Morgunblaðið - 30.05.1970, Qupperneq 4

4
MORiGUN'BLAÐIÐ, IAUGARDAGUR 30. MAÍ 1:970
Engin höfuðborg á sér laxveiðiá í miðju borgarlandinu nema Reykjavík
okkiar, — já, óg veit að þú hefir séð
þær áður, ein þú gietur gert þér í hmgar-
lumd aið þú sért útle'nidiir.igiur og sért að
kctrua hór í fyrsta siinimi. — Hvaðia borg
í heimimuim getur státað af því a’ð eiiga
laxveiðiá inmian bo'rgarmiarikairma, lax-
veiðiá, seim gefu.r af sér allt að
li&0*0 laxa á ári. I fy rstu trúa mienm.
þessu vart, en þedr verða að gera það,
þagiar komið eir að ámuim ag þedr sjá
veiðáimiein'nina með steimgunniar upp með
allri á.
Og hérnia er skeiðvöllurinn. Ég man
þegiar ég var strákur var það engiin simá
vegalemgd að fara all.a leið, hirugiaö irun
að Elliðiaám. Við strákarmir leiigðiuim
okkur hjól hjá Valda raikara. Við þurft-
um að spara fyrir leiigiunmá. Þá hafði
miaður eikki efni á því að eiga hjól. Og
svo var lagt upp og faiið á kappireiðiar
inn á Skeiðvöll.
Naest héldum við ná'ðiuir í Heimiana og
virtum fyrir oklkur þessd marg'þreytileglu
hús.
— Sjaðu þeisisi hús. Nær enigin tvö
eins. Erlemdis ekur þú um svonia borg-
abhliuta og þú ert blátt áfram að verða
vitiaius af því að húsiin eru öll eims.
Og útlemdimgiar eru ekki siðoir undramdi
yfir því, að 75% íbúammia hér, eða mieira,
eiga sjálfir ibúðirnjar, sem þedr búa í.
Það miun að likindum heimismet, hve
fáir búa hér í leiguíbúðiuim.
Eftir hrinigferð í Heiimuinium er hald-
ið niiður Lamigholtsvegiinin og Gísli held-
ur áfrarn, eins og hamin hefir gert á 25
ára ferli sínuim sem lei'ðlsiögumiaðiur út-
lenduniga um hiöfuðbonginia oig rauinar uim
landið þvert og endilainigt.
— Sjáðu bamiaiheimilið þarna. Það er
ekki síður gaiman að geta sagt útlenid-
iniguim, að þesisi barniatheiimili séu ekki
aðeins rekin fyrir framlag hins opin-
bara, beldur leggi ejnstakiingar af mörk
um fé til að stuðla að því að hægt sé
að veita ynigstu borguruwum aðhlynn-
inigu. Bkki allt hneppt í vi'ðjar opin-
berra fraimlaga.
Og nú erum við kommir niður á Veist-
urbrún,. .
— Hér segir maður útlemidimigumiuim
sögu Reykjavifcuir. Við nemum hér
staðar. — Það mætti vera betra bíla-
stæði héma og jafnvel ofurlítill útsýn-
ispallur, með þaki, ef hæigt væiri. Hér
förum við 1100 ár aftur í tímiamm og
fylgj'uimst með komu Imgiólfs Arnareiom-
ar og sjáum gufumia stíga til loftis, guf-
uma, seam lamdmiáimsmieminimir héldu í
fyrstu að væri reyfcur. Og hvað sem öllu
sainmgildi líður er forsaga höfuðborgiar-
innar okkar rakim, eiinis og við höfum
lært hana frá barnæsku. Og gufam hef-
ir veri'ð virkjuð. Húsim í borgimmii okfcar
eru hituð upp með þessari undraorku,
sem streymir úr jörðinmd, úr borholuin-
um milli húsammia, þessairi tæru og ska-ð-
larusu olíu íslandis. Og svo höldium við
áfram með útlemdingunum niður á
Lauigarásvegámm og sjáum þeissii hús, sieim
efnaðir — ekki ríkir — borgiarbúiar
hafa byggt sér hér fraimian í grjóthall-
imiu. Og við niemnum stað'ar niðri í daln-
um, förum út við gömlu þvottalaiugarn-
— ÞAÐ er mawmiasf að við veljuim
veðrið. En það er ekfcert viið því að
sagja. Þegar útl: nd irnigar eru komndr
hingiað á amruað borð til að sjá lamdið
okkar og kynmast hófúðborgminii, þýðir
ekikert að setjast með heodur í skauti.
ViS látum það ekkiert á okkur fá, þótt
hanin rigni, þótt ég digná og þótt hann
lygni aldrei mieir, eoa segir ekki eitt-
hvað á þá leið í vísumini?
Það er Gísli Guðmiumdisisan kennari,
sam hittir ofckur hresis í bragði í úr-
hellisrigningu nú í vifcummi.
— Eigiinlega er alveig saima hvar við
byrjuim þessa hrimgferð okkar um bæ-
imm. Eg hef leitazt við að leggja hana
þannig að hægt sé a'ð komia imn í hana
hjá öllum hótelumuim, niðri við böfn og
við allar umferðaræðar til og fra borg-
innL
Þegar við vorum setztir imin í bílinm og
lagðir af stað heiman að frá hornum við
Sogavegimm upp Réttarholtsvegimn og
yfir Fossvoginm tók Gísli að rifja upp
gaimlar mimmimgar.
— Fyrir 25 árum, eða rúmlega það,
fluittist ég himgiað í Sogamýrinia og byggðd
mér ofurlítið hús. Þá var ég úti í sveiit,
eða r.iánaisit það. Maður keypti mjólk hér
á bæjumum í Scigamýrimnii oig hér var
búið allt í kriogum mig. Ekki ledð þó á
lömigu áður en byggjast tók hér skammit
frá mér. Það voru eiinstaklinigar að redsa
sán eiigin hús. Oft var það á kvöldim að
ég ták mér göngufert bér um nágrensn-
ið. Þá hitti óg akiki einaaia jmean mamm
að vintninu, heldiur voru kona harnis og
börmin áð verki með honum og þau
uinnu ekki aðeirus á kvöldin. Þau unnu
fram á morgum. Þau voru að byggja
húsið sitt. Þau höfðu trú á þessari borg
sinini og þau töldu ekki eftir sér að
leggja hart að sér tii að eigimast hús
yfir siig. Ég held aö okfcur gleymiist allt
of oft hvað við eigum í rawn og veru
gott hér í ofckar fögru bong. Víð ger-
um okkur það elkki ljóist, fyrr em við
heiimsækjum daumillar og sótugiar stór-
borgir erlendis, hvað heilnæant er að
búa hér nor’ður í hófum. En við verðum
líka að gera okkur það ljost að þessi
gæði fáum við efcki án fyrirhafnar. Við
Gísli Guðmundsson
verðuim að viinmia meira og laragur en
flestar aðrar þjóðir til þeisis að fá notið
þeirra gæða sem landið okkar hefir upp
á að bjððia, ef við ætlum að lifa iraeran-
imgarlífi og búa vel í hagiran fyrir eftir-
komieradurnia. Ef við gieruim okkur
þetta ljóst og viljum leggja á okfcur
erfiðið, þá er ekki hægt að lifa heil-
brigðara lífi í raokfcru öðru landi.
Við höldium raú iran Bústaðaveginm og
gegniuim rign'iragarhryð'jurraar blasir hin
nýja byggð í Breiðlholtinu við ofckur og
við sjáum upp Elliðaárdia.limin.
— Hér er veri’ð að reiisa nýja borg,
fallega borg iraeð raýju smiði og nýjum
aðferðum, framkvæimdir, sem eru sam-
bærilegar við það fullfeominiasita, sem
gerist erleradis. Og sjáðu Elliðaámar
Að
sjá
borgina
sína
vaxa
Hringferð
um Reykjavík með
Gísla Guðmundssyni
kennara og Ieiðsögumanni