Morgunblaðið - 08.12.1970, Side 5

MORGUN’BLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 1970
37
hvernátg Islendingar sikyldu
svana ÓJafi konuinigi Haraidssyni.
Snorri var uppafllmn i Odda, hjá
Jóni LoítsBynd en aii Jóns var
Sæmumdur íróði, en móðir Sæm-
umdair íróða var Þórey Eyjólfs-
dótt&r frá Möðruvöllum, og var
Einar Þveræimgur afabróðdr
hemnar. Mér virðist næsfa eðli-
liegt, að sagam af fnamkomu og
málílutmingi hims spakviitra Eim-
ams Þveræimgs hafi enn verið
geymd í minmi hiinma vitru og
söguíróðu Oddaverja, þá er
Snorri var á fóstri með Sæm-
umdi Jónssyni — og mér þætti
meira að segja alls ekki óliklegt,
að það, sem Snonri hefur eftir
Einari, hafi geymzt orðrétt —
eða svo til .... Og þrátt fyrir
hina greimiflegu viðleitni höf-
umdar bókarinmar um að fara
ekki með staðlausa stafi, hefur
honum orðið meinflega á í mess-
ummi, þá er hamm skýrir kosn-
ingaúrsldtim 1908 og þar með af-
drif hims margumrædda upp-
kasts. Þar segir hann svo:
„Ástæðurmar fyrir þessum ó-
væntu úrsldtumn voru margar, ef
tía viU var veigamesta orsöltín
sú, að í þessum kosndngum fékk
margra áma hatur gegn stöðu-
lögunum útrás og steypti sér yf-
ir túð umdiedlda rikisráðsatriðd
uppkastsin.s........“
Ríkisráðsaitriðið umdeilda var
edmimdtt alls eltítí í frumvarpimu,
emda hefðu þá afldred sumir skel-
eg.gir andstæðim.gar Heima-
stjómarflokksins verið þvi fylgj-
amdi, og má þar fyrst og fremst
meíma til hinTi lærða og vitra
Jaga- og stjórmmálamamn Jón
Jensson, yfirdómara, og raumar
hygg ég, að sjáflfur Hammes Haf-
Ktein og flokksmenn hams í samn
mrg ane fndimnd hefðu ekki umdir-
ritað tifl'Iögumar, ef hindr dönsku
mefmdarmenm — með dönsk
stjórnarvöld að bakhjaJJd —
hefðu gert það ákvæði að skil-
yrði fyrir því, að sammdntgar
tækjust. Höfumdur getur þess í
eftdmnála, að Ólafur Hansson,
prófessor og Sveimfbjörm Siigur-
jónsson, skólaistjóri, haifi Jesið
bókima í handrifd, og fæ ég jafn-
iGda skilið, h\,emig þetta hefur
umihverfzt fyirir hinum amnars
fróða og gætna höfumdi og að
mdssögnin SkuJi hafa duJdzt
tivedmur fræðimönmum, sem
hamdritið lásu.
Nú vík ég á ný að því, sem
mér þyltír ávant um frásagnir i
bóltínmi af þeim íurðuJegu fram-
förum, sem orðið hafa á svo til
öUum sviðum atvinmu- og félags-
mála hér á lamdi á styttri tíma
en dæmd eru tnl í flestum Jöndum
hedms, en sú vöntun er, svo sem
ég hef áður dmepið á, siður em
evo nokkurt einsdæmi um skóla-
bækur í íslamdssögu. Má vera,
að fliestum finmist engin þörf á
að skýra stuttJega, en þó án und-
andráttar, frá því, sem gerzt
hefur á siðuistu mammsöldrum,
en hins vegar Jdt ég svo á, að
til þess beri brýna mauðsyn.
Ég hef aftur og aftur orðdð þess
vís, að fóík á aldirim'um írá 15
—25 ára — jafmvel aJJt að fer-
tugu — virðist aJJs ekki vita,
hvað þá gera sér Jjósa grein
fyrir, hver feikna munur er nú
á Idfskjörum, aðstöðu og rétt-
indum þess og þeirra, sem
unigir voru á fyrstu áratugum
þessarar aldar, hvað þá ef ldtið
er lengra aftur í timann — og
hver afrek hafa verið unnin af
fáum kynslóðum. Þetta fólk
virðist alls eltíd geta gert sér í
hugariumd, að þjóð þeirra, arð-
rænd um akhr, með humgurvof-
uma á hælum sér fram undir
seimustu aldamót, fámenn, án
kosts á nauðsynlegu lánsfé,
tæknilega á frumstigi, skortandi
sérþekkimgu á flestum sviðum,
búamdi í misviðrasömu og raun-
ar hrjóstrugu lamdi hefur vissu-
lega orkað því að nálgast á fflest-
um sviðum þær þjóðir heims,
sem bezt búa að þegnum sinum.
Ég er og ekki í nokkrum vafa
um það, að óánœgja og æsileg-
ur Idísleiði margra hinna ungu
stafar beinlinis af því, að þeim
er þetta ekJtí nægilega Jjóst —
og þá um leið, hverjar skyldur
fortiðin Jeggur þeim á herðar,
og hverja möguleika þedr —
með aukið Jdkamsatgerví, stór-
auikna þekkingar- og þroska-
möguleiJta — hljóti að hafa til
umibóta og úrbóta á því, sem
vangert hefur verið og ógert er.
Þess vegna er nauðsynJegt og
skylt að segja sögu þessa sólcn-
artimabils þjóðarinmar sæmiflega
samfelflt I skólafoókum, leggja
áherzJu á íifræna fræðslu um
það í hverjum skóla og gera
skýran samanfourð á nútið og
ekltí ýkja fjarlægri fortáð.
Loks tel ég mdg verða að mámn
ast á það i gerð þessarar Is-
lamdssögu, sem er aJger nýjung.
Höfundur gerir þanmig greta
fyrir því í eftirmála:
„Jtasendur munu komast að
raum um, að i bókinni er með
vilja gengið fram hjá nær öllu
efni bókmennta og ldsta, en
stjórnmála-, kirkju- og hagsaga
rakta eftir því sem efmi stamda
tiL Þetta er einfaldlega aí þvi,
að ekki er hægt að taka alla
þætti þjóðarsögunnar eða ágrip
þeirra með í lítið bókarkver, án
þess að detta d það fen að grauta
í öllu og gera fáu skil. Auk
þess á það að vera hliutverk
móðurmálskerunslu að rekja bók
FILTROPA
KAFFISÍUR
Síðasta sending
fyrir jól er komin
til landsins.
Pantið strax.
Heildverzlunin
AMSTERDAM
Sími 31023.
GJÖRIÐ SVO VEL
OG LÍTIÐ INN.
SKOÐIÐ ÚRVAL
OKKAR AF
gjafakössum
Aldrei fjölbreyttara og fallegra úrval en nú.
HYCllE^ Reykjavíkur Apóteki
ttyú&uiriaA. 4 Sími 19866.
FLUGFREYJA
Spennandi bók
um hœttur og œvintýri í
flugfreyjustarfi
Höfundur þessarar bókar, Maurice Barbanell,
er einn af kunnustu óhugamönnum um sólar-
rannsóknir ó Bretlandi.
í bók þessari lýsir hann af persónulegri þekk-
ingu ýmsum frœgum miðlum og huglœkn-
um, og starfi þeirra, t. d. hinum heimsfrœga
Harry Edwards. Einnig lýsir hann ýmsum
merkilegum fyrirbœrum og flestum tegund-
um líkamningafyrirbœra.
JÓLAFUNDUR
HVÖT FÉLAC SJALFSTÆÐISKVENNA
hetdur iólafund í Súlnasal Hótel Sögu mtðvikudaginn 9. des. kl. 8.30 e.h. stundvíslega
---------------------------------- DAGSKRÁ: ---------------------------------------
Einleikur á píanó: Kolbrún Sæmundsdóttir. Kaffihlé, jólahappdrætti, 150 vinningar.
Jólahugvekja: Séra Jón Auðuns, dómprófastur. Jazzballett: Bára Magnúsdóttir.
Einsöngur: Guðrún Tóinasdóttir. Myndasýning, Reykjavík í jólaskrúða:
Gunnar Hannesson.
Allar sjálfstæðiskonur velkomnar. Félagskonur fjölmennið og takið með ykkur gesti.
STJÓRNIN.