Morgunblaðið - 22.10.1970, Blaðsíða 17

MOR.GUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1970
17

og frú lians.
að fyrirbygigja, að nöktkuð
kvisaðist út um efnið og full-
yrðingar forsetans fyrrver-
andi. Er ekki að orðlengja
það að gagnrýnendur ljúka
mikiliu lofsorði á bókina, og
segja að frásagnarsnilld de
Gaulle hafi ekki bliknað með
aldrinum, nema síður sé.
Hann er ómyrkur í máli, hug
sjónir hans eru jafn leiftr-
andi og fyrr og hann er jafn
sannfærður um eigin mikil-
leika og í engu hefur dvlnað
trú hans á heimssögulegt hlut
verk Frakklands.
INDÓKÍNA VIRKI
GEGN KOMMÚNISTUM,
SAGÐI KENNEDY
Meðal þess, sem de Gaulle
segir í bókinni, er að John
L958
Kenmedy hafi sagt árið 1961,
að Bandaríkjamenn hefðu í
hyggju að gera Indó Kina að
eins konar brjóstvörn gegn
kommúnistum i þeim heims-
hluta. Kennedy sagði honum
frá þessu, þegar hann kom í
helmsókn til Parísar, skömmu
áður en hann átti fund með
Nikita Krústjoff i Vínarborg.
De Gaul'le segir, að Kennedy
hafi látið fortölur sdnar sem
vind um eyru þjóta og auig-
Ijóst, að hann myndi ekki
hvika frá þessari skoðun. De
Gaulle hefur eftir Kennedy,
að Bandaríkjamenn hugsuðu
sér til hreyfings í Thailandi,
Suður Víetnam og Laos. „1
Suður Víetnam“ skrifar hann,
„voru þeir (þ.e. Bandaríkja-
menn) að byrja að koma á
laggirnar leiðangurshersveit-
um — undir þvi yfirskini að
þeir væru að veita Suður
Víetnömum aðstoð. Ég sagði
honum, að „þið Bandarikja-
menn ætlið að taka okkar
sæti í Indó Kina og vekja
þar á ný ófrið, sem við leidd
um til lykta. Ég spái þvi, að
þið munið með þessu hleypa
af stað hernaðarlegri og póli
tfckri skriðu, sem verður nán
ast endalaus."
De Gaul'le fer lofsamlegum
orðum um Kennedy og segir
að hann hafi stefnt hátt og
verið djarfhuga. En hann ját
ar, að fortölur sínar hafi eng
in áhrif haft á Kennedy.
„Hann hlustaði á mig,“ segir
hann, „en þeir atburðir gerð
u®t, sem sýndu, að hann
hafði ekki látið sannfærast."
BEIÐNI MACMILLANS
UM AÐ FRAKKAR
HÆTTU VIÐ ÞÁTTTÖKU
í EBE
Harold MaeMiM'an var
mjög áfram urn, að FraMkar
hættu við þátttöku i Efna-
hagsbandalagi Evrópu. Þeir
de Gaulle og MacMillan hiitt-
ust í júní 1958 til að ræða
meðal annars það mál. Þar
lagði MacMillan áherzlu á,
að Bretar gætu ekki gengið
í EBE vegna þeirra skilmála,
sem fyrir hlutdeild þeirra
væru settir og bað de Gau'Me
að beita sér fyrir því, að
Frakkar tækju ekki þátt í
því starfi heidur, þar sem það
myndi hafa ófyrirsjáanleg-
ar efnahagslegar afleiðingar.
Krúst.joff kom nieð hótanir á
ftind forsetans.
De Gaulle kveðst hafa reynt
að sefa MacMillan og spurt
hann að þvi, hvers vegna
Bretar væru svo mjög mót-
fallnir því að samvinna yrði
miMi ríkjanna sex uim gagn-
kvæmar tollaivil’nanir, sem
þegar væru fyrir hendi i Bret
landi. Fáeinum mánuðum síð-
ar lagði MacMillan opinber-
lega fram í viðræðum við de
Gaulle umsókn Breta um að-
ild að Efnahagsbandalaginu.
Hann lagði á það áherzlu að
aðildarlöndin yrðu að gera
tilslakanir og auk þess væri
langur aðlögunartími nauð-
synl'egur. „Hvað yrði eftir af
Efnahagsbandalaginu, eftir
að þessar tilslakanir hefðu
verið gerðar og að löknum
þessum umiþóttunartima?“
spurði de Gaulile. Á þessum
fundi gerði MacMillan eftir-
farandi athugasemd: „Þér
þurfið ekki að vera í neinum
vafa um, að Bretland er ekki
lengur land Viktoríu drottn-
ingar, Kiplings, brezka heims
veldisins og notalegrar ein-
an gr un arhy gg j u. “
Raunar valda efnahagsmál
erfiðl'eikum, en það sem úrsl'it
um ræður og réð ákvörðun-
inni er sá pólitiski ávinndng
ur, sem af þessu myndi
verða.“ Og MacMillan bætti
við: „Kæri vinur, reynum að
færa lönd Evrópu nær hivert
öðru. Við eru þrír sem get-
um gert það, þér, ég og Aden-
auer.“
HEIMSÓKN KRUSTJOFFS
TIL PARfSAR
De Gaulile fjaMar einnig
um heimsókn Nikita Krústj-
offs til Frakklands i marz
1960. Krústjoff kom til París
ar og hafði í hinum mestu hót
unum vegna BerMnarmállsins
og lét óspart í ljós megnustu
óánægju á skipan þeirra
mála, að því er de Gaulle seg
ir og bætir því við að hann
hafi sýnt honum kuldalega
fram á, að hann væri ekki
uppnæmur fyrir hótunum
Krústjoffs. Síðar í heimsókn-
inni sagði Krústjoff við de
Gaulle: „Hver er kominn til
með að segja, að Alþýðulýð-
veldið Austur Þýzkaiánd eigi
ekki eftir að innlima Vestur
Þýzkaland? Og hver er kom-
inn til með að segja að Bon<n
stjórnin muni ekki einn góð-
an veðurdag taka þann kost-
inn að semja beint við
Rússa?“ „Ég svaraði honum
og sagði,“ skrifar de GauMe
„að ef þýzka þjóðin ætiti eftir
að taka upp breytingar sín i
milli kynni það að raska
valdajafnvæginu í Evrópu og
þá gæti styrjöld verið í að-
sigi.“
SKOÐANIR Á
SAMTÍMAMÖNNUM
De Gaulte lætur í ljós skoð
anir á fjölmörgum samt'Lma-
mönnum sínum og segir til
dæmis um Eisenliower: „Hann
er gætinn og hygginn, forð-
ast hættulegar vangavettur,
stígur á hemlana, þegar hrað
inn eykst, friðsamur maður
og reynir á allan hátt að forð
ast árekstra og óþarfa reki-
stefnur. Við sögðum áMtaf
hvor öðrum, hvað fyrir okkur
vakti og komum aMtaf fram
hvor við annan af vinsemd
og einlægni.
Richard Nixon: Mér sýnist
að i býsna einkennilegu starfi
Ihains sem varaforaeta sé hiamrn
einn þeirra hreinskilnu og
ákveðnu manna, sem manni
finnst að hægt sé að treysta
fyrir stórmálum.
Konrad Adenauer: Hæfast
ur attra Þjóðverja og áhuga-
samastur um samstarf við
Frakka. Gagntekinn þeirri
hugmynd að Germanir og
GaMar bæti hvórir aðra upp,
þeir sem mynduðu grundvöll
að auðlegð Franka og stóðu
undir vegsemd Karlamagnús-
ar.
André Malroux: Þægileg-
ur og frábær vinur . ..
1 fréttum og umsögnum um
þetta nýja ævisagnabindi de
Gauille er þess getið, að hann
sé nú að vinna að þvi næsta
„L‘Effort.“ Ekki er vitað,
hvort það kemur út begar á
næsta ári.
Jolin Kennedy: Stefndi hátt, en hlustaði ekki á mig, segir
de Gaulle.
n

I