, og fóJkið vffldi ryðjast
diálítið eftár að neyðarúfcgang
arnir hotfðu verið opnaðir.
Flugfreyjurnar urðu aðhalda
affcur aí fólkinu og róa það,
og við hjónin slepptum mörg
um á undan okkur út um
meyðarútgaongkm. Anmaris var
mesta furða, hversu flólkið
var rólegt. Og fegtem varð
maður óiueiitanlega þegar út
var komið. Þetlta hietfði gefcað
farið mMlu verr,“ saigði Ge-
ong.