Morgunblaðið - 04.02.1972, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. FEBROAR 1972
Aðeins hluti ávana- og
fíknilyfja er læknislyf
30 þeirra eftirritunarskyld
Skráning hinna í athugun
— Rætt við landlækni
VEGNA mikilla umræðna
um ávana og fíknilyf og lyf-
seðla lækna í því sambandi
og einnig ummæla Læknafé-
lags ílslands um að það hefði
óskað eftir skráningu á ávís-
unum á öllum ávana- og
fíknilyfjum, hefur Mbl. snúið
sér til Sigurðar Sigurðssonar,
landlæknis, og fengið hjá
honum eftirfarandi upplýs-
ingar um hvemig þessi mál
standa.
Sigurður kvaðst strax í
upphafi vilja gera glöggan
greinarmun á efnum, sem
notuð eru til nautna og ávana,
og lyfjum, sem notuð eru af
Iæknum og að sjálfsögðu not
uð til lækninga á ýmsum svið
um. Fíkniefnin, sem lækna-
itéttin hefir engin afskipti af,
eru til dæmis hin títt nefndu
nautnaefni, svo sem cannabis,
lysergid eða LSD, meskalin
og heroin. Öll þessi efni eru
ólöglega flutt inn og á engan
hátt á vegum læknastéttar-
innar.
NokTcur hluti, og það litill
hluti, þeirra lyfja, sem jafn-
freumt eru ávana- og fíknilyf, eru
lækni-silyf. Þeasium lyfjum má
Sicipta í marga flokka. Elzti flokk
uriinn er kvalaistiliandi lyf, svo
sem opíum, morfín og lyf skyld
þeim. Siðan róandi lyf og svefn-
lyf og á síðari tímum ýmiss kon-
ar örvamdi lyf, sem aðallega
komu fram í styrjöldinni og á
árunum þar á eftir. Öll þessi lyf
eru og hafa verið notuð hér á
lamdi sem læknislyf. En mörkin
á því hvenær lyf hættir að vera
raunverulegt læknislyf og er
orðið að ávana- og fiknilyfi, geta
í mörgum tilvikum verið óljós
og raunar oft ógeriegt að ákvarða
það.
Eftir að lyfsölulögin gengu í
gildi árið 1963, vair farið að semja
reglugerðir um ávísanir og al-
greiðsiu í lyfjabúðum. Nokkur
þessara lyfja höfðu frá fyrri
tímum verið eftirritunarskyld í
sérstökum bókum, sem lyfjabúð-
irmar héldu um slík lyf. En með
reglugerð frá 1966 var fjöldi
þessara eftirritunarskylldu
lyfja, sem lyfjabúðum var gert
að halda algera sfcrá yfir, aukinn
ti'l mikilla muna og urðu þau um
30 talsins.
Frá árinu 1968 og til loka síð-
asta árs liggja fuilnægjandi
skýrslur fyrir um ruotkun þess-
ara lyfja í landimu. Segja má
að hún sé talsvert útbreidd, ein.s
og reyndar vitað var, en mimnk-
andi í heild eftir því sem skýrsi-
ur ársins 1970 sýna.
Hugfast verður að hafa, að
hér er aðeins um nokkurin hlufa
þessara ávana- og fíknilyfja að
ræða. Þau siem aðeins verka ró-
andi eða sem svefnlyf og haifa
verið notuð til margra ára, var
ekki talin ástæða til að taka á
eftirritunarskrá vegna þess, að
ekki var gert ráð fyrir verulegri
misnotkun þeirra.
Á síðustu árum hefur hins veg
ar komið í ljós að aðvarianir og
jafnvel kvartanir hafa borizt um
misnotkun þessaira lyfja, eink-
um í sambandi við óhóflega
neyzlu áfengra drykkja, sem
eins og kunnugt er, er háskatega
mikil í lamdinu. Og á síðasta að-
alfundi Læknafélags íslasnds
var saimþykkt áskorun til heil-
brigðisstj órnarinnar um að einn
ig þessi lyf skyldu verða geið
eftirritunairskyld. Slíkt er mikið
fyrirtæki og hefur lyfjaskrár-
niefnd haft þetta mál til með-
ferðar að undanförnu um all-
iiamgt skeið. Endanleg ákvörðun
hefur ekki verið tekin, því hér
er um kostnaðarsamt fyrirtæki
að ræða. En geta má þess, að
á síðasta þingi Alþjóðaheilbrigð-
isstofnumiaæinnar í Genf í maí
sl. var takmörkun slíkira
lyfja mjög rædd og með hvérj-
um hætti mætti framkvæma
hana.

V '
Það má teljast heppni að sleppa ómeiddur úr þessum bíl, eins og
piltarnir tveir, sem í honum voru, gerðu. Sveinn Þormóðsson,
ljósm. Mbl. tók þessa mynd af bílnum, þegar honum hafði ver-
ið komið á hjólin aftur eftir veltu í fyrrakvöld.
44 hross flugleiðis
til Belgíu
Góðar markaðshorfur í hrossa-
útflutningi
Veruleg verðhækkun á
síðustu árum
FYRSTA sendingin af hestum á
árinu fór nýlega til meginlands-
ins með DC-6 flugvél. Þessi út-
flutningur var á vegum búvöru-
deildar SÍS og var hér um að
ræða 44 hesta, sem fara til
Ostende í Belgíu og eru ætlaðir
fyrir markað 1 Niðurlöndum
og V-Þýzkalandi.
Að sögn Agnars Tryggvasomar
framkvæmdastjóra, er mikil eft-
spum eftir íslenzkum hestum er-
lendis, og stöðugt fer í vöxt að
þeir séu fluttir út með fluigvél-
um. í fyrra voru til að mynda
fluttir út 12—14 flugfarmar af
hestum, en á veguim SÍS voru uam
tals seldir út á árinu 1971 um
600 hestar fyrir um 25 milljónir
króna.
Agmar gat þeas þó, að í fyrra
hefði útflutningurinn verið mun
minni en árið 1969. Þá voru flutt
út samtalls upa 1650 hross. —
Agniar sagði, að þá væri þess að
gæta, að 1969 hefðu hrossin ver-
ið flutt út í heilum skipsförmum
og í mörgum tilvikum tekin beint
úr haga um borð í flutningaskip-
in. Nú hefði hinis vegar verið tek-
in upp sú stefna, að ná sem rnest
um verðmætum úr hverjum
hesti, t. d. að taimmiing þeirra
færi fram hérleradis. Kvað Agnar
þetta hafa gefizt mjög vel. Þaon-
ig hefði meðalverðið í fyrra verið
um 40 þús. kr., en verðið færi
upp í allt að 150—170 þúsund kr.
á góðum stóðhesti. Fyrir 3-4 ár-
uun hefði verðið himis vegar ver-
ið aðeims urn 10—11 þúsund kr.,
þanmig að rnieð þessum haetti
hefði fengizt veruleg verðhækk-
Ný framkvæmdanefnd
Rannsóknaráðs

Nákvæm eftirlíking af Catalína fiugbátnum Rán, sem Landhelgisgæzlan notaði um árabii.
Samtök plast-
módelsmiða
— stofnuð á íslandi
HINN 1. desember sl. stofnuðu
nokkrir áhugamenn um plast-
módelsmíði félagsskap er nefn-
ist íslenzku plastmódelsamtökin,
en samtökin voru stofnuð að til-
hlutan International Plastic
Modellers Society (I.P.M.S.),
sem eru alþjóðasamtök áliuga-
manna um plastmódelsmíði, og
eru samtökin á íslandi deild inn-
an þessarra samtaka. IPMS var
stofnað í Bretlandi árið 1963 en
síðan hefur starfsemin breiðzt
út til allra heimshluta, og eru nú
starfandi sjálfstæðar deildir í
Ástralíu, Randaríkjunum, Belg-
íu, Danmörku, Finnlandi, Frakk-
landi, Kanada, Noregi, Nýja Sjá-
tandi, Póllandi, Svíþjóð, Tékkó-
sióvakíu, Þýzkalandi og nú á fs-
landi.
Eins og nafnið gefur til kynna
er hér um að ræða saimtök áhuga
manna er vinna að smíði full-
kominna plastlíkaina eftir raun-
verulegum fyrirmyndum, t.d.
flugvéla, skipa o.m.fl.
Tiilgangur samtakanma er að
veita öllum þeim aðstoð er
stunda plastmódelsmíði, og
standa samtökin fyrir regluleg-
um umræðufundum í húsakyrm-
um Æskulýðsráðs Reykjavíkur
að Fríkirkjuvegi 11, sem fúslega
hafa veitt samtökunum góða fyr
irgreiðslu. Samtökin sitarfrækja
ennfremur upplýsinga- og leið-
beiningaþjómustu fyrir meðlimi
um öll mál er tilheyra plastmód-
elsmíði. Allmörg rit eru gefin út
reglulega á vegum saimtakanna
auk ýmiissa sérrita, en efni
þeirra hefur ekki birzt áður, og
stamda rit þessi meðlimum til
boða.
Fyrirhugað er að í framtíðinni
verði efnt til námskeiða fyrir
byrjendur, sýninga á verkum
meðlima og samkeppni, en það
mun nánar auglýst.
í stjórn samtakanna voru
kjömir Baldur Sveinsson, kenn-
ari, Bjami Maignúsison, símvirkja
meistari, og Ragnar J. Ragnairs-
son frkv.stj. og veita þeir allar
nánari upplýsin.gair þeim er óska.
Stjórn samtakanna vili beina
þeim tilmælum til allra er kynnu
að hafa í fórum sínum ijósmynd
ir af íslenzkum og erlendum
flugvélum á ísilandi, sérstaklega
frá sityrjaldarárunum, svo og flug
vallarmannvirkjum á íslandi frá
þeim tíma, að setja sig í sam-
band við einhvem stjórnairmeð-
lima. Væri öll slífc aðstoð vel þeg
in, en ljósmyndir yrðu notaðar
aðeins til eftirtöku væri þess ó«k
að.
NÝ f r a rrikv aamda ne f n d Rann-
sóknaráðs ríkis'ins var fcosin
föstudaginn 28. janúar sl. og
s'kipa hana eítirtaldir menn:
Bjarni Braigi J'ónsson, hagfræð-
ingur, Ellert Schram, aillþingis-
maður, Haraldur Ásgeirsson, for
stjóri, Ingvar Gíslason, alþingis-
maður og Sveinn Björnsson,
framkvæmdastjóri. Nefndin mun
skipta með sér verkum síðar.
Aðalefni þessa fundar var að
iagðar voru fram tillögur skipu-
lagsnefndar til 1. umræðu en þar
er fjallað um hvort breyta þurfi
lögunum um Ranin sóknaráð og
aimennar rannsó.knir á íslandi.
Aðalfundur
Iðntryggingar hf.
AÐALFUNDUR Iðntryggingar
h.f. var haldinn í fundarsal Iðn-
aðarbankans fimmtudaginn 20.
janúar sl. Formaður stjórnar-
innar Bjarni Björnsson, minnt-
ist í upphafi fundarins Gríms
Bjamasonar, pípiilagning-ameist-
ara, sem lézt í októbermánuði sl.,
en hann var stjórnarformaður
félagsins frá upphafi og einn af
aðalhvatamönnunum að stofn-
un þess.
1 skýrslu stjórnarimnar kom
fram, að félagsistjórnin taldi
ekki ráðiegt að hefja strax
sjálfstæða trygginigastarfsemi á
vegum fédagsins og hefði því
verið gerður umboðssamningur
við Almennar tryggingar h.f. og
rekur Iðntrygging umboðsskrif-
stofu. Félagið hefur einnig uinn-
ið að athugunum á endurbótum
i trygginigamálum iðnaðar-
manna og iðnrekenda, m. a. með
svokölluðum allt-í-eitt trygging-
um, þar sem ýmsar tegundir
áhættu eru tryggðar með eimi
skírteini. Ýmsir örðugleikar
hafa þó staðið í veginium fyrir
því, að unnt væri að bjóða slík-
ar tryggingar á innlendum
tryggingamarkaði, en félagið
vinnur áfram að málinu.
Þá kom og fram, að félagið
hefur samið við Landssamband
iðnaðarmanna um að Landssam-
bandið annist afgreiðslu fyrir
félagið og taki við tryggingar-
beiðnum o. fl. Skrifstotfa Lands-
sambandsins er í Iðnaðarbanka-
húsinu, Lækjargötu 12, 4. hæð.
í stjóirn félagsins voru kjömir
þeir Bjami Björnsson, forstjóri,
Bragi Hamness'on, bankastjóri,
Böðvar Jónsson, verksmiðju-
stjóri, Gurrnar Björnsson, húsa-
smiðameistari, allir úr Reykja-
vík og Eyþór Þórðarson, vél-
stjóri, Ytri-Njarðvík.
Hluthatfar í Iðntrygingu h-f-
eru á amnað hundrað iðnaðar-
menn og iðnrekendiur, en félagið
var stofnað fyrir forgöngu
Landssambands iðnaðarmanna
og Félags íslenzkra iðnrekenda.
(Frá Iðntryggingu h.f.)
Hver keypti út-
varp á kr. 700?
UM kl. 4.30 í gær var stolið út-
varpstæfci úr húsi við Snorra-
braut. Tæki þetta er atf Phi'liips
gerð, grænt að lit, og er vitað að
það va,r sslt vegfaremda um 5-
leytið við söluturn í Þverholtí
fyrir kr. 700. Rannsóknarlögnegl-
an hefur haft uppi á hniuplaran-
um, en það eru vinsamieg til-
mæili að kaiupandinn hafi sam-
band við rannsókraariagregluna,
þairanig að hún geti nálgazt tæk-
ið.