Morgunblaðið - 09.07.1970, Qupperneq 16

16
MORGUlNIBLAÐIÐ, FIMÍMTUDAGUR 9. JULÍ 1©7'0

Útgefandi hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannesser*.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjórí Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ami Garðar Kristinsson.
Ritstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Askriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanfands.
I lausasölu 10,00 kr. eintakið.
GRÓANDI f ATVINNULIFINU
Tlfl'ikill fjörkippur hefur kom
•'■'1 ið í iðnaðarframleiðslu
landsmanna að undanförnu
og útflutningur hefur stór-
aukizt það sem af er þessu
ári. Sjávarafli hefur verið
mikill og verðmæti útfluttra
sjávarafurða hefur aukizt til
mikilla muna frá fyrra ári.
Veruleg verðmætaaukning út
flutningsafurða í öðrum at-
vinnugremum hefur einnig
átt sér stað. Skýrslur Hag-
stofunnar yfir útflutningsverð
mæti fyrstu mánuði þessa árs
sýna, að veruleg aukning hef-
ur verið í útflutningi iðnvarn
ings, landbúnaðarafurða og
áls. Á sama tíma virðist kaup
geta aubast, þar sem inn-
flutningur fer einnig vax-
andi.
Hvarvetna er nú grózka og
stöðugur viðgangur í atvinnu
lífinu; verið er að koma á
fót nýjum framleiðsdugrein-
um, í mörgum tilfellum með
útflutning í huga. í þeim iðn
rekstri, sem fyrir er, er stefnt
markvisst að því að færa út
kvíarnar með útflutning fyr-
ir augum. Þetta er ánægjuleg
og eðlileg þróun, enda fara að
stæður stöðugt batnandi.
Kemur þar fjölmargt til, sem
stuðlar allt að vexti og við-
gangi. Gengisfellingarnar
stórbættu s-töðu útflutnings-
atvinnuveganna, þá opnaði
aðild íslands að Fríverzlun-
arbandalaginu stóran mark-
að, sem gefa mun ísi enzkum
iðnfyrirtækjum enn frekari
möguieika til útflutnings,
loks mun Norræni iðnþróun-
arsjóðurinn styrkja stoðir
iðnfyrirtækjanna og gera
þeim kleift að ráðast í þær
umfangsmiklu breytingar,
sem ó'hjákvæmilegar eru, þeg
ar hefja á útflutningsfram-
leiðslu. Þá mun sjóðurinn
skjó'ta stoðum undir nýjan
iðnrekstur, sem nú er óðum í
uppsiglingu.
Þorp athafna
ritt er það þorp á íslandi,
þar sem ekki hefur gætt
samdráttar í atvinnulífi eða
atvinnuleysis eins og víða
annars staðar á landinu á
undanfömum árum. Þetta
þorp er Bolungarvík. Þar
hafa eljusamir athafnamenn
verið í fararbroddi, þar hefur
ríkisforsjá og opinberum
rekstri verið hafnað, enda er
þetta þorp í uppgangi og at-
vinnulífið stendur í meiri
blóma en dæmi em um í öðr-
um þorpum landsins.
Nú er í ráði að reisa þar
ráðhús fyrir starfsemi Hóls-
hrepps, Sparisjóðs Bolungar-
víkur og lögregluembættið.
Þá hafa Bolvíkingar í hyggju
.að ráðast í gerð íþrótta-
Vnannvirkja, sundlaugar og
Almennur skilningur virð-
ist vera að vakna á þeirri
brýnu þörf að gera atvinnu-
lífið fjölbreyttara og um leið
traustara. Nærfelit á hverj-
um degi berast fregnir af
nýjum iðnrekstri og nýjum
hugmyndum, sem fyrirhug-
að er að koma í framkvæmd.
Stéttarsamband bæmda efndi
til að mynda nýlega til ráð-
stefnu um markaðsieit og
sölu á íslenzkum landbúnað-
arafurðum erlendis. í álykt-
un ráðstefnunnar er bent á
að kanna verði nýjar leiðir
við útflutning á kjöti og bent
á möguleika á sölu kælds
kjöts, sem flutt yrði út með
flugvélum. Þá er lagt til að
komið verði á samstarfsnefnd
stjómvalda, söluaðila og
framleiðenda búvöru, sem
taka eigi tii meðferðar mark-
aðs- og sölumál. Fyrir nokkru
voru veittir fyrstu styrkirnir
úr Norræna iðnþróunarsjóðn-
um og fengu þar fjögur fyr-
irtæki lán, sem nema 45
milljónum króna. Eitt þeirra
fyrirtækja var íslenzkur
markaður hf.,nýtt fyrirtæki,
sem selja mun ferðamönnum
ísienzkan varning á Keflavík
urflugvelli. Hampiðjan er rót
gróið iðmfyrirtæki, sem nú
stefnir markvisst að útflutn-
ingsframieiðölu. Ullarverk-
smiðja Gefjunar á Akureyri
stendur einnig að umfangs-
mi'klum rekstri og hefur nú
fengið lán til þess að endur-
nýja véiakost sinn. Keramík-
verksmiðjan Glit hf. hyggst
verja lánsfjármagninu til
þess að hagnýta erlenda
tækniaðstoð, sem í boði er.
Þannig má taka mýmörg
dæmi úr atvinnulífinu og allt
ber það að sama brunni. Alls
staðar eru stórhuga og atorku
samir menn að störfum; það
er gróandi í íslenzku atvinnu
lífi.
og velgengni
íþróttahúss, En þeir hafa
ekki látið þar við sitja, held-
ur hafið verulegar hafnar-
framkvæmdir, þegar hafa ver
ið hlaðnir tveir hafnargarð-
ar og framundan er bryggju-
gerð og dýpkunarfram-
kvæmdir í hinni nýju höfn.
Verið er að bora eftir köldu
vatni og hafa þær fram-
kvæmdir borið góðan árang-
ur. Fólkinu fjöl'gar stöðugt,
byggingaframkvæmdir eru
miklar, og það vantar fólk til
Bolungarvíkur.
Það veldur, hver á heldur
og hvernig að er unnið. Bol-
víkingar hafa fært sönnur á,
að framtak og atorka ein-
sf'aklinganna er vænlegust tii
þess að stuðla að alhliða
framförum heildaæinnar.
0BSERVER >f 0BSERVER
ÞAÐ eru liðmir rúmir tveir
mániuðir síðan Brunio Kreis'ky
vairð k'anislari Auistuirríkis í
'kjölfar kiosnin'ga, þar sem
flakkuir hans, Sósíalistafilokk-
urinn, vamn á oig feildi rfkis-
stjónn haegiri mamna í landkm.
Ríkisstjárn KreiSkyis er mirnni
hlutaistjórn, og það er óvíst
hversu lenigi hinir flokkarnir
í þinlginu munu þola hana.
Kanislarinn hefur því létið
heindiuir standa fram úr erm-
Bruno Kreisky.
Kapphlaup
við tímann
- hjá austurrískum sósíalistum
um og reyrnt að hrinda sem
fiestum endurbótum í fram-
kvæmd á þeim stutta tíma,
sem hann hefur setið við
völd. Hamn hefur a.m.k. reynt
að koma stefnumáium flokks
sín's á þann rekspöl, að það
verði erfitt fyrir viðtakendur
stjórmairstólamna að hefta
íramigaimg þeirra eða hverfa
frá þeim.
Þeiss verður og vart hjá
stjórinaraindstöðufiokkumuim,
íhaldsflokfcnum og Frelisis-
flokknuim, að þeir reyni að
gainlga lemgra en hin vimstri
sinmaða stjórn í stuðmingi við
nýja félaigamálallöggjöf. Þetta
kapphlaup kann að iokuim að
leiða til þess, að sósíalistarnir
hagnist á því. Þegar fram l'íða
stundir keimur e.t.v, að því,
að menn l'íti tiil stjórnartíma
þeirra og telji hann tímabil
mikilla athafna.
Til dæmis um þetta kapp-
hlaup má n-efma hæfckuin á
ekkjuilífeyri. Hanm var áður
50% a-f þekn e'lliliaunum, sem
eiginimanndnum bar að fá. Nú
hefur verið saimþykkt að
hækka h-amn í 60% af elli-
lauimun’um og á hækkunin að
koma til framkvæmda 1. júlí
á næsta ári. Þetta hafði ailltaf
verið steifniumát Sósialista-
flökksins, en það var íhalds-
fioikkurin.n, sem bar málið
fraim í þinginiu. Þam-a tók
stjórnarandstaðan frumkvæð-
ið í stefnumáii stjórnarfllokks
i-ns, sem leiddi til þess að
Han.nes Androsch, fjiármáia-
ráð'heTra sósíailista, — hainn
ve-rður að fimna penimgana til
að boriga þetta — gat efcfci
lemgur tvístigið í málinu, og
hækkunin var samþykkt saim-
hljóða.
Þá má mefna emdurbætur á
sviði landbúniaðairimiála. Rík-
isstjórn sósíalista hefur neit-
að að hækka uppbætur til
mjóllfcurbænda, enda þótt
mjólikuirframleiðslan hafi auk-
izt. Fram til þessa hefur það
verið venjan að hækka upp-
bætunmar í samræmi við
fra'mffleiðsliuiaukniniguina. Mjóik
urframleiðslan er roeiri em
niötkunin á heimamiar'kaði, og
'hefur mjólk verið flutt út
frá Austurríki á niður-
greiddu verði. Nú vill ríkis-
stjórnin, að mjól'kuirbæmidur
hefji framlieiðslu á nauta-
'kjöti en dragi úr mjólkur-
framl'eiðslu'nmi. Hún vili
einnig, að dregið yerði úr
framleiðslu á hveiti, og í stað
þess verði te'kin upp fram-
lieiðsla á dýrafóðri, sem
skortur er á, Það er 'íklegt,
að ríkisstjórnin le-ndi í hörð-
uim deilum við bændur veigna
þessa, en eimnig hér kemur
hún fraim sem umbótaaðili.
Johann Freihsler, hers-
höfðinigi og varin'armálaráð-
herr-a, hefur l'agt fram tillög-
ur um breytingar innan hers-
ims. Sósíalistar miða að því
að stytta herskyldutímann
uim 3 mániuði, þ.e. úr 9 mán-
uðum í 6. Freihsler vill að
þetta komist til framkvæmda
1. janúar 1971, en hann vill
einnig, að komið verði á fót
sérstöfcum h-erafla, sem starfi
við hlið venjulaga hersinis og
í verði 10.000 til 15.000 ait-
vinniulhermiemn, er gegni þar
því fólgið að koma til að-
herekyldu í tvö eða þrjú ár.
Harlið þetta yrði vel búið
brynivörðum farartækjuim, og
hlutverk þess yrði einkum í
OBSERVER >f OBSERVER
því fólgiið a!ð koma til að-
stoðar, ef til átaka kæmi á
lamdamærum landsins.
Vandamálið við þetta er, að
atvinmumainnia-ih'erlið'ið yrði
mun kostmaðarsamara en
venjuiegi h-erinn. — Óbreytf-
ur liðsmaður í því yrð-i að fá
jiaifnlhá laun eð'a íhærri en
h.erforimgi í venjudega he.nn-
uim. Auík þess vill hersihöfð-
imginn, að efnt verði til
tveggj.a vi'kna æfi'mga annað
hvort ár fyrir þá, sem gegnt
hafa 6-mánaða herslkyldunni,
svo að h'eildaræfinigatími
þe-irra verði ekki styttri en 9
mámuðir. Æskulýðssamtök
íhaldafiiO'kksins haifa reynt aið
gamga lienigra en sósíaiist'ar í
þessu máii og lagt til, að her-
skyldiuitímimn verði sty'ttur
niður í 5 mánuði í stað 6 —
en hims vegar verði efnt til
fleiri skemmri æfimga, þegar
Ihenskyldunimi lýkur.
Eitt er niokkuð furðu'l'egt við
stefmu Austurríkis í hermál-
um, en það etru fyrirhuguð
kaup á eldflaugaibúnaði frá
Tékkóslóvalkíu. Siík kaup eru
ekki í saimræmi við eifni aust-
unrísk.a friðarsamningsins, því
að þair er mælit svo fyrir, að
Austurrí'ki megi ekki ráða
yfir eldflaugum. En varntar-
mál'aráðherr a n;n beindir hins
veigar á það, að fyrst Tékkó-
slóvalkía sé reiðu'búin til að
selja þessi vopn til .Austur-
ríkis, sé það nægileg sönnun
þess, að kommúnistaríkin telji
kaiupin ekki í andstöðu við
hlutleysi Austurrf'kis.
Ríkisstjórn sósíaiista í
Aiusturiríki hefur einimig orðið
umsvifameiri á sviði utan-
rikisimála en fyrri stjórnir.
Rudoif Kirehsohlaer, utan-
níkisráðherra, mun á mæst-
unini . leggja frarn tillögur
stjórnar sinnar uoi öryiggis-
mál Evrópu og væ'nitamlega
ráðsteifmiu uim þau. í þeim til-
lögum mun vera gert ráð
fyrir mörigum ráðstefraum um
þessi mál og lag't er til að
sú fy.rsta verði haldim í Hel-
siniki árið 1971. Utanríkisráð-
herrann hefur áður vakið at-
hygili á sér, þegar hanin bauð
Austurrí'ki fraim til setu í
öryggisráði Sameimuðu þjóð-
aran'a. Fraim til þessa hefur
Au'sturríki eikki látið mikið að
sér kveða á allþjóðaivettvainigi,
en í þeim efnum hefur
Kreisky, kanslairi sem sjálfur
'he'fuir verið utanríkisráðherra
í 13 ár, getfið utanríkisráð-
'heirra sínium frítt spil.
(Observer — stuðfct'við grein
FREDERICK SCHEU —
einlkaréttur Morgun.blaðsins).
Ij
Aðalfundur
Alliance Francaise
í SÍÐASTLIÐNUM má>rauði var frömsfcu var halditð uppi í mörg-
haldirin aiðalfundur í Alliamce
Franeaise.
Formiaður fiutt.i skýrslu um
stiarfsemi félaigsiinis á liðniu ári,
og féhirðir lagði fram reifcninga,
sem voru samþykktir atihuga-
siemdialiaiuist,
Starfls'emin va-r með lílku sniði
og umdamfariin ár. Kenmisla í
um floikkuim. Bókasafm félaigsiins
var opið til útláirna og leisitrar á
staðnum, en bófcaieign féla'gsins
vex jafnt og þétt. Berast því
bókiasiendiinigar frá höfuðstöðv-
umium í Pamís, ag svo ver félagáð
in/olkfcru fé til bófcalkaiupa. í
bólkaisiafniiniu eru raú talsvert á
þriðja þúsiumid bimdii.
Skemmitifunidir voru hialdimir
nioikkrir á árkiiu, og ýmislegt
fleira miætti upp teljiá.
Stjónn félaigisiims var öll e.radiur-
kosin, en bamia akipa:
Magimús G. Jóimaaon meniratia-
sikóiaikieinima ri, flonmiaðuir.
Halldór HainQem, ynigri, yfir-
læfcnir, varaformaiður.
Geir G. Jóneaom, stórkaupmað-
ur, fé'hiirðir.
Jón Guininiareis'on, sfcrifstoif'U-
istjóri, ritari.
Thor Vilihjálmissio'n, rithöfuind-
ur, bótoa'Vörður.
Meðistjórmenidiur eru:
Jólhainin Á.g'ústasion, bainikaúti-
bússtjóri ag Rafn Júliuissan, póst-
málafiulMrúi.