Morgunblaðið - 24.03.1971, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. MARZ 1971
Jónína Stefánsdóttir
Fædd á Seyðisfirði 13. júlí 1892.
Dáin í Reykjavík 12. marz 1971.
ÞEIM fer nú ört fækkandi
Seyðfirðingunum, sem voru á
svipuðu reki og ég, fæddir
ekömmu fyrir og eftir síðustu
aldamót, meðan Seyðisfjörður
var einn af mestu menningar-
og athafnabæjum landsins, og
ég kynntist á uppvaxtarárum
mínum þar og batt ævilanga
tryggð við.
Hinn 12. þ.m. andaðist að
Sporðagrunni 8 hér í Reykjavík
á heimili Helgu dóttur sinnar og
manns hennar, Jónasar Guð-
mundssonar, yfirdeildarstjóra
ritsímans, Jónína Stefánsdóttir
frá Seyðisfirði, ekkja Jóhanns
Hanssonar verksmiðjueiganda
þar, en á því heimili hafði hún
dvaiizt í meira en tug ára við
eins mikla ástúð og gott atlæti
og hugsanlegt var og verið
sjálf prýði þess heimilis.
Minningarathöfn um hana var
haldin hér í Dómkirkjunni
fimmtudaginn 18. þm. Stjómaði
fyrrverandi sóknarprestur henn
ar, séra Erlendur Sigmundsson,
þeirri athöfn. Vegna lasleika gat
ég ekki tekið þátt í henni, en
sannfrétt hef ég, að hún hafi
verið bæði hjartnæm og virðu-
leg.
Lík frú Jóninu var flutt aust-
ur til Seyðisfjarðar og var jarð-
sett við hlið mannj hennar, laug
ardaginn 20. þ.m.
Jónína sáluga var fædd á
Seyðisfirði 13. júlí 1892. For-
eldrar hennar voru hin stór-
merku hjón, Stefán Th. Jónsson
kaupmaður, útgerðarmaður og
t
Hjartkær móðir okkar,
Karólína Káradóttir,
andaðist á heimili sínu, Stór-
holti 26, mánudaginn 22. marz.
Fyrir hönd okkar systkina,
María Helgadóttir.
t
Bróðir minn,
Skafti Guðjónsson,
bókbindari,
lézt á Vífiisstöðum 22. marz.
Gnðný Guðjónsdóttir.
t
Móðír mín,
frú Ragnheiður
Benjamínsdóttir,
Bakka, BjarnarfirfH,
verður jarðsett frá Kaldrana-
nes/kirkju laugardaginn 27.
þjm. W. 2.
Fyrir mína hönd og annarra
vandamanna,
Sigurður Jóhannsson.
konsúll á Seyðisfirði, f. 12.
október 1865 í Sandvík, d. á
Seyðisfirði 7. apríl 1937 og kona
hans (17. júní 1889) Ólafía, f.
3. janúar 1963, d. 19. október
1930 Sigurðardóttir, hreppstjóra
í Firði í Seyðisfirði Jónssonar.
Stefán Th. Jónsson var einn
allra mesti athafnamaður á
Seyðsfirði og bar um langt ára-
bil athafnalíf bæjarins á herð-
um sér. Stundaði hann bæði
verzlun og útgerð, bátatrygging-
ar o.fl. í stórum stíl. I>ótti varla
nokkru ráði ráðið á Seyðisfirði,
nema hann væri þar til kvadd-
ur og var þó Seyðisfjörður þá
einn mesti framfarabær á land-
inu og fyrstur eða með þeim
fyrstu til að koma á fót bæjar-
bryggju, glæsilegu skólahúsi,
vatnsveitu og rafmagnsstöð.
Heimili þeirra Stefáns og frú
Ólaf,u var stórglæsilegt menn-
ingarheimili og stóð opið jafnt
innlendum og erlendum gestum,
sem þar nutu frábærrar gest-
risni og höfðíngsskapar. Var
mikil vinátta og samgangur
milli þess heimilis og heimilis
foreldra minna.
Þau Stefán og frú Ólafía
eignuðusf 5 börn:
1. Önnu, f. 16 apríl 1890,
ekkjá Ottós Wathnes, er andað-
ist 17. ágúst 1960. Hann var soon-
ur Friðriks Wathnes, sem var
bróður hins mikla landnáms-
manns á Seyðisfirði, Ottós
Wathnes. Anna er nú sú eina
af systkinahópnum, sem á lífi
er og býr hér í Reykjavík hjá
tengdasyni sínum, Geir Borg,
framkvæmdastjóra.
2. Jónína, sem greinarkorn
þetta fjallar um, f. 13. júlí 1892.
3. Sigurður verzlunarmaður, f.
14. des. 1893, d. af slysförum
i6. apríl 1930. Hann var kvænt-
ur og átti eina dóttur.
4. Garðar, f. 8. nóvember 1896,
d. úr berklum 31. ágúst 1921,
ókvæntur og barnlaus.
t
Þökkuim innlLega auðsýnda
samúð og vináttiu við andlát
og jarðarför konunnar minn-
ar, móður okkar, tengdamóð-
ur, ömmu og langömmu,
Torfhildar Guðrúnar
Helgadóttur,
Hátúni 33.
Fyrir hönd vandamanna,
Guðmundur Helgason.
t
Innilegt þakWaeti sendum við
hjúkrunariiði og iæknum lyf-
lækningadeildar Landspítal-
ans og Eliiheimilisins Grund-
ar í veikindum móður, tengda-
móður og ömmu okkar,
Guðfinnu Þorsteinsdóttur,
Kárastíg 5.
Einnig sendum við kærar
kveðjur til þeirra, er minntus*.
hennar við andlát og útför.
Þorsteinn Jóhannsson,
Margrét Jóhannsdóttir,
Halldór Einarsson,
Einar S. Halldórsson,
Guðfinna B. Halidórsdóttir,
Jóhann Halldórsson.
t Faðir okkar, tengdafaðir og afi.
STEFAN r. sigurjónsson
Klettaborg 3, Akureyri,
lézt í Fjórðungssjúkrahúsinu Akureyri 21. marz. Jarðarförin fer fram frá Akureyrarkirkju, föstudaginn 26. marz kl. 1,30.
Margrét Stefánsdóttir, Baldur Stefánsson,
Ragnheiður Stefánsdóttir, Guðmundur Valgrímsson,
Hulda Stefánsdóttir, Þórir Björnsson,
Stefðn L. Stefánsson, Gyða Ólafsdóttir,
og bamaböm.
5. Helga, f. 10. maí 1902, d.
14. nóv. 1923 úr berklum, ógift
og bamlaus.
Öil voru börn þessi vel af
guði gerð og mestu mannkosta-
menn, sem nutu hins bezta upp-
eldis.
Eins og að framan er getið
var Stefán Th. Jónsson gáfaður
og framsækinn maður. Jafn-
skjótt og hann frétti um vélháta
útgerð erlendis fór hann að at-
huga möguleika á því að koma
slíkri útgerð á fót hér á landi.
Það mun hafa verið árið 1905
að hann sigldi til útlanda til
þess að kynna sér þessa nýjung.
Setti hann sig í samhand við
„Dana“-verksmiðjurnar í Dan-
mörku, sem þá smíðuðu flestar
vélar í danska válbáta. Tókust
með þeim samningar um kaup á
vélum i íslenzka báta. Sagði
Stefán eitthvað á þá leið, að
óvarlegt væri að byrja sMka út-
gerð hér á landi, án þess að
hafa hér samtímis viðgerðar-
verkstæði og fagmann, sem
kynni öll skil á vélunum. Sýnir
þetta framsýni Stefáns og að-
gætni. Var honum þá sagt að svo
einkennilega vildi til, að íslenzk-
ur maður, sem væri mjög fær,
hefði verið við nám hjá verk-
smiðjunum og væri að verða
fullnumi. Myndi hann hafa hug
á að flytjast til íslands og héti
Jóhann Hansson.
Hófust þá kynni Stefáns Th.
Jónssonar og þess manns, er
síðar varð tengdasonur hans og
maður Jónínu.
Samdist svo um með þeim
Stefáni og Jóhanni, að Jóhann
flyttist til Seyðisfjarðar og kom
hann til Seyðisfjarðar árið 1906
og hóf þá byggingu vélaverk-
smiðju þeirrar, sem átti eftir að
gera hann og Seyðisfjörð fræga
fyrir frábærlega unnin verk á
sviði járniðnaðar.
Jóhann Hansson var fæddur á
Djúpavogi 21. maí 1884, dáinn
á Seyðisfirði 14. ágúst 1956. For-
eldrar hans voru Hans Lúðvíks-
son bátasmiður þar og kona
hans Þórunn Jónsdóttir. Ekki
kann ég frekar að rekja ættir
þeirra, en það er víst, að alveg
einstakt handbragð, hugkvæmni
og myndarskapur eru þar arf-
geng ættareinkenni. Sést þetta á
systkinum Jóhanns, sérstaklega
Benjamín bróður hans, og af-
komendum Jóhanns.
Jóhann byrjaði að reisa verk-
smiðju sína 1906 og voru efnin
ekki meiri en svo, að hann varð
að smíða sjálfur megin hluta
verkfæra og véla. Verksmiðjan
fékk fljótt orð á sig fyrir vand-
virkni og hugkvæmni.
Einn af hinum mörgu lækjum
á Seyðisfirði rann rétt fyrir of-
an verksmiðjuna og virkjaði Jó-
hann lækinn til rafmagnsfram-
leiðslu stuttu eftir að hann
reisti verksmiðjuna, og nokkr-
um árum áður en rafmagns-
veita Seyðisfjarðar var stofn-
sett, en það var 1913. Flestar
vélar í þessa einkarafveitu smíð
aði hann sjálfur.
í annað sinn, löngu seinna,
rann skriða úr öðrum læk fyrir
ofan íbúðarhús hans og huldi
allt túnið , í kringum húsið
þykku aurlagi. Flestir hefðu nú
ekið aurnum í sjóinn, sem hefði
auðvitað kostað mikið fé og fyr-
irfiöfn. E5n Jóhann var elkik á
því og áleit að sá lækur sem
færði aurskriðuna á tún hans
væri ekki of góður til þess að
flytja hana af því aftur. Hann
beizlaði því lækinn með ýmsum
tilfæringum og lét hann færa
aurinn til sjávar og hreinsaði
þíinnig túnið.
Margar fleiri sögur mætti
segja um hugkvæmni Jóhanns
og uppgötvanir, t.d. fann hann
upp línuspil, sem hringaði upp
línuna; sýndi fyrstur fram á
að hægt væri að bjarga strönd-
uðum skipum af söndimum á
ströndum landsins o.m.fl. Mikið
orð fór af viðgerðum þeim, sem
hann framkvæmdi og vöktu at-
hygli bæði innanlands og utan.
Yfirleitt má segja að Jóhann
væri stoð og stytta bæjarfélags
síns, ábyggilegur, traustur, orð-
heldinn, vingjarnlegur við alla
og hinn bezti heimilisfaðir.
Hann var sæmdur riddarakrossi
F álkaorðunnar.
Hinn 25. febrúar 1922 stigu
Jónína og Jóhann sitt mikla
gæfuspor með þvi að ganga í
hjónaband Bjó Jónína manmi
sínum hið yndislegasta heimill
og griðastað, enda var hún hin
mesta húsmóðir, ástrík eigin-
kona og móðir, sem áleit hús-
móðurstarfið höfuðstarf kon-
unnar. Hljóðlát og hógvær var
hún prýði heimilis síns eins og
hún fyrr prýddi heimili foreldra
sinna og síðar dóttur sinnar og
tengdaííonar.
Þau Jónína og Jóhann eign-
uðust 3 böm, sem öll eru hið
mesta myndarfólk:
1. Heöigiu Úiaifíiu, f. 11. deisieim-
ber 1922, sem áður hefur verið
minnzt á, gifta Jónasi Guð-
mundssyni yfirdeildarstjóra rit-
símans. Þau eru bamlaus.
2. Stefáin, f. 12. ágúist 1924,
sem tók við verksmiðju föður
síns að afloknu námi erlendis
og hefur endurbætt hana að
nýjum vélum og framleiðir nú
stálskip í stórum stíl.
Hann kvæntist 15. des. 1951
Guðrúnu Petru, f. 24. sept. 1931,
dóttur Auðuns Sæmundssoaiar,
skipsitjóna og k. h, Vi'lhóiimimu
Þorsteinsdóttur.
Eiga þau 5 böm:
Ólafía, f. 4. ágúst 1953,
Jónína, f. 21. desember 1954,
Auði, f. 19. ágúst 1956,
Jóhann, f. 28. des. 1960 og
Stefán Þór, f. 25. júní 1964.
3. Hamis Þór, f. 4. desember
1925, stjómandi Járnsteypunn-
ar við Ártúnshöfða að afloknu
tæknifræðiprófi í málmefna-
fræði.
Hann kvæntist 9. maí 1953
Sigurrós, f. 16. aríl 1925, Bald-
vinsdóttur, skipstjóra Sigur-
mundssonar og k. h. Guðrúnar
Jónasdóttur.
Börn þeirra eru:
Guðrún íris Þórsdóttir, f. 25.
okt. 1953.
Jóhann Þórsson, f. 27. júní
1959 og
Baldvin Þórsson, f. 23. marz
1963.
Öll eru barnabörnin efnileg
og voru ömmu sinni til hinnar
mestu ánægju.
Ég kveð svo Jónínu æskuvin-
konu mína í þeirri fullvissu, að
ef nokkur á greiðan aðgang til
betra og fullkomnara lífs þá sé
hún þar framarlega í flokkL
Lárus Jóhannesson.
Ottó Eðvald
Guðjónsson-Minning
Skjótt dregur ský fyrir sólu.
Skammt er frá morgni til njólu.
í dag verður til moldar bor-
inn frá Fossvogskirkju, Ottó
Eðvald Guðjónsson sjómaður.
Fæddur var Ottó, 10. október
1904 í Hlíðarhúsum, hér i bæ.
Hann andaðist að heimili sínu
að morgni þess 16. þessa mánað-
ar. Fyrir fáum árum kenndi
hann þess sjúkdóms, er varð
honum að aldurtila.
Þökkum innilega auðsýnda vináttu og samúð við andlát og
útför bræðranna
THEODÓRS SIGURBERGSSONAR
og
HJALTA SIGURBERGSSONAR
Fyrir okkar hönd og annarra vandamanna
Marita Hansen og börn, Kristín Þóroddsdóttir og sonur,
Ingveldur Guðmundsdóttir, Sigurbergur Hjaltason.
t Þökkum innilega auðsýnda samúð og vináttu við andlát
og jarðarför móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu
HÓLMFRlÐAR HALLDÓRSDÓTTUR
Rofabæ 27.
Guðrún Kr. Sigurjónsdóttir, Þórarinn Jónsson,
Hallborg Sigurjónsdóttir, Haraldur Guðmundsson,
Jórunn Anna Sigurjónsdóttir, Kristján J. Ólafsson,
Kristján Sigurjónsson, Arndís Markúsdóttir,
Simon Sigurjónsson, Esther Guðmundsdóttir,
Svanhildur Sigurjónsdóttir og ömmuböm.
Faðir ihans var Guðjón Árni
Þórðarson, sjóimaður, fasddiur
hér í Rjeykjavík, og átti hér
búsetu ævilanigt. Faðir Guðjóns
var Þórður Árnason sjómað-
ur og verkamaður, og um árabil
húsvörður (Púrtner) Mennta-
skólans, Árnasonar bónda í
Kópavogi, Árnasonar bónda,
Fífuhvammi, Péturssonar bónda
og bókhaldara á Vatnsenda við
Elliðavatn, Jónssonar, og konu
hans Sigríðar Jónsdóttur, Þor-
steinssonar bónda að Ámýrum í
Helgafellssveit Þorsteinssonar,
og konu hans Matthildar Magda
lenu Níelsdóttur, af hinni
kunnu Hjaltalínsætt.
Kona Þórðar Árnasonar, og
móðir Guðjóns var Guðlaug
Einarsdóttir Hermannssonar
bónda i Sviðholti á Álftanesi.
Ottó missti flöður sirm.'þegar á
Framh. á bls. 20